Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 1

87. [1606] Nov. 11. Aan D. Heinsius².

Clarissime Domine.

Sola nocte interposita postquam a te abscesseram adii Mylium³ qui mihi literas tuas demonstravit, sane candidas et elegantes, et dignas quas tu scriberes, ille legeret. Probabat non tantum verba, sed quod puto tibi non minus curae esse, rem ipsam: nisi quod arbitrabatur parum dignitati tuae consultum iri, si ante peractum interpretandae Paraphraseos⁴ laborem de praemio, velut stipulato, agatur. putat et ipsis Curatoribus et tibi decentius fore, si nec tu liberalitati illorum diffidere videaris, et illi non ex pacti conventi formula, sed ex Gratiarum lege teneantur, cuius nomine actionem ideo Praetor nullam prodidit, ne virtus esse desineret, quod ius esse coepisset. Scio multas esse causas, cur, non quantum tibi debetur, tantum sperare audeas ab illis hominibus, quibus hactenus partim ad iudicandum prudentia, partim ad efficiendum vis defuit. sed fas est attollere animos, ex quo illius numeri esse coepit vir cordatissimus, cui difficile sit literas amanti deserere literatos. praecipue autem dignitatis eius fructum vindicare vobis debetis tuque et Baudius privato amicitiae iure: ut nunc nihil dicam de singularibus tuis in publicum meritis, in quorum partem nemo venit. Neque decipiet vos spes vestra, si hoc modo cogitetis temporis illi spatio opus esse, tum ut suam auctoritatem confirmet, tum ut vestris occasionibus invigilet. Curatores non coibunt antequam dissolutus sit aut diffissus Ordinum Hollandiae conventus, qui in aliquot dies adhuc, sed incertum quousque durat. Legatus noster sarcinas incipit colligere, et quidem optimas primo loco. iam enim libros convasat. Hodie illi Senatus Federatorum Or(di)num⁵ datur, in quo nunc supremum ut puto oraturus es(t). Vides et tibi super itinere ineundum consilium⁶: ac forte non

2 Hs. U.B. Leiden, cod. B.P.G. 77. Gedrukt Burman, Sylloge II p. 401.

3 Cornelis van der Mijle was sedert 8 Sept. Curator der Leidsche Univ.; zie p. 77 n. 6.

4 De ‘Ethicorum Nicomachorum Paraphrasis’ van Heinsius verscheen 1607; in de vergadering van 30 Aug./1 Sept. 1607 gaven Curatoren den auteur een zilveren kop ter waarde van ƒ 120 als vereering voor de opdracht van dit werk. In de vergadering van 21 Nov. 1606 was reeds een verzoek van Heinsius ingekomen om verhooging van wedde, wegens de onkosten, die de verschillende uitgaven van Grieksche auteurs, welke hij onder handen had, medebrachten. Dat verzoek wezen Curatoren af, maar zij gaven hem voor éénmaal een tegemoetkoming van ƒ 100 en belofte voor later. Molhuysen, Bronnen I p. 175, 167.

5 Buzanval nam 11 Nov. 1606 ter Staten-Generaal afscheid wegens ziekte. Hij overleed 1 Sept. 1607 in Den Haag, als gezant bij de onderhandelingen over het Bestand.

6 In Dan. Heinsius' Nederduytsche Poemata (1621) p. 125 staat een gedicht: ‘Uyt zijn eygen Latijn, in Hipponacte, Dulcis puella, geschreven aen Thaumantis, bereyt sijnde om met den gesant Buzanval naer Vranckrijck te reysen’. Het Latijnsche origineel, met enkel het opschrift: ‘Ad suavissimam puellam’ in zijn Poemata p. 110.

[p. 74]

imprudenter feceris, si Illustrissimi Scaligeri rationes quibus istam peregrinationem dissuadet cum animo tuo consideraveris. Ego et hoc vereor, ne cum ille subito abiturus est, ut ferme solet, tibi tempus non sit cum Curatoribus agendi, ut illorum pace ab Academia tibi abesse liceat. Loquar hac de re cum patre tuo¹ et tecum si huc veneris: quod satis consultum videri potest. Mihi hesterni temporis angustiae abstulerunt bonam partem eorum negotiorum quorum causa Lugdunum veneram. Nam Patium² eram conventurus, ut scirem quid illi a me restet. si velit transcribere, mittam continuo. Promiseram Nob. Dousae³ me ipsius nomine tecum acturum de editione Poematum fratris. potes negligentiae meae succurrere, si quid fieri eius possit, et quid tibi optimum videatur, coram, sin minus, per literas mihi, aut ipsi significaveris. Idem voluerat dici Bertio, quem audiit editionem superantium Lipsii epistolarum⁴ adornare, esse aliquot apud se nec editas. nolim tibi eam ob rem molestus esse, nisi forte in illum incideris. Vale et de Maximo, Alcinoo, Paraphraste⁵ fac ne nimium diu nos torqueas. XI. Nov.

Tui ingenii admirator
H. Grotius.

1 Daniels vader, Nicolaas, was uit Gent afkomstig; hij woonde eerst in Rijswijk, later in Vlissingen, maar schijnt in dezen tijd weer in of bij Den Haag te wonen. Ook in n^o. 115 spreekt Grotius over hem.

2 De academiedrukker Joh. Paets. Is het Epithalamium wellicht bij hem uitgekomen, en moest Grotius daarover nog met hem afrekenen? Zie n^o. 82 en 85.

3 Dirk, zie n^o. 73. De Poemata van zijn broer Jan verschenen 1607 bij Andr. Cloucquius te Leiden, met voorrede van Heinsius.

4 Lipsius' brieven zijn reeds bij zijn leven verschenen in de Centuriae. Van Bertius' plan om de nog niet uitgegeven brieven te publiceeren is niets gekomen; eerst J.I. Pontanus gaf in 1621 ‘Iusti Lipsi Epistolarum (quae in Centuriis non extant) Decades XIIX’ uit, waarvan 5 decaden brieven aan Dousa en zijn zonen.

5 Zie p. 71 n. 5 en 6.

Adres: E. Erntfeste, hoochgheleerde Daniel de Heins Professeur in de Universiteyt tot Leyden. Loont den bode.