Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 4

1489. 1630 april 5. Aan Willem de Groot¹.

Grata sunt, quae nuntias, mi frater, de Goyero et Dammio², quanquam exiguum id solatium est acceptae injuriae, certe judicii contra leges; magis vero de caetibus remonstrantium Amstelodami. Hic et pastores et primores Carentonianorum incipiunt magis magisque probare consilia unitatis eoque magis, quod ex Germania nuntiatur magnam esse spem convertendi multos Iudaeos fessos spei de temporali Messiae regno et ad spirituales prophetiarum interpretationes animum vertentes, nisi scissurae protestantium - nam a romanis superstitionibus abhorrent - incertos eos consilii facerent. Et Venetiis Frater Fulgentius³ Graecos ad protestantium sententias laborans inflectere, ut sub illorum nomine, quibus liberum est religionis exercitium, introducatur in eas partes reformatio, peccatum videt in Confessione Cyrilli⁴, cum de gratia et libero arbitrio non tantum in partes concessit, quod vel ob pacem protestantium evitandum fuerat, sed etiam contra consensum nititur veteris et recentioris Graeciae.

Salmasius⁵ dicitur se parare itineri Hollandico. Anticensuram⁶ si qua dabitur occasio avide exspectabo.

Est apud nos Franciscus Hulsius⁷, cujus commodis consulemus, quantum ejus fieri poterit.

Cardinalis⁸, cum Spinolae⁹ operibus e fine Mediolanensium arceretur, in Rivolum praetorium, oppidum Pignerollum et castellum aliud subalpinum Sabaudici juris omnem vim suam effudit, cunctationem ducis Sabaudi¹⁰ pro fide rupta accipiens. Itaque transitum jam habet facilem ac promtum ad Casale. Non etiam ad Mantuam, quae nulla re magis quam victus penuria a Caesareis tentatur. Veneti satis fortiter se gerunt illis in partibus firmati auxilio ferme IV mille Gallorum, qui mari advenere. Sunt tamen, qui isti urbi metuant et ideo putent haec Sabaudo erepta, ut aut gloria Gallorum sarciatur, aut si Sabaudum indemnem praestare vult, Hispanus cogatur Mantuam domino relinquere. Speramus et non sine causa haec omnia in pacem desitura. Certe cardinalis aperte profitetur se bellum cum Hispano nolle neque alieni quicquam appetere. De nuptiis fratris regii¹¹

1 Gedrukt Epist., p. 826.

2 Pieter de Goyer en Mr. Willem van Dam, die met anderen aansprakelijk gesteld waren voor de val van Amersfoort in 1629; zie n^o. 1434, p. 111 en de plaatsen, waarnaar verwezen wordt ibid., n. 5 en n. 4.

3 Fra Fulgenzio Micanzio (1570-1654), leerling en intiem vriend van fra Paolo Sarpi (zie III n^o. 1163, p. 153 n. 7), met wie hij nauw samen werkte; zie over hem Ludwig von Pastor, Geschichte der Päpste. Zwölfter Band. Geschichte der Päpste im Zeitalter der katholischen Restauration und des Dreissigjährigen Krieges. Leo XI. und Paul V. (1605-1621), p. 145.

4 Voor de Confessio van Cyrillus Lukaris zie n^o. 1412, p. 77 n. 6.

5 Claude de Saumaise; zie III n^o. 1189, p. 188 n. 1.

6 Simon Episcopius' Apologie; zie III, p. 381 n. 10.

7 Niet geïdentificeerd.

8 De Richelieu.

9 Ambrosio Spinola, veldheer in Spaanse dienst.

10 Carl'Emanuele, hertog van Savoye.

11 Gaston Jean-Baptiste de France, hertog van Orléans; over zijn tweede huwelijk zie III n^o. 1200, p. 206 n. 6.

[p. 178]

cum virgine Mantuana¹ videtur aliquid spei subnatum. Alioqui a patre repetitur.

Vale, mi frater, cum vestris nostrisque. Parentibus me commendo, tibi Institutiones², Phaenissas³, litem⁴.

Lutetiae 5 Aprilis 1630.

Tui amantissimus frater
H. Grotius.

1 Maria Louisa Gonzaga.

2 Inleiding tot de Hollandsche rechts-geleertheyd in Den Haag in 1631 verschenen; zie Ter Meulen-Diermanse, n^o. 757.

3 Euripidis tragoedia Phoenissae, Emendata & Latina facta verscheen in 1630 te Parijs; Ter Meulen-Diermanse, n^o. 496.

4 Het proces betreffende Grotius' verbeurd verklaarde goederen.