Dramatische struktuur in tweevoud

Een vergelijkend onderzoek van Pietro Aretino's Hipocrito en P.C. Hoofts Schijnheiligh

[p. 306]

Lijst van gebruikte literatuur

In deze lijst zijn de teksten, studies en artikelen opgenomen, waaruit hierboven is geciteerd of die op een andere wijze hebben bijgedragen tot deze studie. Repertoria, bibliografieën e.d. die alleen hebben gediend tot het bijeenbrengen van literatuur, worden niet vermeld.

De lijst is gealfabetiseerd op hoofdwoord of op de gebruikelijke afkorting van een werk. Meerdere studies van eenzelfde auteur zijn in chronologische volgorde geplaatst. Tekstedities zijn op de naam van de editeur gesteld indien dit de gebruikelijke aanduiding is (‘Leendertz/Stoett’) of wanneer de uitgave in het bijzonder voor de inleiding of de aantekeningen is geraadpleegd. Verzamelbundels zijn opgenomen onder de naam van de editeur of de redakteur.

Italiaanse namen met een voorvoegsel (De Amicis e.d.) zijn volgens het in Italië geldende gebruik op het voorvoegsel gealfabetiseerd, Nederlandse namen met een voorvoegsel (Te Winkel e.d.) op het erna volgende naamsdeel.

van der Aa Aa, A.J. van der. Biographisch woordenboek der Nederlanden (...). Voortgezet door K.J.R. van Harderwijk en G.D.J. Schotel. Nieuwe uitgaaf. Haarlem z.j.

Adams 1967 Adams, H.M. Catalogue of books printed on the continent of Europe, 1501-1600 in Cambridge libraries. Cambridge 1967. 2 dln.

Alberdingk Thijm 1856 Alb[erdingk] Th[ijm], [J.A.]. ‘Eene onuitgegeven komoedie van Hooft.’. Dietsche Warande 2 (1856), 196-212.

Alberdingk Thijm/Vorsterman van Oyen 1881 Alberdingk Thijm, J.A. en A.A. Vorsterman van Oyen. Het geslacht Hooft. Eene genealogie. Uit ongedrukte bescheiden opgemaakt en met vele levensbijzonderheden gestoffeerd. Amsterdam 1881.

Alg. Gesch. Ned. Algemene geschiedenis der Nederlanden. Onder redactie van J.A. van Houtte, J.F. Niermeyer, J. Presser e.a. VI. Utrecht etc. 1953.

Allacci 1666 Allacci, Leone. Drammaturgia. Diuisa in sette indici. Roma, Mascardi, 1666.

Allacci 1755 Allacci, Lione. Drammaturgia. Accresciuta e continuata fino all'anno MDCCLV. Venezia, Giambatista Pasquali, 1755.

Alonge 1966 Alonge, Roberto. ‘[Recensie van] Mario Baratto, Tre studi sul teatro (Ruzante - Aretino - Goldoni), Venezia (...) 1964, pp. 239.’. Lettere italiane 18 (1966), 101-104.

Ameyden 1610 [Ameyden, Dirck van]. Censure de poeti toscani di Theodoro à Meyden. 1610. [Handschrift: Bibl. Apost. Vaticana, Mss. Ottob. Lat. 1682].

Amos 1920 Amos, Flora Ross. Early theories of translation. New York 1920.

Antoniade 1937 Antoniade, C. Trois figures de la Renaissance. Pierre Arétin, Guichardin, Benvenuto Cellini. Paris 1937.

[p. 307]

Apollinaire 1912 [Aretino, Pietro]. L'Arétin. Les ragionamenti (...). Notice de Guillaume Apollinaire. [Avec un Essai de bibliographie arétinesque traitant des éditions en italien]. Paris 1912.

Apollonj 1939 Apollonj, Ettore. Guida alle biblioteche italiane. Milano 1939.

Apollonio 1947 Apollonio, Mario. Commedia italiana. Raccolta di commedie da Cielo d'Alcamo a Goldoni. Milano 1947. [Blz. 201-306: l'Ipocrito].

Apollonio 1958 Apollonio, Mario. Storia del teatro italiano. Firenze 1954 (II), 1958 (I).

Archer 1960 Archer, William. Play-making. A manual of craftmanship. With a new introduction to the Dover edition by John Gassner. New York 1960. (1912^1).

Aretino 1876 Aretino, Pietro. Commedie. Nuovamente rivedute e corrette. Aggiuntavi l'Orazia tragedia del medesimo autore. [A cura di Eugenio Camerini]. 2^a edizione stereotipa. Milano 1876.

Aretino 1914 Aretino, Pietro. Teatro. [A cura di Nunzio Maccarrone]. Lanciano 1914. 2 dln.

Aretino 1968 Aretino, Pietro. Tutte le commedie. A cura di G.B. De Sanctis. Milano 1968.

Aretino 1971 Aretino, Pietro. Teatro. A cura di Giorgio Petrocchi. [Milano] 1971.

Aretino Zie ook: Apollinaire 1912, Apollonio 1947, Ferrero 1970, Innamorati 1970, Pertile/Camesasca 1957-60, Piccone Stella 1943.

Aristoteles 1968 Aristoteles. Aristotle On the art of fiction. An English translation of Aristotle's Poetics with an introductory essay and explanatory notes by L.J. Potts. Cambridge 1968.

Ascarelli 1953 Ascarelli, Fernanda. La tipografia cinquecentina italiana. Firenze 1953.

Auerbach 1968 Auerbach, Erich. Mimesis. The representation of reality in western literature. Translated from the German by Willard R. Trask. Princeton N.J. 1968.

Baratto 1964 Baratto, Mario. Tre studi sul teatro. Ruzante - Aretino - Goldoni. Venezia 1964. [Rec.: Alonge 1966 (zie boven); Scrivano 1965 (zie onder)].

Beckerman 1970 Beckerman, Bernard. Dynamics of drama. Theory and method of analysis. New York 1970.

van den Bergh 1972 Bergh, Hans van den. Konstanten in de komedie. Een onderzoek naar komische werking en ervaring. Amsterdam 1972. Diss. Utrecht.

Bertani 1901 Bertani, Carlo. Pietro Aretino e le sue opere. Secondo nuove indagine. Sondrio 1901.

BMC British Museum. General catalogue of printed books. Photolithographic edition to 1955. Vol. 189. London 1963.

BM-It. Short title catalogue of books printed in Italy and of Italian books printed in other countries

[p. 308]

from 1465 to 1600 now in the British Museum. London 1958.

Boccalini 1614 Boccalini, Traiano. Ragguagli di Parnasso. 2 dln. I: Milano, Gio. Battista Bidelli, 1614. II: Milano, per l'Herede di Pietro Martire Locarni, & Gio. Battista Bidelli compagni, 1614.

Bochenski 1961 Bocheński, I.M. Wijsgerige methoden in de moderne wetenschap. Utrecht, Antwerpen 1961.

Boissardus 1597 Boissardus, Ian. Iac. Icones quinquaginta virorum illustrium doctrina & eruditione praestantium ad vivum effictae, cum eorum vitis descriptis a -. Frankfort, Theodorus de Bry, 1597.

Bolgar 1964 Bolgar, R.R. The classical heritage and its beneficiaries. From the Carolingian age to the end of the Renaissance. New York etc. 1964. (1954^1).

Bongi 1890 Bongi, Salvatore. Annali di Gabriel Giolito de' Ferrari da Trino di Monferrato, stampatore in Venezia. Descritti ed illustrati da -. Roma 1890-95. 2 dln.

Bongi 1897 Bongi, S. ‘Un aneddoto di bibliografia machiavellesca’. Archivio storico italiano. Ser. 5, tom. 19 (1897), 126-35.

Bonomo 1940 Bonomo, Dario. ‘La commedia erudita del cinquecento e la Rinascenza’. In: idem, Studi sul Rinascimento. Bologna 1940, 4-73.

Bonora 1960 Bonora, Ettore. Novelle e commedie del cinquecento. Torino 1960.

Bonora 1966 Bonora, Ettore. ‘Il classicismo dal Bembo al Guarini’. In: Emilio Cecchi e Natalino Sapegno (red.). Storia della letteratura italiana. IV Il cinquecento. Milano 1966.

