Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 6

2200. 1635 juli 27. Aan N. van Reigersberch³.

Mijnheer,

Twee van uE. brieven creegh ick beide gisteren van den tweeden⁴ ende van de negende⁵ met seer particuliere advysen, waer ick uE. seer bedancke.

In Duitschlant gaende de saecken seer quaelijck door het versuim van de vrunden. Den vijant heeft ontrent Straesburg ende Colmaer alle den oegst bedorven oft wechgenomen tot groot ongeryf van de steden. Aen hertogh Bernhard⁶, wiens volck begon te verloopen, geeft den coning⁷ 300^m gulden, maer verstaet, dat daermede die armee aen hem is. Den coning sal hem oock eenig voetvolck bijsetten, maer waerover het opperste commandement sal sijn bij den cardinael de la Valette⁸. Somme: 's conings wapenen sullen overal sijn tot den Rijn, uitgenomen daer den vijant is.

Mons.^r de Feuquière⁹, lieutenant aldaer van den coning, die volgens het contract 12^m most hebben, heeft bij hem ontrent duisent ende eenige in de guarnisoenen van Manheim ende Franckendael. Nu schijnt het, dat men alles wil repareren ende God geve, dat men haest genouch doe, eer meer steden verloren gaen.

Uit Italiën hooren wij noch geen effecten van hetgunt met Savoye was be-

3 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., H 18 l. Eigenh. oorspr. Antw. op nos. 2168 en 2176; beantw. d. no. 2241. Niet ondertek.

4 No. 2168.

5 No. 2176.

6 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

7 Lodewijk XIII van Frankrijk.

8 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

9 Manasse de Pas, markies van Feuquières.

[p. 112]

sloten. Bij de Latouwe¹ werdt over onse Neef² hart geclaegt, alsoff hij al te Tulipaes³ waer. Diergelijcke dingen seggen sij van Xenocrates⁴ oock wel, als hij niet al doet, dat haer lust. Van Lunenburg⁵ staen wij in twijffel. Arnhems⁶ actiën seit men, dat liepen om 't volck van Brandenburg⁷ ende Lunenburg aen den Sax⁸ te brengen door practycque.

Den Franschen ambassadeur⁹ heeft in Engelant gepreponeert, dat d'een comende bij des anders custen ofte bij de vloot soude strijcken, de vlooten aen malcander teicken doen van mutuelle vrundschap. 't Schijnt de Engelschen daermede niet tevrede en sijn.

Te Wenen werdt noch gearbeit om den coning van Polen¹⁰ met de Toscane¹¹ te doen huwelijcken ende den keiser¹² verwacht volck van daar. Aitsama¹³ is cloeck. Verstaet al, dat op de Rose¹⁴ loopt. Maer door eigen insichten wat te Hannibals¹⁵. Sijne vrundschap te onderhouden, can niet quaed sijn ende te doen verstaen, dat wij van Stesichorus¹⁶ volck sijn. Van inval in Artois sie ick hier geen apparentie.

De propoosten bij Numerianus¹⁷ gehouden behagen mij wel ende ben haer daerover geobligeert, als oock aen den bailiu van Texel¹⁸.

Ick heb altijdt aen uE. weeckelijck geschreven. Twijffele, off alle brieven sijn overgecomen, daerom moeten wij verscheide wegen beproeven.

Van mijne saecke van Rotterdam¹⁹ weet ick niet anders te schrijven, dan ick voor desen heb geschreven. Mijne boecken allegader, geen uitgenomen, oock mijne papieren sullen nergens beter sijn als hier. Bidde alsnoch, dat men weder sie te becomen alle papieren, die mij ofte mijn huisvrouw eertijds sijn onthaelt ende die men mij schuldigh is te laeten volgen uit crachte van de sententie.

1 Codenaam voor Frankrijk; Van Reigersberch heeft erboven geschreven: Vranckerijck.

2 Frederik Hendrik; zie over deze schuilnaam J. Fox, Hugo de Groot en de Gravin van Hohenlohe-Langenburg in Nederl. Archievenbl. 1962, 1^o afl., p. 40.

3 Tulipa is een codenaam voor Spanje; Van Reigersberch heeft erboven geschreven: Spaens.

4 Schuilnaam voor de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

5 Georg, hertog van Braunschweig-Lüneburg.

6 Johann Georg von Arnim.

7 Georg Wilhelm, keurvorst van Brandenburg.

8 Johann Georg, keurvorst van Saksen.

9 Jacques d'Angennes, markies van Poigny.

10 Wladislas VII (IV).

11 Anna de Medici; zie no. 2196, p. 106 n. 8.

12 Ferdinand II.

13 Foppe van Aitzema, resident van de Republiek te Hamburg. De naam staat in de tekst in cijfercode: 100.200.49.234. met door Van Reigersberch een begin van ontcijfering erboven geschreven.

14 Codenaam voor Duitsland; de naam staat er door Van Reigersberch boven geschreven.

15 Hannibal is een schuilnaam voor Ferdinand II; Van Reigersberch heeft erboven geschreven: Keysers.

16 Codewoord voor vrede; Van Reigersberch heeft de betekenis erboven geschreven.

17 Codenaam voor Amsterdam.

18 Mr. Johan Hasselaer, schout van Texel en baljuw van het Eyerland; hij moet overleden zijn vóór 9 oktober 1638, toen Salomon Sweers zijn opvolger werd.

19 Dit doelt op Grotius' pogingen zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.

[p. 113]

De heer Spierinck¹ hoop ick, dat voor ons goede sorge sal dragen. Men [is] ons geen gagie nu schuldigh. Ende wat de costen aengaet van reisen ende anders, die heb ick nu eerst overgesonden.

Ick bidde uE. om onse recommendatie aen Moeder², susters³, broeders⁴ ende vrunden. Neef Reigersberg⁵, die bij ons is, is naerstigh.

UE. dienstwillige.

1 Petter Spiring Silvercrona, raad van financiën van Zweden; hij was met een missie naar de Republiek belast.

2 Maria Nicolaï.

3 Van Maria's zusters was nog slechts Suzanna, weduwe van Dr. Anthonie Bloncke, in leven. Grotius zal dus ook zijn eigen zuster Adriana, vrouw van Frederik van Losecaat, en zijn schoonzuster Alida Graswinckel bedoelen.

4 Frederik van Losecaat, Willem de Groot en David van Reigersberch, burgemeester van Veere.

5 Johan of Pieter; zie no. 2160, p. 47 en n. 3 aldaar.

Tot Parijs, den 27 Iuly 1635.

Adres (met andere hand): Mijn Heer (Mij)n heer Reigersberg, raet in den Hoogen Raet in Hollant, ten huyse van d'heer Rekenmeester Reigersberg tot Middelburg.

Port.

In dorso schreef Van Reigersberch: Broeder de Groot, den 27 Iuly 1635 tot Paris.