Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1896. 1633 november 22. Van T. Graswinckel³.

Decreveram, aeternum mihi honorande ac deamande cognate, non ante literis meis molestiam tibi exhibere quam foret absoluta editis aant. operis nostri⁴, quo autorem Scrutinii libertatis Venetae confutaverimus ut ut aant. melioribus occuperis ac maioribus, esse tamen (mearum) partium duco tibi, cui post Deum immortalem et maxima debe(o) et plurima, quin imo tanta ut plura debere velle nec possim neque velle debeam, primos ingenii nostri foetus ostendam.

Caeterum mutare institutum me consulis Geelvinckii⁵ adegit authoritas, cui ut ego devinctissimus sum et affinitate etiamnum innexus, ita et eum a te amari unice scio, utpote qui nescius non sis, quanta fide, cura ac sollicitudine ipse affinisque illius Vlamingius⁶ ea tractaverint, quae te ingratae patriae nec sua bona capienti postliminio redditum in perpetuum asserere posse videbantur.

3 Hs. Amsterdam, U.B., coll. Diederichs afd. Nederl. 30 R no. 1. Eigenh. oorspr. Enigszins beschadigd. De schrijver is Theodoricus (Theodorus, Dirck) Graswinckel (1602-1666) heer van Holy. Op 19 september 1614 werd hij te Leiden als student ingeschreven en op 15 december 1621 deed hij in Den Haag de eed als advocaat. Vervolgens is hij gaan reizen en vertoefde in 1625 te Parijs ten huize van Grotius, die hij hielp met het copiëren van diens De jure Belli ac Pacis en met het corrigeren van de drukproeven.

4 Theodori GraswinckelI Delphensis, I.C. Libertas Veneta sive Venetorvm in se ac suos imperandi ivs. Assertum contra anonymum Scrutinii scriptorem. Lugduni Batavorum, Ex Officinâ Abrahami Commelini. MDCXXXIV.

5 Jan Cornelisz. Geelvinck (1579-1651), lid van de vroedschap van Amsterdam en bij herhaling burgemeester. Geelvinck is tweemaal gehuwd geweest: 1^o met Griete Govertsdr. Wuytiers, die nog geen maand na haar trouwdag overleed, en 2^o met Aecht de Vlaming van Oudtshoorn (1588-1666). Een dochter uit dit tweede huwelijk, Maria, was in 1632 getrouwd met Mr. Willem van Loon, met wiens zuster Geertruyd in 1629 Graswinckel in het huwelijk was getreden.

6 Dierick de Vlaming van Oudtshoorn (1574-1643), een broer van de hierboven, n. 5, vermelde Aecht; hij was koopman te Amsterdam, werd op 3 november 1618 door prins Maurits uit de vroedschap geremoveerd, was burgemeester in 1630, 1633 en herhaaldelijk nadien en bekleedde nog andere openbare functies: zie no. 1726, p. 5 n. 7.

[p. 210]

Geelvinckii majorem natu filiam¹ in uxorem duxit Monetarius² nomine, vir apprime benignus probusque, optimo socero gener omnino dignus. Huius parens³ cum Enocho Ripperti⁴ ac inde eius vidua⁵, cuius nunc res agit Janus Wouwerius⁶, societatem ante multos annos iniit ipsis sericeam sive byssinam dictam. Ea finito decennio prorogata ad tempus aliquot annorum iisque elapsis dissoluta est. Nunc de ratiociniis quaestio est atque hic quidem noster Monetarius cum suis ad aequum bonumque sese componere paratissimus est coeterique idem ut faciant unice desyderat, ut, ne facere velint, (...)le metuit. Rationes cur metuat, dubio procul ex Assuero Matysio⁷ ipse intellexeris; non morabor te earum operosa narratione. Quod unum potest, lites et fugit et exsecratur, cogitatione pol verecunda, et ipsi quoque gentium apostolo⁸ probata. Ac quia perspectum ipsi Janum Wouwerium tuo potissimum consilio uti, compendiariam ad quietem viam tuo beneficio nancisci se posse confidit adeoque multum divinis virtutibus tuis defert, ut te solo arbitro aut stare aut cadere paratus sit exoptetque. Credit ille, si ad arbitros deducenda res sit, ut sa(ne) talis (es)t, quae rectius hoc pacto quam alia qualibet via terminari poterit, tuam fidem potissimum lecturum Wouwerium, cui et ipse, ut jam dixi, omnia deferre ac permittere quam lubentissime velit tuque ut deferri permittique patiaris, enixissime ut rogarem, obsecratus est. Si rectam semper secutus est normam, si bona fide quaquaversum egit, ut sane ipsa rei evidentia tibi probatum iri sperat, satis sese caussam suam commendasse existimat; nec hic in incoruptum judicium tuum peccare vult. Coeterum hoc qua par est reverentia, quam officiosissime rogat, ut tuo beneficio acceptum ferat, quidquid id erit futurum, quo discussis expeditisque tricis fruiturus est: omnia in vicem dominus consul officia tibi tuisque defert omnia Monetarius.

De me nihil dicam, qui tantis attineor benefactis tuis, ut solvendo, quoad vivam, non sim futurus. Si quid interim precibus apud te meis ponderis esse permittis, et ipsae ut te moveant, supplex rogo. Quod petimus, non aliud est quam ut inoffenso tenore perspecta librataque causa aequo iniquum secernas vincatque quem religio tua, quem sanctum animi dictamen vincere debere iudicabit, ac, verbo ut absolvam, eum qui es, qualem te boni omnes amant, ego deveneror, ut praestare velis, quam flagrantissime desyderant, Grotium nempe, ut saeculi sui Phoenicem ita certissimum justitiae fideique ac cujus non demum virtutis exemplar.

Vale. Raptim.

Haga Comitatensi 22 Nov. 1633.

Amplissimo nomini tuo addictissimus
Graswinckel.

1 Margaretha Geelvinck (1612-1672).

2 Joan Munter (1611-1685), koopman te Amsterdam, bij herhaling burgemeester en o.m. bewindhebber der Oostindische Compagnie; het huwelijk vond plaats op 16 april 1630.

3 Jan Jansz. Munter (1570-1617).

4 Niet geïdentificeerd.

5 Een zuster van Sweer Matthijssen - Assuerus Matthisius -, over wie men zie no. 1792, p. 72 n. 10.

6 Jan van de Wouer uit Antwerpen; zie III, p. 111 n. 5.

7 Zie over hem no. 1792, p. 72 en n. 10 aldaar.

8 Paulus. Zie bijv. Rom. 13, 13; I Cor. 3, 3; II Tim. 23-24.

Onder aan de brief met andere hand:

Inscriptio erat

[p. 211]

Incomparabili ac supra laudem

Viro Domino Hugoni Grotio Hamburgum.