Reizen in Zuid-Afrika in de Hollandse tijd. Deel I. Tochten naar het Noorden 1652-1686

[p. 28]

[Toebereidselen tot Abraham Gabbema's tocht]

⁺ Toen de kolonisten, de ‘vrije luijden’, van het plan hoorden, verzochten⁺ negen hunner te mogen meegaan; ze zouden vijf draagossen leveren en voor eigen voedsel en ammunitie zorgen. Een derde deel van het te verkrijgen vee zou dan voor hen zijn, twee derden voor de Compagnie. Abraham Gabbema, van 's Gravenhage¹⁾, ‘fiscus ende landtschoudt’ zou het bevel voeren over het gezelschap. Zestien Nederlanders²⁾ en drie Hottentotten met negen pak-ossen aanvaardden de reis.

Een memorie bij wijze van instructie was voor Gabbema opgemaakt.³⁾

524 ℔ koper werd meegegeven, 48 ℔ tabak en 1½ gros pijpen. De ‘naeste Saldanhars’ moest men bereiken, ‘sonder na Herry, Caepman offte den swarten capiteyns troupen om te sien, maer die soo veel te mijden als mogelijck is’. Men moest enkelen overhalen om onder ‘verseeckeringh van sauvegarde’ naar het Fort te komen. Nodig was bij nacht ‘een goede vaste crael offte beschansingh van tacken (gelijck de Hottentoos)’ ter beschutting. De landmeter moest het land ‘sooveel mogelijck perfect in een caerte...brengen.’ Onderweg mocht niet worden geschoten en men zou vriendelik zijn jegens de inboorlingen. De ‘vrije luijden’ moesten ‘Compagnies reglemendt...onderdanich sijn.’

+ Toebereidselen tot Abraham Gabbema's tocht.

+ 1657

1) Gabbema vertrok 12 April 1666 naar Indië, na sedert 1663 secunde geweest te zijn.

2) Hun namen zijn:

Abraham Gabbema van 's Gravenhage.	} Compagniesdienaren.
Jan van Bemmel (= Jan Pietersz.) corporael.	} Compagniesdienaren.
Pieter Theunisz. Muller, baes metselaer.	} Compagniesdienaren.
Pieter Potter, van Amsterdam, landmeter.	} Compagniesdienaren.
David van Eps, van Lochum, onderbarbier.	} Compagniesdienaren.
Elias Giers, van Stockholm, adelborst.	} Compagniesdienaren.
Jochum Elbertsz., van Amsterdam, bosschieter ende ossedrijver.	} Compagniesdienaren.
Harmen Remajenne, van Keulen.	} Vrijlieden.
Hans Pietersz. Faesbenger, van Hoven.	} Vrijlieden.
Warnar Cornelisz., van Nunspeet.	} Vrijlieden.
Otto Jansz. van Vreede.	} Vrijlieden.
Hendrick Elbertsz., van Ossenbrugge.	} Vrijlieden.
Wouter Cornelisz. Mostert, van Utrecht,	} Vrijlieden.
Christiaen Jansz. van Hoesum.	} Vrijlieden.
Harman Ernst (Gresnich) van Utrecht.	} Vrijlieden.
Hendricksz. Boom, van Amsterdam.	} Vrijlieden.

Elias Giers verdronk met zijn paard in de Verse rivier, 8 Aug. 1660, ‘aen wie een stout soldaat verlooren... wierd.’

3) Kol. Arch. No. 3970. ƒ. 133. v. - 135.