Didibri-torie

[p. 6]

De drie gouden haren van de duivel

Een vrouw kreeg een zoon. Ze was arm. De jongen echter was ‘met de helm’ geboren. Zulke mensen zijn gelukskinderen. Omdat de familie van de jongen dat wist, gingen zij naar een waarzegger om te weten, hoe het met het geluk van de jongen in het leven zou gaan. Toen zei de waarzegger, dat de jongen op zijn veertiende jaar met de prinses zou trouwen.

Op zekere dag ging de Koning in die stad wandelen; niemand wist dat het de koning was en zo hoorde de koning het verhaal. Hij was een slechte kerel en dat ding beviel hem helemaal niet. Hij ging naar het huis van de arme vrouw. Toen vroeg hij haar om hem de jongen te geven opdat hij hem naar zijn huis kon brengen. Hij zou goed voor hem zorgen. De moeder wilde niet. Toen overblufte de Koning haar met een grote som gelds; en toen bezweek de vrouw. Zij stond de jongen aan de Koning af. De Koning zette de jongen in een kartonnen doos en gooide hem in de rivier. Het hart van de koning was blij! Zijn dochter zou niet met zo'n arme jongen trouwen! Maar omdat die jongen een gelukskind was, ging het niet zo als Koning dacht! De doos dreef op het water tot ze vast kwam te zitten naast een watermolen, waar koren gemalen werd. Een van de werklui van de molen zag de doos; hij ging zien, wat er in was. Toen hij zag, dat het een kind was, bracht hij het haastig naar de eigenaar van de molen. De man bracht het naar zijn vrouw. Meteen was er grote vreugde in huis. Want ze waren kinderloos. De jongen groeide op en werd een mooie en ook verstandige jongen. Op zekere dag kwam de Koning een bezoek brengen om het bedrijf te bezichtigen. Onder het praten door vernam hij dat men veertien jaar geleden de jongen gevonden had in een kartonnen doos aan de waterkant. De Koning vermoedde, dat dat de jongen moest zijn, die hij in het water gegooid had. Toen verzocht hij de man, of de jongen een brief aan zijn vrouw wilde brengen. Hij gaf de jongen twee goudstukken. De mensen wisten niet beter en lieten de jongen de brief voor de Koning naar zijn huis brengen. Maar toen de jongen op weg was, verdwaalde hij in het bos. Hij liep totdat hij kwam bij een huis in het bos. Toen hij binnenging, zag hij een oude moeder aan tafel zitten. De vrouw was verbaasd toen ze zo'n mooie knaap voor zich zag. Ze was met hem begaan en zeide: ‘jongen, eten en drinken kan ik je geven, maar ik kan je niet hier houden, want hier wonen drie erge rovers. Als ze je hier

[p. 7]

Den dri gowtoe wiwiri foe didibri

Wan poti oema kisi wan man-pikin. Na boi ben de wan boi, di en mama meki en, a meki en nanga wan moesoe. (met-de-helm-geboren). Den s'ma dati na s'ma nanga bigi kolokoe.

Di den s'ma foe na boi sabi dati, dan den go na loekoeman foe sabi, fa na boi kolokoe e go de na ini en libi. Dan, loekoeman taigi den, taki, te na boi tapoe tin-na-fo jari, a de go trow nanga Kownoe pikin.

Wan dé Kownoe go koiri na ini a foto dati; ma nowan s'ma no sabi, taki na Kownoe. Na so Kownoe kon jere a tori. Kownoe ben de wan takroe s'ma, sodat' a sani no switi gi Kownoe.

Kownoe go na poti soema oso. Dan a aksi en foe gi en na boi, a tjari en go na en oso. En de go sorgoe boen foe en.

Na mama no ben wani. Ma Kownoe kon skreki en nanga wan bigi moni; let' drape a mama fadon. A gi Kownoe na boi.

Kownoe poti na boi na ini wan bigi karton dosoe, a trowe en na liba. Kownoe ati firi prisiri! En oema-pikin ne trow nanga sowan poti boi! Ma di na boi na wan kolokoe boi kaba, sani no de go waka leki fa Kownoe denki!

Na dosoe dribi-dribi na tapoe na watra te a kon fasi na sé wan watra-miri, pe den de miri karoe. Wan foe den wroko-man foe na miri si na dosoe; a go loekoe san de na ini. Di a si, taki na wan pikin, a lon tjari en go gi na man di ben abi na miri. Na man tjari en go gi en oema. Bigi prisiri na ini na oso wanten! Bika den s'ma no ben abi pikin.

Na boi gro, kon tron wan moi ma wan koni boi toe.

Kownoe kon wan dé, kon loekoe, fa sani de waka na na miri dati. Dan, na ini taki-tori, a kon jere, taki tin-na-fo jari pasa kaba na feni den s'ma ben feni na boi na ini wan karton dosoe na libakanti.

Kownoe kon firi, taki a moesoe de na boi, di en ben trowe na watra. Dan a go begi na man, efoe na boi kan tjari wan brifi go gi en na en oema. En sa gi na boi toe gowtoe moni. Den s'ma no sabi moro betre, den meki na boi tjari na brifi go gi Kownoe na en oso.

