't Gereformeert gezangboek over de voornaamste gevallen en waarheden van 't Christendom
(1712)–François Halma–
Auteursrechtvrij
[pagina 203]
| |
Op de zangwyze van den LXVI, en CXVIII Psalm. P.143. Laat ons, na 't zwaarste kruis en lyden,
En 't woeden van de hel en doodt,
Met zegetoonen ons verblyden
In Godt, die ons zyn heil ontsloot
Door Iesus kruis en helsche smarten,
Die hy voor ons heeft uitgestaan:
Zoodat wy zelf de hel uittarten,
Nu onze schulden zyn voldaan.
2 De Heilant most den kruisdoodt sterven,
Naar eisch van Godts rechtvaardigheit,
Om ons het leven te verwerven,
Het leven dat geen tyden scheidt:
Maar zou hy ons het heil toepassen
Dat hy voor ons verworven had,
| |
[pagina 204]
| |
Most hy de doodt slaan aan zyn assen
Der zegekoets daar hy op zat.
3 Zou ons des Heeren kruisdoodt baaten,
En zielangst in Getsemané
Zoodat hy scheen van Godt verlaaten,
Als hy aan 't hoogste recht voldee,
zoo most hy uit het graf verryzen,
En triomfeeren door zyn kracht,
Om ons den hemel aan te wyzen,
Waartoe hy alles had volbragt.
4 Hy, als de Heilant, most ons leiden
Naar 't onvergangbaar Vaderlandt,
En zelf voor ons daar plaats bereiden,
Als hy de doodt had overmant.
Dies mogen wy nu vrolyk zingen,
En juichen om 't doorluchtig werk,
Dat Iesus, 't Hoofdt der hemelingen,
Heeft uitgevoert voor zyne Kerk.
5 Doch laat ons 't wigtig stuk doorgronden
Of wy misschien door eenen schyn,
In 't geen d' Apostelen verkonden,
Niet jammerlyk bedrogen zyn.
Dit is de grondt van alle waarheit,
Waarop de Christenwereldt rust:
Het licht dat, als de zon in klaarheit,
Door ongeloof nooit word gebluscht
I Ruste.
6 Is Iesus in den doodt gebleven,
Zoo is 't met alle waarheit uit,
Zoo baat geloof, noch heilig leven,
Noch alles wat de Schrift beduidt.
Zoo is des Christens hoop verdweenen
En vleit hy zich met eenen waan;
Zoo heeft de Heilzon uitgescheenen,
En is 't met onzen staat gedaan.
7 Zoo staat de Hel in 't volle wapen,
| |
[pagina 205]
| |
En lacht met Godt orakelreên;
Zoo zyn zy, die reeds zyn ontslaapen
In 't waar geloof, als Christus leên,
Verloren, zonder hoop van leven,
En van de groote zaligheit,
Die Godt zyn kinderen wil geeven,
Als hun door Iesus doodt bereidt.
8 Laat ons dan eeten, laat ons drinken,
Want morgen zien wy 't licht niet meer,
Als wy in d' eeuwigheit verzinken,
Naar d' Ongodisten zedeleer:
Wanneer wy in den grave daalen,
Daar wy geen wellust zien, of vreugdt:
Laat ons, zoo lang wy adem haalen,
Dan volgen 't geen het hart verheugt.
9 Dus spreekt het Ongeloof met reden,
Zoo Iesus niet is opgestaan:
Doch laat ons 't moedig tegentreeden,
Opdat wy 't uit zyn sterkte slaan.
Want, zeker, Iesus is verrezen,
Gelyk het David heeft voorspelt,
En word in eeuwigheit geprezen,
Als temmer van het helsch gewelt.
10 Godt zou hem niet in 't graf begeeven,
Noch in de banden van de doodt,
Opdat hy, als de Vorst van 't leven,
Voor ons den grafzerk opensloot.
Doch laat ons 't stuk wel onderzoeken,
Gelyk 't de Christenheit belydt,
Opdat wy 't Ongeloof verkloeken,
Dat deeze waarheit stout bestrydt.
II Ruste.
11 Wy houden ons aan Godts Oraaklen,
Waarin dees waarheit staat geprent,
Aaneen gehecht als goude schaaklen,
En door haar' zuivren glans gekent;
| |
[pagina 206]
| |
Gevestigt op getuigenissen,
Gansch onverdenkbaar van bedrog;
Die toonen datw' in 't stuk niet missen,
In weerwil van 't helsch adderspog.
12 Dat Iesus, naar 't beruchte voorbeeldt
Van Ionas, opsteeg uit het graf,
Nadat de Raadt hem had veroordeelt,
En hem het levenslicht begaf,
Kan zelf het Ongeloof ons leeren
Der Urouwen, en Apostelschaar,
Voor dat zy 't wigtig stuk beweeren
En staaven in het openbaar.
13 De zaak heeft hier te veel getuigen,
Waardoorze staat in haaren dag,
Dan dat wy ons niet zouden buigen,
En zwigten onder 't hoog gezagh.
Zoo wel de vyanden als vrinden
Verkondigen met eene stem,
Dat zy den Heer in 't graf niet vinden,
Tot schrik van gansch Ierusalem.
14 De Raadt mag vry het graf bezetten,
En sluiten met zyn tempelwacht,
Dit kan den Heilant niet beletten,
Dat hy 't gewelt des doodts veracht:
Dat hy het graf, zoo naar en duister,
(Bestuuwt met eenen Englenstoet)
Verlaat, en praalt met nieuwen luister,
Van 't gansche wereldtruim begroet.
