Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 3

1199. 1627 november 27. Aan Willem de Groot³.

Frater optime,

Binas a te et quas fine Octobris et quas sexto hujus mensis dedisti uno tempore, id est, hodie accepi, quarum argumentum praecipuum est de lite⁴ nostra. Plane consilium tuum laudo, ut ex meo scripto⁵ et Hogerbetianis⁶ optima colligas. De crimine majestatis quod mones recte tu quidem, sed ego, qui nullum crimen agnosco, quo modo in hac parte morabor? Tamen satis ejus quoque in Apologetico tractatum est, ubi et hoc est abs re non alienum, judices delegatos semel definiendi munere functos nihil ultra adjicere posse. Interpretationem quoque non faciendam nisi partibus super hoc auditis. De privilegio Delphensi consideratis, quae pater monet, sane haesito. Sed utile erit factum hoc in lite asseri usum privilegii semper talem fuisse, qualem dicit Camerlingius⁷, ut aut credant hoc nobis judices aut interloquantur. Placeat mihi ubi causae conjectio perscripta erit consilium Dousae et Striden⁸ exposci, ut si de exitu diffidunt, deliberemus. Si Couwenburgius⁹ aut non poterit aut non volet inter judices esse, putarem et ipsius exquirendam sententiam. Ego hic libros non habeo, qui

3 Gedrukt Epist., p. 801.

4 Zie n^o. 1169, p. 165 n. 2.

5 Zijn verderop genoemde Apologeticus, d.i. Verantwoordingh van de Wettelijcke Regieringh van Hollandt ende West-Vrieslandt van 1622; zie Ter Meulen-Diermanse, n^o. 872 en remarque 3.

6 Hogerbeets had reeds op Loevestein een memorie voor zijn kinderen opgesteld; zie J. Scheltema, Geschied- en letterkundig mengelwerk, Amsterdam, Utrecht 1817-1836, IV, 2, Memorie van Mr. R. Hogerbeets, Utrecht 1830, p. 25 vv.

7 Waarschijnlijk de II, p. 23 n. 8 genoemde Jacob aant. Camerling (overl. in 1653), pensionaris van Delft. Met het privilegie van Delft wordt bedoeld het door hertog Albrecht van Beieren aant. (1330-1404) aan de poorters van die stad geschonken voorrecht volgens hetwelk geen hunner ooit meer dan 60 pond mocht verbeuren; zie Mr. G. Moll, De Confiscatie der goederen van Hugo de Groot in Oud-Holland XX jaarg. 2de afl. (1902), p. 6.

8 De advocaten J. van der Does en Quirijn van Strijen.

9 De raadsheer in het Hof van Holland Mr. Pieter Couwenburch van Belois.

[p. 202]

auxilium causae subministrare possint. Pecuniam apud te retinebis, donec nobis ea opus sit.

Foederi hic concepto¹ arcana exceptio addita fuit, ne nostri bello huic inter Galliam et Britannos se interponerent. Miror, quod scribis extraordinario conventu opus, ut exoretur Arsens², ne legationem defugiat.

Nostro Losecatio³ opto aliquid magis proprium in locum fugitivi muneris. De jure civitatis Delphensis adhuc persisto in veteri sententia me civem semper fuisse, nam nec abdicavi nec decennio abfui extra eos annos, quos in studiis Lugduni aut in advocatione privata publicaque Hagae egi; qualis emansio etiam diuturnior de jure patriae nihil immutaret. Nam et schola et judiciorum locus omnibus communia sunt. Quod siquis dicat Rotterodamum me ivisse animo ibi perpetuo manendi, conjectura haec est, cui alia opponi potest ivisse me eo animo Hagam redeundi, quod multi ante me civitatum adsessores fecere.

Britanni non Redensem tantum, sed et adjacentem Riae insulam modico diremtam ponto reliquerant, nec aliud jam quicquam praeter mare possident. Buckingamus⁴ regi captivos paucos, quos habebat, dono misit, ut multo plures potioresque reciperet. Successit his ars per regis bonitatem, aut ut alii interpretantur δυσωπίαν. Simul per Gallum captivum⁵, quem suo balthaeo et ense donarat, nuntiari jubebat Buckingamus regi se sibi gratulari quod, Aeneae magni dextra caderet⁶. Ita joco absolvit rem nimis serio inchoatam. Rohanius⁷ suscepti a se hujus belli invidia periculum adit et latebras quaerit. Rupellae rex adhuc adsidet portui claustra struens et civitati dissidia, ut ita male parentes ad obsequium redigat.

Vale cum optimis parentibus et uxore tua⁸, mi frater. 27 Novembris 1627.

Has literas ad Medium⁹ et Oldenbarneveldium¹⁰ cures rogo.

Tuus totus
H. Grotius.

1 Zie n^o. 1138, p. 118 n. 8.

2 Fr. van Aerssen; zie ook n^o. 1196, waar N. van Reigersberch over deze kwestie schrijft.

3 Frederik van Losecaat, gehuwd met Grotius' zuster Adriana.

4 George Villiers, hertog van Buckingham.

5 Beaulieu; zie p. 204, n. 12.

6 Vergilius, Aen. X, 830.

7 Zie n^o. 1186, p. 185 n. 1.

8 Alida Graswinckel.

9 Johannes Wtenbogaert; zie n^o. 1137, p. 117 n. 9.

10 Een der zonen van Elias van Oldenbarnevelt?