Beschrijvinghe van alle de Neder-landen
(1979)–Lodovico Guicciardini–
Auteursrechtelijk beschermdBeschryvinghe van Sinte Geertruydenberghe.SInte Geertruydenberghe light op de slincke zyde van de Merwe, ghelijcke verre, te weten drie mylen van Dordrecht, Heusden ende Breda: het is een goede stadt, nu tegenwoordichlijck den Prince van Orangien toebehoorende: maer de Brabanders ende Hollanders steecken beyde nae de Ga naar margenoot+ Overicheydt der selver. Ter deser stede wort in de Merwe alle den Elft ghevanghen die wy t'zynen tyde hier hebben: den welcken men met den eersten donder in de Meerte beghint te vanghen met hoopen: jae met sulcke menichten, datter op eenen dagh alleen meer dan achthien duysent in de netten getelt zijn. Daer is alderley soorte van grootte: worden oock uyt dese stadt, soo versch als ghesouten, tot verscheyden plaetsen ghesonden. Daer en Ga naar margenoot+ boven vangt men hier in dit selve water groote menichten van Steuren ende Salmen, die over al uytghedeylt ende ghesonden worden. Tot dese stadt toe hebben de Hollanders eertijdts haren Landtsheere uytgheleyde ghedaen, wanneer hy als Grave van Henegouwe, nae Henegouwe reysde: ende van daer wederom keerende nae Hollandt, werdt hier wederom ontfanghen. Dit niet teghenstaende, soo wilt de Hertogh van Brabandt, by sommighe redenen, recht hebben aen de Overicheydt van dese stadt: maer de Grave van Hollandt blijft vast in het besit. Hierom pleghen Ga naar margenoot+ de Hollanders heuren Landtsheere te doen sweeren het selve te behouden: ende de Brabanders den heuren het selve wederom te kryghen.
Byv. [In den jare 1420 lach Heer Dirck van der Merwen, Bailliu van Zuydthollandt, als Casteleyn op't Huys van S. Geertruydenberge, Ga naar margenoot+ schoot het vyer in de stede overvloedelijcken tot allen plecken, alsoo dat die gheheele stadt met die kercke al t'samen verbrande op Sint Lambrechts avont. In't jaer 1573 den 28 Augusti, heeft de Prince van Orangien by middel van den Heer Poyet Fransoys, de stadt van Geertruydenberge by de Bredasche poorte doen Ga naar margenoot+ beklimmen ende innemen, alwaer een vaendel Walen onder een Spaensch Capiteyn in lagen, die daer meest doodt ghesmeten werden. Daer na is dese stadt seer sterck gemaeckt geweest tegen gewelt, waer door een garnisoen plaetse geworden is van die van Hollant, 'twelck in den jare 1588 mutinerende, van Pr. Maurits belegert wert: maer den Leger brack op door de aenkomste Ga naar margenoot+ van den Pr. van Parma, die zy de stadt verkochten, ende met sekere conditien overleverden. De Staten Generael der Gheunieerder Landen, hebben de Capiteynen ende soldaten voor schelmen ende verraders gheproscribeert ende uytgeroepen, ende ter galghe veroordeelt, waer men die konde bekomen: van de welcke Cooplieden daer nae vele ghekreghen ende op ghehanghen zijn gheweest, haren rechten loon alsoo kryghende. Maer in't jaer 1593 is Prince Maurits den 28 Martij voor Geertruydenberghe Ga naar margenoot+ ghecomen met zynen Legher, alwaer hy hem seer vast beleghert ende seer wel beschanst heeft. Hy dede twee brugghen over de Riviere legghen, d'een seer breedt op schepen, ende d'ander op masten, om de Leghers malkanderen te mogen helpen, die seer wijdt, om dat het alomme morasch was, veel mylen van den anderen ghestreckt laghen: over beyde zyden van de brugghe heeft hy voorby de stadt oorlooghschepen ghebrocht, ende daer lancx de Riviere gheleyt, om ghestadelijcken de wacht te houden, want de Riviere als een gracht, een groot stuck des Leghers beschanssinghe bevrijdde, hebbende tot veel plaetsen Watermeulens ende Sluysen ghemaeckt, daer mede zy de grachten van haer beschanssinghen vol waters altijt hielden. Aen den waterkant hebben zy de stadt besloten Ga naar margenoot+ met een half maen van oorlochschepen, die gheduerichlijck in de stadt schoten, ligghende op