Het paradijs der geestelijke en kerkelijke lofzangen (onder pseudoniem Salomon Theodotus)
(1638)–Aegidius Haeffacker–
Auteursrechtvrij
[pagina 129]
| |
Op de wijse: Pange lingua, &c. Ofte, wilt ontspringhen, Lof-sangh singhen, &c.'s Sondaeghs. Aen de Voeten.
O Ghy saligheydt der Aerden,
Soeten Jesu weest ghegroet:
Ick wil meed' u kruys aenvaerden,
Met een blijdelijck ghemoet:
Maer ghy Heere hoogh van waerden,
Deeldt my mede van u bloedt.
Als of ghy 't waert in persoone,
Soo beweeght my u ghelaet,
Siende u soo naeckt vertoonen,
| |
[pagina 130]
| |
Die straffen van mijn' misdaet:
Wilt in 't oordeel doch verschoonen,
Die ootmoedigh voor u staet.
Dese naghels uwer Voeten,
Die ick sie van bloede root,
's Heeren toornigheyt versoeten,
Omhels ick uyt liefden bloot:
Maer ick vrees die te ontmoeten,
Siende die soo diep en groot.
Wy dancken u allegader
Wt compassie ghewondt,
Dat ghy, als een goeden Vader,
Maeckt uw' kinderen ghesondt:
Dies moet u, mijns Zielen-ader,
Mijn hert loven ende mondt.
Al mijn fouten en misdaden,
Die daer menighvuldigh zijn,
En mijn droeve ziel beladen,
Als een doodelijck fenijn;
Gheneest die door uw' ghenaden
Met soo soeten medecijn.
Aen het Cruys sie ick u hanghen,
Met uw' armen wijdt ontdaen,
Om de ghene te ontfangen
Die met sonden zijn bela'en:
Dies koom ick oock met verlangen,
Wilt uw' Dienaer niet versma'en.
Heer, uwe bebloede wonden,
Die soo diep zijn ende groot,
Laet mijn hert tot allen stonden
| |
[pagina 131]
| |
Overdencken in sijn noodt:
Ende neerstelijck doorgronden
Een soo kostelijcke doodt.
Al ben ick vernedert seere,
Door mijn stonden in verdriet:
Ick omhels uw' voeten Heere,
O Jesu verstoot my niet:
Mijn hert ick u presenteere,
Om te volghen u ghebiedt.
Aen u kruys leggh' ick beneden,
En omvangh' met een ghemoet,
Vol van drucks die teere leden.
Van uw' Voeten roodt van bloedt?
Hoordt van boven ons ghebeden,
Die ons droevigh hert u doet.
Siet my aen, o mijn beminde,
Gheeft my nu een troost'lijck woordt:
Dat ick Jesu graci' vinde,
In uw' ooghen rechte-voort.
Wilt van sonden my ontbinden,
Eer mijn ziel daer in versmoordt.
| |
's Maendaeghs. Aen de Knyen.
O Jesu mijn Godt en Heere,
Moet ick voor mijn oogen sien,
U door-boorde leden teere,
Aen het Cruys in soo veel lij'en?
| |
[pagina 132]
| |
Laet ick dan na mijn begheeren
Kussen uw' ghebooghde Knien.
Och hoe arm berooft van kleede,
Sonder dwangh ofte ghebodt,
Hebt ghy aen het Cruys ghestreden,
Uw' vyanden tot een spot,
En ghy hebt dat al gheleden,
Daer ghy mensch waert ende Godt.
Overvloedigh siet men stralen,
Uwe roode beken fijn,
Om ons sonden te betalen,
Die soo menighvuldigh zijn:
Laet dan Jesu neder-dalen,
Een soo soeten Medecijn.
Majesteyt, o niet om gronden!
O Armoede sonder endt!
Wie looft u tot allen stonden,
Voor dit kostelijck present?
Daer wy u soo zijn verbonden,
Wie toondt eens dat hy 't bekendt?