Bonora 1970 Bonora, Ettore. ‘La teoria del teatro negli scrittori del cinquecento’. In: idem, Retorica e invenzione. Studi sulla letteratura italiana del Rinascimento. Milano 1970, 143-84.

Borcherdt 1935 Borcherdt, Hans Heinrich. Das europäische Theater im Mittelalter und in der Renaissance. Leipzig 1935.

Borlenghi 1959 Borlenghi, Aldo. Commedie del cinquecento. Milano 1959. 2 dln.

Borsellino 1962 Borsellino, Nino. Commedie del cinquecento. I. Milano 1962.

Borsellino 1968 Borsellino, Nino. ‘Rozzi et Intronati. Pour une histoire de la comédie à Sienne au XVIe siècle’. In: Jacquot 1968 [zie onder], 149-59.

Bradbrook 1962 Bradbrook, M.C. The growth and structure of Elizabethan comedy. London 1962.

Bradner 1956 Bradner, Leicester. ‘The rise of secular drama in the Renaissance’. Studies in the Renaissance 3 (1956), 7-22.

Bragaglia 1947 Bragaglia, Anton Giulio. Commedie giocose del cinquecento. [Roma] 1947. 4 dln.

Bredero 1624 Bredero, G.A. Schyn-Heyligh. Op den regel: Onder een schijn van Heyligheyt, Soo wort den mensch veeltijts verleyt.

[p. 309]

Amsterdam, Cornelis Lodowijcksz. vander Plasse, 1624.

Bredero 1890 Bredero, G.A. De werken. Volledige uitgave, naar de beste oude drukken bezorgd en opgehelderd, door J. ten Brink, H.E. Moltzer, G. Kalff e.a. Amsterdam 1890. 3 dln.

Bredero 1931 Bredero, G.A. Moortje. Uitgegeven en toegelicht door F.A. Stoett. Zutphen 1931.

Bredero 1968a Bredero, G.A. Rodd'rick ende Alphonsus. Ingeleid en toegelicht door C. Kruyskamp. Met een studie over de structuur van Bredero's vers [door G. Stuiveling] en een fragment uit het volksboek van Palmerijn. Zwolle 1968.

Bredero 1968b Bredero, G.A. Spaanschen Brabander Ierolimo. Ingeleid en van toelichtingen voorzien door H. Prudon. Assen 1968.

Bredero 1972 Bredero, G.A. Over-gesette Lucelle. Ingeleid en toegelicht door C.A. Zaalberg met medewerking van M.J.M. de Haan. Met de tekst van het oorspronkelijke toneelstuk van Louis Le Jars. Culemborg 1972.

Breen 1894 Breen, Johannes Christiaan. Pieter Corneliszoon Hooft als schrijver der Nederlandsche Historiën. Amsterdam 1894. Diss. V.U.

ten Brink 1859 Brink, J. ten. Gerbrand Adriaensen Brederoô. Historiesch-aesthetische studie van het Nederlandsche blijspel der zeventiende eeuw. Utrecht 1859.

Briquet 1968 Briquet, C.M. Les filigranes. Dictionnaire historique des marques du papier dès leur apparition vers 1282 jusqu'en 1600. A facsimile of the 1907 edition with supplementary material contributed by a number of scholars. Edited by Allan Stevenson. Amsterdam 1968. 4 dln.

Brooks 1961 Brooks, Harold. ‘Themes and structure in “The Comedy of Errors”’. In: J.R. Brown and B. Harris (eds.). Early Shakespeare. London 1961, 55-71.

Brugmans 1931 Brugmans, H. (red.). Het huiselijk en maatschappelijk leven onzer voorouders. Amsterdam 1931. 2 dln.

Brunet 1821 Brunet, Jacq. Charles. Manuel du libraire et de l'amateur de livres. 3^ieme éd. Bruxelles 1821. 4 dln.

Brunet 1834 Brunet, Jacq.-Ch. Nouvelles recherches bibliographiques, pour servir de supplément au Manuel du libraire et de l'amateur de livres. Paris 1834. 3 dln.

Brunet 1842 Brunet, Jacques-Charles. Manuel du libraire et de l'amateur de livres. 4^ieme éd. Paris 1842-44. 5 dln.

Brunet 1860 Brunet, Jacques-Charles. Manuel du libraire et de l'amateur de livres. 5^ieme éd. Paris 1860-65. 6 dln. Supplément 1878.

Burckhardt) 1934 Burckhardt, Jacob. Die Kultur der Renaissance in Italien. Wien [1934].

Caix 1882 Caix, N. ‘Moliére e il suo “Tartuffe”’. Nuova antologia 17 (1882), 393-414.

Cameron 1970 Cameron, Keith. ‘[Recensie van] Brian

[p. 310]

Jeffery, French Renaissance Comedy 1552-1630. Oxford (...) 1969, in-8, p. 209’. Bibliothèque d'Humanisme et Renaissance 32 (1970), 518-19.

Casali 1953 Casali, Scipione. Gli annali della tipografia veneziana di Francesco Marcolini. Compilati da -. Prima integrale e fedele ristampa dell'unica rara edizione del 1861, a cura di Alfredo Gerace. Introduzione di Luigi Servolini. Bologna 1953. Supplemento, a cura di Luigi Servolini. Bologna 1958.

Cat. Arm in de Gouden Eeuw 1965 Arm in de Gouden Eeuw. [Catalogus van de tentoonstelling in het] Amsterdams Historisch Museum, 23 oktober 1965 tot 17 januari 1966. Amsterdam [1965].

Cat. Bibl. Huygens 1903 Catalogus der bibliotheek van Constantijn Huygens verkocht op de Groote Zaal van het Hof te 's-Gravenhage 1688. Opnieuw uitgegeven naar het eenig overgebleven exemplaar. 's-Gravenhage 1903.

Cat. Bibl. Nat. Catalogue général des livres imprimés de la Bibliothèque Nationale. Auteurs. III. Paris 1924.

Cat. Bodl. Libr. 1843 Catalogus librorum impressorum Bibliothecae Bodleianae in Academia Oxoniensi. Oxford 1843. 3 dln. Suppl. 1835-47. Oxford 1851.

Cat. Bredero-tentoonstelling 1968 't Kan verkeeren. Gerbrand Adriaensz Bredero 1585-1618. [Catalogus van de tentoonstelling in het] Amsterdams Historisch Museum, 29 september 1968 tot 25 november 1968. Amsterdam [1968].

Cat. coll. it. Primo catalogo collettivo delle biblioteche italiane. VI Arbace-Asch. Roma 1970.

Cat. comm. 1776 Catalogo di commedie italiane. Venezia, Modesto Fenzo, 1776.

Cat. Hss. U.B.-A 1902 Catalogus der handschriften [van de] Bibliotheek der Universiteit van Amsterdam. II. De handschriften der Stedelijke Bibliotheek met de latere aanwinsten. Bewerkt door M.B. Mendes da Costa. Amsterdam 1902.

Cat. Libr. Congress A catalog of books represented by Library of Congress printed cards issued to July 31, 1942. V. New York 1958.

Catalogus Zie ook: Adams 1967, BMC, BM-It., Clubb 1968, Corrigan 1961, Gesamtkat., Herrick 1966b, Nat. Union Cat., STC Edinburgh.

Champion 1970 Champion, Larry S. The evolution of Shakespeare's comedy. Cambridge (Mass.) 1970.

Chubb 1940 Chubb, Thomas Caldecot. Aretino. Scourge of princes. New York 1940.

Churchill 1935 Churchill, W.A. Watermarks in paper in Holland, England, France, etc., in the XVII and XVIII centuries and their interconnection. Amsterdam 1935.

Cione 1929 Cione, Edmondo. ‘Figure della Rinascenza. V: Pietro Aretino commediografo’. In: idem, Il dramma religioso dello spirito moderno e la Rinascenza. Saggi. Napoli 1929.

Clair 1965 Clair, Colin. A history of printing in Britain. London 1965.

Clemens/Steenbeek 1964 Clemens, J.Th.W. Italiaanse boeken in het

[p. 311]

Nederlands vertaald (tot 1800). Bibliografie samengesteld door -, met medewerking van J.W. Steenbeek. Groningen 1964.

Clubb 1968 Clubb, Louise George. Italian plays (1500-1700) in the Folger Library. A bibliography with introduction. Firenze 1968.

Cochrane 1970 Cochrane, Eric (ed.). The late Italian Renaissance, 1525-1630. London 1970. [Introduction by Eric Cochrane, 7-20].