anckers, d'een aen d'ander vast ghemaeckt met cabels, die tusschen beyde met kleyne scheepkens noch werden opgehouden, al met wachters beset. Buyten dese halve maen waren ghestadelijcken veel oorlochschepen op de wacht af ende aen varende. Binnen dese halve maen hadden zy kleyne jachten, die dichte onder de stadt de schiltwacht hielden. Buyten dese halve maen, in het Oosten ende Westen van der stadt, waren plaetsen daer de victalie schepen bevrijdt lagen van het gheschut der stadt, soo dat den Legher wel twee Duytsche mylen aen het water lanck heeft gheweest, elcken Legher bysonder zijn victalie ende amonitie schepen hebbende. Daer't water ontrent den lande ondiep was, waren ghevlochten tuynen ghestelt, ende met oorlochscheepkens beset. Prince Maurits Legher op't Ga naar margenoot+ landt was rontsom begraven met hooghe wallen, ende buyten diepe grachten, met vier groote ende stercke bolwercken beset, elck met twee stucken gheschuts, ende alsoo was het vervolghens tot aen des Grave van Hohenlo Legher, | |
[pagina 230]
| |
die wel twee mylen in't ronde streckte, al met Trencheen, Bolwercken, Schanssen, Ravelijns ende wyde grachten versien, ooc met strijckweeren ende gheschut, ende met veel Vyerbakens, om met vyer d'een tot d'ander teecken te doen. Rontsom dit Legher, daer den noot was, buyten de grachten, waren alomme houte palen in de aerde gheslagen, ende in elcken pael een ysere pinne van eenen voet lanck, soo dichte by den anderen, dat men daer geen knie tusschen brenghen konde. De principaelste aenkomsten waren met groote gheweldige Schanssen ende Ravelijns beset, vol grof gheschuts, soo dat zy daer by de hondert stucken ghebruyckt hebben: op de wegen waren voetanghels, wolfsputten ende waterputten ghegraven, ende springhen van buskruyt bereyt. Aldus teghen den buytenvyant beschanst zijnde, hebben zy haer oock teghen die van der stadt begraven, ende de loopgraven tot onder de wallen gebrocht, ende haer gheschut gheplant, gaelderyen ghemaeckt, om bevrijt d'een tot d'ander te komen. Ende ghelijck die van de stadt boven haer Wallen ende Catten noch op de een landzyde der stadt twee goede Ravelijns hadden, teghen d'een van de welcke de Noordthollanders ende Schotsche soldaten, ende teghen d'ander de Zeelandtsche ende Vtrechtsche laghen, elck met haer baterye gheschut hebben zy de stadt soo beschoten, datter nauwe een huys ongeschent en bleef: Dese Bolwercken waren oock al ondermijnt ende ghesappeert. Alle dese groote sware wercken Ga naar margenoot+ zijn meest al opghemaeckt door de handen der soldaten, nae het gebruyck van de oude Romeynen, ende dat niet by dwanck, maer midts goeden daghloon het krijchsvolck bewillicht zijnde, waer mede soo groot een werck te weghe ghebrocht is gheweest, dat zy een daghreyse in het ronde, soo wel teghen die van der stadt, als buyten tegen de macht des Conincx (die quam om te ontsetten) haer onwinnellijck ghemaeckt hebben. Die van der stadt hebben. Die van der stadt hebben haer dapper gheweert, vromelijck ende beleefdelijck ghedraghen, Ga naar margenoot+ hebben oock veel uytvallen gedaen: maer alsoo ten lesten het gheschut aen veel zyden seer op haer genaerdert was, ende contrebaterye op haer gheschut ghemaeckt zijnde, zijn haer die weghen, waer langs zy uyter stadt in de Ravelijns ghinghen, afgheschoten ende bekommert. Den Grave van Mansvelt is derwaerts gekomen met eenen stercken Legher om die stadt te ontsetten, in wiens gesicht de selve ingenomen werdt. Den 24 Junij alsoo smorghens Capiteyn Haen, Capiteyn Bevry ende Capiteyn Calf, op de wacht quamen om malkanderen te verlossen in de Trenchee, onder het Noordtsche Ravelijn vander stadt, ordonneerden zy onder malkanderen, eens te willen op het Ravelijn klimmen, ende besien de ghestaltenisse, waeromme zy deden een houten brugge (op bunderen van biesen vast ghemaeckt) legghen over de