De dood van de witte raaf

9.

Het duurde tot in de helft van januari, voordat de winter toesloeg in de Kempen. Eerst waren de radioaktief besmette Nete en de tot open riool verworden Eystelbeek buiten hun oevers getreden, vervolgens had de noordenwind ervoor gezorgd dat de natuur intens ondergronds begon te leven, en toen had de sneeuw voor een akelige scheidingslijn tussen leven en dood gezorgd. Voor de zangvogels in Eystel braken bittere tijden aan. Mocht Coq-à-l'âne er niet geweest zijn, dan zouden vele onder hen, vooral de oudste en de zwakste, verkommerd zijn. De kauw immers wist hoe hij de dichter moest aanpakken: hij trommelde de magerste en deerniswekkendste vogels op en wees hun een plaats aan op het erf van de Dubbelhoeve, dan klopte hij met de snavel op de ruit van de werkkamer totdat de dichter kwam kijken wat er gaande was... Tegen zieligheid en ellende was de dichter niet opge-

[p. 33]

wassen, zienderogen smolt hij van medelijden en vertedering. In een mum van tijd kwam hij naar buiten met vet spek, brood, graan, maïs en lauw water... meer dan genoeg voor de overwinterende zangvogels op het achterdijkse land, maar vaak onvoldoende voor de passerende kramsvogels, tapuiten, spreeuwen... En dan moest Coq-à-l'âne nogmaals op het venster gaan tokken, en dan kreeg de dichter meestal ruzie met zijn oudste broer en zijn schoonzuster. Tijdens de voedseldistributie had de kauw het vaak erg kwaad met de schrokkerige eksters en de diefachtige Vlaamse gaaien: die ontaarde kraaiachtigen wisten niet wat verdelen betekende, en ook het woord gastvrijheid zei hun niets; bij elke terechtwijzing begonnen ze trouwens te krijsen alsof hun groot onrecht werd aangedaan, zodat Coq-à-l'âne - ten einde raad - hen vaak maar liet betijen. Toen de raaf zo onverhoeds naar Nephelokokkugia vertrokken was, had de kauw de zangvogels wijsgemaakt dat Robin Hood beslist vanuit de hoogte over hen bleef waken om bij het eerste onraad weer op te duiken en hen te beschermen. Het had hem sterk ontgoocheld, dat er zo snel een einde was gekomen aan de metamorfoze van de dichter en in zijn binnenste was hij dagenlang boos geweest op de elf. Het was weliswaar zo, dat de buizerd hen geen last meer had berokkend - die zat aan de overkant van het Albertkanaal wellicht zijn wonden te likken - maar de sperwer en de torenvalk jaagden nog steeds naar hartelust en ook de meeuwen - die hadden er zichzelf allang van overtuigd dat ze het slachtoffer geworden waren van een zinsbegoocheling - stroopten in Eystel weer te kust en te keur. Toen het achterdijkse land veertien dagen verdoofd lag onder de sneeuw, kwam - zoals elk jaar trouwens - de grootste beproeving voor de achtergebleven zangvogels: blauwe, bruine en grauwe kiekendieven én rode en zwarte wouwen verlieten in arren moede hun noordelijk gelegen territoria en kwamen in het spoor van kraanvogels en wilde ganzen naar de Kempen. Dat hun eerste prooien de fazanten, patrijzen, waterhoenders, meerkoeten, waterrallen en -snippen werden, er-

[p. 34]

gerde hem niet zo bijzonder - hij kon zich niet het lot van alle vogels aantrekken! - maar dat zwakke zangvogeltjes als de putters, rietgorzen, goudvinken, kruisbekken en ringmussen in hun klauwen vielen, kwam hem godgeklaagd voor. Op een zondagvoormiddag, toen aan de overkant van het Albertkanaal de schoten van een meute beestachtige jagers knalden en tientallen zangvogels panisch hun toevlucht zochten in Eystel, kon Coq-à-l'âne de slachtpartijen die de roofvogels aanrichtten onder zijn doodsbange soortgenoten niet langer aanzien. Als een dolkop gierde hij negenmaal rond het vroegere domein van de Meidoornhoeve, om vervolgens zijn mooiste gejubel, gerammel en gejodel uit te braken op de rand van de Kollenput. De gele wilg zat vol kraaiachtigen die dachten dat hij waanzinnig geworden was en die poogden hem te kalmeren. Pas toen hij een zwarte specht (via een nieuwsgierig ommetje) naar haar smidse (een gleuf in de schors van een denneboom) zag trekken met een hazelnoot in de bek, kwam hij tot bezinning. Hij schoot als een pijl op de gluurder af, greep hem bij de rode kuif, en eiste de hazelnoot op. De specht liet de noot vallen en begon angstig te gillen. ‘Waar heb je die gevonden?’ vroeg Coq-à-l'âne ademloos.

‘Onder de hazelaar,’ mompelde de specht bibberend.

‘Hoeveel noten heb je daar al opgedolven?’ wilde de kauw weten.

‘Eén... deze hier!’ jammerde de specht.

‘Verontschuldig me,’ zei Coq-à-l'âne, ‘maar ik moest zo handelen voor ons aller welzijn. Later zal je dat begrijpen.’ Hij raapte de noot op en vloog er als de gesmeerde bliksem mee naar de Dubbelhoeve. ‘Lieve elf,’ bad hij met zijn groot hart, ‘schenk aan deze noot dezelfde magische kracht als aan de zeven andere. Als Robin Hood niet spoedig weerkeert, telt Eystel binnenkort nog uitsluitend kraaiachtige zangvogels. Wat een kakofonie wordt het hier dan!’