Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 4

1376. 1629 maart 11. Aan Willem de Groot¹.

De consilio professorum Lugdunensium, qua de re nuper scripseras, quid mihi videatur, frater dulcissime, ne frustra literis onerem, intelligere poteris ex scripto D. Tileni² quod ad Medium³ jam puto pervenerit, in quo recte excutiuntur ista λοξία ϑεσπίσματα. Quae tibi commendaveram negotia curae tibi esse gaudeo. Atque ea etiam nunc hic repetita censeas velim. De poli elevatione erit aliquis qui precibus doctissimi Sichardi⁴ satisfacere possit. Et id praecipue cures rogo: quanquam et pictor πεϱὶ ζωοφύτου⁵ et Tilenus de literis urgeat. Et ecce jam nunc, ut fieri solet, sub manum aliud negotium nascitur. Rogant amici huc duo exemplaria mitti libri, cui titulus Fabiani a Nipho de coelesti animarum progenie divinatio, Lugduni Batavorum apud Godofr. Basson, anno 1617, in quarto. Ubi notus aliquis huc venerit, rogo memineris, ut ego Perronii⁶ meminero, quem solutum an compactum velis, quando adhuc tempus est, velim nunties.

Ego de Arausione nihil perscripsi, quia non credebam rumoribus quanquam validis, quos et ipse successus revicit. Nullus enim a rege⁷ miles aut in oppidum aut in arcem intravit, actum tamen aliquid inter Orsantium⁸ et regem fertur. Quid quantumque id sit, variae sunt conjecturae. Recte se habebunt res, si nihil aliud promiserit quam rebellibus regis receptum apud se non fore. Quae controversia fuerit, quam Heiniani⁹ moverunt, et quae illa decima, non satis intelligo, sed gaudeo interim usu patuisse haud supervacuum in urbe tam spatiosa militem. Laudo etiam, quod Amstelodamenses constantia sua injustos impetus retundunt. Bona consilia, ut scis, mora valescunt. De ministro, cui Spanio¹⁰ nomen, ex aliis intellexi. Venit in mentem, quod Cicero dixit Epicureos posse esse viros bonos, sed non ex fine dogmatis¹¹. Sic etiam inter omnis generis Christianos sunt, qui peccent et graviter, sed aliis alia, illis vero ipsum dogma in causa est, qui fraenum a Deo ipso injectum cupiditatibus, metum amittendi favoris divini et salutis, imaginaria

1 Gedrukt Epist., p. 816.

2 Blijkens n^o. 1380 aan Joh. Wtenbogaert is hier sprake van een brief of manuscript; vgl. ook n^o. 1341 in fine (III, p. 416). Voor het advies der theologische faculteit van Leiden zie Knuttel, Pamfl. n^o. 3928.

3 Johannes Wtenbogaert.

4 Wilhelm Schickard; zie n^o. 1366, p. 10 n. 7. Ter zake vgl. n^o. 1370, p. 14 en n. 3 aldaar.

5 Zie n^o. 1370, p. 14 en n. 9 aldaar. De brieven, op terugzending waarvan Tilenus aandringt, waren door hem afgestaan voor een uitgave van de brieven van Casaubonus; zie n^o. 1370 in fine en de verwijzing in n. 8 aldaar.

6 Vgl. n^o. 1364, p. 8 en n. 5 aldaar.

7 Lodewijk XIII.

8 Hier moet misschien Orsmalium gelezen worden; bedoeld is dan Jan de Hertoge van Osmael, heer van Valkenburg, die achter de rug van Frederik Hendrik om met de Franse koning onderhandelde over de verkoop van het prinsdom Oranje.

9 In februari 1629 wilden de matrozen de magazijnen te Amsterdam, waar de buit, door Piet Heyn op de Spanjaarden behaald, was opgeslagen, plunderen. Het garnizoen van de stad wist echter de poging te verijdelen; zie Mercure François XV, p. 259.

10 Misschien Bernardus Spanaeus uit Amersfoort (geb. 1575), die op 16 mei 1596 te Leiden als student in de theologie werd ingeschreven.

11 Bij Cicero heb ik een dergelijke uitlating niet gevonden.

[p. 20]

pollicitatione subvertunt. De Iohanne Arnoldi¹ miror atrocitatem Lugdunensium et quod speras spero. Amo enim illum praeter multa cum aliis communia ob proprias virtutes.

Exercitus regis jam est ut puto trans Alpes et ut literae postremae nos credere jubent rex ipse; neque de solutione obsidii Casalensis dubitatur. Eam rem pax Italiae et bellum ni fallor in Languedociam obsequetur: quae res utinam eum eventum habeat ut non inferatur vis conscientiis. Magno cum dolore quotidie video ex Austria, Bohemia, Silesia, religionis ergo exsulantes. De Angliae pace nihil paret, sed bene sperant rerum conscii.

Vale, mi frater, et boni consule, quod toties tibi molestus sum. Deus tuam², tuos nostrosque servet, parentes imprimis.

11 Martii 1629.

Tui amantissimus frater
H. Grotius.

1 Johannes Arnoldi Corvinus, in 1628 na zijn rechtenstudie in Orléans door het Hof van Holland als advocaat in Den Haag toegelaten, werd in 1629 te Leiden gevangen genomen en op last der Staten over de grens gezet. Dit vonnis werd weldra vergeten, misschien door tussenkomst van Wtenbogaert bij Frederik Hendrik.

2 Alida Graswinckel.