Ma di na boi de go na pasi, dan a lasi pasi na ini na boesi.

A waka te a kon fadon na wan oso na ini na boesi. Di a go na ini, a si wan owroe mama na sé wan tafra. Na mama skreki, di a si so wan moi boi na en fesi. A kon firi sari nanga en, a taki: ‘mi boi mi kan gi joe njanjan nanga dringi, ma mi no kan ori joe dja, bika na dri bigi foefoeroeman de libi dja, efoe den kon si joe dja, dan den go kiri joe!’

[p. 8]

zien, gaan ze je dood maken.’ De jongen zei, dat hij daar niet bang voor was; wat hij nu verlangde, was slapen, want hij was zo vermoeid, dat hij niet meer op zijn voeten kon staan.

De moeder liet hem gaan liggen. Toen de rovers thuis kwamen, zagen zij de jongen liggen slapen. Ook zij hadden met hem te doen. Ze onderzochten zijn zakken en vonden de brief van de koning. In de brief stond geschreven, dat de vrouw van de Koning ervoor moest zorgen, dat men de jongen heimelijk zou doden en begraven, voordat koning thuis kwam. De drie rovers zeiden: ‘wat een schurk is Koning!’ Maar ze zouden hem wel wat moois laten zien! Toen verscheurden ze de brief en schreven een andere. Ze schreven, dat de vrouw ervoor moest zorgen, dat de jongen met zijn dochter moest trouwen, voor Koning terugkwam.

Omdat de jongen zo'n knap uiterlijk had, was de prinses gek op hem, zogauw ze dat hoorde. Na twee dagen trouwde de jongen met de koningsdochter.

Toen Koning thuiskwam, schrok hij zich bijna dood. Maar hij vermoedde, dat de jongen hem te pakken had genomen. Hij riep de jongen bij zich en zeide: ‘jij bent met mijn dochter getrouwd, maar je bent er nog niet. Eerst zul-je de drie gouden haren van de duivel bij mij brengen, dan kun-je je vrouw nemen.’

De jongen zei: ‘geen bezwaar, ik breng ze voor je.’

De jongen ging op weg. Na tien dagen kwam hij voor een grote deur en zag een man op de drempel staan; de man vroeg hem wat voor werk hij deed en wat hij kende. De jongen antwoordde, dat hij alles wist. De man antwoordde: ‘wel, als jij alles weet, moet je mij eens zeggen, waarom de boom, die gouden appels maakt hier in dit land, aan het verkwijnen is. De jongen zeide: daar is niks aan; als ik weer voorbijkom, zal ik het je zeggen.’

De jongen ging verder tot hij voor een volgende grote deur kwam. De wachter daar wilde weten, hoe het kwam, dat de bron, die zuiver wijn gaf in dat land, nu zelfs geen water meer wilde geven.

De jongen zei: ‘als ik voorbijkom, zal ik het je zeggen.’

Toen kwam de jongen bij een man die volk overzette met een veerboot. En die wilde weten, waarom hij alleen doorlopend dat werk moest blijven doen.

De jongen antwoordde: ‘als ik bij het terugkeren hier voorbijkom, zul-je het horen.’

[p. 9]

A boi taki, en no frede den sani dati; san en wani now, na sribi, bikasi en weri te en no man tanapoe na tapoe en foetoe moro.

Na mama meki a go didon.

Di den foefoeroeman kon na oso, den si na boi didon de sribi. Densrefi kon firi sari nanga en. Den firi en saka, den feni na brifi foe Kownoe. Na brifi skrifi taki na oema foe Kownoe moesoe sorgoe taki a meki den kiri den beri na boi na wan koni fasi, fosi en kon na oso baka.

Den dri foefoeroeman taki, dat' na wan sak'saka na Kownoe de! Ma den de go sori en wan moi sani! Dan, den priti na brifi, den skrifi wan trawan. Den skrifi, taki na oema moesoe sorgoe, taki, fosi Kownoe kon baka, na boi disi moe trow nanga en oema-pikin.

Di Kownoe kon na oso, pikinso moro a dede foe skreki. Ma a firi, taki na boi pré en. A kari na boi kon. A taki: ‘joe trow nanga mi oema-pikin, ma joe no kaba ete! Te joe tjari den dri gowtoe wiwiri foe didibri gi mi, dan joe kan teki joe oema.’

A boi taki: ‘trobi no de, mi de tjari en gi joe.’

A boi ari waka.

Baka wan tin dé a kon doro na fesi wan bigi doro. A si wan man na doro; na man aksi en, sortoe wroko a de doe, san a sabi?

Na boi taki: ‘mi sabi ala sani.’

Na man taki baka: ‘we, efoe joe sabi ala sani, dan i moe taigi mi, sainde na bon, di de meki gowtoe apra na ini na kondre dja, de dede?’ A boi taki: ‘law-sani, te mi de pasa baka, mi sa taigi joe.’

A boi waka te a kon miti wan tra bigi doro. Na waktiman dati wani sabi, san meki na fontijn, di de gi soso win na ini na kondre dati, no de gi watra moro srefi.

