Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6170. 1643 april 13. Van H. Appelboom.¹

Illustrissime domine legate,

Literae ex Suecia proximae nuntiant omnia ibi bene esse; cancellarium erysipelate² gravatum melius se iam habere. Conscripti Holmiam aliquot ex omnibus iustitiae collegiis ut consilia sua conferant super nonnullis iuris nostri articulis emendandis.³ Norcopiae nuper motus fuit civium quorundam adversus consules et edicta magistratus. Missi eo dominus Petrus Banerius et Canutus Pose;⁴ res iam composita, uno decollato, altero pecunia mulctato, caeteris relegatis.

Sigrotus, nobilis Suecus, Finnis salis coquendi rationes et officinas monstrarat, magno, ut literae meae testantur, rei publicae et privatae commodo,⁵ longe etiam maiore quam in Suecia fructu; aqua enim ibi duplo, imo et alibi triplo gravior quam in Suecia, lignorum et mercenariorum ea copia ut vili pretio illa comparari, hi conduci possint. Neque tam igne quam hieme ad hanc rem utuntur, usu comperientes Finnonicum algorem certare posse cum Hispanico calore, unde paucos post annos futurum sperant ut non tantum ad sufficientiam incolae salem habeant, sed et quod cum lucro ad exteros maris Baltici accolas distrahere possint. Quid hinc animi futurum putabimus mercatoribus Batavis, etiam Gallis et Hispanis? Nulli tamen haec salsedo magis bilem in nasum conciet quam vicino nostro ad ostia Oceani excubanti,⁶ sive quod tantum ex telonio ei decedat, sive quod occlusione freti ea quidem ratione nobis nocere non possit. Favemus et optamus prosperum successum.

Hindricus Nassoviae comes Holmiae commoratur, invisandi affinis campimarscalli Vrangelii gratia, brevi Viennam atque inde huc regressurus.⁷

Hisce vale, magne et certissime patrone, diu felicissime vive atque mihi semper fave, qui dum spiro ero,

illustrissimae Excellentiae vestrae addictissimus servitor,
H. Appelboom.

1 Hs. München, Bayerische Staatsbibl., coll. Camer., Clm 10354, f. 106^r-107^v. Eigenh. oorspr. Beantw. d. no. 6189.

2 ‘Erysipelas’ (bel- of wondroos). In februari kon kanselier Axel Oxenstierna een aantal vergaderingen van de Zweedse rijksraad niet bijwonen (Svenska Riksrådets Protokoll X (1643-1644), p. 20-21).

3 Zie voor de hervormingsvoorstellen, o.c., p. 13-18.

4 De rijksraden Per Banér (1588-1644) en Knut Jöransson Posse (1592-1664) kregen op 19/29 januari opdracht om de oorzaak van het tumult te Norrköping te onderzoeken (o.c., p. 7, 10, 28, en p. 46-47, en SBL II, p. 658-665; BLS XI, p. 342-343).

5 David Fredrik Siegerot (Ziegrot) bracht op 7/17 maart verslag uit van zijn onderzoek naar de zoutwinning in Finland (Svenska Riksrådets Protokoll X (1643-1644), p. 51-52).

6 De Zweden stoorden zich in toenemende mate aan de Sonttolpolitiek van koning Christiaan IV van Denemarken (Fridericia, Danmarks ydre politiske historie II, p. 283-292).

7 Hendrik (1611-1652), graaf van Nassau-Siegen, de latere Staatse gouverneur van Hulst, bracht een bezoek aan zijn zuster Amalia (1613-1669), echtgenote van de Zweedse veldmaarschalk Herman Wrangel (A.W.E. Dek, Graf Johann der Mittlere van Nassau-Siegen und seine 25 Kinder, Rijswijk 1962, p. 95-99 en p. 103-108; Archives d'Orange-Nassau, 2^me série IV, p. 78-80 en p. 81-82, en Briefw. C. Huygens III, p. 368 en p. 372).

Amstelodami, 13 Aprilis 1643.

Adres: A son Excellence, monseigneur Hugo Grotius, ambassadeur de sa Majesté et de la couronne de Suede, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 22 April.

En in dorso: 13 April 1643 Appelboom.