|
| |
| |
| |
Voor-reden, van het wit ende eynde deses Boecks.
MEN siet dat de menschen van alle natien (als van den Autheur der naturen beweeght zijnde) den sangh ghebruycken, ofte als een vermakelijcke verweckinghe der zielen tot hare wercken, ofte als een uyt-berstende vrucht ende ontluyckende bloeme uyt de levendighe aerde van onsen wille, nu opgheweckt zijnde door de klare Sonne des verstandts, licht schijnende door de bewegelijcke locht der gheneghentheden, alle duystere wolkcen des droefheyts daer uyt verdreven zijnde. Wie sal dan onse Neder-landers het singhen kunnen ofte moghen verbieden, al sy 't selve ter gheleghener tijdt ende plaetse te wercke stellen? Insonderheydt, dewijl de Heilighe Schrifture op verscheyden plaetsen alle menschen vermaent om Godt met Lof-sanghen te prijsen. Sullen sy dan Lof-sanghen singhen soo moeten sy die oock hebben. Ende
| |
| |
van waer sullen sy die krijghen? 't en zy die ghenighe die haer op de Dicht-konst verstaen ende door geleertheydt het goet van het quaet kunnen onderscheyden, haer geweerdigen hunnen arbeyd daer aen te besteden? 't VVelck also tot noch toe seer sober geschiedt is, soo hebben de slechte menschen, in Liedekens te dichten dickwils haer selven slechtelijck moeten behelpen. Alsoo tot noch toe qualijck yemandt ghevonden is, die onse Neder landers, om Godt ende sijne vrienden ofte de deughd te loven, ende alsoo tot een suyvere, eerlijcke, ende Goddelijcke liefde, tot cieraet der zielen, verweckt te worden, den wegh met behoorlijcke kunste bereydt heeft. VVant behalven 't Prieel der geestelijcke melodijen, voor ses Iaren, ende Iusi Haruijnij Goddelijcke Lof-sanghen, voor-leden jaer 1620, in Vlaenderen eerst uyt ghegheven, hebbe ick gheen Geestelijck Liedt-boeck, met behoorlijcke kunste der dichtinghe ghemaect, kunnen vinden. Ick swijghe noch andere fouten van onwetenheydt, in veel van de oude liedt-boecken begaen, de welcke den verstandighen mishaghen.
| |
| |
Aengaende in 't bysonder 't gebruyck deser ofte diergelijcker lof-sanghen in de Kerckelijcke vergaderinghe, hoe veer 't selve sal moghen gheduldt worden, wil ick die genige laten oordelen die dat toe-staet te oordeelen: als niet willende in 't minste verhinderen het loflijck ende treffelijck ghebruyck des Latijnschen sanghs in den gemeynen Godtsdienst der Heiligher Kercke. Den welcken in zijn geheel blijvende, onder de kinder-leer, en in vergaderingen der Broederschappen ofte andere ghelegentheden, eenige van dusdanighe lof-sanghen te singhen dunckt my niet onbequaem, om (nevens andere Gheestelijcke vruchten) hen den moed te doen sincken die daer roemen op hunne Nederlandsche Psalmen: als of den Koningh David selver die voor hen-lieden op eenen Neder-lantschen rijm gestelt hadde, ende als of het al 't suyver Godts woort ware, 't ghene sy daer in singhen: Waer van sy nochtans gheene sekerheyt en kunnen hebben. Want nademael de Psalmen van den Koningh David in 't Hebreeusch gheschreven zijn, soo en kan men niet seker weten dat de over-ghesette Psalmen, ofte Davids Psalmen, ofte Godts
| |
| |
