Logo DBNL
De heyr-baene des cruys (1672)

De heyr-baene des cruys

(1672)–Benedictus van Haeften–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het XI. Capittel.
Met hope van loon moet het Crvys ghedraeghen worden.

De blijdtschap hem voorgestelt zijnde heeft het Crvys verdraegen.
Heb. cap. 12.

DOor dese aenmerckinghe doorwandelde Stavrophila seer neerstelijck den wegh der vreese, seer bedroeft zijnde van herten, ende dickmaels versuchtende, om dat sy door haere sonden het helsch vyer verdient hadde. Nochtans soo vertroostede sy haer-selven een weynigh, ende was blijde, peysende dat sy door dit middelbaer Cruys, die swaere pijnen, ende tormenten der Helle afkoopen konde. Maer als sy naer het oordeel van Christvs in dese scherm-schole genoegh ge-aerbeyt hadde, willende haer tot hoogere dingen verheffen, soo sprack hy haer aen in deser voeghen: Stavrophila, ghy hebt ghenoegh, ende niet dan te veel desen wegh vol van droefheydt, ende vreese doorwandelt: daer restéren al genoeghelijcker weghen, de welcke sonder vreught, ende blijdtschap niet en mogen door-loopen worden. De vreese dan verlaetende, soo suldy voortaen sien op de vergeldinghe. Want de ziele verlicht zijnde door de genoeghten der + verdiensten, lijdt alles seer geerne: ende oordeelt geen dingh, wat het oock zy datse lijdt, weerdigh d'aen-

merkingh der vergeldinghe. Sy wort verblijdt, ende maeckt haer-selven tot alles bereedt, op dat sy soude mogen besitten t'ghene sy aenschouwt. Want de voorbeelden van de vergeldinge voeden de verduldigheydt: noch daer en is niemant die tot het sop der volmaecktheydt op-klimmen kan, als-wanneer ongheloont gesien wort, het welck, de conscientie getuyghende, ghepresen wort. Daerom dan op dat ick mijne dienaers, om de lijdingen te verdraeghen aenwackeren soude, soo heb ick voor hunne oogen willen getransfigureert worden, op dat uyt de gedenckenisse der glorie t'Cruys geerne soude gedraegen worden. Ende ghelijck ick my in't lijden van een-yder heb laeten ghesien worden, alsoo heb ick my inde glorificatie, oft verheerlijckingh, en d'opklimminge mijns lichaems van de menschen laeten ghetast, ende ghesien worden, op dat sy vlijtigh souden worden tot de lijdtsaemheyt, als sy niet en souden twijfelen van de beloften. Want soo veel te blijder wort een soldaet in het perijckel, hoe veel te sekerder hy siet wat dat'er voor loon belooft wort: want alle werck wort gemeynelijck licht, als sijnen loon bepeyst wort: ende de hope van den loon wort eenen troost van den aerbeyt: ende soo veel te meer voortgangh doet een ziele in de deught van lanckmoedigheydt, hoe veel te sekerder dat sy gemaeckt wort van de kroone der victorie.

Stavrophila dit hoorende wierdt seer verblijdt + in haer gemoedt, en, seyde sy: Ick ben verblijdt in t'ghene dat my geseydt is: dat my geschiede naer u woordt. Verblijdt de ziele uws dienst-maeghts; ende stiert mijne voeten inden wegh des vrede. Verblijdt, ende verheught u, dochter, antwoordede Christvs, in de hope der glorie

Godts: Want het lijden van desen tijdt en is niet + weerdigh genoegh der toekomende glorie, die in ons sal veropenbaert worden. Is't saecken dat'er soo veel voor den daghelijckschen penninck, ende voor een slechten loon gheaerbeyt, ende ghewroght wort, ghelijck ghy van de wercklieden, ackermans, ende andere overal siet ghedaen worden, wat en betaemt niet ghedaen te worden om te verkrijghen den loon van t'eeuwigh leven? Is't + saecken dat een glaese peerle soo veel kost, wat sal een waerachtighe dan niet gelden? wie en sal niet gheerne soo veel gheven voor een fijne, als andere gheven voor een valsche? Ende ghelooft my Stavrophila, + met minderen aerbeydt kan de peerle van het rijck der hemelen ghekocht worden, dan van het meesten-deel der menschen d'onnutte erffenisse van de verganckelijcke goederen begheert wort. Is't saecken dat aen de schippers de dreyghende baeren der zee, aen d'ackermans het onweder, ende den winter, aen de soldaeten de doodt-slagen, ende wonden, licht ende verdraegelijck schijnen, om de hope der tijdelijcke, ende verganckelijcke profijten, ende goederen; hoe veel te meer (als den Hemel, met die onuytspreeckelijcke, ende eeuwige goederen tot een loon, ende vergheldingh voorghestelt wort) en salder van dese teghenwoordighe rampen, ende teghenspoet niet ghevoelt worden?