15 Men ziet de wacht van 't graf verstuiven,
(Terwyl de steenrots schudt en beeft)
Zoodatze ziet den steen verschuiven,
Waaruit ze sluit dat Iesus leeft:
Terwyl de gloet en blixemstraalen
Der Engelen haar zoo verschrikt,
Dat zy verstomt is in 't verhaalen,
Als half door angst en vrees verstikt.
| |
[pagina 207]
| |
III Ruste.
16 Men hoort de wachters vry gewaagen,
Hoedat de Heer is opgestaan,
En dat hy, als 't hun oogen zagen,
Is glansryk uit het graf gegaan;
Begroet van hemelsche Gezanten,
Bekleedt met blinkend wit gewaadt,
Die hem, gelyk zyn lyftrouwanten,
Als Heer vereerden in dien staat.
17 De wacht gaat voort, schoon fel beneepen,
Van doodtschen schrik door al haar leen;
Ons rot, zegt zy, werd aangegreepen,
Van angst toen Iesus ons verscheen:
Want zeker is hy ons verscheenen,
Schoon wy 't getuigen tot uw smart;
Dies moogtg' ô Raadt! het oor vry leenen
Naar ons,die spreeken naar ons hart.
18 Wy zagen schitterende schichten
Van blixemvier om d' Englenkruin,
Die graf en grafspelonk verlichtten,
By 't beeven van het wit arduin.
Wy hoorden niewe feestgezangen
Van Halelujaas, looft den Heer;
Omdat Godts Zoon, aan 't kruis gehangen,
Verezen was tot 's Hoogstens eer.
19 Toen hebben wy het graf verlaaten,
Van dootschen schrik in 't hart beroert.
Gelooft ons woordt, als uw soldaaten,
Door geen verleidingsschyn vervoert.
Wy tuigen dat wy ondervonden,
En tuigen het uit eenen mondt,
Dat wy naar waarheit u verkonden,
Hoe 't aan het graf geschapen stont.
20 Wy zullen 't geen ons oogen zagen,
En van ons allen is gehoort,
Urymoediglyk alom gewaagen,
| |
[pagina 208]
| |
Door kracht der waarheit aangespoort.
Wil dan, ô Raadt, hier wel op letten,
Want zekerlyk 't is Godes werk;
Dat, daar gy laat het graf bezetten,
Godts magt uw kloekheit valt te sterk.
IV Ruste.
21 Maar laat ons verder gaan beschouwen,
Tot staving van de waarheitskracht,
't Getuigenis dat van de vrouwen.
Voor 't wigtig stuk wordt voortgebragt.
Zy koomen met eerbiedigheden
Aan Iesus haaren laatsten pligt,
(Naar haare meening) trou besteeden,
Des morgens vroeg by 't schermelicht.
22 Zy, zwymelende van den alsem,
Gesmaakt in 's Heeren marteldoodt,
Bereiden kostelyken balsem,
Na Iosef, die den grafzerk sloot:
Opdat zy, naar d' aaloude zeden,
Het lichaam zalven in het graf;
Waarop zy stout zyn aangetreeden,
Bevreest voor wacht, noch rechters traf.
23 Doch daar de droefheit knaagt in 't harte,
Word wel in 't wigtigst misgespelt;
Vooral daar doodelyke smarte
De ziel en ingewanden knelt:
Dit blykt in deeze gezellinnen
Van Iesus, dien zy, als haar' Heer,
Zelfs na de doodt in 't graf beminnen,
Ontstoken door zyn hemelleer.
24 Maar zy, schier aan het graf gekoomen,
Geraaken in verlegendheit,
(Daar zy niet ongegrondt voor schroomen,
En geene hulp voor schynt bereidt;)
Wie haar den grafsteen zal ontsluiten,
Ver boven vrouwelyke kracht.
| |
[pagina 209]
| |
Gelyk zy 't aan elkander uiten,
Als iets te vooren niet bedacht.
25 Doch als zy nader 't graf genaaken,
Zien zy den grafzerk wechgeruimt;
Godts Engelen van vlammen blaaken,
De rots van tempelwacht geschuimt,
En alles in een ander wezen,
Als zy zich hadden voorgestelt;
Naardien de Heilant was verrezen,
Als Godts Gezantendom haar meldt.
V. Ruste.
26 Die Hemelboden, voor de vroomen
Tot hun beschermwacht hier geschikt,
Betuigen: Urouwen, wilt niet schroomen,
Noch weest niet in het hart verschrikt:
Want wy, van boven afgezonden,
Vermelden u het wonderwerk,
Dat Iesus, van de doodt ontbonden,
Verheerlykt leeft voor zyne Kerk.
27 Beziet het graf vry tot een teken,
Dat uwe Heer is opgestaan.
De steen is voor zyn kracht geweken
Als hy is uit het graf gegaan.
Nu heeft de Heilant overwonnen,
En triomfeert in eeuwigheit:
Zoo zietmen 't werk, van Godt begonnen,
Voleinden, als hy had voorzeit.
28 Verkondigt dit zyn Leerelingen,
O Urouwen, naar des Heeren woordt,
Op dat zy met u zege zingen,
Om 't heil datg' uit ons hebt gehoort.
Hy gaat u voor naar Galilea,
Daar gy hem zelfs aanschouwen zult:
Dus blykt het haast aan gansch Iudea
Dat zyne spelling is vervult.
29 O kracht der Goddelyke waarheit,
| |
[pagina 210]
| |
Door Godts Gezanten braaf gestyft!
