Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15

6988. 1644 augustus 6. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Regis in Anglia res videntur satis malae.² Sed in bello multae sunt fortunarum vices. Gravelingam captam iam noritis.³ Dux Anguianus cum marescallo Turenae se coniungit subventurus Friburgo. De proelio navali⁴ in Codano sinu⁵ nihildum certi habemus, sed quantum consentiunt rumores maius damnum Dani sensere.

Pauxillum restat ad indices super Annotatis ad Vetus Testamentum.⁶ Dominum Utenbogardum velim officiose salutes⁷ et leniter aurem ei vellas.⁸ Multum dubito an consilium illud de severius tractandis romanensibus semper bonos habiturum sit eventus.⁹ Si numerus minui non potest, quid attinet augeri odia?¹⁰ Sed de his viderint quorum curae ea res commissa est. Ego semper eorum misereor quibus ob conscientiam incommodatur.

Deus te, uxorem, liberos servet,

tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.

1 Gedrukt Epist., p. 970 App. no. 717. Antw. op no. 6977, beantw. d. no. 7003.

2 Het koninklijke leger van prins Rupert (Robert) van de Palts had bij Marston Moor (2/12 juli) een zware nederlaag geleden.

3 Deze berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 6 augustus.

4 De slag die koning Christiaan IV op 1/11 juli in ‘de Colberger Heyde’ (de wateren in de Hohwachter Bucht) met de vloot van de Zweedse admiraal Klas Fleming had geleverd. In de Gazette 1644, no. 92, dd. 6 augustus 1644, verscheen een neutraal verslag van de strijd in de Oostzee.

5 ‘in Codano sinu’, in de Epist. ten onrechte: ‘in Codano sane’.

6 De Parijse drukker Sébastien Cramoisy ondervond problemen bij het verkrijgen van een privilege voor de uitgave van Grotius' Annotata ad Vetus Testamentum, Parijs 1644 (BG no. 1137). Hierdoor was het persklaar maken van de indices in de verdrukking geraakt (Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau II, p. 240, p. 264-265, p. 361 en p. 384).

7 Johannes Wtenbogaert bracht een laatste bezoek aan zijn geboortestad Utrecht.

8 De tijd ontbrak om de bejaarde remonstrant nog eens te raadplegen over de noodzaak en de beste manier om de eenheid der kerken te herstellen.

9 De Staten van Holland overwogen een nieuw plakkaat uit te vaardigen tegen de ‘onlijdelijke stoutheid der Pausgesinden’ (Res. SH, dd. 11, 15-16, 18 en 23 juli 1644).

10 Vgl. J.D.M. Cornelissen, ‘Hugo de Groot en de vervolging der katholieken’ in Studia Catholica 20(1944), p. 201-208.

6 Augusti 1644.