|
| |
| |
| |
Zevende Afdeeling.
1. KOude der uiterste leden in haastige ziekten is quaad.
Aph. IV. 48. VII. 26.
2. * By verdorven been is lootverwig vleesch quaad.
3. Na het braken en hik zyn roode oogen quaad.
4. Huivering op het zweeten, is niet goed.
5. Komt'er een razerny, een rooloop, waterzugt, of ligthoofdigheid, dat is goed.
Aph. VI. 11. 21.
6. In een langduurige ziekte, is onlust tot eten, en ongemengde drek, quaad.
Aph VII. 23.
7. Na veel drinken is Grilling, en | |
| |
Lighthoofdigheid, quaad.
Aph. V. 5.
8. * Wanneer een ettergezwel binnenwaards komt door te breeken, volgt'er Flaauwte, Braken, en Bezwyking.
9. * Na veel bloeden is Ligthoofdigheid, of Trekking quaad.
Aph. V. 3.
11. Een Longzucht na een Zydewee komende, is quaad.
12. Een razende koorts na een Longezugt, is quaad.
13. Op een hevigen brand, kramp, of regtstyvigheid komende, is quaad.
Aph. II. 26.
14. * Op een hooftwond is stompheid des verstands, of ligthoofdigheid, quaad.
15. Na het bloedspuwen, is etterspuwen, quaad.
Aph. VII. 16. 78.
| |
| |
16. Na etterspuwen teering en vloejing. Doch na het inhouden des speexels sterven zy.
Aph. V. 12. 14. VII. 15. 78.
17. Hik op een ontsteking der lever, is quaad.
Aph. V. 58.
18. Na het waken is stuiptrekken of lichthoofdigheid, quaad.
19. * Roos op de ontblooting des beens is niet goed.
20. * Na een roos, verrotting, of verzwering, is quaad.
21. * Bloeden na een harde klopping in een zwering, is quaad.
22. Na langduurige pyn in de deelen des buiks, volgt verzwering (en 't is quaad.)
Aph. VII. 26.
23. Een bloetloop na een ongemengden afgang, is quaad.
Aph. VII. 75.
| |
| |
24 * Na een wonde des hooftbeens, volgt een ligthoofdigheid, indien die tot de holligheid doordringt.
25. Trekking na het drinken van een buikzuivering, is doodelyk.
Aph. IV. 19. V. 1. 4. VII. 41.
26. Op een heftige buikpyn, is kouw der uiterste deelen quaad.
Aph. IV. 48. VII. 1. 22
27. Perssing tot stoelgang in een zwangere vrouw, doet haar misvallen.
28. * Alderlei been, krakebeen, of zenuw afgesneden zynde, wordt niet grooter, nog wast niet weder t'samen.
Aph. VI. 19
29. Indien ymant die een slymige waterzugt door het gansche lighaam heeft, buikloop krygt, die wort genezen.
Aph. VI. 14.
30. Die in een buikloop schuimagtigen afgang krygen, dien vloeit slym uit het hooft.
| |
| |
31. Wanneer in de koortsigen het grondsop der pis zoo dik is als dik beslaagen meel, beduit het een langduurige zwakheid.
32. Maar als in de pis eenig galagtig nederzetzel, maar boven op dun, bespeurt wort, voorspelt dat een haastige ziekte.
33. Maar die geschifte pis loozen hebben in 't lighaam een groote ontroeringe.
Aph. I. 2.
34. Dogh blaasjes die boven op de pis dryven, beduiden Nierwee, en langduurige zwakheid.
35. Overvloedig vet op 't water dryvende, betekent graveel en een haastige ziekte.
36. Maar wanneer in graveelige luiden de voorzeide tekenen geschieden, met pynen ontrent de spieren des ruggraats, zoo die buiten waarts gevoelt worden, moet men van buiten ook een verzwering ver- | |
| |
wagten: maar zoo die binnenwaarts gevoelt wort, verwacht men een innerlyke zweer.
37. Bloetbraken zonder koorts is heilzaam: maar met een koorts quaadt. En het zelve moet men genezen met koude t'samentrekkende geneesmiddelen.