Wie is 'er die, na zulk een klaarheit,
In 't hart noch ongeloovig blyft?
Of konnen Engelen bedriegen,
En valsch getuigen in een zaak?
Zoo kan de Godtheit zelve liegen,
En straft geen valsheit met haar wraak
30 Maar neen: de Godtheit is waarachtig
In haar getuigenis en woordt.
Dies keur' geen Ongeloof onkrachtig
't Geen uit haar Booden word gehoort.
Bedrog kan nimmer waarheit staaven;
Die altoos blykbaar waarheit is,
En nooit door valsheit word begraaven,
Als vast door klaar getuigenis.
VI Ruste.
31 De vrouwen, in het hart vol zorgen
Om 't geen zy zagen met der daadt,
Gewaagen in den vroegen morgen
Hoe 't met de zaak geschapen staat:
Zy melden Iesus Leergenooten,
Dat hy is van het graf bevrydt,
En, als de stam van zyne loten,
D' onsterflykheit is toegewydt.
32 Doch niemant hoort naar 't woordt der vrouwen,
't Geen hun gelykt naar ydlen klap,
Waarop geen leerstuk is te bouwen
Der Goddelyke wetenschap:
Het grondtbeginsel aller waarheit
Van 't helder Evangelilicht,
Ontstoken in de doodtsche naarheit,
En van het uiterste gewigt.
33 Dit 's zekerlyk een redeneering
Die op gewisse gronden rust,
Omdatmen, uit des Heeren leering,
Van zyn belofte was bewust.
| |
[pagina 211]
| |
Dat hy zou van den doodt verryzen,
Nadat hy was in 't graf geleit,
Om ons den hemel aan te wyzen,
't Genot der hoogste zaligheit:
34 Om ons ten hemel op te voeren,
Des Christens eeuwig vaderlandt,
Daar nimmer stormen hem beroeren,
Hier onbevatbaar voor 't verstant.
De Heer most daar den standert planten,
Als overwinner van den doodt,
Voor hem en zyne kruisverwanten,
Dien hy is zyn gemeeschap sloot.
35 Dus most de Leerlingschaar wel weeten,
Of haaren Heer was opgestaan,
Om hier naar klaarlyk af te meeten,
't Geen hy in 't leven had gedaan:
Of hy, gelyk de Iooden smaalden,
Door tovery haar had misleidt,
Waardoor zy van den tempel dwaalden,
En Moses offerplechtigheit.
VII Ruste.
36 't Geen dan de vrouwen zonder schroomen
Verhaalen van het groot geval,
Word niet voor waarheit aangenomen,
Noch toegestemt van 't Elfgetal,
Van hen die Iesus volgers waren;
Dies zoeken zy ook dat hun oog
De zaak hun nader mag verklaaren;
Of schyn de vrouweschaar bedroog.
37 Dus zietmen flux ten grave snellen
Iohan en Peter, als om strydt;
Die zien dat wat de vrouwen spellen,
De minste twyfeling niet lydt:
Zy daalen zelfs in 't graf beneden,
En vinden 't ledig van het lyk,
Tot overtuiging van de reden,
| |
[pagina 212]
| |
En voor 't Geloof de grootste blyk.
38 't Paar Leerelingen, dat geloofde
Op 't geen het hadde klaar gezien,
('t Geen 't Ongeloof niet langer doofde)
Komt tot zyn medeleden vlien,
Van schrik en blydschap ingenoomen,
En meldt de waarheit van het stuk;
Van zommigen geacht voor droomen,
Schoon 't grootste heil in hunnen druk.
39 Wie wraakt de twyfeling der schaare
In Iesus leering opgequeekt,
Totdat hy klaar zich openbaare
Dat hy verheerlykt 't hoofdt opsteekt?
Het hoofdt verheft tot heil der zynen,
In alle lyden, kruis,en noodt?
Dies moet de Heer aan haar verschynen
Als overwinnaar van den doodt.
40 Hy moet betoomen dat zyn woorden,
Zoo menigmaal haar voorgestelt,
Die toen niet in haar harte boorden,
De waarheit zyn; hoezeer 't gewelt
Van 't Sanhedrin ook moge woelen.
Want hier quam 't gansche stuk op aan;
Of Iesus, na de doodt te voelen,
Ten derden dag was opgestaan.
VIII Ruste.
41 Dies komt de Heer zich openbaaren,
Opdat hy haar geloove sterk',
Aan twee godtvruchte wandelaaren,
Tot zekerheit voor zyne Kerk:
Twee Emmausgangeren, die spraken
Van alles dat 'er was geschiedt;
Waaropz' in Iesus byzyn raaken,
Doch kennen zyn gedaante niet.
42 De Heer verschuilt zich aan hun oogen,
Tot meerder kracht en zekerheit,
| |
[pagina 213]
| |
Dat zy misleidt zyn noch bedrogen,
In 't geen hy hadde klaar voorzeit:
Naardien door alle de Profeeten,
En Moses duidlyk was gespelt,
Dat Christus, 't geen men wel most weeten,
Geraaken zou in 't doodts gewelt.
43 De Heilant most de kruistraf draagen,
En storten door den doodt in 't graf,
(Zoo hooren zy den Heer gewaagen)
Opdat hy ons het leven gaf:
Opdat hy, aan Godts recht voldoende,
Door zyn vrywillig' offerdoodt,
Ons eeuwiglyk met Godt verzoende,
En ons den hemel opensloot.