Wat sal ick u weder gheven,
Voor al uw' weldaden groot?
Daer ghy zijt aen 't Cruys verheven,
Ende heeft in sulcken noodt:
Op dat ick eeuwigh sou leven,
Bevrijdt van de tweede doodt.
Uwe liefde is soo krachtigh
Dat sy selfs de doodt verwindt:
Ghy zijt uws Dienaers ghedachtigh,
In uw' pijn ghy my bemindt:
| |
[pagina 133]
| |
Beschermt my, o Heer Almachtigh,
Dat de doodt my niet verslindt.
Ick sie u met schaemten aene,
Die soo veel voor my verdraeght:
En omhels u met mijn tranen,
Met een hert dat u behaeght:
Laet zijn eeuwigh uyt-ghedane,
't Geen mijn conscienti knaeght.
Laet het u toch niet verveelen,
O Jesu mijn waerden Heer,
Wilt u bloedt my mede deelen,
't Welcke druypt van boven neer:
't Sal seer wel mijn wonden heelen,
Geen lijckteecken blijfter meer.
Ick wil eens considereren
Uwe wonden langh en smal:
En haer diepte contempleren,
Met haer groote over-al:
Wilt het my doch consenteren,
Heer soo langh' ick leven sal.
Laet ick u voort-aen gaen soecken,
Met een suyverlijck ghemoet:
Dat, door alle quaedt vervloecken,
Alleen uwen wille doet:
Heer wilt my hier toe verkloecken,
Door de krachte van u bloedt.
| |
's Dijncxdaeghs. Aen de Handen. | |
[pagina 134]
| |
WEest ghegroet Jesu mijn Heere,
Die vermoeydt zijt in den strijdt,
Men reckt uw' armen te seere,
't Is te vele dat ghy lijdt,
Want al uw' lidtmaten teere,
Wt haer plaetsen gaen seer wijdt.
Weest gegroet door-boorde handen,
Met nieuw Roosen schoon beplant:
Ja door-nagelt t' uwer schande,
Dat het bloedt aen elcken kant
Neder komt gheloopen, van den
Hooghen Cruyce in het sandt.
Siet het valt van beyden sijden,
Wt de handen nederwaerts,
Roodt als Roosen, want sy lijden
De pijn die mijn ziel beswaerdt,
Uw' droefheydt is mijn verblijden,
Laet ons eenmael zijn ghepaert.
In mijn hart druck ick de wonden,
Van uw' Handen roodt van bloedt,
Die ick geerne met den monde
Wt sou drincken, vondt ghy 't goedt:
Want niet beter voor mijn sonden,
Dan soo lieffelijcken vloedt.
Hoe ghereedt komt ghy vertoonen,
| |
[pagina 135]
| |
Aen een yeder u bystandt!
Ghy roept al die goe' persoonen,
De quae' treckt ghy metter handt:
Om een yeder te beloonen,
Van de vrucht aen 't Cruys geplant.
Laet my oock deelachtigh wesen
Van soo kostelijcken prijs,
Die mijn ziele kan ghenesen,
Op soo wonderlijcken wijs,
Ghevende hen die u vresen,
U Lichame tot een spijs.
Treckt tot u al mijne sinnen,
Mijn macht, wil, om met verstandt
T' over-dencken dese minne,
Die u heeft aen 't Cruys gheplant:
Dat ick eens ghevoel van binnen,
Wat een liefd' u heeft ghebrandt.
O Jesu uyt liefde pure,
Maeckt my suyver, reyn en kuys:
Laet ick aensien t' aller uren,
De Victory van u Cruys:
Deeldt die meed' uw' creaturen,
Die daer woonen in u huys.
O alderheylighste handen,
Suchtende omhels ick dy:
Voor uw' pijn, uw' smert, uw' schanden,
Danck ick u, aensiet doch vry
Mijn tranen menigherhande,
Die af-loopen op een ry.