Cordié 1969 Cordié, Carlo. ‘Pietro Aretino’. Cultura e scuola 8, nr. 30 (1969), 12-22.

Correas 1967 Correas, Gonzalo. Vocabulario de refranes y frases proverbiales (1627). Texte établi, annoté et présenté par Louis Combet. Bordeaux 1967.

Corrigan 1961 Corrigan, Beatrice. Catalogue of Italian plays, 1500-1700, in the Library of the University of Toronto. Toronto 1961.

Corrigan 1965 Corrigan, Robert W. (ed.). Comedy. Meaning and form. San Francisco 1965.

Cosenza 1968 Cosenza, Mario Emilio. Biographical and bibliographical dictionary of the Italian printers and of foreign printers in Italy from the introduction of the art of printing into Italy to 1800. Boston 1968.

Coster 1619 Coster, Samuel. Isabella. Treur-spel. Vertoont in de Nederduytsche Academie. Amsterdam, Cornelis Lodovvijcksz. vander Plassen, 1619.

Coster 1883. Coster, Samuel. Werken. Uitgegeven door R.A. Kollewijn. Haarlem 1883.

Crivelli 1939 Crivelli, Fabio Maria. ‘Pietro l'Aretino e il nostro teatro del cinquecento’. Conquiste 8 (1939), 137-8.

Croce 1917 Croce, Benedetto. La Spagna nella vita italiana durante la Rinascenza. Bari 1917.

Croce 1933 Croce, Benedetto. Poesia popolare e poesia d'arte. Studi sulla poesia italiana dal tre al cinquecento. Bari 1933.

Croce 1951 Croce, Benedetto. ‘Considerazioni su Pietro Aretino’. In: idem, Letteratura del pieno e del tardo Rinascimento. II. Quaderni della ‘Critica’ 7 (1951), 157-61.

Curtius 1963 Curtius, Ernst Robert. European literature and the Latin Middle Ages. Translated from the German by Willard R. Trask. New York, Evanston 1963.

D'Amico 1937 D'Amico, Silvio. ‘Ipocriti di commedia’. Rivista italiana del dramma 1 (1937) II, 32-52.

D'Amico 1958 D'Amico, Silvio. Storia del teatro drammatico. II. L'Europa dal Rinascimento al Romanticismo. 4^a ed. Milano 1958.

Dawson 1970 Dawson, S.W. Drama and the dramatic. London 1970.

De Amicis 1897 De Amicis, Vincenzo. L'imitazione latina nella commedia italiana del XVI secolo. Nuova ed. riv. dall' autore. Firenze 1897.

[p. 312]

De Blasi 1951 De Bl[asi], G. ‘[Recensie van] Giorgio Petrocchi. Pietro Aretino tra Rinascimento e Controriforma. Milano 1948.’ Giornale storico della letteratura italiana 128 (1951), 370-71.

De Sanctis 1965 De Sanctis, F. Storia della letteratura italiana. [Introduzione di Giorgio Luti, note di Giuliano Innamorati]. Firenze 1965. (1870^1).

Del Vita 1961 Del Vita, Alessandro. Processo a Pietro Aretino. Arezzo 1961.

van Dillen 1935 Dillen, J.G. van. ‘Amsterdam in Bredero's tijd’. De Gids 99 (1935) II, 308-36.

Dionisotti 1967 Dionisotti, Carlo. ‘La letteratura italiana nell'età del concilio di Trento’ (1963). In: idem, Geografia e storia della letteratura italiana. Torino 1967, 183-204.

van den Doel 1967 Doel, Huibrecht Gerrit van den. Daar moet veel strijds gestreden zijn. Het leven van Dirk Rafaelsz Camphuysen. Meppel 1967. Diss. Amsterdam.

Dublin 1937 Dublin, P.G. La vie de l'Aretin. Paris 1937.

Duckworth 1952 Duckworth, George E. The nature of Roman comedy. A study in popular entertainment. Princeton N.J. 1952.

Duym 1600 Duym, Iacob. Een spiegelboeck inhoudende ses spiegels, vvaer in veel deuchden claer aen te mercken zijn. Seer cortvvijlich ende stichtelijck voor alle menschen om te lesen. Nieu gevonden, ende speelvvijs in dicht ghestelt door -. Leyden, Ian Bouvvensz., 1600.

van Dijk 1971 Dijk, T.A. van. Moderne literatuurteorie. Een eksperimentele inleiding. Amsterdam 1971.

Enc. dello Spett. Enciclopedia dello spettacolo. Fondata da Silvio D'Amico. Roma 1954-62. 9 dln. Aggiornamento 1955-1965. Roma 1966. Indice-repertorio. Roma 1968.

Enc. it. Enciclopedia italiana di scienze, lettere ed arti. Edizione 1949. Roma 1949.

Essling 1909 Essling, [Victor Masséna], prince d'. Les livres à figures vénitiens de la fin du XV^e siècle et du commencement du XVI^e. Seconde partie, II. Florence, Paris 1909.

Eymael 1895 Eymael, H.J. ‘De berijmer van den “Schijnheiligh”’. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde 14 (1895), 182-225.

Fabiani 1905 Fabiani, Vittorio. Gente di Chiesa nella commedia del cinquecento. 2^a ed. ampliata. Firenze 1905.

Feldhaus 1953 Feldhaus, Franz Maria. Geschichte des technischen Zeichnens. Wilhelmshaven 1953.

Ferrero 1970 Aretino, Pietro. Scritti scelti. A cura di Giuseppe Guido Ferrero. 2^a ed. Torino 1970. [Rec.: Pozzi 1970 (zie onder)].

Firpo 1970 Firpo, Luigi. ‘The flowering and withering of speculative philosophy - Italian philosophy and the Counter Reformation: the condem-

[p. 313]

nation of Francesco Patrizi’. [1950]. In: Cochrane 1970 [zie boven], 266-84.

Flamini Flamini, Francesco. Il Cinquecento. Storia letteraria d'Italia. Scritta da una società di professori. [VIII]. Milano etc. s.a. [± 1902].

Flora 1964 Flora, Francesco. Storia della letteratura italiana. 14^a ed. riveduta e ampliata. s.l. 1964. 5 dln.

Folena 1970 Folena, Gianfrancesco (ed.). Lingua e strutture del teatro italiano del Rinascimento. Machiavelli, Ruzzante, Aretino, Guarini, Commedia dell'arte. Padova 1970.

Fontanini 1753 Fontanini, Giusto. Biblioteca dell'eloquenza italiana. (...) Con le annotazioni del signor Apostolo Zeno (...). Venezia, Giambatista Pasquali, 1753. 2 dln.

Fresco 1901 Fresco, Ulisse. Le commedie di Pietro Aretino. Camerino 1901. [Rec.: Salza 1902 (zie onder)].

Fresco 1903 Fresco, Ulisse. La fortuna dei Menecmi di Plauto nel secolo XVI. Camerino 1903.

Frye 1971 Frye, Northrop. Anatomy of criticism. Four essays. Princeton N.J. 1971. [Reprint v.d. ed. 1957].

Gamba 1962 Gamba, Bartolommeo. Serie dei testi di lingua e di altre opere importanti nella italiana letteratura scritti dal secolo XIV al XIX. 4^a ed., riveduta, emendata e notabilmente accresciuta. Torino 1962. [Reprint v.d. ed. Venezia 1839].

Gauthiez 1895 Gauthiez, Pierre. L'Aretin (1492-1556). Paris 1895.

Gennarini 1958 Gennarini, Edoardo. ‘Imitazione e originalità nella Talanta di Pietro Aretino’. Giornale italiano di filologia 11 (1958), 236-45.

Gerber 1907 Gerber, A. ‘All of the five fictitious Italian editions of writings of Machiavelli and three of Pietro Aretino printed by John Wolfe of London (1548-1588)’. Modern Language Notes 22 (1907), 2-6.

Gerber 1923 G[erber], A[dolf]. Kurze Uebersicht über die mir bekannten reichlich 200 Aretino-Ausgaben und Uebersetzungen des 16. und 17. Jahrhunderts. s.l. 1923.

Gesamtkat. Gesamtkatalog der preussischen Bibliotheken. Mit Nachweiss des identischen Besitzes der Bayerischen Staatsbibliothek in München und der Nationalbibliothek in Wien. Herausgegeben von der Preussischen Staatsbibliothek. VI. Berlin 1934.