44 Dit zagmen klaar in 't groote voorbeeldt
Der offerdieren zonder tal,
Die, schuldeloos ter doodt veroordeelt,
Verbeeldzels waren van 't geval,
Dat Iesus zonder schuldt zou sneeven:
Dit leerde Ga naar voetnoota Davids zang en snaar,
Daar hy hem afmaalt naar het leven,
In 't zwaarste leet en doodtsgevaar.
45 Dit tuigde klaarlyk Ga naar voetnootb Iesaias,
Als of de zaak reeds was vervult,
Daar hy de smarten des Messias
Verbeeldt; eer dat hy word gehuldt
Tot Koning van zyn Zaadt en Erve,
Dat hy verworf tot zynen loon;
Nadat hy, als een Ga naar voetnoot(a) aarde scherve,
Was uitgedroogt, vol smaadt en hoon.
IX Ruste.
46 't Paar leerelingen, weergekoomen,
Verhaalen aan d' Apostelschaar
Al 't geen 't van Iesus had vernomen,
En hoe 't de waarheit werd gewaar,
| |
[pagina 214]
| |
Dat hy was uit het graf gestegen,
Wanneer hy hun 't gezicht ontsloot,
Als hy, na 't spreeken van den zegen,
Was in de breeking van het broodt.
47 De schaar, die met geslote deuren,
Uit vreeze van het Ioodendom,
Te samen zat in angstig treuren,
Was zulk een tyding wellekom.
Doch zy meldt ook den reisgezellen
Dat Peter Iesus had ontmoet,
Wanneer hy van het graf quam snellen,
En hem eerbiedig had begroet.
48 Maar noch zyn zy in twyfelingen,
Door schrik in 't zwak gemoedt ontstelt,
Die telken op hen aan komt dringen,
Hoe klaar de waarheit word gemeldt.
Geen onweer kan terstont bedaaren,
Wanneer het pekel bruischt en woedt,
Zoodat, by 't stillen van de baaren,
De zee word als een zagten vloedt.
49 De tyt moet alle ding verligten,
Geschokt uit zynen vasten stant.
Zoo zal ook 't Ongeloof niet zwigten
Voor 't is door hooger magt vermant:
Voordat het ziet de klaarste blyken
Der waarheit, die het weerstant biedt.
Dies zietmen 't hier ook niet bezwyken,
Voordat de Leerschaar Iesus ziet.
50 De Heer, die haaren toestant kende,
En medelyden met haar had,
Als wechgezonken in elende,
En door haar weedom afgemat,
Verschynt haar, als de zon in 't oosten,
Wanneer zy gloejende verryst,
Om haar in haaren druk te troosten;
't Geen zyn verryzing klaar bewyst.
| |
[pagina 215]
| |
51 Hy komt terwyl zy yvrig bidden,
Ofspreeken van het wigtig stuk,
En staat flux by haar in het midden,
Opdat zy raaken uit den druk.
Hy wenscht hun allen zynen vrede,
Dat hun verquikt tot aan het hart;
Omdat zy,kundig van zyn rede,
Nu 't end zien der geleede smart.
52 Doch om het Ongeloof te dooven,
En uit te roojen in de grondt,
Zoo most eerst Thomas niet gelooven
Voordat hy alles ondervondt:
Voordat zyn oogen alles zagen,
En hy had zynen Heer betast:
Zoo moetmen 't Ongeloof verjaagen,
Wanneer 't bewysdom is onvast.
53 Scherp, Thomes, vry uw achterdenken,
Of uwe heer verrezen is;
Dit zal de zaak noch klaarheit krenken,
Maar maakt haar klaarder en gewis.
Geloof niet licht,of door verblinding,
Omdat gy 't stuk uit andren hoort:
't Geloof rust best op ondervinding,
Ter grondvest van 't gestaafde woordt.
54 De waarheit most zoo klaar hier blinken
Gelyk de zon aan 't firmament:
Dies mogt' in twyfeling verzinken,
Voordat u alles was bekent,
O Thomas! Opdat wy bevonden,
Dat al uw ongeloovigheit
Was door de waarheitskracht verslonden,
Gesticht op 't zekerste bescheidt.
55 Dus komt de Heer hun weer verschynen
Nadat acht dagen zyn voorby.
(Daar 't Ongeloof voor most verdwynen)
| |
[pagina 216]
| |
En toont aan Thomas handt en zy.
D' Apostel raakt hier op aan 't beeven,
En roept verbaast: Myn Heer! Myn Godt!
Omdat hy zag den Heilant leeven,
In spyt van 't Ioodsch en Heidensch rot.
XI Ruste.
56 't Geloof uit twyfeling geboren
Behelst de grootste zekerheit.
Het ongeloof wyst zelfs de spooren
Waaruit de waarheit word bepleit.
Men moet zig niet te licht betrouwen
Op 't geen men voor onfeilbaar spelt:
Neen: d' oogen moeten zelfs beschouwen
Wanneer het wonderdaden geldt.
57 Wat kan de mensch niet al verdichten!
Wat vormt de geest niet al bedrog!
Om bygeloof en waan te stichten,
Het geen men indrinkt met het zog
Van moederen, of voedstermoedren!
Ook dooltmen licht uit onverstant,
Wanneer 't gezag van valsche Hoedren
De menschen legt aan hunnen bandt.
58 De Christenwaarheit most gebouwt zyn
Gelyk een burgt op eene rots:
Opdatmen mogt gerust en stout zyn
Op haar, voor 't woedend zeegeklots,
Dat op haar grondvest af most stuiten,
Van 't Ioodsch en 't Heidendoms gewelt:
Ia zy most zoo haar kracht ontsluiten,
Dat alles wierd door haar gevelt.