Aph. IV. 25.
38. Zinkingen in den bovenbuik verzweeren binnen twintigh dagen.
Aph. VI. 20.
39. Zoo ymand dun of geklontert bloet watert, hebbende daar by een droppelpis, met pyn onder den navel, schamelheid en bilnaad, dat is een teken dat de deelen ontrent de blaas onstelt zyn.
Aph. IV. 80.
40. Indien de tong schielyk belemmert wort, of enig deel des lighaams verlamt, is 't een teken van zwarte gal.
Aph. VI. 23. 57.
| |
| |
41. De hik, in oude luiden door te sterk purgeeren veroirzaakt, is niet goet.
Aph. V. 4.
42. In een koorts, die uit geen gallige vogt ontstaat, veel warm water op het hooft gegoten, doet de ziekte genezen.
43. Geen Vrouw word regts en slinks te gelyk.
44. * Wanneer de etterborstigen gebrand of gesneden worden, en daar een zuivere witte etter uitgetapt word, ontkomen zy de ziekte: maar by aldien zy bloedig, drabbig en stinkend is, sterven zy.
Aph. VI. 27. VII. 45.
45. * Wanneer een zweerende lever gebrant word, en daar zuivere witte etter uitloopt, ontspringen de zieken den dans, want dan is de etter in een vlies besloten. Maar zoo die is als droessem, sterven zy.
Aph. VII. 44.
| |
| |
46. * Oogpyn zalmen genezen met aderlaaten, als men te voren goeden wyn en een warm bad met overvloedig water gebruikt heeft.
Aph. VI. 31.
47. Indien een waterzuchtige hoest heeft, is hy zonder hoop.
Aph. VI. 35.
48. Droppelpis, en moeielyk watermaken geneest men door een goede teuge wyns en aderlaten. Dogh de binnenste aderen moet men openen aan de beenen.
Aph. VI. 36.
49. * Als in een Keelontsteking, gezwel en roodigheid in de borst komt, dat is goed, want de ziekte slaat naar buiten.
Aph. VI. 37.
50. * Welker herssenen met kout vier bezet worden, die zyn binnen dry dagen een lyk: maar zoo ze dien tyd te boven komen, worden zy gezond.
| |
| |
51. Het niezen word uit het hooft veroorzaakt, wanneer de hersenen verwarmt, of der zelver ledige plaatsen met eenige stof bevogtigt zyn. Want de logt die binnen besloten is, berst uit na buiten toe. Dezelve komt met geruis, om dat de uitgang nauw is.
52. Die zeer groote pyn rondom de lever heeft, word door een koorts daar van verlost.
Aph. VI. 40.
53. * Die zig wel bevint by 't aderlaten, moet zulx in de lente doen.
Aph. VI. 47.
54. * Die tusschen het middelrift en de maag eenig slym besloten heeft, met pyn verzelt, hebbende in de holligheit der borst of des buiks geen uitgang, die wort genezen, wanneer de slym door de aderen naar de blaas gebragt word.
55. Dien de waterzugt der lever uitberst tot in het net, dier buik word met water vervult, en zy sterven.
| |
| |
56. Benaauwtheid, geeuwing, en huivering worden genezen door het drinken van half wyn half water.
57. * Die in de pisschaft een knobbeltje krygen, die worden van de pyn verlost, wanneer 't zelve verettert, en d'etter uitgeloopen is.
Aph. IV. 82.
58. Wier herssenen door eenige oorzaak hevig geschud zyn, die moeten nootzaakelyk op staanden voet stom worden.
59. Indien de hals eens koortsigen wort omgewend, en hy niet slikken kan, zonder dat 'er eenig gezwel aan den hals is, dat is doodelyk.
Aph. IV, 35.
60. Vogtige lighamen zalmen gebieden te vasten: want het vasten droogt de lighamen.
Aph. II. 21. IV. 13. 41.
61. Als door 't gansche lighaam verandering geschied, en het lighaam dan eens kout en dan eens heet is, | |
| |
of dan d'eene en dan d'andere koleur krygt, voorzegt dat langduurige ziekte.
