Beschrijvinghe van alle de Neder-landen
(1979)–Lodovico Guicciardini–
Auteursrechtelijk beschermdWat de camer ende sitplaetse van het Vrye is.Ga naar margenoot+ HEt Vrye heeft desen naem ghecreghen, om dattet van de onderdanicheyt van Brugghe vry ende ontslaghen is gheworden: welcke Ghemeynte, Overheyt ende Heerlijckheyt het vierde lidt van Vlaenderen maeckt, ghelijck wy sullen verklaren. Het Vrye is inghestelt ende ghesticht by redenen ende ordinantien hier navolghens in het kort beschreven. Ghent, Brugghe ende Ypere pleghen eertijdts te maken den derden staet van Vlaenderen: Maer naedemael Brugge door groote heerschappye ende vermoghentheydt binnen ende buyten soo machtich, ende voorts Ga naar margenoot+ (welck ghemeynlijck in voorspoedt geschiedt) soo hooveerdigh was gheworden, datse in sake der Staten, haer niet alleenlijck teghen Ghent, Ypre, ende andere, maer oock teghen hare eyghene Landtvorsten hoochmoedelijck stelde, overmits hare groote privilegien: Soo ist op een tijdt gheschiedt, als de dierte seer groot was binnen Brugghe, dat de dorpen daer onder ligghende seer veel in ghetale ende oock seer machtich, de stadt met lijfkost ende met gelde hebben gheholpen, by sulcke voorwaerde ende bespreck, als dat zy in sake van justitie souden mogen te rechte staen niet onder de Wet van de stadt, maer onder den Casteleyn, doen ter tijdt van des Landtsheeren weghen in den Borg van Brugge woonachtich. De dorpen dit verworven hebbende, ende daer na in ghetale ende aensien van Hoofden seer machtich gheworden zijnde, hebben ootmoedichlijck begheert van Graef Philips Elsater, te moghen heerlijckheydt ende ghericht hebben op haer selven: welck zy, niet teghenstaende Ga naar margenoot+ der Bruggelinghen wederstant, lichtelijck verkreghen: mitsdien dat dese oorsaecke den Grave seer aenghenaem was, om den Bruggelinghen de vleughelen te korten, ende hare groote macht ende stouticheydt te minderen. Dese ghenade ende vryheydt verkreghen hebbende, stelden daer nae met des Landtsheeren verwillinghe, een edele ende heerlijcke Ga naar margenoot+ Wet vam sesentwintich Wethouders oft Schepenen uyt den Edeldom, desen staet haer leven lanck bedienende: ende ordineerden alle jare vier Borghemeesteren te maken, drie uyt desen Raedt der Schepenen, ende den vierden uyt de Ghemeynte des selven landtghebiedts: daer toe oock eenen Bailliu, als dienaer ende executeur der justitien: welcke voorseyde Wethouders ende Schepenen te Brugge binnen souden woonen, ende heur Hof ende Bancke op den Borg houden: hoe wel zy ten teghenwoordighen tyde moghen na haer beliefte woonen waer zy willen binnen des Ga naar margenoot+ landts ghebiedt: voorts werdt de Casteleyn verkoren tot President van desen Raedt. In dusdanigher voeghe is desen Raedt bedient gheweest, totter tijdt toe dat Gravinne Janne dese heerlijcke Presidentschap van Heer Jan van Neelle, den welcken het selve toeghekomen was, ghekocht hebbende in het jaer Ga naar margenoot+ duysent twee hondert vierentwintich (andere schryven vierendertich) die van het Vrye in gantsche ende volle vryheydt, ende in het besit ende bewindt van de gantsche heerlijckheydt Ga naar margenoot+ van buyten gestelt heeft, latende alleenlijck voor de stadt van Brugghe de bedieninghe van de saecken van binnen. Naedemael die van het Vrye aldus grooter van moedt ende macht zijn geworden, en hebben voorts niet opghehouden, tot dat zy, wederstaende groote moeyte ende teghenheydt die de drie Hooftsteden hen aendeden, eyndelijck in het jaer duysendt vier hondert sesendertich van den Hertogh van Borgondien Philips den Goedertieren, oft noch eer, soo sommige segghen willen, van Hertogh Philips den Koenen verkreghen hebben den naem ende weerdicheydt des vierden lidts van Vlaenderen: maer moeten in tyden van oorloghen de Baniere Ga naar margenoot+ van Brugghe volgen: Welck voordeel van het vierde lidt van Vlaenderen zy noch op den dagh van heden behouden. Voorts hebben die van't Vrye seer groote heerschappye, streckende wel seven mylen rondtom Brugge, over oneyndelijcke dorpen ende leenmannen: maer alle dese moeten met Brugghe komen appelleren in den Raedt van Ghent. Byv. [Dien van het Vrye vryer Wetten als oyt van te vooren voorgeschreven werden van Graef Philips van Elsate eygenaer des lants, van Lowijs Nivernius besegelt ende van Philips de Koene gheconfirmeert, inhoudende, dat den Autheur van doodtlijcke laghen, ende soo wie daer toe Hof ofte Huys, ten dienst liet zijn souden ghehouden worden voor dootslaghers. Ende soo wie den selfden behulpsaem souden zijn, dat die behouden lijf en leven, ten wille souden staen des Princen ofte Casteleyns. Dat een Dief soude ghecondemneert werden in de estimatie van het ghestolen, ende in een boete van drie Parasysche ponden, twee borghen stellende dat hy niet meer sal stelen, die boete in gelijcke portie ten voordeele van den Grave ende Casteleyn. D'onbejarige maechden sonder beradinghe der Erfghenamen ten houwelijck gelockt, sullen haer goederen verseeckert worden. De ontschuldighe huysvrouwen ende kinderen en sullen in de straffen ende boeten van de misdaedt der mannen niet ghehouden zijn. Onder het Vrye vijfendertich Ambachts heerlijcheden begrepen zijn, met hare appendenten ende contribuanten, ende tneghentich dorpen. Hare Vierschare is in de Borgt tot Brugghe. Die appendenten ende contribuanten wesende neghenentwintich dorpen, yeder zijn eyghen Heere onderdaen. Maer in Landtsdaghen ende contributien met den Ambachten zy vergaderen ende hare portie draghen. De Appendenten appel hebben tot der Vryen Vierschare, ende die Contribuanten tot den Raet van Vlaenderen. | |
[pagina 304]
| |
Die Ballinghen van Brugghe ende andere steden vryelijck woonen moghen in het landt der Vryen, ende die van den Vrye nerghens mogen ghevanghen ghehouden werden, het en zy datse eerst in recht beroepen ende ghecondemneert werden.] |
|