't Gereformeert gezangboek over de voornaamste gevallen en waarheden van 't Christendom
(1712)–François Halma–
AuteursrechtvrijOp de zangwyze van den CXIX Psalm. P. 262. Godts wet, zoo rein, zoo heilig, zoo volmaakt,
| |
[pagina 396]
| |
 Verbindt den mensch naar ziel- en lichaamskrachten,
Als die ‘t gemoedt tot in het binnenst raakt,
En regelt zelfs zyn innigste gedachten,
Opdat hy nooit afwyke van den pligt,
Dien hy aan Godt en menschen moet betrachten.
2 De deugt die slechts uitwendig word verricht,
Is maar een schyn der waare deugdt te noemen,
Dewylmen haar, naar ‘t Evangelilicht,
Als Fariseensch, hoort van den Heilant doemen,
En datmen, in den grooten Oordeelsdag,
Hierop vergeefsch zal voor zyn vierschaar roemen.
3 Godts woordt maakt van een’ liefdepligt gewag,
Dien wy den Heer als Opperheer bewyzen,
Zoodat wy Godt eer bieden, met ontzagh
Voor zynen naam, en hem van harte pryzen,
Gelyk al ‘t heil moet voor het menschdom ryzen.
4 ‘t Is zonneklaar, uit zyn getuigenis,
Dat hy, die Godt niet eert met al ‘t vermogen
Van zyne ziel, ‘t volmaakte noch slaat mis,
Van ‘t geen hy eischt, als Heerscher in den hoogen;
Naardien de wet, van hem zelf afgedaalt,
De minste feil noch inbreuk kan gedoogen.
5 Men hoore dan naar hem die nimmer faalt,
En ons den zin heeft van de wet ontvouwen,
Waarin zoo klaar de goddelykheit straalt,
| |
[pagina 397]
| |
Dat niemant zich moet op den waan betrouwen,
Die ’s Heeren wet slechts uiterlyk betracht,
Maar dat hy haar moet geestelyk beschouwen.
6 Dan word de Wet als geestelyk geacht,
Wanneermen haar bemerkt als die de smetten
Der ziel aanwyst, en blixemt door haar kracht.
Want wie is best verklaarder van Godts wetten
Dan Godes Zoon, die ons den zin ontleedt,
Waar naar de mensch moet zyne gangen zetten?
I Ruste.
7 Dat niemant dan naar zyn gedachten meet’
Waarin den zin der Wet is opgesloten:
Dewylmen ligt hier misslaat, en vergeet
Zyn boezemquaadt naar waarde te vergrooten:
Dat niemant zich bedriege met een’ waan,
Om niet te zien hoe ‘t quaadt is voortgesproten.
8 Dit moet gewis en onverzetbaar staan,
Dat nimmer noom die goedt is vrucht kan dragen
Onsmaakelyk of in haar kracht vergaan;
En, schoon haar verf noch d’oogen mogt behaagen,
‘t Is louter schyn wiens flikkering misleidt,
Waar over men hoort in het eeten klaagen.
9 Dit gaat ook door omtrent Begeerlykheit,
Waaruit alleen het misdryf is ontsprongen,
Die ons van Godt en zyne liefde scheidt.
Volmaaktheit moet niets worden afgewrongen,
Ia zelve niet in ‘t eerst opschietend zaadt,
Of haar word iets van ‘t wezen afgedrongen.
10 Men volge ‘t geen op ‘t klaarst beschreven staat,
Daar Ga naar voetnoot* Paulus zucht, en uitroept in zyn klagten:
Wie dat hem zal verlossen van het quaadt;
Wie dat zyn leet en lyden zal verzachten,
Het geen hy uit Begeerlykheit gevoelt,
Waarvoor hy zich niet hoeden kan, noch wachten.
| |
[pagina 398]
| |
11 ‘t Is d’eerste lust dan daar Godt wet op bloeit,
Als zy zich uitt: Gy, mensch, zult niet begeeren:
Want als dit zaadt door onze leden woelt,
Dan konnen wy nooit zynen wasdom keeren;
Ook wordt het quaadt heel weelig voortgeteelt,
Dies wil het Godt in zynen oirsprong weeren.
12 Begeerlykheit strydt klaar met Godes beeldt,
Gelyk het Godt den mensch eerst heeft geschonken,
Naardien hierin ‘t gebrek van rechtheit speelt/
Begeerlykheit baart tintelende vonken
Tot alles wat Godts wetten tegenstreeft,
Waardoor de mensch in rampen legt verzonken.
