Ondersoek, Over, en bepaalinge van des Menschen vryen Wille.
GY menschjes die soo los als scherp den Vryen wil,
Des menschen u vermeet te looch'nen, en te dryven;
Leert eerst verstandelijk den Vryen Wil beschryven.
Op dat gy kent en siet den staat van uw geschil:
Is 's menschen Wille vry door onafhanklijkheid?
Dat was te bot gedagt; hier komt den Heer van allen
Als Opper-oorsaak toe: die na syn wel-gevallen,
Een magt tot willen heeft in yeder mensch geleyd:
Sulks Wil als Wil gestelt, is in der daad gansch vry
In desen opsigt; dat geen wesen die kan dwingen:
Dees onderworpentheid, en vryheid syn twee dingen,
Waar over tussen ons geen stryd te maaken zy.
Wat dan? waar kyft gy om? nog om den Vryen wil?
Nog eens [dan] 't stuk besien. Laat u gedagten leyden,
En leer den tyd en staat des menschen onderscheyden:
En staa dan eer gy 't ja of neen dryft hier dog stil.
Daar is een tyd geweest, dat yeder was verpligt
Syn selven sonder Wil die vry was te belyden;
| |
Nu is 't de Zaal'ge tyd, dat elk sig Gods gevrydde,
Moet agten na den Geest; en leven na dat ligt:
'K seg dat eer Jesus quam (door wien wy syn verlost,)
Elk mensch syn wel-syn sogt, in al syn doen bewogen,
Door 't eygen selfs belang: sulks 't willende vermogen
In hem geen and're naam, dan dienstbaar draagen kost:
Dog nu dat Christus, door 't volbrengen van den last
Die hem syn Vader gaf, ons wel zyn heeft verkregen,
Siet yeder Ziele die de weldaad regt kan wegen,
Dat haar 't betoonen van 't ontfangen wel zyn past.
Dus werktse willig, om van haar verkregen wensch,
Tot eer des gevers een geduyrig blyk te geven;
Dit is een Vryen Wil, soo vry te willen leven:
Die heeft een Christen wel, maar nooyt een mensch als mensch.
Sulks niemand meenen moet, dat desen Vryen Wil:
In hem een spoor souw zyn en middel ter bekeering;
Of tot de vriendschap Gods; (dit is een dwaase leering,)
Die veel te diep legt by de voerders van 't geschil.
Neen dog; de Vrye Wil die hier beschreven wert,
Is een Vrugt van Gods versoening, gunst en Vriendschap
En Zaalige eygenschap van 't Goddelijke kindschap,
Tot Gods-dienst sonder vrees, met een genegen hert.
Een punt dat buyten twist en twyffel wort gestelt,
Soo 't Woord verlossing wort in syne kragt genomen,
'T welk leert dat nu den mensch syn vryheid heeft bekomen
Door Christus, dog geweest in dienstbaar slaafs gewelt.
O! dat gy dit bedagt die al te vinnig zyt,
Hier in door Neen en Ja malkanderen te bestryden;
Gy soud uw Vryheid in Jehovahas gunst belyden,
En kwisten in krackeel geen praat, nog pen, nog tydt.
Dees loochent, en die stelt de vryheid van de Wil,
Daar 's menschen wil als mensch dog dienstbaar blyft ten quade.
Maar mensch als Christen wilt uyt vryheid door genade,
Soo gy dit beyde vat, 't is uyt met uw geschil.
|
|