gracht, teghen den poinct van het Bollewerck: Haen ende Bevry namen met haer twee Muskettiers, twee Rondassiers, ende twee Hellebardiers, ende klommen alsoo op seer bedecktelijck: Als zy Ga naar margenoot+ nu op waren, ende de wacht alarm riep, riepen dese Capiteynen meer van haer volck op te climmen, terwyle zy vechtende waren met de wacht, ende haer volck nu meest opghekomen zijnde, vochten zy hant te handt ettelijcke uren lanck, soo datter wel sesthien van die van buyten, ende ontrent negen van die van binnen doot bleven, ende daer na den principaelsten Capiteyn der stadt, Tigean ghenoemt, ende hier mede werden die andere ghedwongen uyt het Ravelijn in de stadt te wijcken, waer over zy verschrickt zijnde, sonden ende riepen om te parlementeren, ende sonden twee Capiteynen uyt ende eenen Auditeur van't garnisoen, versoeckende alleenlijck twee uren respijts, om consent van Mansvelt te halen, het welck zy niet en konden verkryghen: Dies verstaende van Mansvelts gheleghentheydt ende scharmutsel, ende dewyle Prince Maurits haer het leven aenboot, werdt besloten dat zy met haer zijdgheweer ende Ga naar margenoot+ bagagie uyttrecken souden: ende hebben alsoo dese stadt overghegheven.]
Sevenberghen is meer nederwaerts op de selve Merwe ghelegen, van Sint Geertruydenberghe ende van Breda even verre, te weten, drie mylen. Het is een goede stadt, ende behoort toe Heer Cornelis van Berghen: maer is by zyne aflyvicheydt den Grave van Arembergh wederom toe ghekomen. Byv. [De Oude schryven dat Sevenbergen in voorleden tyden een Coopstadt gheweest is, bequame te water gheleghen, maer desen haren voorspoedt is verloopen. In het jaer 1427 belegerde Hertogh Philips dese stadt veerthien Ga naar margenoot+ weecken lanck, met veel volcks van wapenen te water ende te lande. Daer nae by middel van des Heeren van Sevenbergens vrienden, worde daer een bestandt ghemaeckt tusschen hen beyden. Gheduerende welck bestandt werden den voorseyden Heere aengeboden van den Hertoge goede conditien: welcke hy verwerpende, soo dede die Hertoghe als het bestandt nu uyt was, die stede vaster ende nauwer belegghen dan te vooren, dat daer niemandt in noch uyt en mochte. Soo dat de borghers aenmerckende het ghene dat haren Heere ghepresenteert was, soo hebben zy die stede teghens zynen wille ende danck opghegheven in des Hertoghen handen: Ga naar margenoot+ ende de Heere van Sevenberghe was ghedwonghen zijn Casteel te verlaten, ende moeste gaen dolen ende starf in armoede. Staende de voorleden troubelen by den Prince van Parma overvallen, is het gheworden by die van Brabandt een roofplaets op de Hollandtsche schepen op Zeelandt varende. Door dies by die van Hollandt ingenomen werdt, de welcke een stercke schansse deden op de haven bouwen, de welcke Graef Karel van Mansvelt bestoocken Ga naar margenoot+ quam, maer vromelijck werde by den Capiteyn Mathijs Helt afghekeert, ende ontrent duysent mannen daer ghelaten hebbende, te rugghe keerde. Beneffens Sevenberghe op den Ruychenhil, tot verseeckeringhe van de scheepvaert is ghebouwt een stercke plaetse, ghenoemt Willemsstadt, ter ghedachtenisse vanden Prince van Orangien, Wilhelm van Nassauw, van wegen de Vereenichde Landen, zijnde een nieuwe stercke ende wel gheleghene stadt.] Alle dese voorseyde steden, hoe wel die niet soo groot en zijn als de Vlaemsche ende Brabantsche, zijn nochtans redelijck groot, goet, rijck, wel bewoont ende lustich. Maer aenghesien het meeste deel van dien in fatsoen ende policien malkanderen seer ghelijcken, soo en willen wy daer af gheen voorder beschryvinge in sonderheydt maecken: maer voorts varen tot de opene ende onbemuerde steden, die niet min privilegien in der selver formen en hebben, dan oft sy besloten waren, soo ick hier voor geseyt hebbe, ende in de eerste plaetse presenteert haer: De stede van Medenblick ghelegen op de | |
