Logo DBNL
De heyr-baene des cruys (1672)

De heyr-baene des cruys

(1672)–Benedictus van Haeften–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het IV. Capittel.
Dat Christvs alle soorten van Crvycen ghedraeghen heeft.

STavrophila verwonderde haer ten hooghsten, hoorende dat ondertusschen veelderley Cruycen t'samen aen eenen, en den selven mensch toe-geschickt worden: ende seyde, Heere, een alleen vande ghemelde Cruycen sal voorwaer genoegh wesen, om een stercken vroomen mensch den moedt in sijn schoenen te doen sincken; wie sal dan vele Cruycen t'samen lijden, oft draeghen konnen? Wat is't dat ghy spreeckt? antwoordede Christvs. En hebdy niet aenmerckt mijnen dienaer Iob, wat hy al geleden, en onder-staen heeft, en hoe vele Cruycen hem t'samen op den hals geleydt zijn? want eerst voor al is wegh-genomen alle sijn vee, ende beesten: daer naer zijn sijne kinders door de nedervallinge des huys verplettert, ende gestorven, ende ten lesten is hy selver soo seer geslagen

met een alder-quaetste sweeringhe, dat hy, sittende op den mest-hoop, met een scherf den etter ende schurftheyt af-scrabde. Iae tot vermeerderinge van sijne qualen, soo wiert hy oock bespot van sijn eygen huys-vrauwe. De vrienden, die om hem te vertroosten ghekomen waeren, maeckten met bittere reden-kavelinghen sijn quale ende ongeval swaerder, dan het in sijn-selven was, ende nochtans in alle dese quellinghen bleef den heyligen Mans gemoedt stantvastigh, en onberoerlijck, soo dat hy oock seyde: Is't

+ dat wy het goet ontfangen hebben vande handt Godts, waerom en sullen wy't quaet niet aenveerden? * Den Heere heeft het gegeven, den Heere heeft het genomen; gelijck het den Heere belieft heeft, soo is het gheschiet, den naem des Heeren zy ghebenedijdt. Dit, seyde Stavrophila, is voorwaer een groote verduldigheydt van Iob: maer waer vintmen noch sijns gelijcke? wie sal mijn hert soo verstercken, dat het tegen alle aenstooten, en teghen-spoedt onbeweeght, ende stantvastigh blijve?

Christvs haer antwoordende, sprack aldus: Daer en is geen beter vermaeninge, oft versterckinghe tot lijdsaemheydt, als te sien op my, den + principaelen wercker, ende volmaecker des gheloofs Iesvm. Want dit is aen my d'eenighe oorsaeck gheweest van te lijden, op dat ick aen mijne schaepen soude een exempel geven. Iae dat meer + is, alle Cruycen, alle aerdsche qualen, de welcke ick gheboden hebbe te moeten onderstaen worden, die heb ick Godt selver eerst gheleden, op dat in de selve geen ramp-saligheyt en soude gevreest worden. Want

is't by aldien, ô Stavrophila, dat ghy'er wel op let, ghy en hebt hier niet een Cruys ghesien, dat ick niet eerst ghedraghen en hebbe. Maer Heere is dat moghelijck? seyde sy, en hebdy, ô mijnen verlosser, alle dese Cruycen gedragen? Iae ick doch, antwoordede Christvs, noch ghy, en twijffelt niet aen het eerste: want ghy weet wel, hoe dat ick de vierschaere ben uyt-gegaen, draegende het Cruys op mijne schouders, ende + hoe ick mijnen vader ben ghehoorsaem gheworden tot'er doot toe, ende dat tot de doodt des Cruys, Dat, seyde Stavrophila, ghelooven wy allegaer met een levendigh geloove, maer van d'andere en is't soo seker niet.

