Lotgevallen op eene reize van Madras over Tranquebaar naar het eiland Ceilon

[p. 126]

Negende hoofdstuk.

Covilom. - De 7 Pagoden van Maweliewarom. - Ontmoeting van een Fregat. - Schuilplaats te Sadras.

Het weder was niet veranderd. De maan scheen nog aan den onbewolkten Hemel op de kabbelende watervlakte, en een aangenaam koeltje uit den noordwesten vulde ons zeil. Wij hadden het opgezet zoo dra wij ons over de brandingen bevonden; want ik wilde mij met den meesten spoed van Madras verwijderen; het mogt den Engelschen in het hoofd komen om mij voor de tweedemaal wederom te roepen.

Mijn volk begon mij nu met vraagen te bestormen; zij wilden de oorzaak van mijn arrest weeten. Ik zeide hen blootelijk, dat men zich in mijn persoon vergist had; van de brieven sprak ik geheel niet, het was eene zaak van al te veel aangelegenheid.

Welk een wonderlijke keer had dit gansche geval genomen! wie had dit kunnen vermoeden! Ik had mij ten minsten een arrest van verscheide dagen, en mogelijk iets ergers, voorgesteld; en men riep

[p. 127]

mij terug, om mij een aanzienelijke som gelds aan te bieden, en mijn fortuin te willen maaken.

Het is waar, de Engelschen te Madras zaten in groote verlegenheid; zij hadden reeds sedert eenige weeken geene bevelen naar hun leger kunnen zenden. Zij wisten den toestand van hetzelve niet; zonder dat, zoude ik 'er gewislijk zoo gemakkelijk niet zijn afgekomen.

Doch mijn stout onderneemen, de goede getuigenis die mijn vriend Frank, en de Town-Major Sydenham van mij hadden gegeeven; deed de Gouverneur oordeelen, dat hij zijne brieven niet beter dan aan mij konde betrouwen.

Hoe het ook zij, ik was intusschen hartelijk blijde, Madras achter den rug te hebben. Van de Engelschen had ik vooreerst genoeg, zij zouden mij zoo ligt niet weder krijgen.

De 1000 pagoden voor het bestellen der brieven, wilde ik wel, (dewijl de nood 'er mij toe dwong) verdienen; doch om mij bij hen in dienst te begeeven, en mogelijk in een stand geplaatst te worden, waarin ik zoude verpligt zijn, om de arme Inboorlingen te onderdrukken, of te berooven; of de Agent of medehelper van de eene of andere verfoeijelijke moord- of roofpartij te zijn. - Neen! daartoe was ik niet geschikt. Mijne denkbeelden, mijne gevoelens, mijne grondregelen, verschilden hemelswijd van die dezer Natie in de Indiën - neen! zóó wilde ik geen fortuin maaken.

Deze en dergelijke gedachten hielden mij bezig,

[p. 128]

en verwijderden den slaap uit mijne oogen, hoe vermoeid ik mij ook gevoelde; buitendien moesten wij naar gissing op de hoogte van Covelom zijn, waar een rif van klippen lag, die ik noodzaakelijk vermijden wilde.

Welhaast zagen wij den dageraad aan den horizont verschijnen; en, omringd van kleine roozen-wolkjes, trad de zon aan den hemel - 'er was alle waarschijnelijkheid, dat wij een' schoonen dag zouden hebben.

Ik had wél geoordeeld; wij waren op de hoogte van Covelom. In het westen hadden wij den berg van Frichicondam^(*); wij konden duidelijk de wit-