Aph. IV. 40.
62. Veel zweet 't zy heet of kout, geduurig vloeiende, betekent dat 'er overvloedige vogt is. Dit moet in sterke naar boven en in zwakken naar beneden afgedreven werden.
Aph. I 21. IV. 41. 42. 56.
63. Wanneer koortsen die niet afgaan, op den derden dag heviger worden, zyn zy gevaarlyk: maar 't zy op wat wys die afgaan, dan is 'er geen gevaar.
Aph. IV. 43.
64. * Die lange koortsen hebben, die krygen knobbels of pyn aan de gewrigten.
Aph. IV. 44.
65. * Die langduurige knobbels of pyn in de gewrigten na een koorts krygen, die gebruiken overvloedige spys.
Aph. IV. 45.
| |
| |
66. Spys aan koortsigen te geven, maakt kragt, in de genen die weder gezond worden; maar in die nog ziek zyn, maakt het de ziekte erger.
Aph. II. 10. VII. 67.
67. Men moet bezigtigen of't geen door de blaas gewatert word, met de gezonden over een komt. Want dat hier minst naar gelykt is 't argste maar dat de gezonde waters gelykvormiger is, geeft geen tekens van ziekte.
68. Wanneer gy den drek der zieken wat laat zinken, zonder beweegen, en dan als eenige afgeschraapte vuiligheyd in 't neder zinken bespeurt, dat beduid een kleene ziekte zoo die weinig is. Maar indien die veel is, een grooter. Dezen is het nut den buik van onder te zuiveren. Want zoo de darmen niet geleegt werden, en gy eenigh zuipen te drinken geeft, zult gy meer schaden met veel te geven dan met weinig.
Aph. II. 10. VII. 65.
69. Raauwigheden die van beneden afgaan, komen van de zwarte gal. | |
| |
Is 'er veel, beduid het een groote ziekte: maar weinig, een kleene.
Aph. I. 22.
70. Lootverwige, bloedige, galagtige, of stinkende uitdygsels zyn alle quaad in geduurige koortsen. Maar ist dat zy na behooren worden voortgebragt, zyn ze goed. Alzoo in den buik, blaas, of eenig ander deel des lighaams, al waar iets 't geen afgescheiden is, blyft staan, is 't dat het niet uitgezuivert word, is 't quaad.
Aph. IV. 47.
71. De lighamen moetmen vloeiend maaken, wanneer men die zuiveren wil. En, zoo men zulx van boven doen wil, moet de buik gestopt worden, maar na beneden, vervogtigt.
Aph. II. 9. IV. 13.
72. Slapen en waken wanneer het buiten mate geschiedt, is ziekte.
Aph. II. 3.
73. In koortsen die niet afgaan, wanneer de uiterlyke deelen koud, en de | |
| |
binnenste brandig heet zyn, met grooten dorst, dat is doodelyk.
Aph. IV. 48.
74. Wanneer in een geduurige koorts de lip, neus, oog, of winkbraauw verdrait word, en de zieke niet en ziet, of hoort, zynde reedts zeer zwak: wat hier van mag geschieden, 't is doodelyk.
Aph. IV. 49
75. Op een wit lyfwater komt waterzugt.
76. Na buikloop ontstaat bloedloop
Aph. VII. 23.
77. Op Roodeloop volgt Spysloop.
Aph. VII. 43.
78. * Na kout vuur verschilfert het been.
79. Na bloedbraken verwacht men tering en etterspuwen. (Van Teering komt vloejing uit het hooft. Van vloejing, Buikloop. Van Buikloop, | |
| |
het stremmen der zuivering van boven. Na de stremming, de doot. Van bloetspuwen, etterspuwing, en vloejing Maar na het ophouden van 't spuwen sterven de zieken.)
Aph. VII. 15. 16.
80. 't Geen door de blaas, darmen, of eenige andere wegen uitgeloost wort: wanneer het weinig is, betekent een kleene ziekte: veel, groote ziekte: maar zeer veel, de doot.
Aph. VIII. 18.
|
|
Auteursrechtvrij