woordt ghenoemt moghen worden, 't en zy men voor seker weet dat de oversettinghe naden rechten sin, ende door den selven Heilighen Gheest, diese door den Propheet David ghesproken heeft, gheschiedt zy. Als blijckt 2. Petr. 1. v. 20.21. Ende wie sal dit van de oversettinghe der twistige ende gescheurde Ketters kunnen hopen, ick swijghe seker weten? Bysonder als men aenmerckt dat om de eene tael op rijm in d' ander over te setten, groote veranderingh, af-doen ende toe-doen der woorden verseyscht wordt. Ende hier-en-boven in de Psalmen, soo sy in 't Hebreeusch ghelesen worden, vele sware ende twijffelachtige spreucken ghevonden worden, in de welcke den Over-setter uyt verscheyde sinnen eenen sin na sijn verstandt ramende, lichtelijck kan bedroghen worden, ende oock andere bedrieghen. Dewijl dan den rechten sin der Euangelischer Historien, de wecken der Apostelen, &c. niet minder Godts woordt en is als den rechten sin der Psalmen Davids, blijckt ghenoeghsaem, dat de Lofsanghen die de mysterien des Nieuwen Testaments verklaren, niet minder Godts woordt en moghen ghenoemt worden als de
| |
| |
Nederlandsche Psalmen, als sy niet minder met den rechten sin der Heiligher Schrifture over een en komen. Ende hebben als dan de gemelde Lof-sangen noch een groot voordeel boven die over-ghesette Psalmen, nopende de mysterien daer sy van handelen. VVant aenghesien den Koningh David in sijn Psalmen den lof ende eere Godts soo verre alleen verbreyde als God sijn heerlijckheyt in dien tijden vertoonde, ende den staet des Ouden Testaments toe-liet, in 't welcke in figuren, als door eenen doeck, de glorie des Nieuwen Testaments duysterlijck gesien wiert: Maer nu inde Euangelische schriften veel klaerder de heerlijckheydt des Heeren vertoont is in 't mysterie van de Heilighe Drievuldigheydt, van de Mensch-wordinghe, leven, doot, verrijsenisse ende Hemel-vaert onses Middelaers Iesu Christi, van de instellinghe der Heiligher Sacramenten, van de sendinghe des Heilighen Geests, &c. Soo is ghenoeghsaem te mercken dat de weerdigheydt des Nieuwen Testaments een klaerder lof des Heeren voor dese weldaden vereyscht, als de Ioden ghehadt hebben, ende noch daghelijcks ghebruycken. De welcke nochtans der Psalmen Davidts
| |
| |
in 't Hebreeusch singhende, meerder oorsake hebben omhaer op Godts woordt te roemen, als de Ketters hare onsekere oversettinghe singhende. Kennelijck is 't oock dat de Christelijcke waerheydt meerder als de Ioodsche tot devotie ende liefde Godts is verweckende. VVaerom den Heilighe AVGVSTINVS in 't beginsel sijnder bekeeringe (niet tegenstaende datter oock de Psalmen Davids in de Kercke van Milanen ghesongen wierden) nochtans te kennen gheeft, dat hy meerder beweegt is geweest door de Hymnen ende Lofsangen, versch van den Heilighen AMBROSIVS gemaeckt, als door de Psalmen: in 't negende boeck sijnder belijdenisse, cap. 6. aldus schrijvende: Hoe seer schreyde ick onder de Hymnen ende Lof-sangen, grondelijck beweeght zijnde door de soetluydende voysen uwer Kercke! Dese voysen luyden in mijne ooren, ende uwe waerheydt vloeyde al smeltende in mijn herte. Hier uyt rees ende ontstack een affectie der Godtvruchtigheydt, ende mijne tranen liepen over mijne wanghen, ende my was wel met haer, &c. Voorts ghelijck den Koningh David
| |
| |
in sijne Psalmen somwijlen verhaelt de deughden van Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, Moyses, Aaron, ende andere Heylighen des Ouden Testaments, soo vereyscht de reden oock, dat Godt in sijne Heylighen des Nieuwen Testaments met Lof-sanghen sal ghepresen worden, ende de Christenen alsoo verweckt, om na 't exempel der heylighen weerdigh te wandelen in den roep daer sy van Godt in gheroepen zijn. Op dat sy den enghen wegh in de ghemeynschap der heylighen wandelende, hier namaels oock by de Heylighen ter goeder herberghe souden moghen gheraken; ende aldaer onder onsen Hooghen-Priester IESVS Christus voor den throon der Heiligher Drievuldigheydt, in 't geselschap der Enghelen, het eeuwigh Sanctus in der eeuwigheydt singhen.
AMEN.
|
|
Auteursrechtvrij