Voorwaer, seyde Stavrophila, dit is een soeten, ende scherpen spoor-slagh om vlijtelijck het Cruys te draeghen. Daerom, antwoordede Christvs, heeft yder Heylighen met dese aenmerckinghe hem tot het Cruys, ende quellingen aenghewackert, ende gewapent, Moyses als

+ hy door desen middel groot geworden was, heeft gelooghent dat hy den Sone was van de Dochter van Pharao, meer verkiesende ghequelt en vervolght te worden met het volck Godts, dan der tijdelijcke sonde genoeghten te hebben, achtende het verwijdt Christi meerder rijckdommen te wesen, dan den schat van AEgypten. Maer waerom dat? als om dat hy sagh op de vergheldinghe? Ick bidde u, seght my doch eens waerom waeren de steenen der beke + soo soet aen den H. Stephanvs, dat hy hunne kloppen en slagen gelijck den soeten dauw was ontfangende? om dat hy, te weten, ster-ooghende naer den Hemel, de glorie Godts ghesien hadde: + Want die den loon, en vergeldinge van het toekomende leven aendachtelijck overpeyst, dien draeght verduldelijck de swaerigheden van het teghenwoordigh. + Wat heeft de Hebraeen door versmaetheden, ende tribulatien een besiensel geworden zijnde, de roovinghe haerder goederen met blijdtschap doen ontfanghen, dan om dat sy wisten dat sy betere, ende blijvende goederen hadden? Maer ick oock, dochter, als de + blijdtschap my voorghestelt was, hebbe het Cruys verdraegen, versmaedende de beschaemtheydt. Ende + wie en soude niet versmaeden de soetigheydt des wereldts, seer heftigh zijnde om te begeeren de soetigheyt des levens? Maer Heer, antwoordede Stavrophila, hoe komt dat de menschen, niet teghenstaende alle die vroomelijcke voorbeelden, die ghy my nu vertelt hebt, nochtans niet geerne en lijden? Dochter, seyde Christvs, ghy soeckt stoffe van discours soo ick sie, doch om u meerder moedt en begeerte te gheven om te lijden,

soo nemt dit voor antwoordt. Vraegt ghy waerom? dit gheschiet om dry redenen. D'eerste is, om dat de menschen hedendaeghs kleyne liefde + hebben tot Godt, en groote liefde tot hun eygen selven. De tweede reden is, om dat de menschen selden peysen op de vrucht van het lijden die hun Godt sal gheven. De derde reden is, om dat de menschen selden overlegghen ende bedencken wat dat ick voor hun geleden hebbe.

Dese woorden onstaken de begheerte, ende hope van Stavrophila geweldigh, ende sy versuchtede nu met eenen grooten iever naer die tabernakels van het Hemelsch Vader-landt: ende ick begheere, seyde sy, mijnen Heere Iesv het Hemelsch Ierusalem: want hoe veel te vyeriger + ick dat begheere, soo veel te verduldiger sal ick om dat alle swaerigheden ende Cruycen onderstaen, ende lijden. Want dien doeck van de seer fraeye ver-geldinghe vaeght my af alle het sweedt des aerbeyts, ende alle traenen van droefheyt. O eeuwighe vergheldinghe, magneet-steen mijnder ziele, hoe sterckelijck treckt ghy my naer u! mijn ziele die haeckt, ende snaeckt om u te ghenieten, ende sy wenscht nu daer by te zijn, waer dat + sy haer hopt sonder eynde te verblijden.

