Gehuchtenboek

Maaslandse gezichten

Nabij Maasbracht

Het landschapje loopt met het water mee. Vanaf het pad daalt een boerenwei met paarden naar beneden. Een oude Maas-arm met een zwaan. Een inham met boten die zelfs niet meer schommelen in hun winterslaap. Daarachter een gegroefd weiland met een gele bus. Er ligt een half afgegraven bergje naast het grindgat.

In het water, verborgen tussen boompjes en struiken aan de overgroeide kant ligt een boot. Een man staat op het dek en zwaait met zijn poetsdoek langs de ramen en over de ijzeren stangen. Doodstil is het om hem heen. Het water rimpelt niet.

We lopen over een loopbrugje naar hem toe en komen terecht op een kleiner bootje dat naast 't zijne ligt. De man houdt op met poetsen. We kijken naar het glimmende dek, het sproeiend water en zien ons weerspiegeld in het glanzende hout.

‘Dit is mijn sleepboot’, zegt de man. ‘Ik sleep vrachtboten met mijnsteen van Urmond. We zitten hier in een grintgat boven Maasbracht. We maken het gat aan die kant groter en aan deze kant vullen we het op met mijnsteen.’

In de verte waar het water uitloopt in een bredere vlakte, ligt het baggerschip, in zichzelf knorrend als een waterbeest en hapt en zuigt in de diepte. Dichterbij ligt een kraanschip dat met kabels vastgemaakt is aan een bulldozer op het land. Naast de sleepboot rust een Kempenaer die in

[p. 51]

reparatie is. En aan de andere kant, in het dode water aan de stille oever, is er een donker, dreigend werkschip met containers: een bijna gestorven reus die tot aan zijn heupen in het water zit.

‘Ik wacht hier op een oproep’, zegt de man op de sleepboot. ‘Zogauw als 'n schip me nodig heeft ga ik. Soms vaar ik wel 'ns voor drie dagen met een sleep naar Rotterdam.’

We kijken over het water naar een eindeloze vlakte van gras. Hier en daar lopen dwergachtige koeien, hun koppen boven de horizon. Een eenzame auto, zich een weg banend over modderige paden, komt als een schim aangegleden. De hemel slaapt in het land en het land in de hemel.

‘Deze boot is vroeger een stoomboot geweest. Van 1901 af heeft zij gevaren van Rotterdam naar Amsterdam, als sleepboot. Het is al een ouwe boot, maar als je haar goed verzorgt en bijhoudt kan zij best nog lang mee.’

‘Dit grintgat maken we dicht’, zegt de man op zijn sleepboot. ‘Vijftien jaar geleden zijn we hier begonnen. Die berg met aarde die u hier ziet hebben we naarboven gehaald. Nu zijn we die berg weer af aan het graven. We gooien eerst mijnsteen in het water en dan komt die grond erop.’

‘Je kunt op deze grond nooit meer landbouw bedrijven, maar je kunt er wel koeien laten grazen. Dit wordt allemaal weer weiland, behoudens een kanaal waarvoor we de weg vrijhouden.’

De man zegt: ‘Je zit hier helemaal alleen. Vrijdag is het wasdag: dan maak ik het schip schoon. Alleen als het water hoog is of als het mistig is, dan moet je met twee man zijn.’

We lopen terug over de loopbrug, komen op de zandige oever waar fietsen staan en auto's. Een verstorven hoek van het land met stilstaand dood water, met schepen die doelloos liggen te weerspiegelen, geen acht slaand op de verre kerktorens van Stevensweert en Maasbracht.