Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6509. 1643 november 1. Aan H. Appelboom.¹

Clarissime domine,

Non sunt mihi satis cognitae res Suedicae, sed quantum ex illustribus ac nobilibus adolescentibus qui hic fuere cognoscere potui, comitiorum pars maior² non tam ad nova tributa novosque dilectus feretur quam ad pacem, sed more Gothico, id est, si ea obtineri possit nullo famae, quae omnibus quidem sed maxime regibus curanda est, detrimento. Ego et ut christianus pacem amo et ut Suediae consiliarius puto eam Suediae non inutilem.

Cum Danis existimo simultates nobis fore perpetuas, non bellum,³ si non ob regis senis prudentiam, at ob senatorum nihil boni aut privatim sibi aut publice ex bello sperantium auctoritatem. Sed id propius cognoscetur si quando legati Danici in Suediam venerint. Quanquam et Russicum istud matrimonium suspectum esse Suedis nostris potest, qui multas partes istius imperii tenent victoriae iure.⁴ Non puto iniquum quod contra Anglorum, qui se parlamentarios dicunt, naves constituit rex Daniae.⁵ Dum manet controversia, certe regium ius apud reges omnes praevalere debet. Et magna his temporibus semper fuit regum Angliae Daniaeque coniunctio.

Reginae viduae nostrae quod optio data est aut redeundi in Suediam aut alibi vivendi,

1 Hs. Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61 A, 18. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 717 no. 1618. Afschrift in copieboek Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 4, p. 243. Antw. op no. 6425, beantw. d. no. 6523.

2 Op 10/20 oktober was de Zweedse rijksdag in Stockholm bijeengekomen.

3 Deze maand maakte Jakob Törnsköld aan de Zweedse opperbevelhebber Lennart Torstensson de Stockholmse plannen voor een gewapende actie tegen Denemarken bekend; zie no. 6369.

4 De Deense prins Valdemar Christian, graaf van Sleeswijk-Holstein, had zijn zinnen gezet op de tsarendochter Irina.

5 Eind juli was het Deense schip ‘Ark Christian’ bij het naderen van de haven van Newcastle door schepen van het Parlement aangehouden. Hierop reageerde koning Christiaan IV van Denemarken met een bevel om Engelse koopvaarders in de Sont aan te houden (Kernkamp, De sleutels van de Sont, p. 44, en CSP Ven. 1643-1647, p. 21-22 en p. 45).

[p. 658]

salvis sibi fructibus qui ex pactis nuptialibus aut testamento ad eam pertinent, laudo.⁶ Rex defunctus Galliae maximam apud Deum et homines professus est paenitentiam, quod matrem, non per omnia forte prudentem at matrem tamen, ad fortunam matri dolendam, regi pudendam reliquisset.⁷

Domino Flemingio et Suedis omnibus omnia quae a me proficisci possunt, semper erunt exposita.⁸

Hic exspectamus an marescallus Guebrianus⁹ bonis iam auctus copiis transiturus sit Rhenum et ibi substiturus. Caetera hic quieta sunt extra quasdam partes inter Languedociam et Aquitaniam, ubi motus sunt contra tributa, non sine metu ne longius gliscant. Id ipsum forte duriores animos ad pacem vertet, quam bonam det Deus, et Claritatem vestram, vir clarissime, servet ac sospitet,

Claritati vestrae studiosissimus,
H. Grotius.

6 De terugkeer van de Zweedse koningin-weduwe Maria Eleonora van Brandenburg naar haar geboortegrond.

7 Het berouw van koning Lodewijk XIII († 14 mei 1643) over hetgeen hij zijn moeder Maria de' Medici had aangedaan; zie no. 6235 n. 10.

8 De reis van Herman Fleming en Erik von der Linde naar Frankrijk en Italië.

9 Onderstaande berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven dd. 31 oktober 1643.

Lutetiae, Calendis Novembris 1643.

Adres: A monsieur/monsieur Appelboom, Suedois, à Amsterdam. Port.

In dorso schreef Appelboom: 1643 - Cal. Novemb.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): D. Appelboom.

Bovenaan de copie te Den Haag: Appelbomio.