Davids Harpzangen, of de CL Psalmen van den koninklyken Profeet David, en andere heilige Mannen

De lxxviij Psalm. Stem Ps. 90.⁺

⁺O Israël, neem myne leer ter ooren,
Wil, ô myn volk, naar myne rede hooren:
'k Zal mynen mondt met spreuken nu ontsluiten,
⁺En zaaken door myn tonge en zangen uiten,
Voor langen tyt gebeurt,

+ Psalm 78.

+ 1 Een Onderwijsinge Asaghs. O mijn volck, neemt mijne leere ter ooren; neyget u-lieder oore tot de redenen mijnes monts.

+ 2 Ick sal mijnen mondt opdoen met spreucken; ick sal verbor-gentheden overvloediglick uytstorten, van oudts her:

[p. 269]

verborgentheên;
En 't geen van outs aan 's Heeren volk verscheen.
2 't Zyn zaaken die de vaders ons vertelden, ⁺
En ons bekent door 't geenz 'er ons van meldden.
Wy zullen ze hun kindren niet verheelen: ⁺
Maar 't nakende geslachte mededeelen
De loflykheên des Heeren, en zyn kracht,
En wonderen, de wereldt door gedacht.
3 Want hy heeft zyn getuigenis gegeeven ⁺
In Jakob; en een wet gestelt daar neven
In Israël, die hy geboodt t'ontvouwen
Den kinderen; opdat zy door 't beschouwen
Verruke, die weêr verhaalden aan 't geslacht, ⁺
Van kindt tot kindt, in d'eeuwen voortgebragt.
4 Dat zy hun hoope op Godt ook zouden stellen,
En in den mondt

+ 3 Die wy gehoort hebben, ende wetense, ende onse vaders ons vertelt hebben.

+ 4 Wy sullen het niet verbergen voor hare kinderen, voor het navolgende geslacht, vertellende de loflickheden des HEEREN; ende sijne sterkheyt, ende sijne wonderen, die hy gedaen heeft.

+ 5 Want hy heeft een getuygenisse opgericht in Jacob; ende eene wet gestelt in Israël, die hy onsen vaderen geboden heeft, dat syse haren kinderen souden bekent maken,

+ 6 Op dat het navolgende geslacht [die] weten soude; de kinderen [die] gebooren souden worden; [ende] souden opstaen, ende vertellense haren kinderen.

[p. 270]

steeds zyne daaden spellen,
⁺Zoodat ze zyn geboden trou bewaarden;
En nimmermeer naar hunne vaders aardden;
⁺Een muitziek volk, hartnekkig tegen Godt,
En met zyn hart vervreemt van zyn gebodt.

I. Ruste.

5 De kinderen van Ephraïm in wapen,
⁺En met den boog als tot den kryg geschapen,
Zyn omgekeert ten dage van het stryden.
⁺En omdat zy Godts heilverbondt ontwydden,
En weigerden te wandlen in zyn wet,
Is 's vyandts voet hun op den nek gezet.
⁺6 Godts daden, die men grondig had te weeten,
Zyn teffens met de wonderen vergeeten,
Zoo luisterryk bedreven voor hunne oogen,
Als zy zyn uit Egiptenlandt getogen;

+ 7 Ende dat sy hare hoope op Godt souden stellen, ende Godts daden niet vergeten, maer sijne geboden bewaren.

+ 8 Ende dat sy niet souden worden gelijck hare vaders; een wederhoorigh ende wederspannigh geslachte; een geslachte [dat] sijn herte niet en richtede, ende welckers geest niet getrouw en was met Godt.

+ 9 De kinderen Ephraims, gewapende boogschutters, keerden om ten dage des strijts.

+ 10 Sy en hielden Godes verbondt niet, ende weygerden te wandelen in sijne

+ 11 Ende sy vergaten sijne daden, ende sijne wanderen, die hy hen hadde doen sien.

[p. 271]

Den vaderen getoont in Zoans veldt; ⁺
Volwaardig door alle eeuwen heen gemeldt.
7 Hy heeft de zee geklooft, en deed' de watren, ⁺
Die door 't geklots en gonzen vreeslyk schatren,
Op eenen hoop als staan, om door te trekken,
Voor Israël, dat hy des daags quam dekken ⁺
Met eene wolke, en 's nachts met vierig licht;
Tot blinding van des vyandts fel gezicht.
8 Hy kloofde zelf den rotzsteen, op zyn wenken, ⁺
Om 't morrend volk als uit een kolk te drenken
Der woesteny, in 't grondloos diep besloten.
Want uit de rotz zyn stroomen voortgevloten ⁺
Door zyne kracht; de watren zyn gedaalt
Als vloeden, uit een volle bron gestraalt.