II Ruste.
13 Zoodra dit quaadt dan in ons harte leeft,
Zoo moeten wy ‘t kloekmoediglyk bestryden,
Als ‘t gruuwzaamst dat al ‘t leet veroorzaakt heeft.
Een Christen ziel moet boven al niet lyden
Dat het in ‘t hart ooit zynen wortel schiet’,
Als ‘t hinderlykst om zich aan Godt te wyden.
14 Dat elk dan, die op ’s hemels glori ziet,
Een’ erfkryg aan het misbedryf verklaare,
Opdat hy het gelyk een slang ontvlied’;
Dat niemant hier den ouden mensche spaare,
Maar hem bevecht’ en doode met gewelt,
Opdat Godts beeldt zich in hem openbaare.
15 Dit heeft de mondt des Heilants voorgestelt,
Die leer is van den Godtsgezant gedreven:
Begeerlykheit moet in ons zyn gevelt,
Indienw’ in Godts gemeenschap zullen leeven;
Dies houdtmen zich dapper in dien strydt,
Dan zal ons Godts genade nooit begeeven.
16 Ons harte zy bereidt tot allen tyt,
Opdat wy Godt den liefdepligt betoonen,
Waardoor de mensch zich aan Godts zyde vlyt,
En zoekt dat Godt komt in zyn harte woonen,
| |
[pagina 399]
| |
En allen vlyt besteed’ in ware deught,
Die Godts gena met heerlykheit wil kroonen.
17 Dan wordt de ziel in Godt, haar heil, verheugt,
En hemelwaarts gevoert door zyn vermogen,
Daar zy alree de voorsmaak krygt der vreugdt.
Die zy zich door ‘t geloove stelt voor oogen:
Waarop zy al het wereldtsche veracht,
En ‘t heerschend quaad in zich niet kan gedoogen.
18 Hoe zalig is ‘t zoo ver te zyn gebragt,
Dat onze ziel, belust op ’s hemels schatten,
Door vast geloof op hun genieting wacht!
Want schoon zy ‘t heil niet kan naar waarde vatten,
Zoo kleeft zy Godt in zyn beloften aan,
Om nooit van hem door snoodheit af te spatten.
III Ruste.
19 Maar kan hy, dien Godts Geest heeft aangedaan,
Op aarden ooit tot die volmaaktheit koomen,
Dat hy zich gansch van ‘t misdryf kan ontslaan?
Wordt Godes kracht zoo ver in hem vernomen,
Dat hy de wet naar haaren eisch volbrengt,
Als ‘t wenschbaar lot van alle waare vroomen?
20 Och neen: want schoon Godt hun zyn gaven schenkt,
Zoo moeten zy in ‘t worstelperk noch blyven,
Naardien hy ‘t quaadt langkmoediglyk gehengt,
Om hun geluk allenskens voort te dryven,
De zaligheit, hun in zyn woordt belooft,
Opdat die zou in d’eeuwigheit beklyven.
21 Nadat Godts licht is in den mensch gedooft,
Ziet hy het in dit leven zoo niet schynen
Of ‘t is noch van de schittering berooft,
Waardoor in hem de nevelen verdwynen,
| |
[pagina 400]
| |
Zoodat hy Godt in zyn volmaaktheit kent.
En niet meer hoeft om ‘t schuldig leet te quynen.
22 Den mensch, van Godrt door afval afgewendt,
Laat hy niet strax zyn volle liefde smaaken,
Maar toont dat hy leit in een diep’ elendt,
Waarvan hy hem by trappen vry wil maaken,
Opdat hy hem verheffe tot den staat,
Waarnaar hy hier moet in verwachting blaaken.
23 Dit is de weg, naar ’s Heeren wyzen raadt,
Om ‘t menschdom tot de zaligheit te leiden.
Dat niemant zich dan op dien waan verlaat’
Dat hy zich gansch zal van het schepzel scheiden,
Zoodat hy niet dan van Godts liefde zwelt:
Neen; dit is ‘t heil datw’ in geloof verbeiden.
24 ‘t Is hier ‘t begin, als ’s Heeren woort ons meldt,
Doch zoo, dat wy naar die volmaaktheit branden,
Die Godt heeft voor de heerlykheit gestelt.
Wy poogen ons t’ontstaan van alle banden,
Waarmeê de ziel aan ‘t misdryf is verknocht,
Om op die klip niet eindelyk te stranden.
