Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 1

276. 1613 Juli 24. Van G.M. Lingelsheim⁵.

S.P. Nobilissime Domine.

Egone ut te feriam? ego vero amorem tuum in me exosculor, et in amplexus tuos ruo; gratiasque habeo de tam amica compellatione. Tune etiam memor mei fueris, in altero orbe et apud dilectissima capita, Casaubonum et Savilium, etiam mei amice recordati fueritis? quam opto quartus apud vos fuisse, et coram frui potuisse sermonibus et adspectu eorum, quos ego unice admiror et colo. De theologis Britannicis paria retulit Scultetus noster, qui, uti et Magnus Praefectus noster, Comes Solmensis⁶, numquam satis praedicare potest tuas eximias virtutes, et in me amorem. Quod rarius ad te scribo, inde fit, quod nihil reperio, quod tibi iucundum esse possit. nam nil nisi de affectu meo in te garrire, putidum esset, quum vel persuasum habeas, te sincere a me amari; vel si dubitas, frustra inani verborum tinnitu te obtundam. De Ecclesiae vestrae statu, nimis heu! notum est omnibus; hoc placet, quod medicinam malo adhiberi posse speras. ut ergo plene cognoscere possis, quomodo Ecclesiae regimen apud nos constitutum sit, cuius beneficio pax apud nos hactenus conservata, mitto tibi Constitutionem Senatus nostri Ecclesiastici⁷, qua utimur. Si quid in ea dubii tibi occurrerit, lubentes Scultetus et ego tibi satisfaciermis. Turbae quoque inter nostros inoleverant, ob Piscatoris⁸ dogma, et ruebant partes in aperta dissidia: quum Princeps meus sanctae memoriae prudenti consilio, pullulascenti malo obviam ivit, et animos utrimque exacerbatos temperavit salubri mandato, de non turbandis Ecclesiis, per quaestiones non necessarias. Deum precor, ut successum tibi, aliisque piis et prudentibus viris largiatur, ad mala quae vos premunt et distrahunt, avertenda. Comes Gulielmus Nassovius⁹, celeberrimus ille militiae dux, nobis iam adest; quam optabile mihi, coram intueri virum tam insignem,

5 Hs. U.B. Leiden, cod. Pap. 2. Gedrukt Epistolae ecclesiasticae p. 356; Reifferscheid, Quellen I p. 53. Antwoord op n^o. 271. Beantwoord door n^o. 278.

6 Johan Albert van Solms.

7 Zie p. 247 n. 7.

8 Johannes Piscator (1546-1625), professor te Herborn. Het hier bedoelde dogma in zijn leer van de Obedientia activa Christi. Reifferscheid, Quellen I p. 717.

9 De Friesche stadhouder Willem Lodewijk.

[p. 254]

tam bene de patria et religione meritum! Is crastino die inter susceptores erit filiae recens natae Illustrissimi Administratoris¹, una cum Electore, Electrice², regia prole, et Anhaltino³, inde ad suos festinabit rursus. Comes Solmensis, ut ante dixi, nulla de re libentius mecum verba facit, quam de tuis virtutibus, et admirabili doctrina et prudentia: te amantissime salutat, et historiam⁴ tuam patriam avidissime exspectat; cuius desiderium et ego vix fero amplius, certus fore, ut inter primos nos fruammur utilissima illa tua lucubratione. Sed de Parallelis⁵ tuis, quorum partem apud te vidi, nulla-ne spes superest, ut lucem videant? quam doleo, non descripsisse mihi, quum fruerer deliciis illis longe suavissimis, sed tibi molestus esse nolim. Deum veneror, ut te, patriae et Ecclesiae necessarium virum, incolumem et florentem conservet, et me dignum reddat, quem etiam porro ames. Vale praestantissime virorum. Heidelberg(ae) XXIV Iulii. 1613.

T. observantiss.
Georg Michael Lingelsheim.

1 Op 16 Juli was een dochter, Elisabeth Louise, geboren uit het tweede huwelijk van Johan II van Zweibrücken, die als voogd over den minderjarigen Frederik V de Palts bestuurde, en Louise Juliana, dochter van den overleden Keurvorst Frederik IV.

2 De keurvorst Frederik V, de latere Winterkoning, en zijn jonge gemalin, Elisabeth, dochter van Jacobus I van Engeland.

3 Christiaan van Anhalt.

4 Zie p. 40 n. 4.

5 Zie p. 29 n. 2.

Si tanti est, quaeso, considera Sethi Calvisii istam formulam⁶, vel propter Scaligeri magni iudicium de illo viro. Optem ego, nostris hominibus probari posse in istis Comitiis hoc institutum, multis molestiis sublevaremur.

6 Sethus Calvisius (1556-1615), leeraar aan de ‘Thomasschule’ te Leipzig. Het oordeel van Scaliger over Calvisius' Opus chronologicum in zijn brief aan Casaubonus van 3 Kal. Nov. Iul. 1605 (Scaligeri Epistolae, 1627, p. 303). Cf. Reifferscheid p. 717. Hij gaf 1613 uit: Formula Calendarii novi .... proposita a Setho Calvisio.

Adres: Clarissimo et excellentissimo viro, Domino Hugoni Grotio, Iurisconsulto etc. Domino suo colendo. Hagae Comitis.