59 Dit rust' alleenlyk op bewyzen
Dat onze Heer verrezen was:
Hierop most Iesus kerkspits ryzen,
Gevestigt in zyn bloettieras.
Dies staat ons keurlyk t' onderzoeken
Of 't waar is, 't geen 'er wordt getuigt;
| |
[pagina 217]
| |
Op dat wy 't Ongeloof verkloeken,
Dat zig voor 's Hemels stem niet buigt.
60 Wy moeten hier de waarheit haalen
Uit alles 't geen de Apostelschaar,
Zoo klaar, gelyk de zon in 't straalen,
Getuigt en leert in 't openbaar.
De waarheit van geschiedenissen
Word noit gewraakt wanneer het blykt,
Dat schryvers niet door blindheit missen,
En goede trou niet van hun wykt.
XII Ruste.
61 D' Apostels hebben ons bedrogen,
Of zyn bedrogen door een' schyn:
Maar zal het geen men ziet met oogen,
Na vaste toets, geen waarheit zyn?
Wat zalmen dan van alles denken
Het geen men dagelyks beschouwt?
Dus kanmen alle waarheit krenken
Die op de zinnen word gebouwt.
62 Zoo hooren, zien, gevoelen, spreeken
Aan geen getuigenis voldoen;
Wat is dan immer klaar gebleken?
Wat zalmen ooit als waar bevroen?
Misschien zyn 't alles louter droomen,
Het geen men ergens vindt geboekt:
Zoo moetmen steeds voor valsheit schroomen,
Hoe naau men alles onderzoekt.
63 D' Apostels konden hier niet missen,
Wanneer de Heer aan hun verscheen,
Noch zich door bygeloof vergissen,
Die niets geloofden zouder reên:
Die alles in den grondt doorkeken,
(Gedreven door de twyfeling)
Totdat de zaak hun is gebleken
Als 't daglicht aan den tekenkring.
64 Zy hebben volle veertig dagen,
| |
[pagina 218]
| |
Nadat de Heer was opgestaan,
Waarin zy hem geduurig zagen,
Met hem verkeert en omgegaan.
Zy hoorden hem in 't onderwyzen
Der zaaken van Godts koningkryk,
Waarvan dat zy voor zyn verryzen.
Noch derfden zekerheit en blyk.
65 Zy hebben, als zyn Heilgezanten,
Van hem ontfangen zynen last,
Om d' Evangelileer te planten,
By 't Heidendom, geheel vermast
In blindheit en afgoderyen,
Dat nu het daglicht zoude zien,
Om zich de Heilzon toe te wyzen,
Waar voor de nevels zouden vlien.
XIII Ruste.
66 Gaat, zegt de Heer, leert allen volken,
Al 't geen gy uit my hebt gehoort;
Wanneer ik, boven maan en wolken
Verheerlykt, staaven zal myn woordt:
Wanneer ik u den Geest zal zenden,
Die u versterken zal met kracht,
Totdat zy, die my nimmer kenden,
Tot myn gemeenschap zyn gebragt.
67 Doopt dan dien gy hebt onderwezen,
In 's Vaders naam, en Zoon, en Geest;
Zoo zietmen 't blaakend licht gerezen
Daar 't altyt duister is geweest.
Zoo zietmen 't wereldtruim bestraalen
Met kennis van Godts waaren dienst,
Waarvoor de valsche leer zal daalen,
En vallen op het onvoorzienst.
68 Myn kracht, zegt Iesus, zal u volgen,
Zoodat gy wonderen verricht,
Daar 't Ongeloof door word verzwolgen,
En myn Gemeente door gesticht:
| |
[pagina 219]
| |
Zoo zal de kracht der waarheit blyken,
Die ik u daaglyks heb geleert,
Het Iood- en Heidendom bezwijken,
Thans van de blindheit overheert.
69 Zy die gedoopt zyn en gelooven
Verkrygen wis de zaligheit;
Als die eens zullen zyn hier boven
Door my ten rykstroon opgeleidt:
Opdatze daar het heil genieten
Dat nooit door tyt of eeuwen slyt:
Laat het dan nimmer u verdrieten
Als gy om mynen naame lydt.
70 Ia, zegt de Heer, gy moogt bereeknen,
Opdat bedrog en valsheit wyk',
Dat gy zult doen veel wonderteeknen,
Tot staving van myn hemelsch ryk.
Ia allen, die myn Woordt aankleeven,
Door vast geloof, tot zaliging,
Word van my deeze kracht gegeeven,
De wereldt tot verwondering.
XIV Ruste.
71 Laat elk nu vry zyn ooren scherpen,
En letten op des Heilants woordt:
Zy zullen duivelen uitwerpen,
Zegt hy, 't geen 't helsche ryk verstoort.
Zoo word de wereldt vry van quaalen,
Door booze geesten uitgewrocht;
Zoo zal 't geloof met zege praalen,
Door hen die aan my zyn verknocht.
72 Ook zullen zy met niewe tongen
Verkondigen het heilverbondt;
Opdat de boosheit word' bedwongen,
Die eeuwen lang de wereldt schondt:
Opdat de snood' afgoderyen
Verstuiven uit het wereldtruim,
Dat zich aan mynen dienst zal wyen,
| |
[pagina 220]
| |
Na 't is gevaagt van deezen schuim.
73 Zy zullen zelfs vergifte slangen
Opneemen, dat hun 't gif net schaadt,
Schoonz' aan hun leden zullen hangen,
Als veilig voor dit zorglyk quaadt.