Gilbert 1965 Gilbert, Felix. Machiavelli and Guicciardini. Politics and history in sixteenth-century Florence. Princeton N.J. 1965.

Goggio 1941 Goggio, Emilio. ‘The prologue in the commedia erudita of the sixteenth century’. Italica 18 (1941), 124-32.

Graesse 1859 Graesse, Jean George Théodore. Trésor de livres rares et précieux ou nouveau dictionnaire bibliographique. Dresde etc. 1859-67. 6 dln. Supplément 1869.

Grasso 1900 Grasso, Diodoro. L'Aretino e le sue comme-

[p. 314]

die. Una pagina della vita morale del cinquecento. Palermo 1900.

Grimm 1965 Grimm, Heinrich. Deutsche Buchdruckersignete des XVI. Jahrhunderts. Geschichte, Sinngehalt und Gestaltung kleiner Kulturdokumente. Wiesbaden 1965.

Grismer 1944 Grismer, Raymond Leonard. The influence of Plautus in Spain before Lope de Vega. Together with chapters on the dramatic technique of Plautus and the revival of Plautus in Italy. New York 1944.

Grivelet 1969 Grivelet, Michel. ‘Shakespeare, Molière, and the comedy of ambiguity’. Shakespeare Survey 22 (1969), 15-26.

de Groot 1928 Groot, Hugo de. Briefwisseling. Uitgegeven door P.C. Molhuysen. I. 1597-17 Augustus 1618. 's-Gravenhage 1928.

Grotefend 1960 Grotefend, H. Taschenbuch der Zeitrechnung des deutschen Mittelalters und der Neuzeit. Zehnte erw. Auflage. Herausgegeben von Th. Ulrich. Hannover 1960.

Guicciardini 1599 Guicciardini, Francesco. De oorlogen van Italien. Beschreven door Francoys Guicciardin. (...) Wt de Italiaense, in onse Nederduytse Tale den vaderlande ten dienste overgheset. (...) Dordrecht, Isaack Janssz. Kaen, 1599.

Harrebomée Harrebomée, P.J. Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal of verzameling van Nederlandsche spreekwoorden en spreekwoordelijke uitdrukkingen van vroegeren en lateren tijd. Utrecht 1856-70. 3 dln.

Harrison 1948 Harrison, Thomas P. ‘The literary background of Renaissance poisons’. Studies in English (Texas) 27 (1948), 35-67.

Haym 1741 [Haym, Niccola]. Biblioteca italiana, o sia notizia de' libri rari nella lingua italiana. Divisa in quattro parti principali, cioè istoria, poesia, prose, arti, e scienze. (...) In questa seconda edizione aggiuntovi altri autori moderni per maggior commodità de' letterati, e vi sono posti li prezzi ad ognuno delli medesimi. Con tavole copiosissime, e necessarie. Venezia, Milano, Michel' Antonio Panza, 1741.

Haym 1803 Haym, Niccola Francesco. Biblioteca italiana ossia notizia de' libri rari italiani. Divisa in quattro parti, cioè istoria, poesia, prose, arti e scienze. Già compilata da -. Edizione corretta, ampliata, e di giudizj intorno alle migliori opere arricchiata. Milano 1803. 4 dln.

Heawood 1950 Heawood, Edward. Watermarks, mainly of the 17^th and 18^th centuries. Hilversum 1950.

Hellinga 1953 Hellinga, W. Gs. ‘Principes linguistiques d'édition de textes’. Lingua 3 (1953), 295-308.

Hellinga 1954 Hellinga, W. Gs. ‘De nieuwe P.C. Hoofteditie. Over winst en verlies’. Handelingen der Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis 8 (1954), 47-60.

Hellinga 1962 Hellinga, W. Gs. Kopij en druk in de Nederlanden. Atlas bij de geschiedenis van de Nederlandse typografie. Met twee inleidende studies van H. de la Fontaine Verwey en G.W. Ovink. Amsterdam 1962.

[p. 315]

Hellinga/Vermeeren 1962-63 Hellinga, W. Gs. en P.J.H. Vermeeren. ‘Codicologie en filologie. VII. Perkament en papier (watermerken)’. Spiegel der letteren 6 (1962-63), 127-32.

Hellinga 1964 Hellinga, W. Gs. ‘La représentation de “Gijsbreght van Aemstel” de Vondel. Inauguration du Schouwburg d'Amsterdam (1638)’. In: Jacquot 1964 [zie onder], 323-46.

Hermkens 1964 Hermkens, Hendrikus Maria. Bijdrage tot een hernieuwde studie van Constantijn Huygens' gedichten. Nijmegen 1964.

Hermkens 1969 Hermkens, H.M. ‘[Recensie van] Proeven van tekst en commentaar voor de uitgave van Hoofts lyriek; II. Gedichten voor Huygens. Tekstverzorging door P. Tuynman, commentaar door F.L. Zwaan. (...) Amsterdam 1968 (...)’. Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde 85 (1969), 49-67.

Herrick 1964 Herrick, Marvin T. Comic theory in the sixteenth century. Urbana 1964.

Herrick 1966a Herrick, Marvin T. Italian comedy in the Renaissance. Urbana, London 1966.

Herrick 1966b Herrick, Marvin T. Italian plays, 1500-1700, in the University of Illinois Library. Urbana, London 1966.

Hirdt 1970 Hirdt, Willi. ‘[Recensie van] Johannes Hösle. Pietro Aretinos Werk. Berlin 1969.’. Rivista di letterature moderne e comparate 23 (1970), 219-21.

Hösle 1969 Hösle, Johannes. Pietro Aretinos Werk. Berlin 1969. [Rec.: Hirdt 1970; Stäuble 1970 (zie aldaar)].

Hollander 1959 Hollander, John. ‘Versions, interpretations, and performances’. In: Reuben A. Brower (ed.). On translation. Cambridge (Mass.) 1959, 205-31.

Holmes 1971 Holmes, James S. ‘The cross-temporal factor in verse translation’. Slavica slovaca 6 (1971), 326-34.

Holmes 1972 Holmes, James S. ‘Rebuilding the bridge at Bommel: notes on the limits of translatability’. Dutch quarterly review of Anglo-American letters 2 (1972), 65-72.

Hooft 1626a Hóóft, P.C. Baeto, oft oórsprong der Hollanderen. Treurspel. Amsterdam, Willem Iansz. Blaeuw, 1626.

Hooft 1626b Hóóft, P.C. Henrik de Gróte. Zyn leven en bedryf. Amsterdam, Willem Iansz Blaeuvv, 1626.

Hooft 1642 Hooft, P.C. Neederlandsche histoorien. (...) Amsterdam, Louys Elzevier, 1642.

Hooft 1856 Hooft, P.C. Schijnheiligh. Spel, gevolght na 't Italiaensch van P. Aretijn. [Uitgegeven door J. van Vloten]. Dietsche Warande 2 (1856), 213-75. [Zie voor de inleiding: Alberdingk Thijm 1856].

Hooft 1857 Hooft, P.C. Schijnheiligh. Spel, gevolght na 't Italiaensch van P. Aretijn. In: P.C. Hooft. Brieven. Nieuwe, vermeerderde, en naar den oorspronkelijken text herziene uitgave; met toelichting, aanteekeningen,

[p. 316]

en bijlagen. [Uitgegeven door J. van Vloten]. III. 1634-1640. Leiden 1857, 389-476.

Hooft 1869 Hooft, P.C. Warenar en Schijnheiligh. Met inleiding en aanteekeningen van J. van Vloten. Schiedam 1869.

Hooft 1967 Hooft, P.C. Warenar. Met inleiding en aantekeningen van J. Bergsma, herzien door C.A. Zaalberg. 3e druk. Zutphen [1967].

Hooft Zie ook: Leendertz 1871-75, Leendertz/Stoett 1899-1900, Proeven 1961, Proeven 1968, Tuynman 1971.

Hummelen 1967 Hummelen, W.M.H. Inrichting en gebruik van het toneel in de Amsterdamse schouwburg van 1637. Amsterdam 1967. Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, afd. letterkunde. N.R. 73, no. 3.