+ 12 Voor hare vaderen hadde hy wonder gedaen, in Egyptenlandt, [in] den velde Zoans.

+ 13 Hy kloofde de zee, ende deed 'er haer door gaen; ende de wateren deed' hy staen als eenen hoop.

+ 14 Ende hy leydese des daeghs met eene wolcke, ende den gantschen nacht met een licht des vyers.

+ 15 Hy kloofde de rotzsteenen in de woestijne, ende drenktese overvloedigh, als [uyt] afgronden.

+ 16 Want hy bracht stroomen voort uyt de steenrotze, ende deed' de wateren afdalen als rivieren.

[p. 272]

I I. Ruste.

⁺9 Noch voeren zy gedurig voort in 't quade,
En maakten zich onwaardig zyn genade:
Zy tergden stout het Allerhoogste wezen,
In 't woudt, totdat zyn toorn is opgerezen.
⁺Zy hebben Godt, belust op spyze, in 't hart
Verzocht, gehoont, en zyne magt gesart.
⁺10 Hoe, spraken ze, zou Godt, door zyn vermogen,
Een tafel hier toerichten voor onze oogen,
⁺Terwyl wy zyn in dorre wildernissen ?
Zou hy hier ons ook broodt en vleesch opdisschen,
Nadat hy heeft de stroomen door zyn kracht,
En beeken uit den rotssteen voortgebragt ?
⁺11 Zulks hoorde Godt, en werdt geheel verbolgen,
Hy zette zich om Jakob te vervolgen;
Zyn gram-

+ 17 Noch voeren sy wijders voort tegen hem te sondigen; verbitterende den Allerhoogsten in de dorre wildernisse.

+ 18 Ende sy versochten Godt in haer herte, begeerende spijse na haren lust.

+ 19 Ende sy spraken tegen Godt; sy seyden: Soude Godt eene tafel konnen toerichten in de woestijne ?

+ 20 Siet, hy heeft den rotzsteen geslagen, datter wateren uyt vloeyden, ende beeken overvloedighlick uytbraken, soude hy oock broodt konnen geven ? soude hy sijnen volcke vleesch toebereyden ?

+ 21 Daerom hoorde de HEERE, ende wert verbolgen; ende een vyer wert ontsteken tegen Jacob ende toorn gingh oock op tegen Israël.

[p. 273]

schap werdt gelyk een vier ontsteeken,
Om zich in toorne aan Israël te wreeken.
Dewyl zy niet geloofden aan zyn woordt, ⁺
Noch op zyn heil betrouden als 't behoort.
12 Hy gaf hun uit de wolken zynen regen ⁺
Van hemelsch koorn, met eenen vollen zegen.
De deuren van den hemel opgesloten, ⁺
Is 't Man tot hen in overvloet gevloten;
Zoo aangenaam, zoo smaakelyk, zoo wit
Als honig en het zoetste amandelpit.

I I I. Ruste.

13 Toen hebben zy het hemelsch broodt gegeeten ⁺
Der Magtigen, in magt niet af te meeten.
Hy zondt hun toe den teerkost tot verzading,
Terwyl hy bleef hun hoeder ter verdading.
Hy dreef den windt die uit het Oosten schiet, ⁺
En 't Zuiden

+ 22 Om dat sy in Godt niet en geloofden, ende op sijn heyl niet en vertrouwden.

+ 23 Daer hy den wolcken van boven geboodt, ende de deuren des hemels opende,

+ 24 Ende regende op hen het Man om te eten, ende gaf hen hemels koorn.

+ 25 Een yegelick at het broodt der Machtigen: hy sondt hen teerkost tot verzadinge.

+ 26 Hy dreef den oosten windt voort in den hemel, en-de voerde den zuyden windt aen door sijne sterckte:

[p. 274]

aan, in 's hemels luchtgebiedt.
14 Door zyne magt en Goddelyke sterkte,
Waardoor hy zoo veel wonderheden werkte,
⁺Heeft hy ook vleesch als stof op hen geregent.
't Gevogelt is hun uit de lucht bejegent
⁺Als zandt der zee. het vloog in 't midden neêr
Des legers, om zyn tenten heen en weêr.
⁺15 Toen aten zy tot zatheit, naar hun lusten,
Die zy met vleesch, naar hun begeerte, bluschten;
⁺Maar hunne lust was noch niet aan 't bedaaren,
De spyze noch niet nederwaart gevaaren,
Maar zat noch in de tanden en den mondt,
Wanneer de Heer ter wraake en straffe opstondt:
⁺16 Wanneer Godts toorn, door yvervier aan 't blaaken,
De vetsten quam al brandende genaaken,
En neder-

+ 27 Ende regende op hen vleesch als stof, ende gevleugelt gevogelte als zandt der zeen;

+ 28 Ende dede het vallen in 't midden sijns legers, rontom sijne wooningen.

