| |
| |
| |
Twaelfde hoofdstuk.
Hoe de baes uit den Gouden Leeuw op zynen neus valt, en wat er al verder omgaet.
Pieter mogt het aenleggen hoe hy wilde, men legde hem alle kwaed te last. Leerde hy den kinderen, dat er geene spokers bestaen, maer dat dezelve enkele inbeeldingen van vreesachtige en bygeloovige lieden zyn, dan zegde men in het dorp, dat hy noch aen hemel noch aen hel geloofde. Wees hy den kinderen in de school de giftige planten aen, die in de akkers en in de bosschen wassen, opdat zy dezelve zouden kennen en zich voor het eten van derzelver vruchten en wortelen zouden hoeden, dan zegde men in het dorp, dat hy de kinders tot giftmengers wilde opleiden. Byzonderlyk had de baes uit den Gouden Leeuw de oogen op Pieter gerigt, en hy
| |
| |
verzamelde zorgvuldig al de kwade gesprekken die over den schoolmeester in omloop waren.
Toen hy er eindelyk genoeg van wist, zegde hy:
- Ik weet genoeg, om hem op het schavot te brengen. Hy moet voor het geregt, en zyne eigene schoonmoeder, de molenaersvrouw, zal getuigenis tegen hem geven en voor den regter verklaren wat zy van hem weet. Als lid van den gemeenteraed is het myn pligt te spreken. Dat kan ik niet langer dulden, zonder zelf verantwoordelyk te worden.
Alzoo maekte hy zich op eenen zondag reisveerdig, en trok zyne ambtskleederen aen, zettede zynen driehoekigen hoed regt statiglyk op, nam zynen rietstok met zilveren knop in de hand, en trad met lange schreden het dorp door naer de stad. Maer hy zegde aen geenen mensch een enkel woord van hetgene hy in den zin had, namelyk Pieter by de hooge overheid gaen aen te klagen. Want hy vreesde, dat, indien er de heksenmeester wind van kreeg, deze hem eene kwade treek zoude spelen, eer nog dat hy in de stad zou aengekomen zyn.
Terwyl hy zoo alleen de landstraet volgde, sprak hy yverig en hardop met zich zelven, alsof hy reeds voor eenen heer van de regtbank stonde. Daerby stapte hy met immer snellere schreden voort, en maekte gedurig, dan met de regter-, dan met de linkerhand, hevige gebaren
| |
| |
in de lucht, even als een advokaet die in vollen pleithandel is. Midden in dezen yver, geraekte hem, in het loopen, zyn lange stok tusschen de beenen, zoodat hy aen het struikelen ging en over den stok ter aerde viel. Zyn hoed vloog wyd van hem weg, zyn neus sloeg plat op den grond, en zyne beenen stegen hoog opwaerts, alsof zy over den kop henen wilden. Jammerend en razend stond hy op, en raepte zynen hoed uit het stof; maer aen zyn voorhoofd zwol eene groote buil, alsof er een horen wilde uitwassen, en zyn neus was zoo blaeuw als eene dikke najaerspruim.
- Dat heeft my gewis de verdoemde Pieter geveegd, zegde hy in zich zelven.
En hy durfde niet verder gaen, uit vreeze dat hem nog iets slimmers overkwame.
Terwyl hy nog bezig was met zynen neusdoek het bloed van zynen neus af te wisschen, kwam een heer te paerd, wiens hoed en rok met gouden boordsel afgezet waren, in vollen ren op de straet naer hem toegereden. De ryder hield voor den baes uit den Gouden Leeuw stil en vraegde hem haestig:
- Woont daer ginder in het dorp niet een zekere heer Pieter, en is hy te huis?
- Ja, waerom dat? antwoordde de baes.
- De erfprins wil hem gaen bezoeken, zegde de
| |
| |
vreemde, die ter zelfder tyd zyn paerd de sporen aenzette en naer Goudendal joeg.
De baes uit den Gouden Leeuw spande van verwondering mond en neus open, en stamerde:
- Wa.... Wa.... Wat? De erfprins? Een prins by Pieter?
Terwyl hy alzoo sprak, voer in aller yl eene prachtige koets met zes paerden langs, waerop in goud gekleede knechten voor en achter zaten. Een jonge heer, met eene zilveren ster op zyne borst, zat er binnen, en de koets reed voorby naer Goudendal.