[pagina 231]
| |
Zee, op het uyterste gheweste van Hollandt Ga naar margenoot+ Noordtwaerts, twee mylen ende een halve van Enchuysen: het is een redelijcke vlecke, met een goet ende sterck slot, ende heeft rontom weydlandt om beesten te weyden ende te mesten, d'aller beste ende bequaemste van gantsch Hollandt, waer af d'inwoonders groot gheniet ende ghewin hebben. Byv. [Ten tyde van Haron Hertoghe van Ga naar margenoot+ Vrieslandt, een van zyne Edelen, met name Dirck, begon ontrent twee mylen van Staveren in het Westen, op te bouwen een Sterckte, die hy nae zijn Afgodinne Medea, Medenblick noemde, want zy schoon vergult was. Ende als de Sonne daer op scheen, seyde men: Medea blinckt, ende ter oorsaecke van dien hietmense Medenblinck, ende naemaels Medenblick. De selve Dirck maecte Medenblick het Hooft van dat geweste: ende liet hem Coninck van Westvrieslandt noemen: 'twelck Haron die Hertogh van Oostvrieslandt seer mishaghende, sont hier om een groote macht van volck daer henen, die den voornoemden Dirck soo benauden, dat hy dien tytel naerlaten moeste, ende hem gantsch in Harons macht overgheven. Als nu dees stadt wel bewoont was, soo is die oock mede ongheluck onderworpen gheweest: waer door die stadt in het jaer 807 den vierden Julij door den blicxem oft donderslach op twee plaetsen ontstack, soo datter meer als veertich huysen afbranden: maer zy werdt haest weder gherepareert: alsoo aldaer het Hof der Princen van Westvrieslandt gehouden werdt: ende weder tot een Hooftstadt des Coninckrijcks verheven: als Dibbald (wesende in volle regeringhe) hem dede Coninck van Westvrieslandt noemen: wiens naesaten den selven tytel aengenomen hebben, ende by erffenisse Beroaldus Coninck van Westvrieslandt, oock mede Coninck van Oostvrieslandt werdt. Wiens sone Adgillus, Wilfrido toeliet het Euangelium in Vrieslant te predicken. Maer dese overleden zijnde, Radbod inde regeringhe ghekomen, was een wreedt vervolgher, ende zijn Hof van Medenblick tot Staveren transfereerde, ende van daer tot Wiltenburg, het welck hy overweldicht hadde. Maer hy wert haest van daer verdreven door den Coninck Pipinum, soo dat hy weder nae Medenblick weeck: alwaer de Bataviers teghen hem nu sterck te velde quamen, soo dat eenen geweldighen veldtslach gheviel in het Zuydwest van Medenblick. De Vriesen de nederlaghe hebbende, nae de stadt Medenblick vluchten. De Bataviers heur op de hielen volghende, met heur ghelijck by nae des stadts poorten inghedronghen souden hebben, het en ware heur Overste Harialt op de brugghe de Bataviers soo langhe uytghekeert hadden, dat de brugghe achter zynen rugghe afghebroken werde, ende de poorte ghesloten. Die vyandt op hem dringende in het water sprong om te ontswemmen, dan overmidts die veelheydt zynder wonden ende swaerheydt der wapenen, is hy verdroncken. Carolus Martellus op hem de oorloghe voorderende, Radbod hem vindende benouwt ende bevreest, accordeerde met hem op conditie, dat hy Christen soude worden, soo wy hier te vooren verhaelt hebben. Dese ghestorven zijnde, Adgillus zijn sone is in zijn plaetse ghekomen, die het Christelijcke gheloove aennam, ende van hem quam het op Goudeboldum, ende voorts weder op een jongher Radbod, die soo snoode was als zijn Grootvader: maer de selve uyt het lant verdreven, is in Noorweghen sonder kinderen ghestorven, ende alsoo nam die Conincklijcke tytel ende rijcke een eynde: van Coninck Karel een Gouverneur ghestelt, de selve regeerde, tot dat de Vriesen selfs weder eygen Gouverneurs uyt heur natie verkoren tot Potestaten. Maer die Grave van Hollandt in het jaer 903 brochte die Westvriesen onder zijn subjectie, ende zijn Officieren in Westvrieslandt (als hem seer wel ghelegen) indrong: maer wel haest heur macht by een versamende, die weder verjoeghen, Alckmaer innamen, Kermerlandt plonderden, Leyden belegherden, ende over al