Laet de druppels op my dalen
| |
[pagina 136]
| |
Die daer vallen nederwaerdt:
En de schulden al betalen
Daer mijn ziel meed' is beswaerdt:
Laet uw' handen die onthalen
als mijn Lichaem gaet ter aerdt.
| |
's Woensdaeghs. Aen de Sijde.
WEest ghegroet, o Jesu goedigh,
Vol van troost en soetigheydt:
Hoe werden uw' leden woedigh
Wt-ghereckt ende ghescheydt
Aen 't Cruys, zijnde soo ootmoedigh,
Dat ghy niet een woordt en seydt!
Weest gegroet mijns Heeren Sijde,
Schuylende vol liefdens kracht,
Die mijn herte doet verblijden,
Om de vreughd' die het verwacht:
Die Fonteyn van sulck een lijden,
Met haer Bloedt mijn pijn' versacht.
Ick moet u wat naerder komen,
Spaert my, Jesu, mijnen Heer,
De beschaemtheyt doet my schromen:
Maer de liefd' volghd u veel meer:
Want ick heb voor my ghenomen
Te doorsien uw' wonden teer.
Weest ghegroet, o soete wonde,
Daer soo soeten vloedt uyt-loopt:
| |
[pagina 137]
| |
Ghy zijt groot en diep van gronde,
Als een Roose roodt gheknoopt.
Ghy suyvert van alle sonden,
Die in u werden ghedoopt.
Uwen reuck passeert de wijnen,
Uwe smaeck is Hemelsch dranck,
Die verdrijft alle fenijnen,
Al is de ziel noch soo kranck,
Komt al tot dees Medecijne,
Die den Soone Godts u schanck.
Opent u ghy roode Sijde,
Vloeydt in 't diepste van mijn hert:
Of laet my heel in u glijden,
Een van bey gheneest mijn smert,
Ick klop aen sonder vermijden,
Tot ick in-ghelaten werdt.
Met mijn mondt raeck ick u aene,
En treck u tot my, o Heer:
Ick sou geerne in u baenen,
En my went'len gins en weer,
Mijn hert sucht tot u met traenen,
En versmaedt my nimmermeer.
O Jesu, hoe soeten smake,
Ghevoeldt hy die u eens proeft,
Die uyt liefden u gheraken,
's Werelts lust haer hert bedroeft,
En die u maer eens ghenaken,
Ontfanght soo veel hy behoeft.
In uw' Sijde wilt my leyden.
Tot in 't diepste van de grondt:
| |
[pagina 138]
| |
In rust sal ick my vermeyden.
In soo lieffelijcken wondt:
Niemands vrees sal my doen scheyden,
Niemands liefde, t' geender stondt.
Laet mijn geest in uwe Sijde
Gaen in d' ure mijnder doodt:
Laet den Leeuw' my niet bestrijden,
In die sware leste noodt:
Maeckt deelachtigh my u lijden,
Al zijn mijn sonden soo groot.
| |
's Donderdaeghs. Aen de Borst.
O Jesu mijn soete minne,
Weest ghegroet mijn saligheydt:
O ghy soete Borst, van binnen
Vol troost en bermhertigheydt:
Versterckt mijn verstandt en sinnen,
Mijn ziel uw' gracy verbeydt.
Wel aen Drievuldigheyts Throone,
En der swacken vastigheydt:
O der liefden Arcke schoone,
Daer de droeve rust in leydt,
En d' ootmoedighe in woonen,
Maeckt my tot u dienst bereydt.
O mijn seer eerwaerdigh' Heere,
Siet uw' Dienaer hier ter handt:
Wilt mijn sonden al verteeren,
| |
[pagina 139]
| |
In u Goddelijcken brandt:
Dat ick mach tot uwer eeren
Wel ghebruycken mijn verstandt.
Wilt in 't binnenste mijns maken
Een Godtvreeesende ghemoet,
Dat sijn wille kan versaken,
En uw' wille vlijtigh doet,
Dat kan vasten, bidden, waken,
Voor u storten oock sijn bloedt.