- Hagel en donder! riep Brenzel uit. De prins wil voorzeker by my afstappen. En, daer ik niet te huis ben, rydt hy zonder twyfel in den Zwarten Arend aen.
| |
| |
Zoo sprekende liep hy zoo gezwind als hy kon naer het dorp terug. Daer geraekte hem andermael de lange stok tusschen de beenen, zoodat hy wederom, als eenen boom, op den grond viel. Al zyne ribben kraekten hem in het lyf, en zyne staetskleederen waren gruwelyk gezalfd. Kermend en langzaem hinkte hy naer het dorp toe. Daer hy voor zyn huis geene koets zag, werd hy vol gif en gal, want hy dacht dat de prins by den adelaersbaes afgestegen was. Hy hinkte dus verder, maer hy bespeurde ook geene koets voor de deur van meester Bogaerts. Alsdan keerde hy naer zyn huis terug, maer hy vond er geene enkele ziel. Hy trok andere kleederen aen, waschte zyn aengezigt af, en werd doodbleek van schrik, toen hy zynen vuistdikken neus en zyn gebuid voorhoofd in den spiegel aenblikte, ofschoon men in den spiegel, die door de vliegen byna gansch blind gemaekt was, maer zeer weinig zien konde. Nu raesde hy, even als een grimmige leeuw, tegen zyne bedienden, die allen van huis gegaen waren. In dezen oogenblik kwam eene dienstmaegd gansch buiten adem aengeloopen, en riep:
- Heer Brenzel, by den schoolmeester is een keizer, of misschien zelfs een koning aengekomen! Het geheele dorp is voor het schoolmeestershuis verzameld.
Brenzel wist niet wat hy doen zoude. Eindelyk ging hy toch uit naer de lieden die voor het huis van den
| |
| |
schoolmeester stonden. Na verloop van een half uer kwam de erfprins de deur uit. Hy hield Pieter met de eene hand en Elisabeth met de andere, en was zeer vriendelyk jegens hen beiden. Nadat hy in de koets gestegen was, reikte hy hun nogmaels de hand om afscheid te nemen, en toen reed hy in suisenden ren weg, met den ryder vooruit. Al de boeren hadden den hoed in de hand, en hielden van verwondering den mond gapende open.
Nu was het in het gansche dorp uitgemaekt, dat de schoolmeester meer als brood eten kon. Een prins kwam tot geenen schoolmeester, enkel om hem een bezoek af te leggen, en onmogelyk kon het om niets en weder om niets zyn, dat hy zoo vriendelyk met Pieter geweest was. Groote heeren hebben veel geld van noode, en daerom moeten zy schatgravers, goudmakers en dergelyke lieden opzoeken. De groote heeren zyn niet altyd de godvruchtigste, dat wist men wel, en daer maken zy niets uit, hoe slecht zy ook uit de wereld scheiden, zoodra zy er maer goed en lustig geleefd hebben.
Deze en andere reden gingen, van dezen oogenblik af, in het dorp rond, en speelden in den kop van vele verarmde en tot den bedelzak gekomene boeren. Vele werden vertrouwelyker en zegden de eene tot den anderen:
- Wist ik maer hoe de zaek aen te leggen, ik zou er niets uit maken. Ik zou my nog van daeg aen den duivel
| |
| |
overgegen, als het zyn moest, indien ik maer van myne schulden los was, en geld genoeg en volop had. Ik zou my op eenen gansch anderen voet stellen dan de schoolmeester. De schoolmeester is een domme kerel, om hier te wonen en te leven zoo als een van ons. Ik zou, even als de erfprins, in eene koets met zes paerden ryden, en de borst vol kruisen, het huis vol knechten, de keuken vol gebraed en den kelder vol wyn hebben. Ja, heden nog gaf ik myne arme ziel daervoor.
Zulke roekelooze reden voerden de menschen zonder vrees. Rykdom bederft het hert, maer armoede bederft hetzelve niet minder. En wanneer armoede, onwetendheid en kwade lusten zich te zamen bevinden, dan is het kleeblad van den duivel veerdig. Zoo is het in menig dorp, en zoo was het welligt ook in Goudendal gezeten.
|
|