Wapenboeck ou armorial de 1334 à 1372. Deel 1. Poésies héraldiques
(1881)– Gelre (heraut)–
Auteursrechtvrij
[pagina 21]
| |
Chronique
| |
[pagina 22]
| |
Int naeste iair dat dyseriin Bouden
Vlaendren began te houden,
Also ick bescreven vant,
Gewan den eerste grave Hollant;
Want ziit seker ende gewes
Dat dat graefschap van Hollant es
Ga naar margenoot+ Eyn stuc van Vrieslant genomen,
Als ons te voren es comen,
Ende als men screef viijc iair
Ende lxiij overwair,
Kaerl die Kaelwe zekerlike
Die coninc was van Vrancrike,
Ende van Vrieslant had een deel
Begonste stichten al geheel
Hollant uut siin conincrike;
Want hi gaf enen Diederike,
Enen edelen man van hoghen maghen,
Als wie die yeesten horen gewaghen,
Dese lande, die wi te samen
Nomen zullen in ouden namen,
Dair die hantgifte dus af zeget,
Die men wel te ghelovene pleget:
Inder drievoldichede name,
Kaerl, want Gode es bequame,
Koninc van al Vrancrike,
Genoechlic es het zekerlike
Der hoocheit van der coninc trone
Teerne met milde lone,
Die ons vrient siin ende getrouwe.
Dies willen wy dat men dit scouwe
| |
[pagina 23]
| |
Ende het kenlic sy ionge ende ouden,
Die hem aen die kerke houden,
Die nu siin ende sullen siin mede,
Dat tonser yeghenwoordichede
Die eerlike Grave Haghen bat
Onse goedertiernheit, dat
Dat wy gaven Diederike,
Onse getrouwen zekerlike,
Zomighe dinghe teser stonde,
Dats die kerke van Egmonde,
Dat dair toe met rechte hoort,
Date van Zwttardes Haghe voort,
Tote voir Trappe ende Kinheem.
Lievelike horen wy na heem
Ende ontfinghen sine bede,
Alst recht was ende genoege mede,
Ende geven onsen getrouwen man
Wies name staet hier boven an,
Metten diensliide diere in siin al
Ende diemen noch hebben zal,
Gemeenlike datmen hier boven zeide,
Met bussche, water, merssche, heide.
Wy heten ende gebieden dit,
Geliket wiis als hiit besit
Ander goet ende ander steden,
In gerechter erfachticheden.
Dat hi van rechter hovesschede
Dies also gebruken mede,
Zekerlike te sinen live
Ende gan hem dat dit zal bliven.
Zo gebiede wi in dit scriven
| |
[pagina 24]
| |
Dat hi vriendelike ditte
Bede nutte ende besitte
Ende hi doe ende oirdinere
Na sinen wille, na sinen ghere.
Dair mede bi Goods genadichede,
Dats hem nyemant doe onvrede;
Ende want wi willen dat ons geven,
Ewelike na onse leven,
Werde gehouden zonder breken,
Hebben wire die hant toe gesteken
Ende hiet hem dat men zeghelen zoude
Met onsen vingherlinc van goude.
Gegheven in ons heren iaer
viiic ende dair naer
Driewaerf xx ende iii mede,
Tote Bladele in die stede,
Een dorp dat op die Kempen steet,
Neghen daghe alsment weet
Van midzomer sinte Jans dach,
Dair siin geboorte op gelach.
Die eerste grave van Hollant
Die was Diederiic genant,
Ende had een wiif, als ict versta,
Die was geheten Geva.
Ende wart grave over waer
Alsmen screef viiic iaer
Ende lxiij int carnatioen.
Dese grave ontfinc siin doen
Telene die Kaerle die Caelwe hiet;
In weet in wat iaren hi versciet
| |
[pagina 25]
| |
Siin tiit, hoe langhe was siin leven,
Dat en vant ic nyet bescreven.
Dit was van Hollant deerste grave;
Al siin lant ende al siin have
Quam op Diederiic sinen soon
Vroom van live ende van persoon.
Diederiic siin soon, maec ic u kont,
Had een wiif hiet Hillegont,
Des coninx dochter Lodewiic,
Die coninc was van Vrancriic.
Hondert iaer en xx bi besceide
Regneerden dese grave beide.