+ 29 Doe aten sy, ende werden seer zat; soo dat hy hen haren lust toebrachte.

+ 30 Sy en waren noch niet vervreemdet van haren lust, hare spijse was noch in haren mont,

+ 31 Als Godts toorn tegen hen opgingh, dat hy van hare vetste doodde, ende de uyt-gelesene Israels neder velde.

[p. 275]

sloeg de bloem van Isrels helden,
Waarmeê men zag bezaait de dorre velden.
Maar boven dat verhardden zy zich voort, ⁺
En hebben naar Godts woorden niet gehoort.

I V. Ruste.

17 Zy sloegen geen geloof aan zyne werken.
Dies quam hy ook hun dagen zelf beperken ⁺
Tot ydelheit, waarin zy mosten sneeven,
En gansch verschrikt in hunne jaaren leeven.
Doch als hy hen dus doodde en nedersloeg, ⁺
Roude elk het quaade en zocht den Heere vroeg.
18 Zy dachten dat Godt was hun rotze en hoede, ⁺
Hun heilant en bezorger van het goede,
Dat d'Allerhoogste alleen hun kon behouden;
Waardoor zy hem, in schyn, hun heil betrouden, 36 Ende sy vleyden hem met haren monde; ende logen hem met hare tonge.
Doch vleiden hem

+ 32 Boven dit alles sondighden sy noch, ende en geloofden niet, door sijne wonderen.

+ 33 Dies deed' hy hare dagen vergaen in ydelheyt, ende hare jaren in verschrickinge.

+ 34 Als hyse doodde, soo vraegden sy na hem; ende keerden weder, ende sochten Godt vroegh:

+ 35 Ende gedachten dat Godt haer rotz-steen was; ende Godt de Aller-hooghste haer verlosser.

[p. 276]

met hunnen leugenmondt,
En valsche tonge, een allersnoodsten vondt.
⁺19 Dewyl hun hart was vol van vuile streeken,
En niet oprecht, ('t is in hun doen gebleken)
En zy niet trou Godts heilverbondt betrachtten.
⁺Doch hy quam door zyn goedheit dit verzachten,
En zoende zelf hunne ongerechtigheit;
Zoodat zyn toorn op hen niet werdt verspreidt.
⁺20 Hy dachte dat ze vleesch en menschen waren,
En ydle windt, die, eenmaal wechgevaaren,
Niet wederkeert, maar vliegt naar zyne dryving.
⁺Hoe menigmaal was hun bedrijf tot styving
Van bitterheit, en tegen Godt gekant,
Tot zyne smert, in 't woeste Arabisch landt !

V. Ruste.

⁺21 Want zy, als of ze wilden Godt

+ 37 Want haer herte en was niet recht met hem, ende sy waren niet getrouw in sijn verbondt.

+ Doch hy, barmhertigh zijnde, versoende de ongerechtigheyt, ende en verdorfse niet; maer wende dikwils sijnen toorn af, ende en weckte sijne gantsche grimmigheyt niet op.

+ 39 Ende hy dachte dat sy vleesch waren; een windt die henen gaet ende niet wederkeert.

+ Hoe dickwils verbitterden sy hem in de woestijne ! deden hem smerte aen in de wildernisse !

+ 41 Want sy quamen al we-der en versochten Godt; ende stelden den Heyligen Israëls een perck.

[p. 277]

verkloeken,
Bestonden hem al weder te verzoeken,
Ja dorsten stout zelf Isrels Godt, zoo heilig, ⁺
Beperken, en vergaten hoe hy veilig,
Door zyne handt, hun gaf dien grooten dag,
Toen Jakobs zaadt voor 't leste Egipten zag:
22 Daar hy met magt zyn zegetekens stelde. ⁺
Gelyk hy ook syn wondren in den velde
Van Zoan heeft doorluchtig laaten schynen.
Wanneermen hen zag door den dorst verquynen, ⁺
Omdat hy al hun vloeden hadde in bloet
Verandert, en geen' stroom hier voor behoedt.
23 Toen zondt hy een vermenginge met hoopen ⁺
Van ongedierte, als uit de lucht gedroopen,
Dat hen verteerde; en vorschen, die hen plaagden,
Zoodat 'er al de landen over

+ 42 Sy en dachten niet aen sijne hant, aen den dagh, doe hyse van den wederpartijder verloste.