domineerden, tot dat die Graef heur weder met gheweldigher handt verdreef. In het jaer 993 weder eenen veldtslach by het dorp Winckel teghens Graef Aernout van Hollandt sloeghen, daer inne de Westvriesen die overhant behielden, alsoo datse den voornoemden Grave met de beste Ridderschap van Hollandt aldaer versloeghen. Oock mede in het jaer 1245 tot Hoochwoude Coninck Willem van heur verslaghen werdt. Ende altoos ghestadighen twist tusschen den Vriesen ende Hollanders was, ter tijdt toe dat zy onder een regieringhe gheraeckten. Als nu het inlandtsche onghemack cesseerde, soo is daer verdriet van den uytlanders overghecomen, doen Langhe Pier uyt den Kuynder Ga naar margenoot+ overquam ende stormender handt Medenblick innam, de Ghemeente op het Slot vluchtende, de stadt plonderde ende in den brandt stack. Medenblick haer oock niet en bedanckte van de Kermers die Waterlandt inghenomen hebbende, Ga naar margenoot+ dese stadt oock mede innamen, wesende doen maer een open vlecke. De welcke staende dese leste troubelen, met Bolwercken ende stercke Wallen by de Staten van Hollandt teghen alle gheweldt ghesterckt is gheweest. Daer en boven het Casteel wel versien met alderley amonitie van oorloghe. Soo dat hem de Gouverneur van Noordthollandt Sonoy, die vele jaren hem wel trouwelijck ende vromelijck in veel diensten ende exploicten gedraghen hadde, ende in groot credijt by de Gheunieerde Landen gheweest was, vrymoedich alhier dorst versekeren teghens des Landts welbehaghen, door misverstandt favoriserende een nieuwe factie der Leycestrianen, van de welcke eenighe van meyninghe waren, tot heur voordeel, het Noorder quartier ende Westvrieslandt (als de principaelste sterckte van Hollandt ) te occuperen, om alsoo het landt veel absoluter onder het ghebiedt van de Enghelsche te brenghen: waer door veel veranderinghe in allen steden ghevallen, ende veel oude Patriotten uyt heur oude eere ende dienst gheraeckt souden hebben, het en ware eenighe (tot voordeel van het ghemeyn Landt) heur neerstich ghequeten hadden: met ghetrouwe garnisoenen de steden verseeckerende. Alsoo nochtans dat het Regiment van den Oversten Sonoy tot Ga naar margenoot+ Medenblick (door misverstandt) muytineerde, ende die plaetse gheacht van groote inportantie, werdt van weghen de Vereenichde Provincien door den Maerschalck Villers in het jaer 1588 in Aprili beleghert ende ghedwonghen, Ga naar margenoot+ als de voorseyde Grave van Leycester nu zijn Gouvernement gheresigneert hadde, van wien zy hoopten ghehanthaeft te werden. Alsoo het misverstandt van alle zyden ter neder gheleyt, quam oock den Oversten Sonoy hem tot Alckmaer ontschuldighen, dien nochtans groote schade aen zijn goederen aenghedaen werdt. Sint heeft de stede van Medenblick in goeden vrede ghebleven. In het jaer 1593 is uyt Hollandt d'alder eerste Schipper van Medenblick gheweest (soo wy oock boven hebben aenghewesen) die Guinea versocht heeft, ende van | |
[pagina 232]
| |
daer gheladen herwaerts tot Amsterdam ghekomen is, groot profijt zijn Reeders doende, soo dat nae desen by nae een ghemeyne vaert gheworden is.]
Beverwijck is gheleghen op den boesem van het Tye, twee mylen van Haerlem. Byv. [Beverwijck onder het belech van Haerlem in het jaer 1572, de Huyslieden verloopen zijnde, door den garnisoenen gheheel gheraseert ende vernielt; is daer naer weder cierlijck opghemaeckt. Tot Beverwijck twee vermaerde Leermarckten zijn jaerlijcks, welcke van een menichte van Schoenmaeckers ende Huydvetters uyt verscheyden steden van Hollandt, Overijssel ende Vrieslandt versocht werden: op dien dagh aldaer gheschiedende een groote handelinghe van dat Leer, dat aldaer te schepe ghebrocht is, dese Vlecke bequamelijck gheleghen zijnde aen het Tye, hoe wel die diepte veel verloopen is. Oock mede die Verckenmarckt aldaer vermaert in de omligghende quartieren.]