Daerom, antwoordede Christvs, luystert toe, ick sal u d'andere oock in't kort, ende met'er haesten over-loopen. Heeft my ontbroken het inwendigh Cruys, als ick in het hofken van Oliveten hebbe beginnen te schudden, te beven, ende droef te wesen, soo dat ick seyde: Mijne ziele + is bedroeft tot'er doodt toe? Daer naer hebbe ick willen zijn gelijck verlaten, ende versmaedt van Godt, tot vertroostinghe van mijne dienaeren. Want hoe meynt ghy, dat ick gemoedt ben geweest, als ick met een schreyende, ende stervende + stemme riep: Mijnen Godt, mijnen Godt, waerom hebdy my verlaeten? Met wat een groote droefheyt des herten en ben ick niet inwendigh gheraeckt geweest, om alle, ende ydere besondere misdaeden, ende sonden van alle menschen van het beginsel des wereldts aff tot nu toe bedreven! want dese hadde ick altemael op my

genomen te betaelen; ende voor die hadde ick my-selven, hoewel een Lam sonder vlecke, ende die geen sonden gedaen en hadde, schuldigh ghemaeckt, op dat ick voor die naer de strengigheyt van de Rechtveerdigheyt voldoen soude. Want ick sagh klaerlijck, oock in't besonder, + wat een groot ongelijck, wat een grooten laster, ende wat een groote versmaetheydt dat'er in elck geschiede aen de Goddelijcke Majesteydt. Ick sagh oock wat een groot quaedt dat is de eeuwighe verdoemenisse: de welcke het gheheel geslachte van Adam door de sonde verdient hadde. Want veel naeuw-keurigher, ende oogh-schijnelijcker aenmerckte ende over-woegh ick elck in't besonder, als eenigh schepsel soude konnen doen. Waerom een sekeren niet getwijffelt en heeft te versekeren, dat dese eene droefheydt alleen niet dan te groot is gheweest, om my duysentmael te doen sterven, waer't saecken de droefheyt haere kracht op het lichaem had mogen gebruycken. Want is't dat Heli, + als de Arcke Godts genomen was, achterwaerts overviel, ende gestorven is: ende is't dat sijn behoude dochter door droefheyt van de selve nederlaege aflijvigh geworden is; wie sal twijffelen, oft 't selve soude vermoghen hebben de droefheyt, die ick over u-lieden sonden aen-genomen hadde, aenghesien de selve veel grooter is geweest, als eenige, die oyt aen mensch soude konnen over-komen? oock is my dese droefheyt gestadigh by geweest, van den beginne da ick ontfanghen ben, tot den eynde dat ick ghestorven ben.

O blijdschap der Enghelen, seyde Stavro-

phila, ick en soude noyt ghelooft hebben, dat ghy soo veel inwendighe droefheden ghehadt hebt, 't en waer ick dat van u selver geleert hadde. Reden waerom ick oock begheerigh ben, om uwe andere Cruycen te kennen. Ghy soutse nu al gehoort hebben, antwoordede Christvs, waer't dat ghy mijn propoost niet ghestoort en hadt. Soo dan ick vervolghe 't verhael van de quellingen des lichaems, waer aen ghy misschien + niet en twijffelt. En ben ick niet met banden en koorden gebonden zijnde, met een groote rasernye hier en daer door de weghen getrocken, gesleept, ende gesleurt geweest? En hebben sy my niet met souffletten geslagen, ende vuysten ghegeven in mijn aensicht? Eyndelijck ben ick + oock tot de geesselen bereydt, met d'alderscherpste doornen gecroont, met een riet op't hooft geslagen, ende met andere Cruycen ongenadelijck gequollen geweest, ende alsoo was mijne pijne altijdt voor mijn aenschijn. Van het Cruys der sieckten, + wat is het van noode te spreken? gemerckt u niet onbekent is, dat ick van Isaias ghenoemt worde, een man vol smerten, ende de kranckheydt + beproevende, die uwe smerten waerachtelijck gedragen hebbe. Oock is my ghegeven geweest eenen seer bitteren dranck. Want zijt gedachtigh + mijnder alsem ende galle, ende hoe sy in mijnen dorst my edick te drincken gegeven hebben.

