Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 3

1297. 1628 augustus 13. Aan N. van Reigersberch⁵.

Mon frère,

De uwe van den XXX^en Julij is mij t'zijner tijdt behandight, waeruyt ick verstae het wel bestellen van mijne voorgaende.

UE. heeft reden te oordeelen, dat onse deliberatie is zeer perplex ende sult daerin meer geconfirmeert werden hebbende mijne laeste gelesen⁶. Ick bid uE. het advys te hooren van alle, dye ons wel gunnen, haer redenen ende bedenckingen over te schrijven. Leo⁷ heeft mij sedert noch willen onderhouden met goede

5 Hs. U.B. Amsterdam, coll. RK. H12c. Eigenh. oorspr.

6 N^o. 1296.

7 Christophe Justel; zie n^o. 1204, p. 212 n. 8.

[p. 363]

hoope gefundeert op zijne discoursen met de ambassadeurs¹ van gelijcke, maer ick meen Aurelianus² soeckt mij door sulcke consten te amuseren, om nergens in alhyer hem in de wege te zijn. Soo Gallus³ wel wilde ende zijne intentie verclaert aen Zeno⁴, deselve soude in sulcke gevalle ende te meer, soo hij oock lucht had van Numerianus⁵, wel goede brieven van Verus⁶ becomen. Maer soo Gallus niet nadyen (?) en wil, soo is alle opening, dye van onsentwege geschyet, schadelijck. Te leven in een landt, daer men geen executie en heeft van religie ende daerover altijd quelling subject is, is swaer. Nae soo veel geleden ongelijck ende soo lang verwachten dye geweldigers te moeten bidden is voor een eerlijck hart quaelijck te verdouwen. In dese groote difficulteyt sal ick Godt bidden om raidt. Hyer en wil men niet ten halve gedyent zijn, gelijck ick uE. voor desen meermael heb geadviseert. Anthemius⁷ toont hem zeer scrupuleux, sulcx dat ick hem niet en gezyen en heb, maer wel Préaux⁸, dye zijn groot vrund is, aen wyen ick al hetgunt gepasseert is ende voorhanden is heb gededuceert. Hij verseeckert mij, dat Heliogabalus⁹, waer het niet om zijne vrunden wille, soude gestraft worden, seyt te wenschen nae de herstelling van Diocletianus¹⁰ ende dat hij Aelius¹¹ van alles wel sal instrueren, gaende nu eerstdaegs daer nae toe. Otto¹² en behoefde geen geest van prophetie om te voorseggen, dat hij voorseyt heeft; daer zijn wel luyden, dye nu 't selve voorseggen.

Men meent de Engelschen noch niet en zijn vertrocken. Uyt Rochelle zijn gedeputeerde bij den coning ende hebben met den cardinael¹³ ende Bassompierre¹⁴ gesproocken, maer spreecken van generale handeling, 't welck niet en smaeckt. Eenige raiden van de stadt, bij den maire geïnjurieert, zijn overgecomen in 't leger, veel ondervraeght zijnde seggen, dat van de vivres niemant seeckere kennisse en heeft dan de maire alleen.

Sestyenduysent man onder 't beleyt van Crequy¹⁵ zijn gereedt om te trecken door Savoye nae het Montferrat ende zijn misschyen nu onderwege. Casal is niet gepresseert, daer comen dagelijcx brieven uyt, gelijck mij den resident van Mantua¹⁶ heeft verseeckert. Men informeert op de correspondentie, dye de Engelschen hebben gehadt binnen Cales om de stadt te becomen. Eenige willen Mibaise¹⁷ daerin betrecken, sonder apparentie, soo mij dunckt.

1 Fr. van Aerssen en Caspar van Vosbergen.

2 Fr. van Aerssen.

3 Frederik Hendrik.

4 Gaspard de Coligny, graaf van Châtillon.

5 Amsterdam.

6 De koning van Frankrijk.

7 Nic. de Baugy.

8 Charles de l'Aubespine, abbé de Préaux, marquis de Châteauneuf. De naam staat in de tekst in code.

9 Ch. d'Espesse.

10 Cornelis van der Myle.

11 De Richelieu.

12 De nuntius van de paus, Giovanni Francesco Guidi del Bagno.

13 De Richelieu.

14 François de Bassompierre.

15 Charles Créquy de Blanchefort de Canaples; zie n^o. 1211, p. 221 n. 1.

16 Giustiniano Priandi; hij bekleedde die functie bij het Franse hof van 1616 tot 1638.

17 Niet geïdentificeerd.

[p. 364]

De gebyedenisse aen de vrunden aldaer.

Den XIII^en Augusti XVI^cXXVIII.

UE. dyenstwillige broeder
H. de Groot.

Adres: Mijn Heer Mijn heer den raedsheer Reigersberg.