Wel-aen, wel-aen, Stavrophila, seyde Christvs: Laet ons voor-smaken d'eerste vruchten + der glorie, laet ons roemen inde hope der glorie van den grooten Godt: doch dat niet alleenelijck, maer (op dat ick het klaerder segghe) laet ons ons beroemen in lijden, en tribulatie, want in die is de hope van de glorie gheleghen. Want het rijck, en t'Cruys zijn t'sa-

men-ghevoeght, noch hy en sal dat niet verkrijghen, die dit niet en heeft ghedragen. Dit heeft geweten mijnen beminden discipel, als hy aldus + gheschreven heeft: Ick Ioannes uwen Broeder, ende medegeselle in tribulatie, ende in t'rijck, ende verduldigheyt in Christo Iesv. Want wat is dat anders te seggen? dan dat, die het geselschap des rijcks begheert, noodtsaeckelijck moet deelachtigh wesen van de tribulatie, ende verduldigheydt, ghelijck of d'een van d'ander niet en konde gescheyden + worden? Iae, en heb ick niet moeten lijden, ende soo in-gaen in mijn glorie? Wat seghdy nu, + ô Stavrophila, ghy zijt gheroepen tot het rijck: jae tot het rijck van den Sone Godts: waer't saecken dat ghy alle dage in duysent dooden hadt moeten springhen, en waer't niet van noode alles te lijden, ende te verdraegen? Maer ghy, die om heerschappye, oft overheydt te bekomen niet het minst en soudt ongedaen laeten, aengesien ghy een medegeselllinne toekomende zijt van het rijck des eenigen Sone Godts, en suldy u niet voorwerpen aen duysent sweerden? ende suldy niet in't vyer springhen? ende dat al t'samen en sal voorwaer noch niet swaer wesen. * Is't saecken dat ghy een saligh leven besitten wilt, versmaedt het tegenwoordigh. Is't dat ghy wilt verheven worden in den hemel, vernedert u op de werelt: is't dat ghy met my regnéren wilt, draeght met my het Cruys. Want alleen de knechten des Cruys vinden den wegh der saligheydt, ende van het waerachtigh licht.

Stavrophila antwoordende, heeft gheseyt: Van nu voortaen sal my het Cruys soet, den aerbeydt licht, ende het ghequel aengenaem wesen: want met dese penninghen, hoe wel datse wey-

nigh zijn, is het rijck der Hemelen te koopen. Ende wat is toch den prijs die wy geven? een pelle van erweten in manier van spreecken, om d'eeuwighe + schatten t'ontfanghen: een lutteltjen aerbeyts om te verkrijghen een ongeloofbaere ruste. Maer ô mijnen Godt! wanneer sal komen mijne blijdschap daer ick soo naer haecke! Wanneer suldy my laven met de beke + uwer wellustigheden, naer de welcke ick soo dorstigh ben? dat daerentusschen mijne traenen brooden zijn nacht ende dagh, tot dat aen my geseyt magh worden: Siet uwen Godt. Tot dat mijne ziele hooren magh: Siet uwen Bruydegom: voedt my terwijlen met mijne suchten, verheught my met mijne droefheden. Want mijne siel en heeft niet willen getroost worden in dit + leven, op dat sy, Heere, weerdigh soude wesen d'eeuwige vertroostinghen. Want t'is recht, dat hy u verliest, die verkiest in eenigh ander dingh vertroost te worden, dan in u. Ende, ick bidde u, ô hooghste Waerheyt, door u, dat ghy alleen soet schijnen wilt aen mijne siele, die een onweerderelijcke soetigheyt zijt, door de welcke alle bitterheden versoet worden. Hoe groot is + de menighvuldigheyt van uwe soetigheydt, Heere, die ghy verborgen hebt aen de ghene die u vreesen. Want dit is de saligheyt, Heere, de welcke wy verwachten voor de welcke wy altijt voor u strijden, en lijden: voor de welcke wy aen u den geheelen dagh verstorven worden, op dat wy in uw' leven, voor u souden leven. Maer dit is de kranckheydt vanden mensch Heere, dat

 
Ieder soeckt den Hemel schoon,
 
Maer het lijden wilt hy vluchten
 
In het lijden maeckt hy suchten,
 
En nochtans hy mint den loon.

Vorige Volgende