Ia, zooz' iets doodlyks zullen drinken,
Zal 't zonder letzel zyn en leet:
Dus zal de glans der waarheit blinken
Zoo ver de zon het aardryk meet.
74 De kranken zullen door hun handen
Geneezen worden, en hun woort,
Dat klinken zal door alle landen,
Als 't geen 't gedrocht der dwaling smoort:
De dwaling, rontom ingekroopen,
En diep gewortelt in den grondt,
Wier trots gevaart zy zullen sloopen
Door kracht van 't niewe heilverbondt.
75 Dit was des Heilants jongste reden
Gesproken tot d' Apostelschaar;
Waarna hy, uit de stadt getreeden,
Van haar verscheidd' in 't openbaar:
Van haar ten hemel word genomen,
Verheerlykt voor hun aller oog:
Wat dolheit is het dan te droomen,
Dat ligtgeloof haar hier bedroog?
XV Ruste.
76 Voldoet het niet dat elf getuigen
Bevestigen uit eenen mondt?
Moet zich het ongeloof niet buigen
Voor zulk een vastgelegden grondt?
Vooral, wanneer 't verstandt komt merken
Op't geen vervolgens is geschied,
Wanneer de Heer zyn woordt quam sterken,
Gelyk hy 't klaar had voorbediedt:
77 Toen hy den Geest zondt uit den hoogen,
Voor 't oog van gansch Ierusalem,
| |
[pagina 221]
| |
Dat, door dien sterken windt bewoogen,
En vreesselyke donderstem,
Verbaast word, en met schrik bevangen,
Onzeker wat het ziet en hoort;
Totdat het heeft' berecht ontfangen
Uit Ioël, door 't Apostelwoordt.
78 Hier hoortmen Galileeuwers spreeken
Verscheide taalen, met bescheidt,
Van Iooden, in de verste streeken.
Der vreemde volkeren verspreidt.
Zy spreeken van Godts groote daaden
Aan Iesus, zynen Zoon, verricht,
Dien zy als hunnen Heer aanbaden,
En Koning, die zyn ryk hier sticht.
79 Zy tuigen, dat hy is verrezen,
Nadat hy aan het kruishout hing,
En tot de lyfstraf was verwezen,
Om zyn gewaande lastering:
Dat hy de doodt heeft overwonnen,
Nadat hy haar geleden heeft,
En 't werk, zoo zegeryk begonnen,
Volendt; als die nu eeuwig leeft.
80 Dat zaadt verspreidt terstont zyn krachten
In 't blindt verleide Ioodendom,
Dat, weifelend' in zyn gedachten,
Dees blyde maar was wellekom.
Drie duizent zietmen teffens doopen,
In 's Heilants naam, tot zyne kerk,
Gevolgt van eindelooze hoopen;
Ten vast bewys van 's Heeren werk.
XVI Ruste.
81 Zoo word de groote deur ontsloten
Van Iesus kerk en 't heilverbondt,
Nadat de Geest was uitgegoten,
Dien Iesus uit den hoogen zendt;
Hoezeer de Ioodtsche Raadt mag woelen,
| |
[pagina 222]
| |
Tot demping van de waarheitskracht,
Zy laat zich zegeryk gevoelen,
Tot heil van Abrahams geslacht.
82 Men mag d' Apostelschaar vry vangen,
En knevelen in bandt en boei;
Dit stuit niet Koning Iesus gangen
Ia 't Heiligdom, tot zynen groei.
Het Sanhedrin mag scherp verbieden,
Te spreeken in des Heilants naam,
En in het hart van gramschap zieden;
't Keert alles tot zyn schand' en blaam.
83 De zegevaan wordt opgestoken,
De zegevaan van Iesus kruis,
't Gewelt der helsche magt gebroken,
In weerwil van het Ioodtsch gedruis.
Men mag vry Saulus heene zenden,
Naar Syriën, met vollen last,
Verzelt met stoute ruiterbenden,
Opdat de Kerk word' aangetast:
84 De Heer verschynt zelf uit den hoogen,
En velt den Hooftman op den weg:
Ia, toonende zich voor zyn oogen,
Breekt hy 't verwaten overleg,
Om in Damaskus te verstooren
Des Heeren Kerk, hier versch gebouwt;
Zoo komt de Heer den Heldt te vooren,
Dien deezen aanslag was betrouwt.
85 Op Saulus mogtmen zich verlaaten,
Als van de Farizeeuwen aart,
Die Iesus aanhang doodlyk haatten,
Zoodat'er niemant werd gespaart,
Van hen die 's Heilants naam beleden.
Doch wat vermag des menschen werk,
Als 't van den Hemel wordt bestreden?
Godt valt des menschen raadt te sterk.
| |
[pagina 223]
| |
86 Die Saulus, zoo op 't volk verbolgen
Dat Iesus naam en leer erkent,
Wordt, in zyn woeden en vervolgen,
Door 's Heeren aanspraak omgewendt.
Hy wordt een Evangelipreeker,
Ia d' eerste van d'Apostelschaar,
En ingewydt als tot een spreeker
Voor Iesus zaak in 't openbaar.
87 Men ziet de boosheit voor hem zwigten
Van zyn geslacht en 't Heidendom;
Met kracht hem 's Heeren kerke stichten
By alle volkeren rontom.
Hy roemt en praalt op 't kruis des Heeren,
En, als Godts uitverkoren vat,
Ontdekt hy ons op 't klaarst in 't leeren
Den grooten Evangelischat.
