Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

[p. 541]

3238. 1637 september 5. Aan S. Bielke¹.

Illustrissime Domine,

Venit huc in aulam Manicampius², Colmariae praefectus, ducis Bernhardi³ mandatu regem⁴ oraturus, ut ejus augeat copias, quando ad Waertium⁵ adjungere se audiuntur et Savellius⁶ et Grana⁷; tum vero et a tergo superventurus dux Carolus Lotharingus⁸, praeterea et Bavarus⁹ et Antistites Maguntiacensis¹⁰, Coloniensis¹¹, Würtzenburgicus¹² contrahere in ipsum vires. Habet jam dux Bernhardus pontem e navibus instratum Rheno. Pugnae, ut vicinis hostibus, crebrae et modo his, modo illis secundiores, haud magno in rem summam momento.

Pugnatur eum in modum et alibi: XII Augusti novi Cal. in comitatu Burgundiae, qui Bleterano erant egressi¹³ Hispanorum partim equites partim pedites pene centum a Gallis ductore Gebriano¹⁴ caesi; in Hannovia apud Landresium XXI die mensis ejusdem itidem hostium aliquot a Gallis interfecti. Ajunt Galli suorum ducentos ibi fuisse contra mille ducentos hostium, minime parci rerum suarum praedicatores.

Jam vero et Castilionaeus¹⁵ circumsesso Danvillerio arcibusque nonnullis occupatis equites hostium fudit, quos fuisse ajunt turmas quatuor praeter CCC arcubusarios itidem in equis et adjunctos eis peditum ducentos, apud Olisium. Egressi Hagenovia Galli castella cepere aliquot apud Kaltenhusam, unde non longe duo, qui ibi sunt, amnes coeunt.

Cardinalis Valetta¹⁶ parte sui exercitus relicta ad permuniendum Malbodum majori cum parte obsidere cepit Avennas, nobilem Hannoviae urbem, quinque valli propugnaculis et extra lunatis aliquot munimentis praesidioque mille et quingentorum hominum sese tutantem, incerto an responsurus sit spei Gallorum eventus praecipitante jam anno et Hispano¹⁷, postquam de Breda liberanda desperare coepit, cunctas vires istuc vertente.

Jam nunc edoceor Carolum ducem Brisaci Rhenum transiisse cum IV millibus, equitibus plerisque. A rege vero duci ad supplendas, quae fuga exhaustae sunt, Halerii¹⁸ copias mitti tria peditum millia, equites quingentos; data et mandata

1 Gedrukt Epist., p. 356. Gelijkluidend aan no. 3239 dd. 5 september aan L. Camerarius; zie aldaar, p. 542. Voor Sten Bielke zie men. no. 2945, p. 67 n. 7.

2 Achille de Longueval Sr., baron van Manicamp.

3 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

4 Lodewijk XIII van Frankrijk.

5 Johan van Werth, ruiteroverste in het leger van keizer Ferdinand III.

6 Federigo, hertog Savelli, hertog van Poggio Nativo.

7 Francisco del Caretto, markies van Savona y Grana.

8 Karel IV, hertog van Lotharingen.

9 Maximiliaan I, keurvorst van Beieren.

10 Anselm Casimir Wambold von Umstadt, aartsbisschop van Mainz.

11 Ferdinand van Beieren.

12 Franz von Hatzfeldt und Gleichen.

13 De copie te Uppsala heeft abusievelijk: Ingressi.

14 Jean-Baptiste Budes, maarschalk van Guébriant (1602-1643).

15 Gaspard de Coligny, graaf van Châtillon.

16 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

17 De kardinaal-infant don Fernando.

18 François de l'Hospital, sieur du Hallier.

[p. 542]

sub finem hujus mensis solvendae ejus, quae duci debetur, pecuniae ad DC¹ florenorum millia. Videtur res ad praelium spectare. Argentoratenses satis commodos se duci praebent. Inde missae pleraeque naves, e quibus structus est pons.

Magna est et Gallorum et Anglorum exspectatio de approbatione foederis Wismariensis² et hujus, quod cum Anglis factum est Lutetiae³.

Etiam Piccolominium⁴ ire adversus ducem Bernhardum ajunt, qui apud cardinalem Valettam sunt captivi. Literae ex ejusdem Valettae castris scriptae III VIIbris nos docent derelicto ob difficultates Avennarum obsidio verti curas ad obsidium Capellae.

Precor omnia prospera tibi familiaeque tuae, Illustrissime Domine.

Excellentiae Tuae perpetua observantia addictus
H. Grotius.

1 De tekst der Epist. heeft abusievelijk IX. Vgl. no. 3240, p. 545.

2 Het verdrag van Wismar tussen Frankrijk en Zweden was op 30 maart 1636 gesloten en werd door de Zweden eerst in het najaar 1637 geratificeerd.

3 Zie no. 3166, p. 426 n. 4.

4 Ottavio d'Arragona, prins van Piccolomini, hertog van Amalfi, bevelhebber in het keizerlijk leger.

Lutetiae, V Sept. novi Calend. anni MDCXXXVII.