Dese Diederiic starf dair naer,
Alsmen screef ons heren iaer
Neghen hondert acht en tachtich.
Aernout siin soon bleef na hem machtich.
Dit was Aernout van Diederic comen
Ende Lutgaert te wive genomen,
Die des keysers dochter van Grieken was,
Der keyserinnen zuster, ziit seker das,
Van A..ronien, nu verstaet int waer,
Ende hi was grave viif jaer.
Weet dat hi tliif ten Westfriesen,
Op Winkelremade moest verliesen,
Int iaer ix hondert xc ende drie.
Diederiic siin soon wart grave entie
| |
[pagina 26]
| |
Nam des hertoghen dochter, als ict scouwe,
Van Zassen: Othilt hiet si die vrouwe.
Hie was die eerste die voer over mere.
In Vrieslant verloos hi die were.
Hi was grave al openbaer
Ende regneerde xxxiij iaer,
Ende liet den vader ongewroken.
Hi starf, dus segghen ons die sproken,
Als men screef xxxix iaer
Ende dusent, lesen wy voirwaer.
Dese Diederic, verstaet algader,
Hi bleef grave na sinen vader,
Ende hi en hadde wiif noch kinder.
ix iaer, noch meer noch minder,
Regneerde hi grave; verstaet al bloot.
Tot Dordrecht so sloech men doot,
Alsmen screef dusent jaer
Ende lxviij, dat weet voirwaer
Dit was Florens Diederics broeder,
Ende regneerde, ic maecs u vroeder,
Bi tsbroeders tiden int openbaer,
Oostvrieslant xxij jaer.
Geertruud van Zassen was siin wiif,
Des hertoghen dochter zonder bliif;
Na tsbroeders doot, zi u bekant,
Regneerde hi tsgraefscap van Hollant,
xij iaer ende doe wart hi
Te Hamert vermoort, geloofts mi.
| |
[pagina 27]
| |
 Nu so zeldi horen mede
Hoe Geertruud helt sine stede,
Ende wilde zelven mitten kinden
Haer des lants onderwinden,
Ende was vrouwe zonder man;
ij iaer die graefscap si nam an.
Int jaer van dusent, gelovets my,
Ende xliiij, zo lesen wy,
Ga naar margenoot+ Quam van Risele Boudiins sone;
Robbrecht hiet hi ende was die gone
Die Geertruud truwede ende in voochdyen
Nam Florens kinderen, ende pertyen
Van Hollant zwoeren hem hulde echt
Behouden alder kinder recht.
Dus hadde Robbrecht in die hant
vij iaer die graefscap van Hollant,
Ende dese hiet Robbrecht die Vriese,
Die brochte Hollant int Verliese.
Int iaer van dusent viiftich ende een,
Quam uut Lotriic, alst wel sceen,
Die buulricde hertoghe Godevaerd,
Ende heeft verdreven onghespaerd
| |
[pagina 28]
| |
Grave Robbrecht uten lande,
Ende stack an Holland sine hande,
Ende verdreef sone ende moeder.
Viif iaer was hi Hollants behoeder;
Hier na was hi vermoort:
Doe quam grave Diederiic Voort.
Dit was Diederiic, die es verdreven
Metter moeder, ende heeft opheven
Tgraefscap van Hollant, weet voir waer,
Ende hi regneerde xxx iaer.
Othilt, so hiet sine vrouwe,
Die hi minde met goeder trouwe;
Die hertooch van Zassen was her vader,
Dus muech diit weten algader.
Hi liet oor, alst wel sceen,
Ende starf dusent iaer elve ende een.
Florens wart grave int lant bi wette,
Ende hiet Florens die vette.
Grave was hi xxx iaer,
Een wiif had hi van zeden claer,
Hiet Peternelle, die zuster was
Des keysers Lottaris, ziit zeker das.
Zi hebben enen zoon gelaten
Hiet Diederiic, en wel geset te maten.
Alsmen screef elfhondert iaer
Starf Florens ende xii, dit es waer.
Dese Diederiic, als ict versta,
Was Florens soon ende hi quam na
| |
[pagina 29]
| |
Ende regneerde xxxvi iaer.