Hummelen 1968 Hummelen, W.M.H. ‘Het speeltoneel van Het Wit Lavendel’. Handelingen van het dertigste Nederlands filologencongres, Leiden 10-11 april 1968. Groningen 1968, 78-80.

Husserl 1922 Husserl, Edmund. Logische Untersuchungen. Halle a.d.S. 1922. 2 dln. in 3 bdn.

Hutton 1922 Hutton, Edward. Pietro Aretino. The scourge of princes. London etc. 1922.

Index Aureliensis Index Aureliensis. Catalogus librorum sedecimo saeculo impressorum. I, 2. Aureliae Aquensis 1966.

Ingarden 1965 Ingarden, Roman. Das literarische Kunstwerk. Mit einem Anhang: Von den Funktionen der Sprache im Theaterschauspiel. Dritte, durchgesehene Auflage. Tübingen 1965.

Ingarden 1968 Ingarden, Roman. Vom Erkennen des literarischen Kunstwerks. Tübingen 1968.

Innamorati 1957 Innamorati, Giuliano. Pietro Aretino. Studi e note critiche. Messina, Firenze 1957. [De titel op de band luidt: Tradizione e invenzione in Pietro Aretino].

Innamorati 1961 Innamorati, Giuliano. ‘Pietro Aretino’. In: Letteratura italiana. I minori. II. Milano 1961, 1019-47.

Innamorati 1962 Innamorati, Giuliano. ‘Aretino’. In: Dizionario biografico degli Italiani. IV. Roma 1962, 89-104.

Innamorati 1963 Innamorati, Giuliano. ‘Lo stil comico di Pietro Aretino’. Paragone (letteratura), N.S. 14, giugno 1963, 6-28.

Innamorati 1970 Aretino, Pietro. La cortigiana. A cura di Giuliano Innamorati. Torino 1970.

Jacquot 1964 Jacquot, Jean (ed.). Le lieu théâtral à la Renaissance. Royaumont 22-27 mars 1963. Études (...) réunies et présentées par Jean Jacquot, avec la collaboration d'Elie Konigson et Marcel Oddon. Paris 1964.

Jacquot 1968 Jacquot, Jean (ed.). Dramaturgie et société. Rapports entre l'oeuvre théâtrale, son interprétation et son public aux XVI^e et XVII^e siècles. Nancy 14-21 avril 1967. Études

[p. 317]

réunies et présentées par Jean Jacquot, avec la collaboration d'Elie Konigson et Marcel Oddon. Paris 1968.

Jakobson 1959 Jakobson, Roman. ‘On linguistic aspects of translation’. In: Reuben A. Brower (ed.). On translation. Cambridge (Mass.) 1959, 232-9.

Jansen 1967 Jansen, Steen. ‘Sur les rôles des personnages dans Andromaque’. Orbis litterarum 22 (1967), 77-87.

Jansen 1968a Jansen, Steen. ‘Esquisse d'une théorie de la forme dramatique’. Langages 12 (déc. 1968), [numéro spécial:] Linguistique et littérature, 71-93.

Jansen 1968b Jansen, Steen. ‘L'unité d'action dans Andromaque et dans Lorenzaccio’. Revue romane (Kopenhagen) 3 (1968), 16-29 en 116-35.

Jeffery 1969 Jeffery, Brian. French Renaissance comedy 1552-1630. Oxford 1969. [Rec.: Cameron 1970; Lebègue 1971 (zie aldaar)].

Jonckbloet 1889 Jonckbloet, W.J.A. Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Vierde druk, herzien en tot den tegenwoordigen tijd bijgewerkt door C. Honigh. III. Groningen 1889.

Kalff 1892 Kalff, G. ‘Een nieuw handschrift van Hooft en een onuitgegeven tooneelstuk van Spieghel.’. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde 11 (1892), 261-76.

Kalff 1895 Kalff, G. Literatuur en tooneel te Amsterdam in de zeventiende eeuw. Haarlem 1895.

Kalff 1909 Kalff, G. Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. IV. Groningen 1909.

Kayser 1967 Kayser, Wolfgang. Das sprachliche Kunstwerk. Zwölfte Auflage, mit nachgeführter Bibliographie. Bern, München 1967.

Kennard 1964 Kennard, Joseph Spencer. The italian theatre. From its beginnings to the close of the seventeenth century. New York 1964. 2 dln. (1932^1).

Kernodle 1964 Kernodle, George R. From art to theatre. Form and convention in the Renaissance. 4^th impr. Chicago, London 1964. (1944^1).

Kiliaan 1777 Kilianus, Cornelius. Etymologicum Teutonicae linguae, sive dictionarium Teutonico-Latinum, (...). Curante Gerardo Hasselto. Traiecti Batavorum, Roeland de Meyere, 1777.

Kindermann 1959 Kindermann, Heinz. Theatergeschichte Europas. II. Das Theater der Renaissance. Salzburg 1959.

Kleerkooper 1898 Kleerkooper, M.M. ‘Een vergeten catalogus. (Catalogus ... bibliothecae ... D. Samuelis Costeri)’. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde 17 (1898), 172-89.

Klein/Zerner 1964 Klein, Robert et Henri Zerner. ‘Vitruve et le théâtre de la Renaissance italienne’. In: Jacquot 1964 [zie boven], 49-60.

Knight 1949 Knight, G. Wilson. The wheel of fire. Interpretation of Shakespearian tragedy. With

[p. 318]

three new essays. 4^th rev. and enlarged ed. London 1949. (1930^1).

Knights 1963 Knights, L.C. ‘How many children had Lady Macbeth? An essay in the theory and practice of Shakespearian criticism (1933)’. In: idem, Explorations. Essays in criticism mainly on the literature of the seventeenth century. 4^th impr. London 1963.

Knuvelder 1971 Knuvelder, G.P.M. Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde. II. Vijfde, geheel herziene druk. 's-Hertogenbosch 1971.

Kok 1893 Kok, A.S. ‘Pieter Cornelisz. Hooft in Venetië en Florence; wat hij er zag en hoorde’. Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift 6 (1893) II, 71-104.

van der Kun 1970 Kun, J.I.M. van der. Handelingsaspecten in het drama. Amsterdam 1970. [Reprint; 1938^1].

van Laan 1970 Laan, Thomas F. van. The idiom of drama. Ithaca, London 1970.

Lämmert 1970 Lämmert, Eberhard. Bauformen des Erzählens. Vierte, unveränderte Auflage. Stuttgart 1970.

Laini 1955 Laini, Giovanni. Il vero Aretino. Firenze 1955.

Landucci 1911-12 Landucci, Lando. ‘Giorgio Vasari a Venezia’. Atti del Reale Istituto Veneto di scienze, lettere ed arti 71 (1911-12) II, 167-76.

Langer 1953 Langer, Suzanne K. Feeling and form. A theory of art developed from Philosophy in a New Key. London 1953.

Lebègue 1971 Lebègue, Raymond. ‘[Recensie van] Brian Jeffery. French Renaissance Comedy (1552-1630). Oxford (...) 1969. (...)’. Renaissance Quarterly 24 (1971), 259-60.

Leclerc 1946 Leclerc, Hélène. Les origines italiennes de l'architecture théâtrale moderne. L'évolution des formes en Italie de la Renaissance à la fin du XVII^e siècle. Paris 1946.

Leendertz 1871-75 Hooft, P.C. Gedichten. Eerste volledige uitgave, gedeeltelijk naar des dichters eigen handschrift, met aanteekeningen van P. Leendertz Wz. Amsterdam 1871-75. 2 dln.

Leendertz/Stoett 1899-1900 Hooft, P.C. Gedichten. Volledige uitgave door F.A. Stoett. Tweede geheel herziene, opnieuw bewerkte en vermeerderde druk van de uitgave van P. Leendertz Wz. Amsterdam 1899-1900. 2 dln.

Leendertz 1931 Leendertz jr., P. Bibliographie der werken van P.C. Hooft. 's-Gravenhage 1931.

Levi 1909 Levi, Cesare. Saggio bibliografico delle commedie e dell' ‘Orazia’ di Pietro Aretino e della critica su di esse. [Overdruk uit] Rivista delle biblioteche 20 (1909), nrs. 5-7.

Levi 1959 Levi, Eugenio. Il comico di carattere da Teofrasto a Pirandello. [Torino] 1959.

Levitt 1966 Levitt, Paul Michael. A structural approach to the analysis of drama. Los Angeles 1966. Diss. Univ. of California.