Maer d'aermoede heb ick bemint, ende ghesocht + van den buyck mijns moeders; want om uwen t'wille ben ick aerm gheworden, als ick rijck was, op dat ghy door mijne aermoede rijck soude zijn.

Oock soo bid ick u let ende aenmerckt eens d'aermoede van mijne gheboorte, hoedanighe + herberge ick bouw-meester des wereldts verkoren hebbe: eenen stal voor een huys, een kribbe voor een bedde, voor schaer laken, kleyne doecxkens, voor fijn lijnwaet in't koninghs verçiersel, wierden de boorden, ende hackelen van de kleederen by een geschrafelt; de middelen en lieten niet toe dienst-meysens te houden, en den aermen kost met de maghere tafel verboden den dienst der slaven. Ten lesten soo heb ick verkoren aerme discipelen, jae mijn aermoede is soo groot gheweest, dat ick noch bedde, noch woonigh ghehadt en hebbe, waer in ick soude ontfangen worden. Soo dat ick niet sonder reden en seyde: De vossen hebben hollen, en de vogels des + hemels nesten; maer den Sone des menschen en heeft niet dat hy sijn hooft op neder-leggen magh.

Ick hebbe oock mede-lijden gehadt met d'ongevallen, ende dooden van de menschen: want dit is de reden, dat ick over de stadt van Ierusalem + geweent hebbe. Hierom, op dat ick andere vertroosten soude, heb ick dooden verweckt, ende als mijnen vriendt Lazarus overleden was, soo heb ick my in mijnen gheest verstoort, hebbe mijn-selven onstelt, ende gheweent, soo dat de Ioden seyden: Siet hoe lief hy hem hadde. Ten lesten + heb ick met lasteringen ende versmaedtheden versaedt gheweest: want in mijne woorden heb ick ghehadt teghen-spreeckers, in mijne wercken + laster-muylen, in mijne pijnen bespotters, ende in mijne doodt verwijters. En ben ick niet seer schandelijck + een wijn-suyper, der Publicaenen ende

sondaeren vriende, een verleyder, een muyt-maecker, den duyvel hebbende, een Samaritaen, een lasteraer, ende een boosen gebruycker der Godtheydt ghenaemt geweest? Ende al oft de lasteringen der woorden niet genoegh en waeren, soo hebben sy my oock met de alder-schandelijckste wercken bespot, ende de eeuwighe Wijsheydt Godts voor eenen sot ende dwaesen ghehouden. Sy hebben mijn aensicht bedeckt, met my schimpende ende geckende, ende als sy + my met vuysten sloegen, seyden sy: Propheteert ons, wie is't die u geslagen heeft? Herodes heeft my, met een wit kleedt spot-wijs ghekleedt zijnde, men sijnen leger versmaedt: sy hebben my met een doorne croone ghecroont, ghelijck eenen ydelen affecteerder oft soecker des rijcks: sy hebben my een riet, gelijck met een schepter, ende met een purper kleedt, ghelijck met een Koninghs krijghs-rock tot spot verçiert. Wat Cruys, ô Stavrophila, blijft'er nu noch over 't welck ick niet geproeft en hebbe? ende dese altemael heb ick geleden om uwen 'twille, op dat ghy, over-peysende dien, den welcken sulcken + weder-seggen teghen hem-selven van de sondaers verdragem heeft, niet en soude vermoeyt worden, laetende den moet sincken, maer siende op het aensicht van uwen Christvs, ende door sijn voorbeeldt, ofte exempel vermaent zijnde, seght kloeckelijck; Is't dat hy soo groote, ende grouwelijcke pijnen gheleden heeft, wat en sal ick dan niet moeten onder-staen, en verdraeghen? + Is't dat dese in groen hout geschiet zijn, wat en sal in

my die droogh, en tot het vyer gheschickt ben, niet gheschieden?


Vorige Volgende