De geuzen
(1943)–Onno Zwier van Haren–
Auteursrecht onbekend
[pagina 301]
| |
Veertiende zang.aant.aant.1.[regelnummer]
Elizabeth verstaat regeeren,
Te doen eerbieden hare Wet,Ga naar voetnoot2.
En wil, dat zonder haar begeeren,
Geen Vlaming voet in Eng'land zet.
5.[regelnummer]
By hare Raad is haast vernomen
Dat Londen's Touwr heeft aan zien komenGa naar voetnoot6.
Uit zee gebragt aan syne zyd',
Een van die dapp're vluchtelingen,
Die, onlangs maar, bevel ontvingenGa naar voetnoot9.
10.[regelnummer]
Het Ryk te laaten voor altyd.
Die Vreemdeling is haast gevangen,
En voor Elizabet gebracht,
Onwis of hy zal straf erlangen,
Of meerderen der Geusen kracht!Ga naar voetnoot14.
15.[regelnummer]
Aldus op Byrsa's strand gevonden,Ga naar voetnoot15.
Voor Dido's nieuwe Throon gezonden,Ga naar voetnoot16.
En bystand zoekend' op de Kust;
Verscheenen eertyds die Trojaanen,
Die weg voor Romen gingen baanen;
20.[regelnummer]
Ook niet in vryheid, maar gerust!
De Ryk, door praal niet opgetoogen,Ga naar voetnoot21.
Eerd, zonder vrees, de majesteit,
Syn geest bedaard, en onbewoogen
Spreid geene wolken op 't beleid.Ga naar voetnoot24.
25.[regelnummer]
Zo, tot de Koningin getreeden,
| |
[pagina 302]
| |
Let hy, gedurend' hare reeden,
Aandagtiglyk, op mond, en oog,
Hy weet, hoe ook zig 't hart mag dekken,
Dat iets zig toonen kan in trekkenGa naar voetnoot29
30.[regelnummer]
Waar door men maar ten half bedroog.
Gy durfd alleen hier Wetten schenden,
(Is 't eerste woord van hare mond)
En uwe treeden herwaards wenden,
Schoon ik uw gansche Vloot verzond?Ga naar voetnoot34
35.[regelnummer]
Spreek roekeloos', op welke gronden?
Of hebt gy nimmer ondervonden
De strengheid van de Wet van 't Land?
Beef! deese Wet vertoond gevaaren,
Voor welke niets u kan bewaaren,
40.[regelnummer]
Als een vergifnis van myn hand!
Hy antwoord: in de korte tyden,
Die ik in Eng'land heb geleefd,
Zag ik de vreugd' aan alle zyden,
En misdaad maar alleen die beefd!
45.[regelnummer]
Ik zag volbrengen uwe wetten,
En straffen, en belooning, zetten,
Maar zelden, langzaam, na beraad;
En niemand van genâe versteeken
Als aan uw goedheid was gebleeken
50.[regelnummer]
Dat iets verschoonen kon de daad.
Als uw' herbergzaam' EngelandersGa naar voetnoot51
Hier luisterden na onse taal,
Als sy de smart der Nederlanders
Verstonden uit ons droef verhaal,
55.[regelnummer]
Vond ik een Volk ten allen tyden
| |
[pagina 303]
| |
Zien onse ramp met medelyden,
Zo, zeiden sy, was ook ons Lot!
Zo zag men Eng'land onderdrukken
Eer 't einde van haar' ongelukken
60.[regelnummer]
Kwam van Elizabeth en God!
Wanneer by Russ en SamojeedenGa naar voetnoot61
Wanneer in 't aller-verste Noord
De ballingschap bracht myne treedenGa naar voetnoot63
Heb ik, zelfs daar, uw lof gehoord!
65.[regelnummer]
En als de Elb' en Eems ons zagen
Na Jemmingen, berooyd, verslagen,Ga naar voetnoot66
Voor menschen oogen reeds verplet;
Was 't woord, aan ons, van hare stroomen,
ô Mannen, uw behoud moet komen
70.[regelnummer]
Van God en van Elizabet!