[p. 319]

Levy 1969 Levy, Jirí. Die literarische Übersetzung. Theorie einer Kunstgattung. Frankfurt a.M., Bonn 1969.

Lothian 1930 Lothian, John M. ‘Shakespeare's knowledge of Aretino's plays’. Modern Language Review 25 (1930), 415-24.

Lulofs 1955 Lulofs, F. Verkenning door varianten. De redacties van Het uur U van M. Nijhoff stilistisch onderzocht. 's-Gravenhage [1955].

Luzio 1897 Luzio, A. ‘L'Aretino e il Franco’. Giornale storico della letteratura italiana 29 (1897), 229-83.

Maatje 1970 Maatje, Frank C. Literatuurwetenschap. Grondslagen van een theorie van het literaire werk. Utrecht 1970.

Machiavelli 1615 Machiavelli, Niccolò. De discoursen van Nicolaes Machiavel Florentyn over de tien eerste boecken van Titus Livius (...). Hier is by gevoecht des selven autheurs boeck, vanden Prince, (...) Beijde wt den Italiaenschen in onse Nederduijtsche tale overgeset door A. van Nievelt. z.pl., z.n.v.dr., 1615.

Machiavelli 1954 Machiavelli, Niccolò. Opere. A cura di Mario Bonfantini. Milano, Napoli 1954.

Machiavelli 1955 Machiavelli, Nicolò. De heerser. Vertaald uit het Italiaans, ingeleid en toegelicht door H.A.M. van der Heijden. Amsterdam, Antwerpen 1955.

Magagnato 1954 Magagnato, Licisco. Teatri italiani del cinquecento. Venezia 1954.

Malclès 1956 Malclès, Louise-Noëlle. La bibliographie. Paris 1956.

Mambelli 1930 Mambelli, Antonio. ‘Francesco Marcolini e Pietro Aretino’. Forum Livii 5 (1930), 121-30.

Mango 1966 Mango, Achille. La commedia in lingua nel cinquecento. Bibliografia critica. Introduzione di Vito Pandolfi. [Milano] 1966. [Rec.: Padoan 1969 (zie onder)].

Marcus 1971 Marcus, Solomon. ‘Ein mathematisch-linguistisches Dramenmodell’. Lili, Zeitschrift für Literaturwissenschaft und Linguistik 1 (1971), afl. 1/2, 139-52.

Mazzuchelli 1741 Mazzuchelli, Giammaria. La vita di Pietro Aretino. Padova, Giuseppe Comino, 1741.

Mazzuchelli 1763 Mazzuchelli, Giammaria. La vita di Pietro Aretino. Ed. seconda, riveduta, ed accresciuta dall' autore. Brescia, Pietro Pianta, 1763.

McKerrow 1960 McKerrow, Ronald B. An introduction to bibliography for literary students. Oxford 1960. [Reprint van de tweede uitgave, 1928].

Meder 1923 Meder, Ioseph. Die Handzeichnung. Ihre Technik und Entwicklung. Zweite, verbesserte Auflage. Wien 1923.

Meeuwesse 1947 Meeuwesse, Karel. ‘P.C. Hooft, bij zijn driehonderdsten sterfdag. (Arcadië en de Fortuin)’. Dietsche Warande en Belfort 1947, 382-90.

[p. 320]

Meozzi 1932 Meozzi, Antèro. Azione e diffusione della letteratura italiana in Europa (sec. XV-XVII). Pisa 1932.

Meozzi 1940 Meozzi, Antero. La drammatica della Rinascita italiana in Europa. Sec. XVI-XVII. Pisa 1940.

Moland 1867 Moland, Louis. Molière et la comédie italienne. 2^leme éd. Paris 1867.

Molière 1965 Molière. Le Tartuffe. Comédie. Avec une notice biographique, une notice historique et littéraire, un lexique, des notes explicatives, des jugements, un questionnaire et des sujets de devoirs, par J.-P. Caput. Paris 1965.

Molinari 1964 Molinari, Cesare. ‘Les rapports entre la scène et les spectateurs dans le théâtre italien du XVIe siècle’. In: Jacquot 1964 [zie boven], 61-71.

Molkenboer 1919 Molkenboer, B.H. ‘Het Italiaansch bij Hooft en zijn kring’. De Beiaard 4 (1919), I 288-312, 400-20; II 143-63, 210-21.

Montaigne 1962 Montaigne, [Michel Eyquem de]. Essais. Édition de M. Rat. Paris 1962. 2 dln.

Mounin 1963 Mounin, Georges. Les problèmes théoriques de la traduction. Paris 1963.

Mounin 1967 Mounin, Georges. Die Übersetzung. Geschichte, Theorie, Anwendung. München 1967.

Mounin 1968 Mounin, Georges. ‘La traduction au théâtre’. Babel 14 (1968), 7-11.

Muller 1947 Muller, H.C.A. ‘Pietro Aretino, de “geesel der vorsten”’. Tijdschrift voor geschiedenis 60 (1947), 342-93.

Muller 1931 Muller, J.W. ‘Hooft's Baeto’. Tijdschrift voor Nederlandsche taal- en letterkunde 50 (1931), 54-84, 133-72, 241-84.

Muraro 1964 Muraro, Maria Teresa. ‘Le lieu des spectacles (publics ou privés) à Venise au XV^e et au XVI^e siècles’. In: Jacquot 1964 [zie boven], 85-93.

Naeff 1960 Naeff, Jan Paulus. De waardering van Gerbrand Adriaenszoon Bredero. Gorinchem 1960. Diss. Leiden.

Nagler 1964 Nagler, A.M. Theatre festivals of the Medici 1539-1637. New Haven, London 1964.

Nat. Union Cat. The national union catalog. Pre-1956 imprints. XX. London 1969.

Nida 1964 Nida, Eugene A. Toward a science of translating. With special reference to principles and procedures involved in Bible translating. Leiden 1964.

NNBW Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Onder red. van P.C. Molhuysen en P.J. Blok, met medewerking van tal van geleerden. Leiden 1911-37. 10 dln.

Oey-de Vita 1968 Oey-de Vita, E. ‘Het toneel van Bredero's tijd’. In: Cat. Bredero-tentoonstelling 1968 [zie boven], 107-109.

Oostendorp 1962 Oostendorp, H.Th. El conflicto entre el

[p. 321]

honor y el amor en la literatura espanola hasta el siglo XVII. Den Haag 1962. Diss. Utrecht.

Oostendorp 1964 Oostendorp, H.Th. ‘De invloed van de Spaanse tragikomedie La Celestina op enige Nederlandse toneelschrijvers’. [Met een Naschrift]. De nieuwe taalgids 57 (1964), 353-64.

Orr 1970 Orr, David. Italian Renaissance drama in England before 1625. The influence of erudita tragedy, comedy, and pastoral on Elizabethan and Jacobean drama. Chapel Hill 1970.

Oudemans 1857 Oudemans, A.C. Woordenboek op de gedichten van G. Az. Bredero. Leiden 1857.

Overdiep 1948 Overdiep, G.S. ‘Pieter Cornelisz. Hooft’. In: G.A. van Es en G.S. Overdiep. De letterkunde van Renaissance en Barok in de zeventiende eeuw. I. Met medewerking van J. Brouwer. Geschiedenis van de letterkunde der Nederlanden. Onder redactie van F. Baur, W.J.M.A. Asselbergs, J. van Mierlo e.a. IV. 's-Hertogenbosch, Brussel 1948, 330-403.

Padoan 1969 Padoan, Giorgio. ‘[Recensie van] Achille Mango, La commedia in lingua nel Cinquecento. Bibliografia critica. Con Introduzione di V. Pandolfi. [Milano] (...) [1966] pp. 286.’. Lettere italiane 21 (1969), 112-15.

Pagnini 1970 Pagnini, Marcello. ‘Per una semiologia del teatro classico’. Strumenti critici 4 (1970), 122-40.

Panofsky 1966 Panofsky, Erwin. ‘“Good government” or Fortune? The iconography of a newly-discovered composition by Rubens’. Gazette des beaux-arts 68 (1966), 305-26.

Parodi 1916 Parodi, Tommaso. ‘Le commedie di Pietro Aretino’. In: idem, Poesia e letteratura. Conquista di anime e studi di critica. Opera postuma, a cura di B. Croce. Bari 1916, 137-60.