Soeten Jesu Herder goedigh,
Godts, ende Marie Soon,
Met uwe Fonteyne bloedigh,
Mijn hert suyver wascht en schoon:
Maeckt my reyn, kleyn, en ootmoedigh,
Al ben ick het onghewoon.
.
O Jesu licht en figuere,
Van dien Alderhooghsten Heer:
Wt uw' glorieuse schueren
Deyldt uw' gaven meer en meer,
Aen ons arme creatueren,
Tot u nemen wy ons Heer.
O benaude Borst ons Heeren,
Maeckt standtvastigh my in 't goet:
Laet verbranden en verteeren,
In uw' liefde mijn ghemoet
Dat ick uw' lof magh vermeeren,
Als ghy onse glori doet.
Ghy zijt diep, en sonder gronde
In verstandt, d' Enghelsche schaer
| |
[pagina 140]
| |
Altijdts uw'wijsheydt verkonden:
Wt u suyver vloeydt en klaer,
Dat ghy Joannes vergonde,
Als hy rustend' op u waer.
Weest ghegroet suyver Fonteyne,
Vol van Goddelijcke kracht:
Mijn misdaden groot en kleyne,
Wilt ghenesen door uw' macht:
Sy zijn u bekent alleyne,
Tot de minst van een ghedacht.
Weest gegroet Tempel des Heeren,
En ghy Arck van alle goet:
Wilt mijn kranckheyt sterckheyt leeren,
Daer ick u om val te voet.
Wilt in my de deughdt vermeeren,
O ghy Vat van overvloedt.
| |
's Vrijdaeghs. Aen 't Herte.
O Goet hert van mijnen Heere,
U groet ick met herten bly:
Ick kom u eens Ga naar voetnoot* embresseren,
Want mijn hert treckt ghy tot dy,
Wilt my gantsch in u verkeeren,
Dat ghy mijn, en ick u zy.
Wat liefd' had u hert' bevangen,
En hoe over-grooten pijn:
Als ghy zijnd' aen 't Cruys gehangen
| |
[pagina 141]
| |
Wt stort eene Medecijn:
Die u vallen moest soo banghe,
Om dats' ons ghesondt sou zijn.
Wat een bitter doodt moest wesen,
Die u Godd'lijck hert' door-sneedt:
Om met u doodt te ghenesen,
Onse doodt, die ghy vertreedt:
Dat wy niet meer souden vreesen
Van den duyvel eenigh leedt.
O Jesu om dese ure,
Doen de doodt u viel soo swaer.
En soo veel pijns moest besuren,
Komende in sulck ghevaer:
Treckt tot u uw' Creaturen,
Want ons hert' verlanght daer naer.
O soet hert' roodt als granaten,
Maeckt mijn hert' suyver en reyn,
Dat besmet is boven maten,
En verhardt in ydel treyn;
O Heer wilt dat niet verlaten,
Maeckt het schoon' in u Fonteyn.
Voeght u hert midden in 't mijne,
Van twee herten maeckt nu een:
Dat ick u gheheel mach zijne
En van amoureusheydt ween,
Ja van liefden mach verdwijnen,
Heer ick ben daer met te vre'en.
Opent u, wilt u uyt-spreyden,
Als een Roose wijdt ontdaen:
Komt u in mijn hert vermeyden,
| |
[pagina 142]
| |
Dat ick u reuck mach ontfaen:
Liefde doet my u verbeyden,
't Wachten langh doet my pijn' aen.
Die bemindt wat moet hy lijden,
Ja wat soude hy niet doen
Om 't beminde te verblijden,
En sijn liefde eens te voe'en:
Geen pijn soude hy vermijden,
Tot de doodt soud' hy hem spoe'en.
O soet hert', lieflijck, bequame,
Och hoe seer bemin ick dy!
Waer ick u soo aenghename,
Dat ghy 't uw' voeghde by 't my:
Heer soo soetelijck versamen,
Sou my maken al te bly.