88 Men hoor' hem eens de zaak beweeren
Van Iesus voor den Ioodtschen Raadt,
Waarin hy toont de kracht des Heeren,
Die 't alles met verbaastheit slaat.
Men ziet zyn hart van yver blaaken
Tot Iesus en zyn offerbloet,
Hoezeer zulks 't Iodendom mag wraaken,
En 't Sanhedrin hier tegen woedt.
89 Hy triomfeert in 't goddlyk spreeken,
En velt den afgodtsdienst ter neer,
Vervullend' al de wereldtstreeken
Met Iesus Evangelileer.
Hy arbeidt dag en nacht met zorgen,
Voor 's Heilants koningkryk en kerk,
En houd niet van Godts raadt verborgen,
Bezegelt met het hemelsch merk.
90 Het hoofdtstuk nu van Paulus leering,
Is dat de Ga naar voetnoot(c) Heer is opgestaan,
Hem klaar vertoont in zyn bekeering
| |
[pagina 224]
| |
Toen hy hem quam ter aarde slaan.
Dit was de wezentlyke grondtslag
Waarop Godts kerke werdt gesticht,
Waarin de kracht van Godts verbondt lag;
De bron van 't Evangelilicht.
XVIII Ruste.
91 Hier op berust alleen 't verryzen
Van Iesus leden tot zyn ryk,
Als wy den Ga naar voetnootc Kruisheldt zien bewyzen,
Door redenskracht, met blyk op blyk.
Die waarheit most de Tarser staaven,
Als daar het al aan was verknocht;
Dat zy eens steegen uit de graven
Die Godes Zoon had vrygekocht.
92 Wat heeft den Kruisgezant bewogen,
Dat hy het Ioodendom verliet,
Dan 's Heeren almagt uit den hoogen,
Die hem in 't woeden tegenschiet?
Is 't dan een droom, of is het waarheit,
Dat hy zoo menigmaal verklaart,
Dat Iesus, vol van hemelklaarheit,
Zich aan hem heeft geopenbaart?
93 Wie durft den grooten Man verdenken
Dat hy door valsheit is misleidt?
Of dat hy, om de wet te krenken,
Een snood verdichtsel heeft verbreidt,
Daar nimmer heil uit was te hoopen,
Maar dat een springwel was van leet,
't Geen hy most met de doodt bekoopen,
Als hy 'er leerende voor streedt?
94 Ook zietmen 's Heeren kracht verschynen
Door alle wereldtstreeken heen,
De duisterheit voor 't licht verdwynen,
En al des Satans magt vertreen.
Men ziet de tempelen gesloten
| |
[pagina 225]
| |
Van 't Heidendom met hunne pracht;
En dagelyks de kerk vergrooten,
Alleen door d' Evangelikracht.
95 Dus zietmen 't Evangeli vliegen
Gelyk een' snellen blixemstraal:
Dat zuiver licht kan niet bedriegen,
Verzelt met zulk een zegepraal;
Met zulk een kracht die 't al komt vellen,
(Schoon met geen wapentuig voorzien)
Dat zich durft tegen Iesus stellen,
En 't Evangeli weerstant bien.
XIX Ruste.
96 Triomf! de Heilant is verrezen!
Triomf! die waarheit staat gevest!
Zy heeft geen tegenspraak te vreezen,
En praalt in 't Palestynsch gewest
Met zekerheit voor yders oogen,
Waarop zy door de wereldt dringt,
Tot demping van gewelt en logen,
Waarover zy thans zege zingt.
97 De Heer is uit het graf verrezen
Met niewen glans en majesteit;
De wereldt krygt een ander wezen,
Daar deeze maare wordt verspreidt.
Dit opent 's Hemel glorizaalen,
Daar Iesus zit als Heer gekroont,
En 't blinkt van goddelyke straalen,
Als daar de Godtheit zich vertoont.
98 De Heer verrees met niewen luister,
Van d' Engelen gewellekoomt,
Verbreekende 's doodts yrren kluister,
Waardoor de Hel werd ingetoomt:
Waardoor hy zyne leering staafde,
Aan zyn verryzenis verknocht,
En braaf op 't witte ros nu draafde
By 't volk dat hy in gunst bezocht.
| |
[pagina 226]
| |
99 Wie zal 't getuignis niet gelooven
Bevestigt door de Martelschaar,
Bezegelt met de kracht van boven,
Die in haar blonk in 't openbaar?
't Getuigenis van alle d' eeuwen,
Zoo wonderwerkelyk gestyft,
Hoe zeer men hier mogt tegen schreeuwen;
't Getuigenis dat eeuwig blyft.
100 Laat dan het Ongeloof vry woelen,
Om deeze leer te wederstaan;
Godt zal zyn wraake doen gevoelen,
En met den geest zyns mondts verslaan
Al die zyn waarheit onderdrukken,
Zoo zegeryk, zoo vast gegrondt,
En die den Heer zyn kroon ontrukken
Als Koning van het niew verbondt.
XX Ruste.
101 Doch laat ons 't voordeel eens bemerken
Dat Iesus uit het graf verryst;
Opdat wy ons geloof versterken,
Vermids hy zich met kracht bewyst
Des Vaders Zoon te zyn in 't wezen,
Schoon hy den doodt heeft ondergaan,
Als zynde, nu hy is verrezen,
Verheerlykt boven Zon en Maan.
102 Wat kan ons Iesus leven baaten?
Wat geeft ons zyn verryzenis?
Heeft hy voor ons het graf verlaaten,
En stelt hy dus ons heil gewis?
