Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 6

2296. 1635 september 29. Van N. van Reigersberch¹.

Mijn Heer,

Ick heb geen ionger brieven als van den sevenden deser. Dit is nu den tweeden, die ick in den tijt van ses dagen schrijve, alleen omdat ick wetende niet garen brieven soude laten gaen sonder die t'accompangeren.

De Staten van Hollant sijn noch vergadert ende niet apparent haest te scheyden. Het redres van de zee, vinden van middelen, meer als nodych ende qualijck te beiegenen, houden haer meest geoccupeert. De commissarissen tot ondersouck van de leste desordre van onse oorloochscepen stellen veele cappitaines gevangen². Quast³, die het esquadre commandeerde, dat bij den viant noyt is geweest, maer alleen int gesicht, is mede met sijn bijhebbende cappitainen in gevanckenisse gestelt. Den admirael Dorp⁴ is gegaen naer sijn Ex.^tie5 om sijn dienst, soo hij gevouchelijck kan, te verlaten, ende inclineren de Staten van Hollant eenen Marten Herpertse⁶, voor desen cappitain op het schip van den admirael Piet Heyn, als viceadmirael in plaetse van Lieffhebber⁷ in zee te senden. Te Dunckercke wert wederom sterck geëquipeert; hier doet men oock devoir de scepen in zee te helpen.

Het schijnt, een voornemen is geweest om den cardinael-infante⁸ te attraperen, ende dat sijn Ex.^tie met acht duysent man daerom op was getrocken; dan den cardinael vertrocken sijnde naer een seeckerder plaetse, sijn de onse sonder yet te attenteren int leger gekeert. Den viant is seer wacker, maeckt verscheyde aenslagen, meer in desen tijt, dat wij soo vast daer boven sijn genagelt, als op andere te apprehenderen, omdat, hij eenyge avantagie elders becommende, wij onse macht op twee plaetsen qualijck souden connen employeren. Eenyge gedeputeerde sijn van Hollant naer sijn Ex.^tie gesonden om over het redres van de zee te spreecken.

Monsieur le marquis de S.^t Chaumont⁹ heeft hier en passant een audiëntie, alleen complimenteuse, gehadt, verseeckerende den staet van de goede affectie ende intentie van den conynck¹⁰, wiens desseins alleen strecken om te commen à une seure et glorieuse paix; verreysde donderdach naer den Neder-Saxyschen creyts, sommyge suspiceren oock naer Polen.

1 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., M 5 i. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Gedrukt Rogge, Br. Nic. v. Reigersb., p. 207.

2 Vgl. no. 2511 van G.J. Vossius dd. 17 maart 1636 (dl. VII).

3 Vice-admiraal Hillebrand Gerritz. Quast; vgl. no. 2277, p. 223.

4 Filips van Dorp; zie over hem V no. 2111, p. 493 n. 3.

5 Frederik Hendrik.

6 Maarten Harpertsz. Tromp (1598-1653); hij was kapitein op de Groene Draak, het admiraalsschip van Piet Hein, toen deze tegen de Duinkerkers sneuvelde (20 juni 1629). In 1637 verving hij Van Dorp als luitenant-admiraal.

7 Jasper Liefhebber (na 1591-1641), van 28 april 1628 tot 1635 vice-admiraal.

8 Don Fernando; zie over hem IV, p. 412 n. 11.

9 Melchior Mitte de Miolans, markies van St. Chaumont, als extra-ordinarius gezant naar Duitsland gezonden.

10 Lodewijk XIII van Frankrijk.

[p. 251]

Van de Engelsche vlote hooren wij niet; maer een schip commende geseylt in negenentwintych dagen van Lisbon relateert, dat de schepen daer naer Brasiliën geëquipeert noch niet wt en waren, soodat men oordeelt, sij een heel saisoen sullen verliesen ende d'onse tijt geven om haer te verstercken.

Serranus¹ continueert door sijnselven ende de sijne alle devoiren te doen, capterende d'absentie van Gracchus²; dan oordeelt Irenaeus³, dat hij niet wt sal rechten. Alle de achterraden van Aristoteles⁴ sijn bij de sijne thuys besocht ende gesproocken, ende is wederom nieuw schrijvens gecommen. De cleyne opinie, die men heeft van sijn integriteyt ende goede intentie, geeft cleynen ijver om op hem te letten. Dat roer hadde wel een goet steurman⁵, maer waer sal men hem vinden?

Ick bidde om mijn gewonelijcke gebiedenisse, ende blijve

UEd. gansch geaffectionneerde ende
dienstwillyge.

1 Schuilnaam voor Adriaen Reyniersz. Pauw, die nog steeds vergeefs op zijn terugroeping uit Parijs wachtte.

2 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

3 Pseudoniem van Nicolaes van Reigersberch.

4 Codenaam voor Holland; bedoeld zijn de steden van dat gewest.

5 Hier is waarschijnlijk een woord als ‘nodych’ uitgevallen.

Desen 29 Sept. 1635.

Soo lange twee van Caesars voochden⁶ wt sijn, kan Iovinianus⁷ niet voorderen. De sterfte neempt dagelijck toe, sijnde de voorlede weecke tot Leyden over de negenhondert gesturven.

6 Caesar is een codenaam voor Rotterdam; het betreft hier twee van de drie burgemeesters Joost Adriaensz. van Coulster, Willem Allertsz. van Couwenhoven en Pieter Foppe van der Meyden.

7 Pseudoniem van Nicolaes van Reigersberch.

Adres: Mevrouw Mevrouw De Groot Tot Paris.

Op de adreszijde schreef Grotius: 29 Sept. 1635 N. Reigersb.

En: rec. 1 Nov. n. st.