A boi taki: ‘te mi de pasa, mi sa taigi joe.’

Dan, na boi kon miti now wan man, di de poti s'ma nanga wan boto na abra wan liba. Dati wani sabi, sainde na en wawan moe tan nomo e doe na wroko dati.

A boi taki: ‘te mi de pasa baka, i sa jere.’

[p. 10]

Toen kwam de jongen bij het huis van de duivel. De moeder van de duivel viel erg in de jongen. Ze zeide: ‘als ik je niet verstop, zal de duivel je doden; maar ik zal je helpen om te krijgen wat je zoekt.’

Tegen dat de duivel thuis kwam, veranderde de vrouw de jongen in een mier. De duivel kon hem niet zien. Toen hij gegeten had, ging hij liggen en liet zijn hoofd rusten op de knieën van zijn moeder, opdat ze luizen kan vangen, totdat hij in slaap viel.

Nauwelijks was hij ingeslapen, of de moeder trok een van de gouden haren uit. De duivel schreeuwde: ‘wat voor gekheid haal je uit!’

De vrouw antwoordde: ze is aan 't dromen, dat een boom die elke dag een gouden appel voortbrengt, nu aan 't verkwijnen is. Wat is dat?

De duivel zeide: ‘een rat vreet de wortel aan; als men die doodt, zal de boom weer voortbrengen.’ De jongen hoorde dat.

Toen de duivel sliep, trok de moeder weer een haar uit.

De duivel was kwaad.

De vrouw zeide: ‘ik was aan het dromen, dat de fontein, die enkel wijn gaf, zelfs geen water meer wil geven; wat is dat?’

De duivel zei: ‘er zit daar onder de steen een grote pad de wijn op te drinken; men moet die dood maken.’

Voor de laatste keer zei de duivel: ‘die bootsman moet aan een van de mensen, die overgezet willen worden, de roeispaan in handen geven; dan moet die het werk blijven doen nu.’

De volgende morgen, toen de duivel uitging, gaf de moeder aan de jongen de drie gouden haren. De jongen ging op weg. In het voorbijgaan zeide hij aan alle drie de mensen, wat ze moesten doen en die gaven aan de jongen een bom goud!

Toen de jongen thuiskwam, was de vrouw, met wie hij getrouwd was, zeer verheugd. Maar de vader was blij, toen hij al dat goud zag. Hij wilde weten, waar de jongen dat goud gevonden had.

De jongen zei: ‘als je loopt, tot je bij een veerman komt, moet je daar oversteken; dan kun-je zoveel goud nemen als je wil.’

Koning ging er van door. Nauwelijks was hij bij de veerman aangekomen, of de man duwde de roeispaan in Koning z'n handen. En het bleef zo voor Koning. Tot vandaag is hij daar om mensen naar de overkant te roeien. En dit is het eind van het verhaal

[p. 11]

Now na boi kon doro na didibri oso. Didibri mama teki lobi na na boi tapoe. A taki: ‘efoe mi no kibri joe, didibri de kiri joe; ma mi sa jepi joe nanga den sani, di i kon soekoe.’

A joeroe, di didibri e go kon na oso, na oema meki na boi tron wan mira. Didibri no man si en. Di didibri njan, a go didon poti en ede na tapoe en mama foetoe, foe na mama piki loso gi en, te a fadon na sribi.

Fa didibri e go na ini wan sribi, na mama ari wan foe den gowtoe wiwiri poeroe. Didibri bari: ‘sort' law joe meki!’ Na oema taki: na dren en de dren, taki wan bon, di e meki ala dé wan gowtoe apra e dede now; san na dati?

Didibri taki: ‘na wan alata de njan na roetoe; efoe den kiri en, na bon sa meki baka.’ Na boi jere a tori.

Di didibri sribi, na mama ari wan poeroe baka.

Didibri ati bron.

A oema taki: ‘na dren mi de dren, taki na fontijn, di de gi soso win, no wani gi watra srefi moro; san na dati?’

Didibri taki: ‘na wan bigi todo de drape na ondro na ston de dringi na win; de moe kiri en.’

A laste lesi didibri taki: ‘na man foe na boto moe gi wan foe den s'ma, die wani a poti en abra, na lo na anoe, na dati sa tan e doe na wroko now.’

Mamanten, di didibri go na waka, na mama gi na boi den dri wiwiri. Na boi ari waka. Di a de pasa, e taigi ala den dri s'ma san den moe doe. Den man gi na boi wan frak gowtoe!

Di na boi kon na oso, en frow, di a trow, bréti foe si en. Ma na papa bréti foe di a si na gowtoe. A wani sabi pe na boi feni na gowtoe. A boi taki: ‘te joe waka te joe kon doro pe na man de poti s'ma abra nanga boto, drape i moe go abra; dan joe kan teki omeni di joe wani.’

Kownoe soetsaka. Fa a doro na na man, a so na man troesoe na lo gi Kownoe! Te now ete Kownoe drape de poti s'ma na abra.

A tori kaba now.