Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4949. 1640 december 1. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Quid in Italia actum sit, nondum apparet, sed Romam ivisse dicitur Mazarinus, partim ut papam conscium faciat eorum, quae acta sunt, partim ut quae restant inter officiales papae et legati Gallici² domesticos controversa componat.

Quod dux Bavarus³ paratum se simulat depacisci cum principibus Palatinis⁴, videtur id mihi facere, ut eorum principum, qui Ratisbonae sunt, concordes de hac re preces eludat et simul ut regem Britanniae lactet spe, inani quidem, sed tamen servitura illis, qui fortioribus consiliis obsistunt.

Cautionem itineris pro Gallis eorumque sociis vidi et de ea gratias ago Excellentiae vestrae. Sed in illa, quae pro Suedis sociisque Suedorum data est, velim scire, quis expressus sit locus.

Licentia illa Banneriani militis⁵ valde mihi displicet. Non omittet hostis inde nobis apud Germanos concitare odium et qui sociorum nobis restant, oppido pauci, eos tentare novis conditionibus.

Rex Daniae haud dubie scribet, ut ab armis liberae habeantur regiones Oldenburgicae et Bremensis; sed hoc tempore, qui magnas copias non habent, eorum spernuntur literae. Pacis spem exiguam etiamnunc video, nam praeter moras, quas nectit imperator, Galli multa de Germania tenent neque ii sunt, a quibus prospera fortuna utentibus facile impetres, ut reddant quicquam.

Audio difficiles nunc esse ex Anglia exitus. Itaque magna quidem hic nuntiantur, sed incerta.

De Havana quod dicitur, si verum est, magnum in eo sit momentum non Batavorum modo rebus, sed et Galliae ac nostrae Suediae. Quod autem a Batavis in Suedia actum est, si perfertur ad conventum tam magnum quam esse solet conventus Ordinum Hollandiae⁶, latere vix poterit.

Dicuntur Catalanorum arma a clero et monachis probari validis apud populum

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 257. Gedrukt Epist., p. 906; ibid., p. 657. Verschillen in orthografie en aperte onjuistheden in de copie Uppsala zijn niet gesignaleerd. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

2 François-Annibal d'Estrées, markies van Coeuvres.

3 Maximiliaan I, keurvorst van Beieren.

4 Karl Ludwig van de Palts en zijn broers Ruprecht, Moritz, Eduard, Philipp en Gustav.

5 Het leger van de Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.

6 Het rapport van het Staatse gezantschap naar Zweden werd in de vergadering van de Staten van Holland van 14 december voorgelezen en goedgekeurd.

[p. 641]

concitoribus; scriptum quoddam⁷, quo causam suam tuentur Catalani, brevi proditurum puto Gallico sermone: inde judicium fieri poterit et de aequitate causae et de proposito. Dicuntur misisse formulam federis ad principem Condaeum⁸, accipere ab eo militem et stipendium paratum habere ad sexaginta millia scutatorum, centum millia scutatorum ab illis missa Massiliam ad emenda arma et bellicum pulverem; in arca publica Barcinone esse XVIII milliones auri. Sed it contra eos valido cum exercitu rex Hispaniae et ex nobilitate quidam, quibus major spes in regno quam in libertate, ostendunt sibi non probari quae Barcinone a summis rectoribus fiunt. Ita, ut de Galliis ait Tacitus, nondum victoria, jam discordia erat⁹.

Spargitur hic rumor, sed mihi parum credibilis, conventurum cum rege Galliae cardinalem Sabaudum sine Thoma principe¹⁰. Dicuntur ad pacem tendere Francisci Melonis¹¹ consilia.

Fridberga, quantum audimus, nondum oppugnata a Glenio¹² satisque bene ei loco prospectum a Rosa¹³, qui et quingentos Croatas ceciderit.

Bavarici in Palatinatu et agro Wirtembergico se tenent; caesariani in Suevico, sed tenui manu.

Leganesius¹⁴ cum Helvetiis transegit uteturque militum ejus gentis opera ad tutandum agrum Mediolanensem.

A magno mogore¹⁵ legatus Constantinopolim venit¹⁶; a Constantinopoli autem qui ad Moscovitas missus erat dicitur a Polonis interceptus¹⁷ et reperta mandata Polonis noxia. Id an verum sit, in Batavis jam forte noscetur certius.

Hispani milites a Perpiniano et Salsa magnam vim pecoris et equorum abegere a locis circa Narbonem. De Offenburgo et Dola obsidendis vere venturo sermones jactantur.

Deus Excellentiae vestrae faveat semper.

Excellentiae vestrae perpetua observantia devinctus
H. Grotius.

7 Vermoedelijk het anoniem verschenen geschrift van Gaspar Sala y Berart († 1670), Proclamación Católica a la Magestad piadosa de Filipe el Grande Rey de las Españas, y Emperador de las Indias nuestro Señor. Los Conselleres y Conseio de Ciento de la Civdad de Barcelona. En Barcelona. Por Sebastian y Iayme Matevad Impresor de la Ciudad y su Vniversidad. Año 1640. Daarvan is - in tegenstelling tot Grotius' mededeling in no. 4951 - een volledige Franse vertaling bekend: Plainte catholique Addressée A la Majesté de Philippe le Grand Roy des Espagnes, & Empereur des Indes, nostre Souverain Seigneur: Par les Consvls et Conseill Des Cent de la Ville de Barcelone... Traduit de l'Espagnol en François, jouxte la Copie envoyée de Barcelone en ce pais. Amsterdam Chez Ian Ianssonivs, Libraire. M.DC.XLI; Knuttel, Cat. v. Pamfl. no. 4765. De identificatie van de auteur is naar J.H. Elliott, Revolt Catalans, p. 507.

8 Henri de Bourbon, prins van Condé.

9 Tacitus, Hist. IV, 69.

10 Resp. kardinaal Maurizio en Tommaso Francesco van Savoye.

11 Francisco de Mello, graaf van Assumar, markies van Tor de Laguna, vice-koning van Sicilië.

12 Gottfried Huyn, graaf van Geleen, keizerlijk bevelhebber.

13 Rheinhold von Rosen, een van de directeuren van het leger van wijlen Bernhard van Saksen-Weimar.

14 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan.

15 Behadir-Ghiraï, groot-mogol der Krim-Tartaren. aant.

16 Niet geïdentificeerd.

17 Niet geïdentificeerd.

Lutetiae, 1 Decembris 1640.

Adres: Ludovico Camerario, reginae regnique Sueciae consiliario et legato apud praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Redd. 8 Decemb. 1640.