Pellizzaro 1901 Pellizzaro, Giambattista. La commedia del secolo XVI e la novellistica anteriore e contemporanea in Italia. Alcune relazioni. Vicenza 1901. [Rec.: Salza 1902 (zie onder)].

Pertile/Camesasca 1957-60 Aretino, Pietro. Lettere sull'arte. Commentate da Fidenzio Pertile, a cura di Ettore Camesasca. Milano 1957-60. 3 dln. in 4 bdn.

Petrocchi 1948 Petrocchi, Giorgio. Pietro Aretino tra Rinascimento e Controriforma. Milano 1948. [Rec.: De Blasi 1951 (zie boven)].

Piccardt 1956 Piccardt, Gerhard. ‘Die Wasserzeichenforschung als historische Hilfswissenschaft’. Archivalische Zeitschrift 52 (1956), 62-115.

Piccone Stella 1943 Aretino, Pietro. Piacevoli e capricciosi ragionamenti. A cura di Antonio Piccone Stella. Milano 1943.

Pompeati 1962 Pompeati, Arturo. Storia della letteratura italiana. 3^a ristampa riveduta e aggiornata. Torino 1962. 4 dln.

Ponte 1970 Ponte, Giovanni. ‘[Recensie van] Mario Santoro, Fortuna, ragione e prudenza nella civiltà letteraria del Cinquecento, Napoli 1967.’. La Rassegna della letteratura italiana 74 (1970), 168-70.

[p. 322]

Pozzi 1968 Pozzi, Mario. ‘Note sulla cultura artistica e sulla poetica di Pietro Aretino’. Giornale storico della letteratura italiana 145 (1968), 293-322.

Pozzi 1970 Pozzi, Mario. ‘[Recensie van] Pietro Aretino. - Scritti scelti, a cura di Giuseppe Ferrero. - Torino 1970, pp. 1006.’. Giornale storico della letteratura italiana 147 (1970), 591-4.

Prang 1968 Prang, Helmut. Geschichte des Lustspiels. Von der Antike bis zur Gegenwart. Stuttgart 1968.

Praz 1942 Praz, Mario. Machiavelli in Inghilterra ed altri saggi. Roma 1942.

Proeven 1961 Hooft, P.C. De psalmberijmingen. Tekst: Bureau van de Commissie voor de uitgave van het Verzamelde Werk van P.C. Hooft, onder leiding van W. Gs Hellinga. Commentaar: W.A.P. Smit, met taalkundige medewerking van F.L. Zwaan. Amsterdam 1961. Proeven van tekst en commentaar voor de uitgave van Hoofts lyriek. I. Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, afd. letterkunde. N.R. 68, no. 2.

Proeven 1968 Hooft, P.C. Gedichten voor Huygens. Tekstverzorging door P. Tuynman. Commentaar door F.L. Zwaan. Amsterdam 1968. Proeven van tekst en commentaar voor de uitgave van Hoofts lyriek. II. Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, afd. letterkunde. N.R. 73, no. 4. [Rec.: Hermkens 1969 (zie boven)].

Pütz 1970 Pütz, Peter. Die Zeit im Drama. Zur Technik dramatischer Spannung. Göttingen 1970.

Pullini 1955 Pullini, Giorgio. ‘Teatralità di alcune commedie del '500’. Lettere italiane 7 (1955), 68-97.

Radcliff-Umstead 1969 Radcliff-Umstead, Douglas. The birth of modern comedy in Renaissance Italy. Chicago, London 1969.

Ramage 1958 Ramage, David e.a. A finding-list of English books to 1640 in libraries in the British Isles (excluding the National Libraries and the libraries of Oxford and Cambridge). Based on the numbers in Pollard & Redgrave's STC (...). Durham 1958.

Reinhardstoettner 1886 Reinhardstoettner, Karl von. Plautus. Spätere Bearbeitungen plautinischer Lustspiele. Leipzig 1886.

Reusch 1883-85 Reusch, Fr. Heinrich. Der Index der verbotenen Bücher. Ein Beitrag zur Kirchen- und Literaturgeschichte. Bonn 1883-85. 2 dln.

Reusch 1886 Reusch, Fr. Heinrich. Die Indices librorum prohibitorum des sechzehnten Jahrhunderts. Tübingen 1886.

Rietstap 1883 Rietstap, J.B. Wapenboek van den Nederlandschen adel. Met genealogische en heraldische aanteekeningen door -. I. Groningen 1883.

Rodríguez Marin 1930 Rodríguez Marin, Francisco. 12.600 Refranes más no contenidos en la Coleccion del maestro Gonzalo Correas ni en Más de 21.000 refranes castellanos. Madrid 1930.

Roeder 1959 Roeder, Ralph. The man of the Renaissance. Four lawgivers: Savonarola, Machiavelli,

[p. 323]

Castiglione, Aretino. New York 1959. (1933^1).

de Roever 1891 Roever, N. de. Van vrijen en trouwen. Bijdrage tot de geschiedenis van oud-vaderlandsche zeden. Haarlem 1891.

Romein-Verschoor 1947 Romein-Verschoor, Annie. P.C. Hooft 1581-1647. Illustraties H. van der Bijll. Amsterdam [1947].

Ruju 1909 Ruju, Salvator. Le tendenze estetiche di Pietro Aretino. Saggio critico. Sassari 1909.

Sabatini 1960 Sabatini, Ferdinando. Tra i letterati precursori della decadenza ('600). Il ‘Meschino’ Albicante contro il ‘Divino’ Aretino. Milano 1960.

Salvioli 1903 Salvioli, Giovanni e Carlo Salvioli. Bibliografia universale del teatro drammatico italiano (...). I. Venezia 1903.

Salza 1902 Salza, Abd-el-Kader. ‘[Recensie van] Giambattista Pellizzaro, La commedia del sec. XVI (...) 1901; G.A. Galzigna, Fino a che punto i commediografi del rinascimento abbiano imitato Plauto e Terenzio (...) 1899-1900; Ulisse Fresco, Le commedie di Pietro Aretino (...) 1901.’ Giornale storico della letteratura italiana 40 (1902), 397-439.

Sander 1942 Sander, Max. Le livre à figures italien depuis 1467 jusqu'à 1530. Essai de sa bibliographie et de son histoire. Milan 1942-43. 6 dln. Supplément 1969.

Sanesi 1911-35 Sanesi, Ireneo. La commedia. Milano 1911-1935. 2 dln. In: Storia dei generi italiani. Milano s.a.

Santoro 1967 Santoro, Mario. Fortuna, ragione e prudenza nella civiltà letteraria del cinquecento. Napoli 1967. [Rec.: Ponte 1970 (zie boven); Scarano 1968, Trinkaus 1970 (zie onder)].

Sassi 1928 Sassi, Giuseppina. ‘Figure e figuri del cinquecento: Pietro Aretino, Vittoria Colonna, il Marchese del Vasto’. Nuova rivista storica 12 (1928), 554-88.

Scarano 1968 Scarano, Emanuella Lugnani. ‘[Recensie van] Mario Santoro. Fortuna, ragione e prudenza nella civiltà letteraria del Cinquecento. Napoli 1967’. Giornale storico della letteratura italiana 145 (1968), 426-8.

Schadewaldt 1963 Schadewaldt, Wolfgang. ‘Übersetzung als geistige Aufgabe’. In: Theater im Gespräch. Ein Forum der Dramaturgie. München, Wien 1963.

Scherer 1966 Scherer, Jacques. Structures de Tartuffe. Paris 1966.

Scherer 1968 Scherer, Jacques. La dramaturgie classique en France. Paris [1968].

Schulz 1961 Schulz, Juergen. ‘Vasari at Venice’. Burlington Magazine 103 (1961), 500-11.

Scrivano 1965 Scrivano, Riccardo. ‘[Recensie van] Mario Baratto, Tre saggi sul teatro (Ruzante, Aretino, Goldoni), (...) Venezia, 1964, pp. 240.’. La Rassegna della letteratura italiana 69 (1965), 413-15.

Sellers 1924 Sellers, Harry. ‘Italian books printed in England before 1640’. The library, 4^th ser. 5 (1924), 105-28.

[p. 324]

Shaaber 1970 Shaaber, M.A. ‘The comic view of life in Shakespeare's comedies’. In: Elmer M. Blistein (ed.). The drama of the Renaissance. Essays for Leicester Bradner. Providence, Rhode Island 1970, 165-78.

