't Gereformeert gezangboek over de voornaamste gevallen en waarheden van 't Christendom
(1712)–François Halma–
AuteursrechtvrijOp de zangwyze van den XCVII Psalm. P. 242. Godt, kennende den aart
Des menschen, steeds gepaart
| |
[pagina 357]
| |
 Met onbetaamlykheden,
Vervreemt van ‘t licht der reden;
Draagt zorg in zyne wet,
Voor ‘t menschdom ingezet,
Dat het zyn hart niet hecht’
Aan ‘t geen, gespat van ‘t recht,
D’onderste ziel besmet.
2 Aan ‘t hooft heeft hy geleert,
Dat hy moet zyn geëert,
Met alle Godtdienstpligten,
Die ‘t menschdom kan verrichten.
Nu toont hy dat een Beeldt
Zyn Godtheits eer ontsteelt,
Wanneer het hem vertoont,
Als ‘t geen zyn hoogheit hoont,
Hoe zeer ‘t de zinnen streelt.
3 Dies luidt zyn streng gebodt,
Verbeeldt den Heer, uw’ Godt,
Niet door gelykenissen,
Als die de waarheit missen.
Want myn oneindigheit
Hier krachtig tegen pleit,
Als die geen menschen handt
Kan maalen door ‘t verstandt,
Op ‘t klaarst zelf uitgeleit.
4 Dat niemant zich verstout’
| |
[pagina 358]
| |
Van ‘t geen ‘t gezicht beschouwt
Aan ’s hemels hooge boogen,
Te maaken iets voor d’oogen
Als myn gelykenis;
Noch ook van ‘t geen ‘er is
Op d’aard’, of onder d’aard’
In ‘t water my onwaardt:
Want dien vloek ik gewis.
5 Myn volk buigt uwe leên
Toch nooit voor hout, of steen,
Gehouwen, of gesneeden,
In uw godtsdienstigheden,
Want ik, uw Godt en Heer,
Ben yvrig voor myn eer,
Als die dien dienst versmaadt,
Gelyk een schendig quaadt,
Die strydt met myne leer.
6 De beeldendienst verwekt
Myn’ toorn, dat hy zich strekt
Tot over vier geslachten,
Van hen die my verachten.
Maar ‘k ben genadig dien,
Die deezen dienst ontvliên,
(Als die myn wet verbreekt,
En naar myn eerkroon steekt)
Wier zaadt myn heil zal zien.
Ruste.
7 Men diene dan den Heer
Naar zyne waarheitsleer,
En niet naar menschenvinding,
Ontsproten uit verblinding.
Men volge ‘t hemelsch licht,
Gestelt voor ons gezicht,
In ‘t geen den Godtsdienst raakt,
Naardien Godts toorn ontblaakt
Op dien die valsheit dicht.
| |
[pagina 359]
| |
8 Schoon Godt dan aan de kunst
Niet gansch ontzegt zyn gunst,
Noch dat de kunstgenooten
Hier van zyn uitgesloten,
Zoo keurt hy echter ‘t werk
Geheel af in de Kerk,
Als strydig met het geen,
Waar toe de Heer verscheen,
En ‘t Evangelimerk.
9 Hoewelmen dan een beeldt,
Dat voor de zinnen speelt,
Der schepzelen mag maaken,
En uiterlyke zaaken,
Zoo wil Godt echter niet,
Dat eer aan ‘t beeldt geschied’,
Of hem verstrekk’ tot eer,
Als strafbaar door de leer,
Die zyne wet gebiedt.
10 Geen beeldt strekt tot een boek
Des leeks, tot onderzoek
Der Goddelyke waarheit;
Ontsloten, in haar klaarheit,
In ‘t Woordt van Godt gedaalt,
Daar ‘t hemelsch licht in straalt,
En Godts verborgentheit,
Naar ‘t duidelyk bescheidt,
In blinkt, en nimmer faalt.
11 Geen beeldt geeft klaar berecht
Van ‘t geen de Schrift uitlegt,
Naar kracht van haar oraaklen,
Gehecht als goude schaaklen,
Daar ‘t vol in staat gemeldt
Hoe ‘t met ons is gestelt
In onzen droeven staat;
En hoe ons Godt ontslaat
Van ‘t quaadt en helsch gewelt.
12 Geen beeldt ontvouwt ons dit,
| |
[pagina 360]
| |
Daar ‘t echter is het pit
Der Evangelileering;
Noch leert ons de bekeering.
Wie wil dan wyzer zyn,
Om ‘t volk door beeldenschyn
Te geeven onderwys?
‘t Is draf voor echter spys,
Ia doodelyk fenyn.
ZIELZUCHT.
 13 Behoed my, magtig Heer,
Dat ik u nooit vereer’
Met zelfgesmeede vonden,
Gansch strydig met de gronden
Ons in uw woordt verklaart:
Naardieng’ ons openbaart
Dat gy dien gruwel haat,
Waardoormen u verlaat,
Als uw natuur onwaardt.
14 Dat ik my nooit bevlekk’,
Noch myn gebeden strekk’
Tot beelden, of afgoden,
| |
[pagina 361]
| |
In myn behoeft’ en nooden.
Dat ik my aan u hou,
Als in uw woordt getrou,
Datg’ uwen kindren helpt,
Wanneer hyn ‘t leer bestelpt;
Opdatg’ uw heil ontvouw’.
15 Dat ik uw’ naam onzie,
Den Beeldendienst ontvlie,
Als strydig met uw rechten;
En daar gy aan wilt hechten
Uw straf in ‘t vierde lidt.
Want zeker mistmen ‘t wit.
Daar elk op doelen moet,
Als eige wil ‘t gemoet
In uwen dienst bezit.
16 Geef dat door myn beleit,
Uw eer steeds zy verbreidt,
Om u, als Heer der Heeren,
Naar uwen wille t’eeren.
De Beeldendienst verstomm’
Van ‘t gansche Heidendom,
Voor u en uwe leer,
Opdatmen zich bekeer’
In ‘t wereldruim rontom.
*****
17 O Godt. die ‘t al verlicht,
Daarg’ uwe waarheit sticht
Door ‘t goddlyk onderwyzen;
Laat uwe kennis ryzen,
Door menschenkunst, noch beeldt;
(Als ‘t geen uw eer ontsteelt)
In ‘t midden van de kerk,
Bestempelt met het merk
Dat zy de zinnen streelt.
18 O Godt, gy, als een Geest,
Word eeuwiglyk gevreest,
| |
[pagina 362]
| |
Gedient in geest en waarheit
Als Iesus woordt ons klaar zeit:
Ontvonk dan ons gemoedt,
Door ‘t Geestvier, en den gloet
Van uw genaad’ en woordt,
In d’eerste Kerk gehoort,
Tot u het hoogste Goedt.
|
|