IV Ruste.
25 Maar zoo de wet niet van ons word volbrogt,
Waarom laat Godt die dan zoo ernstig preêken,
Als onzen pligt? Zyn wy niet vrygekocht,
Door Iesus bloet, om slechts van ‘t heil te spreeken,
Dat hy aan ‘t kruis voor ons verworven heeft,
Waardoor wy zyn den vloek der wet ontweken?
26 De mensch, zoo lang hy hier op aarde leeft,
Moet uit de Wet zyn erfgebreken leeren,
En ‘t schuldig quaadt, dat altoos aan hem kleeft:
Om zich hierdoor tot Godts genâ te keeren,
Die hy hem heeft in zynen Zoon verklaart,
Zoo zal de vloek der wet hem nimmer deeren.
27 Het eeuwig heil, van Godt geopenbaart,
Moet hy alleen in Christus zoeken t’erven;
| |
[pagina 401]
| |
En door zyn doodt zyn zondelyken aart,
Der zielen doodt, steeds trachten af te sterven;
Opdat hy Godt geniet’ als ‘t hoogste Goedt.
Waarinw’ alleen de zaligheit verwerven.
28 Ook strekt de Wet, dat wy met diep’ ootmoedt
Godt om zyn’ Geest en zyn genade smeeken,
Opdat hy ons verlicht’ in ons gemoedt,
En heele van d’aankleevende gebreken,
Waardoor de ziel verniwt word naar Godts beeldt,
En wy het hoofdt vrymoediglyk opsteeken.
29 Dit is de vrucht, die onze harten streelt,
Die tot ons heil word uit de leer geboren
Van ’s Heeren Wet; daar ‘t quaadt door word geheelt.
Dus leeren wy ‘t geen Adam heeft verloren,
En wy met hem, door zyn afvalligheit,
Waardoor het vier ontblaakte van Godts toren.
30 Men eere dan het Goddelyk beleidt,
Dta hy zyn wet den menschen voor laat houden,
Opdat zy ‘t quaadt, dat hun van Godt afscheidt,
Door haaren eisch gevoeliglyk beschouwden,
En op het heil in Iesus’ bloet bereidt,
Alleen ‘t gemoedt door vast betrouwen bouwden.
ZIELZUCHT.
 31 O Heilig Godt, gy eischt de heiligheit,
Diervoegen als gy haar hebt voorgeschreven,
Opdatze gansch zy door den mensch verspreidt,
En hy niet zoek’ dan tot uw eer te leeven:
| |
[pagina 402]
| |
 Zoodat hy zich geheel verloochent heeft,
Om hemelwaart langs ‘t deugdenpadt te streeven.
32 Hoe zalig is de mensch die vierig streeft
Naar u, ô Godt, om zich u op te draagen,
En in wiens hart de Heilant Iesus leeft!
Hy die u kan door waar geloof behaagen,
In wiens gemoedt Begeerelykheit sterft,
En daar de Zon des levens in komt daagen!
33 O groot geluk voor dien die dit verwerft!
O heerlyk goedt, bestendig in zyn wezen!
Waarin de ziel Godts liefd’ en gunst beërft;
Naardien in haar de blyken zyn te leezen,
Dat Iesus haar gekocht heeft met zyn bloet,
En zy met hem is uit den doodt verrezen.
34 Genadig Godt, de staat van ons gemoedt,
Kent gy op ‘t nauwst, en onz’ onzuivre zeden,
Zoodat in ons het misdryf wordt gevoedt
En aangequeelt door veel begeerlykheden,
Die strydig zyn met u en uwe wet,
En in ons zyn verspreidt door al de leden.
*****
35 Genees ons, Heer, zoo jammerlyk besmet
Van ‘t zondig quaadt, tot in onz’ ingewanden,
Opdat wy ons bevrydt zien en geredt
Van aardtschen lust, ons knellend’ in haar banden.
Doodt in ons, Heer, het vleesch door uwen Geest,
Opdat wy niet dan van uw liefde branden.
36 ‘t Is uwe kracht die ons gebrek geneest,
Want wy zyn gansch onmagtig tot de pligten,
Waardoor uw naam geëert word en gevreest.
Koom zelf in ons ‘t geen gy gebiedt verrichten,
| |
[pagina 403]
| |
Opdat in ons niet zy het minst’ noch meest,
Dan ‘t geen uw Kerk en heerlykheit kan stichten.
|
|