(*) Eigenlijk Tirockishtnacondam, of den vogelenberg van Kishtna, omdat 'er dagelijks om 12 uuren, twee vogegelen, die aan dien God toegewijd zijn, gevoed worden.
Deze berg ligt omtrent 4 mijlen N.W. van Sadraspatnam, werd van de Hindous en Malabaaren voor zeer heilig gehouden, en jaarlijks van duizende menschen, die in pelgrimagie derwaards reizen, bezocht.
Hij is zeer hoog en steil, in vergelijking van de andere gebergten die hem omringen. Op den top deszelven, die plat en effen is, bevindt zich een tempel ter eere van Gowinda. (Gowinda is een der naamen van Kishtna, en betekent, in het Samscrits, veehoeder; om dat die God, of eigenlijk Bieshnou, in zijne zevende invleesching, als herder onder de menschen verkeerde.)
Men klimt naar den top van dezen berg, langs 500 breede en ruime trappen die in denzelven zijn gehouwen. Eenige schreden van den evengenoemden tempel, ziet men een grooten en platten steen van omtrent 12 voeten in het vierkant, waarin twee kuilen, van een half voet diep, zijn gemaakt, die altijd met water aangevuld worden.
Omtrent tegen den middag, zet zich een Bramin met eene kleine koperen pot vol gekookte rijst op dezen steen; maakt van de rijst ronde balletjes; en legt die, in gelijk getal, bezijden zich, in twee koperen bekkens, welke hij ten dien einde heeft medegebragt; hier na werpt hij zich met het aangezicht voor over, om te bidden.
Precies ten 12 uuren, ziet men twee vogels van het geslacht der gieren, in het Samscrits, keroedan; in het Portugeesch, minhoto; en bij de Hollanders, kuikendieven; genaamd, van verre komen aanvliegen; die, na zij eenige kringen in de lucht, rondom den top van den berg gemaakt hebben, zich op dezen steen nederlaaten, en zich, in de met water gevulde kuiltjes, baaden; waarna zij zich achter den Bramin plaatzen, de een aan zijne slinker-, de andere aan zijne regter-zijde, die hen, met averegtze handen, de balletjes rijst toereikt.
Zoo dra zij verzadigd zijn, begeeven zij zich elk weder naar zijn vijvertje om zich te baaden, verheffen zich in de lucht, en na op nieuw eenige kringen om den top van den berg gemaakt te hebben, vliegen zij te zamen weg, waarheen is mij onbekend. Ik heb deze ceremonie, of dit goochelspel der Priesters verscheidene maalen gezien en bijgewoond, en heb deze vogels telkens den koers naar het Oosten zien neemen, van waar zij ook kwamen. Volgens het voorgeeven der Braminnen, zoude het voeden dezer vogelen, reeds ver over de 2000 jaaren geduurd hebben. De naamen dezer vogelen zijn: Poetché, betekenende Godsdienst, en Bidhata, noodlot. Aan den voet van dezen berg is een uitmuntend fraaije tempel, en een schoon dorp. Zoo veel voor dit maal van Fritchicondam.

[p. 129]

te pagode op den top van dien berg erkennen.

[p. 130]

Maliapour en de Monte^(*) lagen achter ons,

(*) Wij hebben nu der Heidenen afgodsberg gezien, het is billijk dat wij ook van dien der Christenen spreeken; hunne Priesters, op dien berg, verstaan de goochelarij zoo goed als de Braminnen.
Niet ver van Maliapour of St. Thomé, ligt de berg die de Portugeezen de Grande Monte noemen. Naar den top van denzelven, die met kleine steentjes geplaveid is, moet men langs 96 groote breede steenen trappen klimmen, waar een vierkant kerkje staat, dat op bevel van Emmanuël, Koning van Portugal, in het jaar 1514 ter eere van den Apostel St. Thomas gebouwd werd; wiens beeldtenis, en manier van dood 'er mede staan afgebeeld; namelijk: hoe dat hij onder het doen van zijn gebed, door een' Heiden zoude zijn dood geslagen, enz.
Nog is daar te zien een steenen kruis, dat op sommige tijden van het jaar zweet, (een gansch ander mirakel als dat van de vogelen) zoo mede een beeldtenis van de Maagd Maria, beide door den Apostel Thomas gemaakt.
Het kerkje is klein, beknopt, tamelijk mooi, heeft geen inkomsten uit Portugal, en weinig uit Goa, en wordt meest onderhouden van de milde giften der Roomsche Christenen, die 'er eenmaal 's jaars in groote menigte van alle Landen uit Indiën in pelgrimaadje naar toekomen, om op hunne bloote knieën de trappen naar den top van den berg op te kruipen.
Men verhaalt eene menigte mirakelen van dezen Apostel Thomas, als: hoe hij den Koning van dat Land had bekeerd, door een groote balk, die geen 20 paarden konden verroeren, alleen aan een dun touwtje voorttetrekken; welke balk dan ook tot den opbouw der kerke zoude gediend hebben, enz. enz. Ik zoude genoegzaame bewijzen kunnen bijbrengen, dat de Apostel Thomas nooit in de Indiën is geweest, maar wel eene andere Thomas; doch het is hier de plaats niet om mij daar over uit te laaten.

