Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3865. 1638 november 27. Aan A. Oxenstierna⁵.

Excellentissime atque Illustrissime Domine,

Dux Vinariensis⁶ captis idoneis ad infestandum Brissacum locis supra urbem mola infra colle Molsbergo his addere parabat montem Eckersbergum, qui arcis in modum ex proximo urbem despicit. Munitiones castrorum cis Rhenum mille ac ducentorum militum labore bene procedebant scalaeque e Colmaria ducentae in castra venerant, cum postremae inde literae scriberentur. Dicebant perfugae ex urbe non esse in ea ultra centum⁷ et quingentos milites bene valentes. A Geneva literae etiam missos ex urbe dicebant in castra, qui de pactis loquerentur, unde sparsa latius fama jam deditam urbem vulgaverat.

Dux Longavillanus⁸ jam capta per suos Lunaevilla multis praeterea hostium ad Blamontium caesis tuto jam poterit se cum Vinariensi conjungere et oppugnantium, si opus est, augere numerum.

5 Gedrukt Epist., p. 482; Oxenst. Skrifter 2. afd. II, p. 549.

6 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

7 De uitgevers der Oxenst. Skrifter hebben ten onrechte het woord ‘equos’ aangevuld. In de Gazette de France dd. 27 november 1638, no. 169 p. 714 staat vermeld: ‘Six soldats qui estoient prisonniers dans Brisac s'en estant sauvez, ont raporté que vingt de leurs compagnons sont morts de faim dans la place que la garnison n'est pas à present de six cens hommes, qui n'ont chacun que trois onces de pain par jour, encore n'y en a-il pas pour trois semaines,...’.

8 Henri d'Orleans, hertog van Longueville.

[p. 716]

Constat dissidere inter se graviter Goetsium¹ et Lamboium². Goetsius repulsus ab arce Gutemberga Landshuto non procul, quam oppugnare coeperat, peditem suum in valle ad Kinsingam tenebat equite misso ad vicina Constantiensi lacui. Dicitur in eas partes se transferre Piccolominius³.

At trans Alpes nova exorta est procella. Cardinalis Sabaudus⁴ accepta Hispani⁵ munere Nicaea Palea oppido inde se in terras Pedemontanas cum armis intulit. Diffisa popularium animis vidua Sabaudica⁶ ac persuasa conjuratum a multis, ut ipsa, filius infans⁷ et cardinalis Valetta⁸ in cardinalis Sabaudi manus traderentur, in arcem Augustae Taurinorum et in alia ejus regioni loca praesidiarios Gallos magno numero recepit; et in arcem quidem trecentos. Quod ipsius consilium sicut necessitate excusari potest, ita dubium non est, quin inflammatos populi animos magis etiam sit iritaturum. Accedit aliud periculum ex morbo ducis infantis, qui, si aut suo fato aut Itala arte intereat, jus imperii Sabaudici extra controversiam ad cardinalem Sabaudum, Hispanicae factionis hominem, devolvitur, quippe cum feminae antiquitus incapaces sint ejus ducatus tenendi. Galli majores copias illuc mittunt certi contra quemvis possessioni insistere.

Orator sive bajulus Venetus⁹, qui Galatae habitabat, inde migrare Constantinopolim jussus praefecti ejus urbis¹⁰ imperio custodiis circumseptus est¹¹.

Contra Espernonium¹² vetera ac nova conquiruntur crimina.

Est hic missus Geneva ad regem¹³ senator, Saracenus nomine¹⁴, qui civitatis istius animum rebus Suedicis ac Vinariensibus optime volentem large mihi praedicavit.

Gratulationis officio apud regem reginamque¹⁵ et bonis votis apud infantem¹⁶ perfunctus jam eram laetitiaeque publicae participem me et lucidis ignibus et vino liberaliter vicinis praebito ostenderam antehac). Non omittam tamen ex speciali jussu renovare gaudium literasque reginae¹⁷, dominae clementissimae, regi tradere, deinde quae responderit significare.

1 Johann, graaf van Götz.

2 Wilhelm, baron van Lamboy.

3 Ottavio d'Arragona, prins van Piccolomini.

4 Maurizio van Savoye.

5 De Spaanse opperbevelhebber in Noord-Italië was Diego Mexia Felipes de Guzmán, markies van Leganés.

6 Christine de France, hertogin van Savoye.

7 Carl' Emanuele van Savoye.

8 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

9 Alvise Contarini.

10 De caimacan Massa Pasja.

11 Tot hiertoe is de brief praktisch gelijkluidend aan no. 3867 dd. 28 november aan Ludwig Camerarius.

12 Jean-Louis de Nogaret de La Valette, hertog van Epernon.

13 Lodewijk XIII.

14 Jean Sarrasin (†1641).

15 Anna van Oostenrijk, koningin van Frankrijk.

16 Lodewijk XIV, geboren op 5 september 1638.

17 Christina van Zweden.

[p. 717]

Deus, Excellentissime et Illustrissime Domine, omnia salutaria det reginae, regno Tuaeque Sublimitati.

Lutetiae, 17/27 Novembris 1638.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

Adres: Axelio Oxenstiernae, Sacrae Reg.Maj. Regnorumque Sueciae Senatori et Cancellario.