Shakespeare 1968 Shakespeare, [William]. The comedy of errors. Edited by Arthur Quiller-Couch and John Dover Wilson. Second edition. Cambridge 1968.

Simoni 1952 Simoni, Renato. ‘Teatralità e rappresentabilità della commedia italiana del cinquecento’. Il Dramma 28 (1952 II), no. 163-4, 63-74.

Sinigaglia 1882 Sinigaglia, Giorgio. Saggio di uno studio su Pietro Aretino. Con scritti e documenti inediti. Roma 1882.

Sirri Rubes 1965 Sirri Rubes, Raffaele. Schede per il teatro del Rinascimento. Napoli 1965.

Slawinska 1959 Slawinska, Irena. ‘Les problèmes de la structure du drame’. In: Paul Böckmann (ed.). Stil- und Formprobleme in der Literatur. Vorträge des VII. Kongresses der internationalen Vereinigung für moderne Sprachen und Literaturen in Heidelberg. Herausgegeben im Auftrag der F.I.L.L.M. von -. Heidelberg 1959, 108-14.

Smit 1968a Smit, W.A.P. Hooft en DIA. Een onderzoek naar Hooft's verzen-bouquet van 1608-1609 voor DIA, de identiteit van deze geliefde, andere verzen van Hooft voor haar en de implicaties van dit alles. Amsterdam 1968.

Smit 1968b Smit, W.A.P. ‘Het Nederlandse Renaissance-toneel als probleem en taak voor de literatuur-historie’ (1964). In: idem, Twaalf studies. Zwolle 1968, 1-39.

Spada 1898 Spada, Giovanni. I caratteri nella commedia erudita del secolo XVI. Ronciglione 1898.

Stäuble 1970 Stäuble, Antonio. ‘[Recensie van] Johannes Hösle. Pietro Aretinos Werk. (...) Berlin 1969. (...)’. Bibliothèque d'Humanisme et Renaissance 32 (1970), 487-8.

STC Edinburgh 1970 A short-title catalogue of foreign books printed up to 1600. Books printed or published outside the British Isles now in the National Library of Scotland and the Library of the Faculty of Advocates, Edinburgh. Edinburgh 1970.

Stevenson 1951-52 Stevenson, Allan H. ‘Watermarks are twins’. Studies in Bibliography (Virginia) 4 (1951-52), 57-91 en 235.

Stevenson 1961 Stevenson, Allan. Observations on paper as evidence. Lawrence (Kansas) 1961.

Stevenson 1946 Stevenson, David Lloyd. The love-game comedy. New York 1946.

de Stoppelaar 1869 Stoppelaar, J.H. de. Het papier in de Nederlanden gedurende de Middeleeuwen, inzonderheid in Zeeland. Middelburg 1869.

Stuiveling 1968 Stuiveling, Garmt. ‘Inleiding’. In: Cat. Bredero-tentoonstelling 1968 [zie boven], 6-9.

Stuiveling 1970a Stuiveling, G. ‘Bredero en zijn tijd’. In: Rondom Bredero. Een viertal verkenningen door A.G.H. Bachrach, H. de la Fon-

[p. 325]

taine Verwey, A. Keersmaekers [en] G. Stuiveling. Culemborg 1970, 25-40.

Stuiveling 1970b Stuiveling, Garmt. Memoriaal van Bredero. Documentaire van een dichterleven. Culemborg 1970.

Styan 1963 Styan, J.L. The elements of drama. Cambridge 1963.

Thijssen-Schoute 1932 Thijssen-Schoute, C.L. ‘Over de Hollandse Schijnheiligh en de figuur daarin van de dokter.’. Tijdschrift voor Nederlandsche taalen letterkunde 51 (1932), 218-43.

Todorov 1968 Todorov, Tzvetan. ‘Poétique’. In: François Wahl (ed.). Qu'est-ce que le structuralisme? Paris 1968, 97-166.

Toffanin 1936 Toffanin, Giuseppe. Il teatro del Rinascimento. In: Silvio D'Amico. Storia del teatro italiano, a cura di -. Milano 1936, 61-102.

Toffanin 1965 Toffanin, Giuseppe. Il cinquecento. Storia letteraria d' Italia. [VI]. 7^a ed., riveduta e aggiornata. Milano [1965].

Tommaseo 1929 Tommaseo, Nicolò e Bernardo Bellini. Dizionario della lingua italiana. (...) Nuova ristampa dell'edizione integra. Torino 1929. 6 dln.

Tonelli 1924 Tonelli, Luigi. Il teatro italiano dalle origini ai giorni nostri. Milano 1924.

Tonello 1970 Tonello, Mario. ‘Lingua e polemica teatrale nella “Cortigiana” di Pietro Aretino’. In: Folena 1970 [zie boven], 201-89.

van Tricht 1951 Tricht, H.W. van. P.C. Hooft. Arnhem 1951.

Trinkaus 1970 Trinkaus, Charles. ‘[Recensie van] Mario Santoro, Fortuna, ragione e prudenza nella civiltà letteraria del Cinquecento. Naples 1967.’. Renaissance Quarterly 23 (1970), 165-8.

Tuynman 1971 Hooft, P.C. Sonnetten. Reden vande waerdicheit der poesie. Bezorgd door P. Tuynman. Amsterdam 1971.

Unger 1884 Unger, J.H.W.G. Az. Brederoo. Eene bibliographie. Haarlem 1884.

Van Laan Zie: van Laan 1970.

Vanossi 1970 Vanossi, Luigi. ‘Situazione e sviluppo del teatro machiavelliano’. In: Folena 1970 [zie boven], 1-108.

Vasari 1923-30 Vasari, Giorgio. Der literarische Nachlass. I Herausgegeben und mit kritischem Apparate versehen von Karl Frey. II Mit kritischem Apparate versehen von Karl Frey, herausgegeben und zu Ende geführt von Herman-Walther Frey. München 1923-30. 2 dln.

Vasari 1928-30 Vasari, Giorgio. Le vite de' piu eccellenti pittori, scultori et architettori. Prima stampa comentata e riccamente illustrata a cura di Pio Pecchiai. Milano 1928-30. 3 dln.

Veenstra 1946 Veenstra, F. Bijdrage tot de kennis van de invloeden op Hooft. Assen 1946.

[p. 326]

Veenstra 1970 Veenstra, F. Een litterair kunstrechtelijk triumviraat en heroïsche poëzie. Openbare les. Groningen 1970.

Vondel 1966 Vondel, [J. van den]. Jeptha of offerbelofte. Treurspel. [Uitgegeven door N.C.H. Wijngaards]. Zutphen [1966].

Voorn 1960 Voorn, H. De papiermolens in de provincie Noord-Holland. Haarlem 1960.

de Vooys 1950 Vooys, C.G.N. de. ‘Omgangstaal in het begin en tegen het einde van de zeventiende eeuw’. De nieuwe taalgids 43 (1950), 129-39.

Vossler 1900 Vossler, K. ‘Pietro Aretino's künstlerisches Bekenntnis’. Neue Heidelberger Jahrbücher 10 (1900), 38-65.

Wagenvoort/Van Groningen 1963 Wagenvoort, H. en B.A. van Groningen. De letterkunde der klassieken. Met medewerking van W.E.J. Kuiper, F. Muller, F. Sassen e.a. Zeist etc. 1963.

Weinberg 1950 Weinberg, Bernard. Critical prefaces of the French Renaissance. Evanston (Ill.) 1950.

te Winkel 1923 Winkel, J. te. De ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde. 2e druk. III. Haarlem 1923.

WNT Woordenboek der Nederlandsche taal. Bewerkt door M. de Vries, L.A. te Winkel e.a. 's-Gravenhage enz. [1864]-

Wolff 1911 Wolff, Max J. ‘Die Komödien des Pietro Aretino’. Germanisch-romanische Monatsschrift 3 (1911), 257-72.

Worp 1920 Worp, J.A. Geschiedenis van den Amsterdamschen schouwburg 1496-1772. Uitgegeven met aanvulling tot 1872 door J.F.M. Sterck. Amsterdam 1920.

Worp 1971 Worp, J.A. Geschiedenis van het drama en van het tooneel in Nederland. Rotterdam [1971]. 2 dln. [Reprint; 1904-1908^1].