[p. 131]

voor uit zagen wij de 7 pagoden^(*) van Maweliewarom achter elkanderen uitsteeken, en de schuimende brandingen over dezelve heen stuiven.

De oude chialeng vloog door het water; haare naaden waren eenigzins weder toegezoogen; reeds om 12 uuren liepen wij om de verste pagode heen, die zich even met de spitse boven de golven verhefte, en op eenmaal lag Maweliewarom, en alle de gedrochtelijke gebouwen en wonderen, die in dit vlek te vinden zijn, ons op zijde.

Het scheen geheel verlaaten. Toen ik nog te Sadras woonde, bezocht ik het verscheide maalen, om alle deze reusachtige gevaartens en gedenktekenen der hoogste oudheid, waarmede het vervuld is,

(*) Dit zijn 7 tempels in eene rei achter elkanderen, die voor eeuwen niet verre van strand moeten hebben gestaan; doch met den tijd, door de inbreuken der zee, of bij eene overstrooming van dezelve, zijn bedekt.

[p. 132]

te bezigtigen of af te tekenen, en bij de Braminnen naar de geschiedenis en oorsprong derzelve te onderzoeken; het was in dien tijd een der volkrijkste en levendigste plaatsen langs de geheele kust.

Omstreeks twee uuren, zoo als wij de duinen omzeilden, om naar Sadras over te steeken, werden wij een Fregat gewaar, dat uit het Zuid-Oosten kwam.

Ik zag het voor een Fransch schip aan, en wist niet of het op de reede ten anker wilde komen, of doorzeilen; om de zekerheid, oordeelde ik best, het in tijds te ontwijken.

De Gouverneur Mackartney had mij wel ernstig aanbevolen, alle Fransche schepen te vermijden, en zoo dit ondoenlijk was, zijne brieven in zee te werpen. Dit zoude ik ook zonder zijne order evenwel gedaan hebben; want viel ik met dezelve in handen der Franschen, dan had het mogelijk slecht met mij kunnen afloopen. Ik liet dus terstond binnen de brandingen roeijen, en haastte mij eene kreek tusschen de duinen te bereiken, die mij bekend was, en waar wij verborgen konden blijven.

Het was wel veel gewaagd; mogelijk bevonden 'er zich ruiters van Hyder Ali in het dorp; doch wij moesten van twee kwaaden het minste kiezen; echter waren wij op onze hoede, bleeven in het vaartuig, en hielden hetzelve vlot, om terstond, zoo dra wij onraad bemerkten, te kunnen ontvlugten.

Gelukkig, het Fregat zeilde door; mijn volk

[p. 133]

wilde dus weder in zee steeken, ik zelf had het hen bevolen, want ik wilde Sadras niet meer zien; ik wist vooruit dat ik 'er geen andere voorwerpen in konde vinden, dan die mijn hart met spijt en droefheid zouden vervullen. En echter, toen wij zouden afsteeken, vond ik dat het mij onmoogelijk was deze plaats te verlaaten, zonder dezelve nog eens te betreeden; de vrees voor eenig ongeval hield mij alleen tegen. Gevallig zagen wij eene vrouw naderen, die langs strand liep om schelpvisch te zoeken. Zij onderrichtte ons, dat 'er zich buiten haar geen menschelijk schepsel in het dorp bevond. Wij stapten toen aan land, en heisten de chialeng op het drooge.