Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 4
(1964)–Hugo de Groot–
Auteursrechtelijk beschermd1652. 1631 juli 3. Aan Maria van ReigersberchGa naar voetnoot6.Alderliefste, UE. brief geschreven, soo haest uE. uit Amsterdam is gecomen in den Hage, is mij wel geworden ende vinde goedt, dat uE. de brieven van importantie sendt op die manier. Nopende t'advys van den man van het lacke cofferGa naar voetnoot7 ende anderen, ick die verre van de handt ben, can soo claer niet sien als die bij de hant sijn ende sal daerom uE. ende der vrunden raedt volgen ende verwachten, off uE. meent, dat ick daer behoor te comen, dewijle uE. daer is off nae uE. wedercomste. Soo uE. deze uitstelt tot s'princen comste in den Hage mocht wel lang aenloopen alsoo den vijant hem schijnt werck te sullen geven. Het nieuwe tractaet in Italië is nu soo - dit heb ick van PriandiGa naar voetnoot8 ende anderen -, dat Mantua den eersten September sal werden gerestitueert, dat is op | |
t'allerlaetste. Den hertoghGa naar voetnoot1 is in de stadt geweest, maer niet daer meester van sijnde; het landt heeft hij nu. T'Fransche volck is uit Savoye. Veillano, Briqueras, Suse, Salusse sullen gerestitueert werden nevens de Valtoline ende de Grisons, Pignerol tsamen met Mantua. Acht off meer duisent voetvolck, twaelfhondert paerden comen uit Italië nae Nederlant om exercitie te geven aen deghenen die de trefves met .......... Gisteren is een edelmanGa naar voetnoot2 van MonsieurGa naar voetnoot3 gecomen in de volle Audientie van het parlement presenterende een pacquet van sijn meester aen t'parlement clagende, dat een voorgaende was verduistert. Men heeft hem doen uitstaen ende geresolveert hem met den brief te senden nae St. Germain bij den coning. Hij is vast geset. Nu terstont gebracht van daer in de Bastille. Veele boecxkens loopen tegen AeliusGa naar voetnoot4. Den coning gaet nae Champaigne om de frontiere te beschermen met 22 regimenten, die men schat op 26 duisent man, ende de Fransoisen seggen, dat Lorraine de gang van Savoye sal gaen. Den abt de l'EscailleGa naar voetnoot5 geweest sijnde in Spaignie wierdt bij den coning van SpaignieGa naar voetnoot6 gesonden nae Nederlant om de trefves. Maer den coning van Vrancrijck heeft aen den hertogh van SavoyeGa naar voetnoot7 geschreven, dat hij sulcx niet toe en laete off dat hij 't voor vijandschap sal houden dan hij was al wegh op Engelant. Hij heeft in Spaignie een abdie van twee duysent ducaten s'jaers. In Engelant verstae ick, dat seer gearmeert werdt tegens de visscherie. De pistolen loopen al vast soo ick die ontfangen heb ende sie noch geen apparentie van verandering, soodat wij de betaeling connen uitstellen. Ick heb noch vandaeg geweest bij monsieur de ChantrenvilleGa naar voetnoot8, die belooft heeft best te doen bij GuinegautGa naar voetnoot9. Dan daerom moet geen resolutie achterblijven, daer sullen luiden gevonden werden, die dat innen sullen. In de saecke van la FailleGa naar voetnoot10 sal ick al doen dat mij mogelick is. De brieven uit Spaigne van den 18 Junii seggen, dat den cardinael van SpaignieGa naar voetnoot11 nae Nederlant comt, oock datter een armade gaet nae Fernambuc off nae de Baie, van 30 schepen waarvan 15 sijn oorlogschepen. Over eenige dagen had den cardinaelGa naar voetnoot12 geproponeert in den raedt, dat de coninginne-moederGa naar voetnoot13 moest werden vervoert. Den guarde des seauxGa naar voetnoot14 ende D'EfiatGa naar voetnoot15 hadden haer advys geseit, ook ChamberyGa naar voetnoot16, maer den coning seide: ‘als sij niet en wil, wat sal men met haer doen?’ | |
Een medicijn SnelGa naar voetnoot1 genoemt comende van Monsieur hadde brieven gebracht van verscheide aen verscheiden; oock van madame de FargyGa naar voetnoot2 - qui s'accoucha à Montargi - aen de coninginne van VranckrijckGa naar voetnoot3, haer raedende alle vrundschap te toonen aen de schoonmoeder. Daer waeren oock amoureuse brieven aen de comte de CramailGa naar voetnoot4, die nu absent is. s'Cardinaels volck gaven uit, dat de brieven aen de coninginne regnante medebrachten, dat sij, madame de Fargys, hoopten het huwelijck in Lorraine te belettenGa naar voetnoot5, opdat de coninginne nae des conings doot - die de waerseggers voor seecker hielen - met Monsieur mochte trouwen op de voet ter tijdt van ChalaisGa naar voetnoot6 genomen. De wijsten houden dit voor uitgevinge van den cardinael tot justificatie van sijne actiën, die anders veel opspraecx hebben; men seit oock, dat hij den voors. Snel - op hoop van de t'leven, t'welck hem gehouden zal werden als aen H. SlatiusGa naar voetnoot7 - veel doet zeggen tegen de coninginnemoeder onder anderen, dat sij belet heeft eenige medicamenten aen den coning te geven tot Lions als hem houdende buiten hoop. Den marescal de MarillacGa naar voetnoot8 wil voor commissarissen niet antwoorden. KettenaerGa naar voetnoot9 is in poste vertrocken, men meent hij weder comt. Ick en heb hem niet gesien. Den ambassadeur WaeckGa naar voetnoot10 is een soon van een groote puritein ende geen groot vrund van den bisschop van LondenGa naar voetnoot11. Vaert wel. Mijne gebiedenisse aen de ouders ende vrunden. Van mijn broeder de Groot heb ick dese mael niet gehadt. Den 3 July 1631. UE. altijd getrouwe
| |
Aelius heeft schrickelijcke apprehensie voor de trefves. Veele meenen dat Monsieur nae den oegst sal soecken in te breecken in Provence ofte Dauphiné, daer de malcontentementen van de gemeente groot sijn. | |
Adres: Me Juffrouw Me Juffrouw de Groot. In dorso schreef N. v. Reigersberch: broeder de Groot den 3 Iuly 1631. |
|