Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 17

3495A. 1638 maart 18. Van J. Freinsheim.¹

O, si te parario alicuius ex illis magnis quorum maxime refert laudabilis et aliis invidenda curiositas vellet videre Tacitum, qualem nos animo et pene chartis concepimus. Adsunt enim omnia caementa, caesa materies, advecta saxa, marmora, quaedam etiam ornamenta partesque iam exsectae nobilissimi aedificii; superest, ut admoveatur manus

1 Hs. Kopenhagen, KB, NKS 2330 4^o, f. 15, copie. Een adressering ontbreekt; het is niet zeker dat deze brief aan Grotius gericht werd. De copiist had geen grote kennis van het Latijn, Een latere hand bracht verbeteringen aan, maar ging ook voorbij aan aperte fouten, die hieronder gedeeltelijk aangegeven staan. Johannes Caspar Freinsheim (Freinshemius) (1608-1660), filoloog en historicus, had zijn schoonvader Matthias Bernegger (1582-1640), hoogleraar in Straatsburg, geholpen bij de publicatie van een Tacitus-editie: C. Cornelius Tacitus. Accurante M. Berneggero, Straatsburg 1638. Op 12 juni 1638 verwijst Grotius in een brief aan Bernegger naar een eerdere brief van Freinsheim van [april] 1638 en vermeldt hij plannen voor een ‘nova ac maior editio’ die Bernegger en Freinsheim in voorbereiding hadden (no. 3627; zie ook nos. 3469 en 3609 (dl. IX)). Grotius beval de onderneming bij kanselier Oxenstierna aan; hertog Bernhard van Saksen-Weimar droeg via Friedrich Richard Mockhel ‘ein vortreffliches und recht fürstliches praesent von 100 spanischen Duplonen’ ter bevordering van de uitgave bij (nos. 3555 en 3831 (dl. IX); A. Reifferscheid, Quellen, p. 919).

[p. 465]

et architecti prudentia curaque componat atque exigat illud velut² Palatinum³ templumque politicae prudentiae. Quale quidem, si quis huic authori praeter nos aedificare velit, ad comparanda,⁴ quae modo innui, instrumenta opus habeat tot annorum, curarum, vigiliarum, librorum, chartarum, nummorum impensa, quot fere aetatem, rem denique nostram familiarem exhauserunt. Et nondum ea nominavi quae in ipsius operis constructione praecipue requiras: ingenium, eruditionem, accurationem, assiduitatem, diligentiam, quibus si cuivis cederemus, improbe faceremus⁵ qui talia machinamur, atque id non una causa optamus, inter alias hac quoque, ut viros, qui nos benignitate sua impellunt publica[e] studiosorum hominum utilitati posthabere nostram et vero deputare quicquid ex nobis rebusve nostris per communis commodi causam absumitur,⁶ commendare possimus iis qui laboribus nostris iuvari se sentient, ut sciant quibus potissimum ea gratia debeatur. Illos eum in modum adornatus Tacitus ad seram ut confidimus posteritatem egregia fama ferat, et ipse vicissim, si qua tamen miserorum etiam manibus voluptas superesse potest, laetetur hanc a discipulis suis sibi referri gratiam, Salutat tuam Dignationem amantissimus socer meus ex lectulo suo et qui ipse scribere non potest, petit rogatque, ut se quoque eodem in te animo, eadem gratitudine esse credas.

Faxit Deus, ut utriusque meliorem in statum regressa valetudo permittat, ipse tibi debitorum officiorum reverentiam exhibeat. Vale et [nobis]⁷ favere perge.

Argentorati, ex musaeo Berneggeriano, 1638, die 8 Martii.

2 Hs. ‘velud’.

3 Palatium, ‘mons Palatinus’, de eerst bebouwde heuvel te Rome, waar later de paleizen der keizers gevestigd waren.

4 Hs. ‘comporanda’.

5 Hs. ‘facemmus’.

6 De betekenis van deze passage is onduidelijk.

7 Het hs. heeft hier een open plaats.

Bovenaan de copie staat in een andere hand: Freinsheimius.