Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

[p. 731]

6564. 1643 november 28. Aan H. Appelboom.¹

Clarissime domine,

Velim quam officiosissime omnia, quae a me proficisci possunt, obsequia illustri domino baroni Erico Oxenstiernae² offerri. Nam et excellentissimo parenti eius maximarum rerum sum debitor et ipsius supra aetatem eruditio omnium favorem meretur.

Deo gratias ago pro meliore reginae, dominae nostrae, valetudine³ eumque precor ut reginam diu nobis sospitem vegentemque in bonis rebus servet.

Oratio magni domini cancellarii ad ordines Suediae plena est sapientiae.⁴ Pacem optare christianorum est; ut ea bona habeatur, arma ostentare prudentium. Bene vir prudentissimus, cum de pacis conciliatoribus ageret, subticuit Daniae regis nomen. Satis enim erat sub generalibus verbis eum intelligi. Illud vero summae perspicaciae non sine causa eum regem armis se circumdare, quia facile fieri posset ut bellum se in ipsum vertat. Habet enim controversias ille plures,⁵ quae in bellum possent erumpere, ut cum Hamburgo et Brema, praeterea de vectigalibus in freto et Albi, et de comitatu Pinnebergensi. Ita uno sermone res duas magnas significavit dominus cancellarius: et Suedos sibi a Dano non metuere, et esse cur Danus sibi ab imperatore metuat.

Hic omnia solito more decurrunt. Bellum in Sueviam transportatum est.⁶ Quaeruntur pecuniae, sedantur motus.

Deus, clarissime domine, Claritatem vestram sospitet,

Claritatis vestrae studiosissimus,
H. Grotius.

1 Hs. Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61 A, 22. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 718 no. 1625. Afschrift in copieboek Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 4, p. 283. Antw. op no. 6538, beantw. d. no. 6580.

2 De ‘tourist’ Erik Oxenstierna, de jongste zoon van rijkskanselier Axel Oxenstierna, verbleef momenteel in de Republiek. Zijn wens om Grotius te ontmoeten ging pas in augustus 1644 in vervulling.

3 Koningin Christina vatte haar taken op 24 oktober/3 november weer op.

4 Grotius waardeerde de beschouwende toon van Axel Oxenstierna's toespraak op de eerste vergaderdag van de Zweedse rijksdag (10/20 oktober).

5 Koning Christiaan IV van Denemarken was verwikkeld in conflicten met Hamburg, Bremen, Zweden en andere zeevarende naties over het Elbeprivilege en de vaart door de Sont. Bovendien had hij nog geen overeenstemming met de keizer kunnen bereiken in het geschil over de erfopvolging in het graafschap Pinneberg na de dood van Otto VIII, graaf van Schaumburg, in 1640 (Acta pacis Westphalicae; Die kaiserlichen Korrespondenzen I, p. XXIII, p. 157-168 en p. 198-203, en Fridericia, Danmarks ydre politiske historie II, p. 339-341).

6 Onderstaande berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven dd. 28 november 1643.

Lutetiae, XXVIII Novembris 1643.

Adres: A monsieur/monsieur Appelboom, Suedois, à Amsterdam. Port.

In dorso schreef Appelboom: 1643 - 28 Novembr.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): D. Appelboom.

Bovenaan de copie te Den Haag: Appelbomio.