De Dwingeland, die zo verbolgenGa naar voetnoot71
Syn' eigen' onderdaanen haat,
Die u om Godsdienst doed vervolgen
Die u met ys're roeden slaat;
75.[regelnummer]
Die gansch Europa wil regeeren
Denkt ook om Eng'land t'overheeren!Ga naar voetnoot76
Vergeefs wil daar Elizabet
De zachtheid op den Throon doen woonen,
Haar Mededingster tot de Kroonen,Ga naar voetnoot79
80.[regelnummer]
Door syne raad, tergd hare Wet!Ga naar voetnoot80
| |
[pagina 304]
| |
Geheel Europa zonder krachten
Heeft ons gezonden na uw Ryk;
Men zeide, waar ons scheepen brachten,
Gâa neemd in Albion uw wyk!Ga naar voetnoot84
85.[regelnummer]
Elizabeth in hare handen
Houd ook het Lot van and're Landen,
Sy is 't alleen die helpen kan:
Gy kund gerust op haar vertrouwen,
Haar oog is van de schoonste Vrouwen,
90.[regelnummer]
Het hart is van de braafste man!Ga naar voetnoot90
Aldus geleid' in uwe Ryken
Wierd dagelyks ons oog gewaar,
Door duizend nieuw' en nieuwe blyken,
Hoe alles was volraaaktlyk waar!
95.[regelnummer]
Wy meenden, over al verdreeven,
Alhier, in stille rust, te leeven,
Tot dat Philip, ter neer gezet,Ga naar voetnoot97
Door deugden aan syn' onderdaanen
Een weg tot haar geluk zou baanen
100.[regelnummer]
Op 't voorbeeld van Elisabet!
Wanneer de strengheid uwer Wetten....
Maar neen! uw wet is altyd zagt,
En niets mogt uwe gunst belettenGa naar voetnoot103
Als Goddelyke wil en magt!
105.[regelnummer]
Wanneer de Godheid, door uw' handenGa naar voetnoot105-106
Ons noodzaakt' in den Briel te landen,
Wanneer de Maas en d'Oceaan
De Geusen met de Vryheid zagen,
Door u, na Hollands Kust gedragen,
110.[regelnummer]
Door u, op hare boorden staan!
| |
[pagina 305]
| |
[Misschien dat in die zwakke Wallen,Ga naar voetnoot111
Een Bondgenoot voor U begind,
Daar Albion in Staats-gevallenGa naar voetnoot113-114
Een onderstand voor welzyn vind.
115.[regelnummer]
Zo weeder, Pausdoms Bul, of Bannen,Ga naar voetnoot115
Verblinde menschen zâem doen spannen,
Hoe dankbaar zal der Geusen zwaard,
In ieder Eeuw dit Ryk bevryden,
En 't Vaticaan alhier bestryden,Ga naar voetnoot119
120.[regelnummer]
Uit Haavenen, door U bewaard!Ga naar voetnoot120
Gedenk aan 't Lot van Werelds zaaken,
Aan Tudor, Richmond, Bosworths veld;Ga naar voetnoot122
Aan tyden welke nader raaken,
Die d'Aarde met verschrikking meld!
125.[regelnummer]
Gy kend, Philips vergift en moorden,
Valois, en syne false woorden,Ga naar voetnoot126
Dat Beide smeeden uw verderf;
Reeds, deeld de Geus, aan deese Buuren,Ga naar voetnoot128
In Heenegouw, d'onrustig' uuren,Ga naar voetnoot129
130.[regelnummer]
Bestemd voor Uwer Vaad'ren Erf.]
| |
[pagina 306]
| |
Vervolg het werk van uwe handen!
Uw Ryk is Nêerlands wieg geweest,Ga naar voetnoot132
Ruk ons uit Spanje's strenge banden,
Die Gy, en Gy alleen, niet vreesd!