+ 43 Hoe hy sijne teeckenen stelde in Egypten, ende sijne wonderheden in den velde Zoans:

+ 44 Ende hare vloeden in bloet veranderde; ende hare stroomen, op dat sy niet en souden drinken.

+ 45 Hy sondt eene vermenginge van ongedierte onder haer, dat haer verteerde; ende vorschen die haer verdorven.

[p. 278]

klaagden.
⁺Den kruidtworm gaf hy al hun veltgewas,
Hun' arbeidt aan den sprinkhaan, met het gras.
⁺24 Hun wynstok sloeg hy neêr met hagelsteenen;
Met hagel, daar ook vier uit heeft gescheenen,
Heeft hy gevelt de wilde vygeboomen.
⁺Ook zag men 't vee door hagel overstroomen:
Hun beesten zyn door koolen viers verbrandt:
Zyn gramschaps gloet ontstak het gansche landt.
⁺25 Verbolgentheit, verstroortheit, angstig vreezen,
Benaautheit, die men las uit yders wezen,
En boden van veel quaadts heeft hy gezonden.
Hy woeg zyn' toorn by hunne booze vonden:
⁺Maar hy ontrok hen niet van 's doodts gewelt,
En al hun vee wierdt door de pest gevelt.

+ 46 Ende hy gaf haer gewas den kruytworm; ende haren arbeyt den sprinkhaen.

+ 47 Hy doodde haren wijnstock door den hagel; ende hare wilde vijgeboomen door vierigen hagel-steen.

+ 48 Oock gaf hy haer vee den hagel over; ende hare beesten den vyerigenk kolen.

+ 49 Hy sondt onder hen de hittigheyt sijns toorns, verbolgentheyt, ende verstoortheyt, ende benautheyt, [met] uytsendinge der boden van veel quaets.

+ 50 Hy vroeg een padt, voor sijnen toorn; hy en onttrok hare ziele niet van den doot; ende haer gedierte gaf hy aen de pestilentie over.

[p. 279]

V I. Ruste.

26 Toen Farao, verhardt, dorst Godt vertoornen, ⁺
Versloeg hy al Egiptens eerstgeboornen,
't Beginsel van de krachten in Chams tenten.
Hy voerde voort zyn volk by regimenten, ⁺
Als kudden, in de dorre woesteny;
Thans van de handt van zyn' vervolger vry.
27 Hy leidde het geheelyk buiten zorgen, ⁺
En vreeze, als in de wolkkolom verborgen;
Terwyl de zee den vyandt quam bedekken. ⁺
Zoo dat het tot de landtpaal konde trekken
Van Sinaï, den berg van heiligheit,
Door zyne handt ter heerlykheit bereidt:
28 Toen dreef hy wech voor Isrels aangezichte ⁺
Het heidendom, dat voor zyn wapens zwigtte;
Het leger

+ 51 Ende hy sloegh al het eerst gebooren in Egypten; het beginsel der krachten in de tenten Chams.

+ 52 Ende hy voerde sijn volck als schapen; ende leydese als eene kudde, in de woestijne.

+ 53 Ja hy leydese sekerlyck., soo datse niet en vreesden: want de zee hadde hare vyanden overdeckt.

+ 54 Ende hy brachtse tot de lantpale sijner heyligheyt: tot desen bergh, [dien] sijne rechter handt verkregen heeft.

+ 55 Ende hy verdreef voor haer aengesichte de Heydenen, ende deed'se vallen in het snoer [harer] erffenisse; ende deed de stammen Israëls in hare tenten woonen.

[p. 280]

viel in 't snoer van Kanans erven;
Zyn tenten liet hy Israël verwerven:
⁺Maar 't ontrou volk verbitterde weêr Godt,
En smaadde zyn getuignis en gebodt.
⁺29 Het week wel haast te rugge, gansch troulooslyk,
En handelde, gelyk de vaders, booslyk:
Toen is het omgekeert gelyk een booge
Bedriegelyk gespannen voor het ooge.
⁺Het volk heeft hem tot toornigheit verwekt
Door beeldendienst, en hoogten, vuil bevlekt.

V I I. Ruste.