Muyden light by den boesem oft inham van de Zuyderzee, op het watervlietken Weycht, een halve myle van Weesp, ende een myle van Naerden: het is een goede stede, hebbende op d'ander zyde des waters een fraey ende sterck Slot, met een brugghe daer aen ligghende. Byv. [In het jaer 1356 Heer Jan van Arckel, Bisschop van Vtrecht, seer swaerlijck nemende de schade die hem in zijn landt van de Hollanders gheschiedt was, heeft hem toe ghemaeckt om dat te wreecken, ende heeft vele krijchsknechten, ende alle de macht zijns Ridderschaps ende Ondersaten te samen vergadert, met den welcken hy krachtelijck beset ende beleghert heeft die stede van Weesp ende dat Huys te Muyden. Ende als hy sonder aflaten die stede ende poorteren met schieten ende stormen hadde ghemolesteert ende ghequelt, ende hadde een groot deel der mueren ter neder gheworpen: op den vierden dagh als hy daer voor quam, heeft hy de stede ende dat huys vechtenderhandt ghewonnen, ende aenghesteecken ende verbrandt. Daer nae Muyden weder gherestaureert zijnde, is andermael verbrandt gheweest: ende eyndelijck voor de derde mael van de Gheldersche.]
Nieupoort light teghen over Schoonhoven, een vierdeel mylen van daer: ende is eertijdts een treffelijcke stadt gheweest: ende is nu ter tijdt noch redelijck. Vlaerdinghen light by der Masen waterloop, bykants gelijcke verre van Rotterdam ende van Delft, te weten twee mylen. Dit is een van d'oudtste Hollandtsche steden. Gravesande is oock op den mondt van de Mase, van Delft ende van den Haghe ghelijckelijck twee mylen: het is een seer oude stadt, eertijdts niet alleenlijck bemuert ende bevest, maer oock seer machtich: aldaer het Hof ende den Raedt van Hollandt gehouden werdt: nu ter tijdt ist in veel minderen, maer nochtans in redelijcken staet. Hier te lande wordt meer corens ende graens ghesaeyt dan erghens eller in gantsch Hollandt: want het wast in dese Landouwe seer wel ende fraey. Van hier komen oock de seer kostelijcke ende vernaemde kasen, Gravesandtsche ghenoemt. Byv. [Gravesande in voortyden een vernaemde stadt gheweest is, hebbende een vermaerde Haven, tot in de Mase uytloopende. Maer door den modder van de Mase opgeworpen grooten aenwas van landt voor Gravesande gheweest is: soo dat het nu wel drie duysent schreden van de Mase gheleghen is, wesende nu een schoone Vlecke, alwaer men meest landtneeringhe drijft, ende vermaert is door den Kaes die aldaer ghemaeckt werdt: De welcke in smaecke by den Parmesaenschen vergheleecken wordt. Beneffens dees Vlecke noch wesende seer goedt Teelandt met Gravesandtsche Peulen ende Erweten, soo datter veel handel valt. Tot Gravesande noch van oudts eenen seer hooghen tooren staet, die voortijdts gheweest is tot een Vyerboet, de inkomste der Haven aenwysende: ende noch den Schippers streckt tot een kenteecken in de Zee, daer zy dickwils op stieren. Voortijdts tot Gravesande oock was het Palays der Graven van Hollandt, ende het hooghe Hof der selven: des welcken fondamenten over eenighe jaren uytgheroeyt zijn. Sulcks noch ghedencken doet die Hoflaen, ende het Hoflandt aldaer. Maer werde van daer in den Haghe verordonneert, door Grave Willem Roomsch Coninck, die in den Haghe zijn Palays ghebouwt hadde, in het jaer duysendt twee hondert vijftich. Tot Gravesande was voortijdt een Clooster der Regulieren Canonicken.]
Voorts zijn in Hollandt onder andere, veel treffelijcke ende heerlijcke dorpen ende vlecken, bykants al t'samen privilegien van besloten ende beveste steden hebbende: uyt welcke wy sommige voorneemste ende vermaertste sullen uytkiesen tot dese beschryvinghe: ende voor al het seer groot ende seer vermaert dorp van den Haghe, soo seer bekent als eenighe stadt in Hollandt. |
|