Laet ick in uw' liefde leven,
Tot u suchten t' aller tijdt:
U aenbidden, u eer gheven,
Dienen u met sulcken vlijt,
Door de liefd' alleen ghedreven,
Dat ghy my ghebenedijdt.
Roosen hert gaet vry eens open,
Want u reuck een yder treckt:
Ontdoet eens de schoone knoopen,
Die soo veel schatten bedeckt:
Mijn hert komt na u gheloopen,
Door uw' liefd' alleen verweckt.
O! Laet hert met hert versamen
En ghelijck een wondt ontfaen!
Laet de wereldt my beschamen,
| |
[pagina 143]
| |
Ghelijck sy u heeft ghedaen:
't Sal my al zijn aenghename,
Wat sy teghens my bestaen.
Wilt mijn hert' in 't uw' ontfangen,
Om by u altijdt te zijn:
Want ick wensch met groot verlanghen
Te voelen soo soeten pijn:
Waerom soud' ick wesen banghe?
Leedt ghy dit niet eerst voor mijn?
O Jesu wilt my bereyden,
In u hert' een plaets van rust:
Daer ick nimmer uyt mach scheyden,
Met dees troost mijn yver blust:
Waerom wilt ghy lange beyden,
Daer ghy weet mijn groote lust?
| |
's Saterdaeghs. Aen het Aensicht.
O Bebloede Hoofdt mijns Heeren,
Met die wreede doorn bedeckt:
Ghewondt uyt ter maten seere,
Met riedt-slaghen oock begeckt:
Dat het bloedt van boven neere,
Langhs het Aensicht neder leckt.
Weest gegroet o Aensicht schoone,
Hoe veranderdt is u beeldt!
U wesen en heeft geen thoone,
| |
[pagina 144]
| |
Soo verbleyckt is 't, en vergeeldt:
D' welcke spand' eertijdts de kroone,
Siet hoe is dat nu onteeldt.
Hoe seer is uw' jeughd vergaene,
Uwe fleur ende fatsoen:
Hoe magher en onghedane
Dat soo vers was ende groen:
Uw' doot-verw' verweckt mijn tranen,
Wie sou anders kunnen doen.
Ghy die zijt om mijnen 't wille
Soo veracht ende versmaet:
Vaeght af de bloedighe schille,
Siet eens wie hier voor u staet:
Nimmermeer uw' liefd' is stille,
Dus uw' ooghen op my slaet.
Al zijt ghy aen 't Cruys ghehangen,
Drinckende dien bitt'ren Kelck:
Ick heb uyt uw' mondt ontfanghen
Soeten honigh ende melck:
Vloeyende uyt uwe wanghen,
Al zijn sy bleyck en verwelckt.
Wilt my Sondaer niet versmaden,
Al ben ick het waerdigh niet,
U Hooft met die doorn gheladen,
En door-slaghen met het riet,
Op mijn armen wilt ontladen,
Dat ick dit faveur gheniet.
Kond' ick dat eenmael verwerven,
O hoe seer waer ick verblijdt.
Aen het Cruys met u te sterven,
| |
[pagina 145]
| |
En te lijden dat ghy lijdt,
Alle vreughd' alhier te derven,
T' eynden onder 't Cruys mijn strijdt.
O Jesu ick bid u seere,
Door uw' bitterlijcke doodt:
Wilt na-komen mijn begheeren,
Als ick legh in mijnen noodt:
Wilt u dan tot mywaerts keeren,
En ontfanghen in uw' schoot.
Wilt u mijnder dan ontfermen,
Als ghy reeckent ons ghelagh,
En de Duyvels om ons swermen,
't Welck niemandt voor-by en magh,
Wilt Jesu my dan beschermen ,
In dien schromelijcken dagh.
Als ick elders moet gaen woonen,
En vertrecken bloot en naeckt:
Wilt u dan aen my verthoonen,
Aen het Cruyce vast ghemaeckt:
En ontfanghen voor u Soone,
Want mijn ziele na u haeckt.
|