Dat wy dan, eer wy verder treeden,
Door hem verheldert in 't gezicht,
De nutbaarheit hier van ontleeden,
Geleidt door 't Evangelilicht.
103 Voorzeker is hier 't heil te vinden
Verworven door des Heilants doodt,
Als wy zyn lichaam zien ontbinden
| |
[pagina 227]
| |
Van 's doodts gewelt, dat hem besloot:
Als wy hem uit het graf zien stygen,
In spyt der Ioodtsche Priesterschaar,
Die hier voor moet met schande zwygen,
Omdatze wordt Godts kracht gewaar.
104 Hy heeft de kracht des doodts verwonnen
Door zyn Verryzing uit het graf,
Het werk volendt by hem begonnen,
Opdat hy ons het leven gaf:
Om ons de zaligheit te schenken
Verkregen door zyn doodt aan 't kruis;
Zoodat de doodt ons niet kan krenken,
Noch al de magt van 't helsch gespuis.
105 Nu kan hy ons de goedren geeven,
De goederen van 't niew verbondt,
Gerechtigheit en 't zalig leven,
Waarvoor hy als de Borge stont.
Nu kan hy 't heil ons meededeelen,
Den zynen gunstiglyk belooft,
Dat ons komt voor de zinnen speelen,
Als daarmen nooit van wordt berooft.
XXI Ruste.
106 Maar ook zoo voelen wy ons wekken
Door Iesus kracht tot heiligheit,
Om ons naar 't hoogste Goedt te strekken,
Voor ons in zynen doodt bereidt?
Hy wekt in ons het niewe leven,
Geslaakt van alle leet en doodt,
Waardoor wy naar de Godtheit streeven,
En 's hemels rust in Abrams schoot.
107 De Geest van Iesus komt dit werken,
Dien hy ons uit den hoogen zendt;
Hy doet ons op de waarheit merken
Dat wy van Godt zyn voorgekent;
Zyn voorgekent naar zyn behagen,
Als leden tot zyn koningsstaat;
| |
[pagina 228]
| |
Waardoor zyn licht in ons komt daagen,
Het geen 't gezicht der ziel verzaadt.
108 Dat licht teelt in ons liefdevonken
Tot Godt en Iesus onzen Heer,
W' erkennen 't goedt aan ons geschonken,
En geeven Godts genade d' eer,
Dat wy in Iesus naam gelooven,
Waardoormen 't eeuwig heil verwerft,
En hy ons wederbaart van boven,
Zoodatmen nooit zyn liefde derft.
109 't Bewys is hier ook in gelegen,
Gelyk een zeker onderpandt,
Dat Iesus, uit het graf gestegen,
Ons met hem sluit als in 't verbandt,
Dat Godt eens zal den grafzerk slaaken,
Waaronder 't lichaam legt bedekt,
Opdat wy zaliglyk ontwaaken,
Door 's Heeren luchtbazuin gewekt.
110 Wy zullen ook een 't graf ontvlieden,
Dat Iesus kracht vermeestert heeft,
Om hem den dankpligt aan te bieden,
Voor dat hy ons het leven geeft;
Het leven dat geen tyt kan scheiden,
Waarin men doodt noch traanen vindt,
Daar ons Godts Engelen verbeiden,
In Iesus hoogste ryksbewindt.
ZIELEZUCHT.
 111 Wy pryzen u met zegezangen,
O Iesus, die verrezen zyt!
Nu moet gy eeuwig' eer ontfangen,
| |
[pagina 229]
| |
 Nu juigt uw volk, in 't hart verblydt.
Gy hebt de grafspelonk ontsloten,
Den grafsteen, die verzegelt was;
Nadat gy voor uw Bondtgenooten
't Heil vestigd' in uw bloettieras.
112 Gy hebt den doodt en 't graf verwonnen,
En ons het leven aangebragt,
Voleindt het geen gy had begonnen,
Tot heil van 't menschelyk geslacht.
O Heilant, Hoofdt van uwe kerke,
Die zegeryk het graf verliet;
Dat uwen Geest ons alle sterke,
En overbreng' in uw gebiedt.
113 Geeft dat wy, Heer, met u verryzen,
Opdat wy leenen t' uwer eer:
Koom door uw kracht in ons bewyzen
Datg' onze Koning zyt en Heer.
Stort in ons harte 't niewe leven,
Daar 't waare leven meê begint,
Waardoor wy naar den hemel streeven;
Ten blyke dat gy ons bemint.
114 Verbreek in ons de doode werken,
Nu gy de doodt betriomfeert;
Koom ons in uw gemeenschap sterken,
Zoo blyft de doodt van ons geweert:
Zoo leeven wy na 't overlyden,
Zoo leeven wy in eeuwigheit:
Want van de doodt kondg' ons bevryden,
O Heer, schoon ziel en lichaam scheidt.
| |
[pagina 230]
| |
*****
115 Die rede hebt gy zelf gesproken,
Dit hebt gy, Heer, uw volk belooft;
Want door u is het heil ontloken,
Daar ons de doodt niet van berooft.
De doodt is aan uw' as geklonken,
Toen gy verreest met Majesteit;
Waaring' ons hebt het pandt geschonken
Van onz' aanstaande heerlykheit.
116 Wy zullen uit het graf ook stygen
Tot zaligheit, door uwe kracht,
En d' eeuwig' erfenis verkrygen,
Van ons hier in 't geloof verwacht.
Waar is uw prikkel nu gebleven,
O doodt, die ons zoo vinnig stak?
Triomf! wy zien den Heilant leeven,
Die uwe magt aan 't kruis verbrak.
|