Sophia hiet siin wiif over waer,
Grave Otte van Riineg was haer vader
Ende palensgrave, weet algader.
Dese Diederiic, dese grave,
Dese stiet siins levens ave
Alsmen elfhonden screef
Ende lvii; een soon hem bleef.
Dees Florens, die Diederiics soon was,
Ziin wiif hiet Ada als ict las,
Conine Heynrics dochter van Scotlant;
xxvij iaer regneerde hi in Hollant.
Dese Florens voer met sinen here
Met keyser Vrederic over mere,
Die in die zelve vaert verdranc.
Doe starf die grave eer yet lane,
Tot Anthiosen in die stede,
Alsmen screef elf hondert ende xc mede.
Ga naar margenoot+ Diederiic quam na sinen vader
Ende besat Hollant al tenegader;
Van Cleve was siin wiif voirwaer,
Ende hi regneerde xiij iaer.
Ada siin dochter, siit zeker das,
Had Lodewiic van Loon die grave was,
Die te manne haer was gegeven;
Onder haer iaren liet si haer leven.
Willam hoor oom was tsgraven broeder,
Diederiics voirsc., ziit des wel vroeder,
| |
[pagina 30]
| |
Die grave was in Oostvrieslant
Ende hi wart grave doe in Hollant.
Des graven dochter was siin wiif
Van Gelre, ende na haer liif
Nam hi een meerre, weet voirwaer,
Ende regneerde wel xxix iaer.
Dus wart hi grave wien lief wi we;
Hi hadde geweest over ze
Mitten vader, dair hi starf,
Ende dair na voir hi ander warf
Ende wan Damiaten aen die vaert.
Hi starf, als men ons openbaert,
Als men screef elf hondert iaer
Ende xxxiij over waer.
Dits Florens Willam tsgraven zoon becant,
Had des hertoghen dochter van Brabant:
Machtelt was die name van haer,
Ende hi regneerde vel xij iaer.
Hi wart verslaghen, si u kont,
In enen tornoy tot Cleermont.
 Wiliam Florens zoon voirs. geliic
Had Liisbet tshertogen dochter van Brunswiic;
| |
[pagina 31]
| |
Hi waert tot Aelmangen gecoren coninc,
Dair hi regnaci vij iaer ontfinc,
Ende was grave, si u becant,
xxi iaer in Hollant.
Ten Westvriesen zo bleef hi doot
Tot Hoochhoutwoude, dats yammer groot,
xij hondert jaer men doe screef
Ende lv als hi bleef.
Dits Florens siin soon; nu versiet
Beatriis dat siin wiif hiet
Her Ghyen dochter van Vlaenderlant;
Ende hi regneerde, zi u becant,
xlii iaer, als ghi hebt gehoort,
Van Gheriit van Velsen wart hi vermoort.
Jan Florens soon tsgraven, si u bekant,
Had des conincs dochter van Yngelant,
Ga naar margenoot+ Die welcke coninc Edelwaert hiet;
Drie iaer ende langher nyet
Was hi zonder kint int regiment,
Ende zonder ridders naem is hi geent.
Dits Jan die grave van Henegouwe
Des conincs Wiliams zuster soon, als ict scouwe,
Hadde een wiif hiet Philippa,
Dochter des graven, als ict versta,
Van Lutselymboirch, ende in Hollant
Was hi V iaer grave, zi u bekant.
Dits Wiliam Jans soon voirwaer geseit,
Ende hadde een wiif, als men weit,
| |
[pagina 32]
| |
Janna van Valoys, machtig ende riick,
Des conincs zuster van Vrancriick.
Ende hi regneerde int openbaer
In Hollant xxxv iaer.
Wiliam siin soon na tsvaders doot
Regneerde viij iaer, verstaet al bloot;
Hi hadde een dochter van Brabant
Johanna, ende in Oost Vrieslant
Wert hi verslaghen ende liet daer tleven.
Ende zonder kint es hi gebleven,
Als men screef, zo wies verwondert,
xlv ende dertyen hondert.
Margriet, siin zuster, nemet goom,
Hadde Lodewiic den keyser van Room,
Ende hertooch van Beyeren was becant;
Zi wart gravinne ontfaen int lant
Ende zi regneerde voir waer
Bicant in Hollant wel x iaer.
 |
