Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1954. 1634 september 20. Aan B. Aubery du Maurier².

Quanto affectu, amplissime vir, et me et mea amplectaris, si non intellexissem antehac, satis magnum mihi testimonium praebuit epistola³, qua mihi viri prudentissimi rebusque actis nobilissimi⁴ amicitiam gratularis. Utinam tam Christiano orbi utilis sit opera mea, quam ego ejus mala animo misereor. Comiter tu et hoc, quod eorum, quae perpessus sum, et te ostendis memorem et me immemorem non sinis:

... μέτα γάϱ τε ϰαὶ ἄλγεσι τέϱπεται ἀνήϱ

ὅστις δὴ μάλα πολλὰ πάϑῃ ϰαὶ πόλλ᾽ ἐπαληϑῇ,⁵

quorum utrumque in me convenit.

Potueram ego antehac advenisse ad illustrissimum cancellarium regni Suedici et Foederis Evangelici⁶ gubernatorem tempore et his rebus et mihi prosperiore. Sed ut ipsius magnus animus rebus duris magis inclarescit, ita nos quoque aequum est tanti ducis exemplum sequi.

Videtur laborantis Germaniae spes posthac e Gallia pendere; quam utinam ratam praestet Deus. Post amissam inter lenta protestantium consilia Ratisbonam⁷ et Danubiwertam⁸ et infelix ad Nordlingam⁹ praelium, quo prostrati sunt ferme duo optimi harum partium exercitus, trepidae civitates in adventum ex Alsatia Ringravii¹⁰, ex Westfalia Hassii¹¹, Banerii¹² e Bohemia aegre se sustentant commodeque evenit, quod victores non in hanc partem incubuere, sed bifariam alii sub Hungaro rege in Bohemiam, alii sub regis fratre¹³ in Belgarum fines abeunt. Sola Gallia vires habet, quibus restitui fortuna partium possit.

In Batavis quoque Bredae obsidio prima res semper prosperas principis Arausionensis¹⁴ retudit, sed elatus suapte natura Austriacorum animus, tantis vero rebus elatior, hoc ipso forte dabit nudum casui latus.

2 Gedrukt Epist., p. 127; Ep. ad Gallos, p. 359. Antw. op no. 1948.

3 No. 1948.

4 Axel Oxenstierna.

5 Homerus, Odyss. XV, 400-401.

6 De protestantse vorsten, die in 1633 met Zweden het verdrag van Heilbronn gesloten hadden; zij waren te Frankfurt met de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna in vergadering bijeen geweest.

7 Regensburg was op 22 juli 1634 door Ferdinand, koning van Hongarije en zoon van keizer Ferdinand II, heroverd.

8 Donauwörth was op 16 augustus in handen van Ferdinand van Hongarije gevallen.

9 Bernhard van Saksen-Weimar en de Zweden onder Gustaf Karlsson Horn waren op 6 september 1634 door Ferdinand, koning van Hongarije, bij Nordlingen verslagen.

10 Otto Ludwig (1597-16 oktober 1634), wild- en Rijngraaf, veldheer in Zweedse dienst.

11 Wilhelm V, landgraaf van Hessen (1627-1637; geb. 1602).

12 Johan Banér, Zweeds veldmaarschalk.

13 Gaston Jean-Baptiste de France, hertog van Orléans en broer van de Franse koning Lodewijk XIII.

14 Frederik Hendrik.

[p. 283]

Et armatam et togatam militiam liberis tuis¹ opto felicem ac fortunatam meisque, ut in tuorum exempla succrescant; quibus ego, si quando ita Deo visum fuerit, pro hereditate relinquam virorum bonorum amicitiam, tuam tuorumque praesertim. Et mea mater familias tuae² et liberi liberis, imo omnes nos vobis omnibus et optima precamur et quicquid nostrae est opis, animo non personato deferimus.

20 Septembris novi Kalendarii, 1634. Francofurti ad Maenum.

1 Zie no. 1948, p. 272 en nn. 3, 4, 5, 6 aldaar.

2 Renée de Jaucourt de Villarnould.