⁺30 Godt hoorde 't, en werdt schrikkelyk verbolgen
Op Israël, dat hy schier hadt verzwolgen,
En in zyn' toorn onwaardiglyk versmaadde,
⁺Zoodat hy zelf, ten blyk van ongenade,
De tente van zyn woninge

+ 56 Maer sy versochten ende verbitterden Godt den Allerhoogsten, ende en onderhielden sijne getuygenisse niet.

+ 57 Ende sy weken te rugge, ende handelden troulooslick, gelijck hare vaders; sy zijn omgekeert, als een bedrieghlicke boge.

+ 58 Ende sy verweckten hem tot toorn door hare hooghten; ende verweckten hem tot yver door hare gesnedene beelden.

+ 59 Godt hoorde het, ende werdt verbolgen, ende versmaedde Israël seer.

+ Dies verliet hy den Tabernakel te Silo, de Ten-te, [die] hy tot eene woninge gestelt hadde onder de menschen.

[p. 281]

verliet
Te Silo, en zyn heiligdom verstiet.
31 Zyn sterkte gaf hy over in de banden, ⁺
De Bondtskist viel des vyandts magt in handen:
Zyn heerlykheit liet hy door zyn partyen
Schoffeeren, en zyne offersteê ontwyen.
Hy leverde zyn volk aan 's vyandts zwaardt, ⁺
En heeft in toorn zyn erfdeel niet gespaart.
32 Het vier verslondt de bloem der jongelingen. ⁺
Hun dochters zyn, in dees veranderingen,
Hoe jong en schoon, door geen gezang geprezen,
Gelyk het op haar troufeest plag te weezen.
Hun Priesters zyn door 's vyands zwaardt gedoodt, ⁺
Terwyl geen traan hun weduwen ontvloot.
33 Toen zagmen Godt als van den slaap ontwaaken, ⁺
Zyn gramschaps

+ 61 Ende hy gag sijne sterckte in de gevangenisse; ende sijne heerlickheyt in de handt des wederpartijders.

+ 62 Ende hy leverde sijn volk over ten sweerde; ende werdt verbolgen tegen sijne erffenisse.

+ 63 Het vyer verteerde hare jongelingen; ende hare jonge dochters en werden niet gepresen.

+ 64 Hare Priesters vielen door het sweert; ende hare weduwen en weenden niet.

+ 65 Doe ontwaeckte de Heere, als een slapende; als een heldt die juycht van den wijn.

[p. 282]

vier raakte in zyn kracht aan 't blaaken;
Gelyk een heldt, vol moed en bly van harten,
Juigt van den wyn, en durft den doodt uittarten.
⁺Hy sloeg ook zyn partyen in den staart,
En heeft met smaat hen eeuwiglyk bezwaart.

V I I I. Ruste.

⁺34 Doch hy, vergramt, heeft Josefs tent verworpen,
Zyne eere week uit Silo en zyn dorpen.
Hy heeft zyn huis niet in den stam verkoren
⁺Van Efraïm: maar Juda dat beschoten,
Op Sions berg; de plaats by hem bemint:
Waarop men ook zyne Aanspraakplaatze vindt.
⁺35 Hy bouwde daar zyn Heiligdom als bergen,
En hoogten, die de lucht en hemel tergen:
Als d'aarde, die hy heeft in eeuwigheden
Gegrondtvest, nooit uit d'assen wech-

+ 66 Ende hy sloegh sijne wederpartijders aen het achterste; hy deed hen eeuwige smaetheyt aen.

+ 67 Doch hy verwierp de tente Josephs; ende den stam Ephraims en verkoos hy niet.

+ 68 Maer hy verkoos den stam Juda; den bergh Zion, dien hy lief hadde.

+ 69 Ende hy bouwde sijn Heylighdom als hooghten; als de aerde, die hy gegront heeft in eeuwigheyt.

[p. 283]

gegleeden.
En hy verkoos voort David zynen knecht ⁺
Tot koning, als hy hem had toegezegt.
36 Hy nam hem, en ontrok hem van de kooien ⁺
Der schapen, en der teêre zuigende ooien.
Opdat hy zou zyne erfenisse weiden,
En Israël naar wet en reden leiden. ⁺
Ook heeft hy het, naar zyne oprechtigheit,
Met veel beleit en kloek verstandt geweidt.

+ 70 Ende hy verkoos sijnen knecht David; ende nam hem van de schaeps koyen.

+ 71 Van achter de soogende [schapen] deed hy hem komen, om te weyden Jacob sijn volck, ende Israël sijne erffenisse.

+ 72 Oock heeft hyse geweydt na de oprechtigheyt sijns herten; ende heeftse geleyt met een seer verstandig beleyt sijner handen.