Logo DBNL
Proeve eener theorie der Nederduitsche poëzy (2002)

Proeve eener theorie der Nederduitsche poëzy

(2002)–O.C.F. Hoffham–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

§. 45. Het oorsprongklyke doet niets ten voordeele van vaerzen

Het oorsprongklyke doet niets ten voordeele van vaerzen, en

 
't Vertaalen
 
Kon ons zo groot een lof, of laster, doen behaalen,
 
Als 't maaken.
 
(Pels, Gebr. en Misbr. des tooneels, bl. 67) 263

Zogenaamde Eigenvindingen hebben dus geenen voorrang boven Vertaalingen:

 
't Zy gy vertaalt, of 't land door eigenvinding eert,
 
Geloof vry dat men hier u even hoog waardeert.
 
(J. Nomsz, Mengelwerk., bladz. 5) 264

Het verlicht publiek en de kunstrechters vellen alzins dit oordeel, en het is nog onbeslist, wie grooter geweest zy, Corneille en Voltaire, die Pompejus en Brutus, in het Fransch, leverden 265, of Sebille en Feitama , welken die treurspellen in Neêrduitsche vaerzen vertaalden. Apollo zelf twyfelt, en men hoore zyne uitspraak omtrent Sebilles verdiensten:

 
‘ô Fransche Sophocles! ô roem van Pindus chooren!
 
Is u myn dichter, of zyt gy hem voorgegaan?’
 
(Dus uit zich Febus reeds:) ‘Zyn roem zal eeuwig leeven;
 
'k Zal hem myn laauwerkrans, maar geenen eerstoel geeven,
 
't En zy Corneille of wy hem de onzen doen bestaan.’
 
(A. de Haen, Mengeldichten, bl. 342) 266

Men verlieze nooit uit het oog, dat het op de vaerzen alleen aankomt (§. 40.), en dat zy het kunstigste en wezenlykste deel der poëzy uitmaaken (§. 22.). Over het geheel is het woord Eigenvinding eene dwaaze benaaming, en zo ongerymd als het woord Dichtkunst zelve (§. 11.). Men vind vaerzenmaakers, wel is waar, die zich op hunne eigenvindingen geweldig veel laaten voorstaan; maar het is zeker belagchlyk daarmede te willen pronken, wyl daaraan niets gelegen is. Men lette slechts op het stuk. Wie schat Vondels vertaalden Virgilius en Ovidius niet

boven eenen oorsprongklyken Aartsvader Jacob -- Salomon -- Mozes -- enz. ? Is de Iemant en Niemantvan Nomsz niet ongelyk fraaijer dan die van Vos? 267 Zyn Ryk , Sebille en Bode , niet alle drie dichters van den Dobbelaar? Elk van hun, immers, heeft dit blyspel in vaerzen gebragt of berymd; en Regnard, die den Dobbelaar 268 allerëerst dichtte, munt boven zyne drie Nederduitsche makkers over het geheel niet uit, dan door de prosaïsche stoffe en het onderwerp van zynen Joueur: eene loutere kleinigheid, die Ryk, Sebille en Bode, niet minder doen poëeten zyn. En Regnard had zynen Joueur slechts in prosa behoeven te schryven, zo zou hyzelf geheel geen poëet, en Ryk, Sebille en Bode, zouden door hun berymingen alleen dichters in dit geval geweest zyn (§. 48.).

Eindelyk weet al de waereld, dat Fenelons Telemachus, hoewel oorsprongklyk, echter geen dichtstuk is; maar Feitamaas berymde

vertaaling herschiep dit prosaïsche werk tot Neêrlandsche poëzy (§. 48.): hy schreef zulks door zyne vaerzen op Herkules pylaaren (§. 62.). En zeker, men zou hier een bekend vaers van Nomsz, aldus kunnen parodieeren:

 
Ik ken nog Fenelons, maar 'k weet geen Feitamaas.
 
(Mengelwerken, bl. 5) 269

Vorige Volgende