Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 10

4128. 1639 mei 26. Van P. Pels⁶.

Mijnheer,

U. Ex.^cie, hebbe over dry weecken lest geschreven⁷. Daer en is geene sunderlinge veranderinge, alhoewell dat hier brieven en tijdinge uyt de Sondt is, dat sijne may.^tt van Dennemarcken⁸ saude verboden hebben geene schepen naer Coninxbergen te zeylen en dat daerenboven gespargeert wordt, datter 2 Densche orloghschepen vor de Pilauw kommen sauden, soo en kan ick sulckx vor het effect niet aennemen, dordien dat ick uyt het hoff van Polen bericht werde, dat den kayserlycken ambassadeur, graff Curts⁹, die hier van Lubeck alle uren verwacht wordt, van Hamborgh ofte uyt Gluckstatt an sijne may.^tt van Polen¹⁰ heft geschreven bij den coning van Dennemarcken soowel geaccordeert en geaccomodeert hadde, datter geen belettsell en saude geschieden. Daerop dan ooc dor sijne may.^tt van

6 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 16. Eigenh. oorspr. Paulus Pels was Staats agent te Danzig.

7 De laatst bekende brief van Pels vóór no. 4128 is no. 4086 van 28 april.

8 Christiaan IV.

9 Ferdinand Siegmund Kurz, keizerlijk afgezant.

10 Wladislas IV (VII).

[p. 353]

Polen eenen extraordinairen scherpen brieff an dese stadt geschreven, dat sij bij sijn ongenade den tax der goederen tot betaelinge van de toelaage sauden willen reformeren naer de lijste van Coninxbergen, die dor de handt der dienaren van Spirings¹ geschreven is.

tIs secker, dat sijne may.^tt van Polen op den 2/12 julio met den churvorst van Brandeborgh² conferencie hauden sall. Daer en gebreecken geene gemeyne discoursen, dat de wervinge van den kayserlijcken ambassadeur ten principaele aengesien sijn op Pollacken ter renforcement van de imperiale armeën, ooc dat de correspondencie van Arnem³ tendeert yets te attenteren tot diversie op Lijfflandt. Ben ooc bericht, dat de schepen op de reede van Dansick die tot verhinderinge van den toll daer soo lange gelegen van qualiteijt sullen veranderen ome in den plaetse te hinderen alle toevoer naer Pommeren.

Ons verlangt seer wat het succes van den rijxdagh in Dennemarcken⁴ ons seggen sall; den rijxdagh in Polen⁵ gaet seckerlijck voorts in october naest kommende.

Ick blijve, Mijnheer,

u.Ex.^cel Dw.
P. Pels.

1 Arend, Abraham, Dirck en Isaac Spiring.

2 Georg Wilhelm, keurvorst van Brandenburg.

3 Hans Georg von Arnim-Boytzenburg.

4 Deze werd te Kopenhagen van 22 april tot 25 mei gehouden. Vergeefs probeerde Christiaan er geld voor het werven van soldaten en het kopen van kanonnen te krijgen. De koning was namelijk beducht voor moeilijkheden met Zweden.

5 Zie no. 4053, p. 231 n. 2.

16/26 mayo 1639, Dansick.

P.S. Compt in de stadt eenen Schottsen schiper hebbende den Denschen admirael⁶ gesprocken, die hem heft aengesegt, bijaldien met Spirings pas van Koninxbergen compt, schip en goet te verbeuren. Ick en kan niet anders ordeelen, ofte Dennemarcken sall den toll tot Coninxbergen laeten, maer mij dunckt, dat hij sall begeeren, dat de Spiringen dien niet en collecteren als hem van hun geaffronteert vindende; dogh in korte sullent sien.

6 De betiteling ‘admiraal’ had in het Denemarken van die dagen een dubbele betekenis. Men duidde er enerzijds de hoofdofficieren ter zee van de Deens-Noorse marine mee aan, anderzijds werd de term gebruikt voor iedere zee-officier die voor een bepaalde expeditie commandant was van een eskader. In dit laatste geval gold de titel slechts voor de duur van de expeditie. Volgens H.D. Lund, Christian den Fjerde og hans Mænd paa Bremerholm (Kopenhagen 1889) was van 11 maart tot 5 december 1639 commandant van een expeditie Stenzel von Jasmund; het is echter niet bekend met welke bestemming (p. 248).

Adres: Son Exelence Monsegnieur l'ambassadeur de sa may.^tt et couronne de Swede à Paris.

Boven aan de brief schreef Grotius: Rec. 12 july.

In dorso: 26 may 1639 Pels.