Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6443. 1643 september 26. Aan J.A. Salvius.¹

Illustrissime domine,

Multum gaudeo de literis Excellentiae vestrae datis fine Augusti. Illas ad cardinalem Mazarinum tradi iussi.² Ipsum non video, nec videbo nisi aliter iubeat regina nostra, quia legatis regum apud se inferiorem adsignat locum et Eminentiae titulo salutatus Excellentiae titulum non reddit,³ nimirum, ut Romae sentiunt, aequalis regum et difficulter concoquens quod hic regii sanguinis principibus coactus sit cedere. Interim agnosco operam ipsius esse Suediae utilem, quamdiu Suedia in bello manet. Nam et ipsi et aliis nonnullis bellum usui est.

Ego quia res novas Suediae unde scribam non habeo, neque enim ea mihi adsunt instrumenta quibus ad rem tantam opus est, in rebus Suediae veteribus me exerceo et manuscriptos confero:⁴ Jornandis,⁵ Pauli Warnafredi,⁶ legum Gothicarum et Longobardicarum, in quibus non pauca reperio editis⁷ meliora. Habeo et chronographica⁸ et chronologica quaedam antehac non edita.⁹ His impendo eam partem vitae quae a publicis negotiis vacat. Interim et morti me parans, edo ea quae ad Veteris Testamenti intellectum pertinere arbitror, post, si Deus permiserit, aut hic aut alibi editurus illa quae Actibus et Epistolis apostolorum intelligendis servire poterunt.¹⁰ Quo autem in hoc vitae cursu metae sum

1 Gedrukt Epist., p. 716 no. 1611, en Epist. ad domum Sueciae, p. 49 no. 6 (naar copie Dresden). Afschrift in copieboek Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 4, p. 195. Copie te Stockholm, RA, Adler Salvius' Saml. E 5266. Afschriften ook in copieboek Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61, 256, en in copieboek Leipzig, UB, ms. 2633, f. 122, beide op naam van Schering Rosenhane. Antw. op no. 6416.

2 De brief van de gevolmachtigde Johan Adler Salvius aan Jules Mazarin van 31 augustus/ 10 september 1643; zie de bijlage bij no. 6416.

3 Kardinaal Jules Mazarin verplichtte de ambassadeurs zijn hogere waardigheid te erkennen; vgl. no. 6018 (dl. XIII) en 6033.

4 In 1637 had Grotius een begin gemaakt met het opstellen van zijn Historia Gotthorum, Vandalorum et Langobardorum (BG no. 735). Aangestoken door het jeugdig enthousiasme van Isaac Vossius kreeg Grotius weer lust om het werk te hervatten; vgl. nos. 5944 (dl. XIII) en 6379.

5 Toen Grotius in de zomer van 1636 aan rijkskanselier Axel Oxenstierna het voorstel deed om de oudheden van Zweden op schrift te stellen, noemde hij onder de werken die hij zou raadplegen ook de door Bonaventura Vulcanius verzorgde uitgave Jornandes episcopus Ravennas de Getarum sive Gothorum origine et rebus gestis, Leiden 1597; zie no. 2734 (dl. VII).

6 Paulus Warnefridus Diaconus († ca. 799), auteur van het geschiedwerk De gestis Langobardorum libri VI.

7 Voor de collatie van de leges benutte Grotius de editie Codex legum antiquarum, in quo continentur leges Wisigothorum ..., ex bibliotheca Frid. Lindenbrogii, Frankfort 1613.

8 De andere bronnen geven: ‘chorographica’ of ‘geographica’ (copie Stockholm).

9 Mogelijk de Chronica regum Visigothorum naar Codex Vaticanus reginae Christinae 1024 en de Codices Parisini, Lat. 4418 en 4669 (MGH, legum sectio I, tomus I, p. 457-461).

10 Zijn Annotata ad Vetus Testamentum zouden in 1644 uitgebracht worden (BG no. 1137). Na Grotius' overlijden verschenen nog twee delen met Annotationes in Novum Testamentum (BG nos. 1138 en 1141).

[p. 571]

propior, eo magis moveor, ut vobis, quorum in manu nunc est res christiana, pacem commendem, non dicam quibus conditionibus; Deus prospiciet, modo animus adsit pacem amans. Ita et suam [nobis] pacem Deus pacis largiatur, cuius tutelae et nunc et in aeternum, illustrissime domine, Excellentiam vestram commendo,

Excellentiae vestrae inservire paratissimus,
H. Grotius.

Lutetiae, 26 Septembris 1643.

Adres (volgens de uitgave der Epist.): Joanni Salvio.

Bovenaan de copie te Den Haag: Johanni Salvio.

De copie te Stockholm heeft in dorso: Grotius till Salvium.

Bovenaan de brief in de copie te Leipzig: Argumentum. Mazarinum adire non e re sua existimat. Cur? Lucubrationes suas memorat in eruendis antiquis rerum Suecicarum et Gothicarum historicis, necnon explicandis Actibus et Epistolis apostolorum. Pacem commendat.