135.[regelnummer]
Zo mag de bystand ons geschonken
(Maar laat) op uwe grafstêe pronken,Ga naar voetnoot136
Met deese lof van 's Vryheids mond,
‘De Maagd, die alle Volk'ren eerden,
Die alle Koningen begeerden,
140.[regelnummer]
Die was 't die my na Nêerland zond!’Ga naar voetnoot140
Hy zwygd. Elizabet in d'oogen
Heeft reeds niet meer de fierheid staan;
Sy scheen te zyn door meededoogenGa naar voetnoot143-144
En was door Staatkund' aangedaan!
145.[regelnummer]
Sy weet wat voordeel sy kan trekken
Door Vyand, twist, en kryg te wekken,
Aan hem die stadig Eng'lands kust,Ga naar voetnoot147
Met heyr en vloot wil overstelpen,
En onder schyn van Godsdienst helpen,
150.[regelnummer]
De Vyandin van hare rust!Ga naar voetnoot150
[Maar geen van alle Stervelingen
Sprak immer minder onbedacht,
Wist beeter taal en tong te dwingen,
Na tyden eysch, of streng of zacht.
155.[regelnummer]
Geen Vorst heeft meerder ooyt bezeeten
Die Kunst, voor Grooten nut te weeten,Ga naar voetnoot156
Die, niemand zonder hoop verzond,Ga naar voetnoot157
By weyg'ring, heusheid wist te voegen,
En ieder een te vergenoegen,
160.[regelnummer]
Zelfs dan, wanneer m'Haar niet verstond.]Ga naar voetnoot160
| |
[pagina 307]
| |
Sy zegd, ik voel myn ziel beweegen
Door uwe droev' en bitt're elend;
Ik was altoos voor u geneegen,Ga naar voetnoot163
Al was myn hart u onbekend:
165.[regelnummer]
Ik voel te meer uw' ongelukken,
Om dat het Lot my ook dêe bukken,
Ik weet wat haat van Godsdienst is!
Vervolging heeft my ook bestreeden,
Myn voet is op den Throon getreeden
170.[regelnummer]
Getrokken uit gevangenislGa naar voetnoot170
Dog tegen d'Overmagt van Spanje
Zyn myne wenschen niet genoeg;
't Is meer dan tyd, dat zig Oranje
In Nederland, by u vervoeg.
175.[regelnummer]
Ik kan aan u geen hulpe bieden,
Maar geen verbod zal hier geschieden
Aan iemand onder myn bewind,
Om u te volgen door de baaren,
En deel te neemen in gevaaren,
180.[regelnummer]
En Roem, die zig by Vryheid vind!Ga naar voetnoot180
Misschien, wyl ik haar Land dôe rusten,
Dat Eng'lands Jeugd vol hart en gloed,
Reeds brand, Europa's vaste Kusten,Ga naar voetnoot183
Op nieuws, te toonen hare moed!
185.[regelnummer]
[Calais is hier nog niet vergeeten,Ga naar voetnoot185
| |
[pagina 308]
| |
Zo lang by Engeland bezeeten;
Haar brand Crecy, en Azincoert!Ga naar voetnoot187
Dog Moeders zorg voor waarde kind'ren
Moet d'aller-êelste drift verhind'ren,Ga naar voetnoot189
190.[regelnummer]
Zo dikwyls die te vroeg vervoerd.Ga naar voetnoot190
Maar 't Volk dat pas begind te leeven,
Dat Vrienden zoekt en Bondgenoot,
Moet eerst zig zelven aanzien geeven
Moet wysen macht in eigen schoot.]
195.[regelnummer]
Maar om by Vorsten hulp te vinden,
Gaat eerst Oranj' aan u verbinden:
En zo gy myne raad geloofd,
Laat uwe Staat voor regel houden,
‘Geen Hoven ooyt, die zig betrouden,
200.[regelnummer]
Aan een Gemeente zonder Hoofd!’Ga naar voetnoot200
|
|