Cronyke van Vlaenderen. Deel 3

Hier beghint de stryt van Roosebeke, anno XIIJ^cLXXXIJ.

De conync Karel van Vranckerycke, wel verstaen hebbende dat die van Ghendt hem emmere strydt leveren wilden, ende dat zy waeren ghe-

[p. 47]

⁺commen met grooter macht te Roosebeke, ten Goudberghe, hy stelde hem zelven in ordonnancien met alle zyne edele heeren, alzoot hem van noode was; ende Phelips van Aertevelde trac clouckelic metten Vlamynghen jeghens de Fransoysen, up eenen

+ 1382

[27 Nov.]

⁺donderdach, den xxij^en (lees xxvij^en) dach in Novembre; ende waren zeere sterckelicke ghebattailgiert.

Aldus beede dese heercrachten tsamen vallende, daer wort orribelioke ghevochten; ende Phelips van Aertevelde, metgaders den Vlamynghen, hy wan deerste battailge, daer vele Fransoysen doodt bleven; maer de grave Lodewyc quam metter ander battailge zo afgriselicke vechtende, dat een wonder was; ende de conync Karel van Vranckerycke dede ontwynden⁺ de olyflamme, ende daer openbaerlicke tooghen, dewelke men niet en behoordt te tooghene danne up de Sarasinen ende up de vianden van der Kersten gheloove. Aldus zo was daer ontsienlicke ghevochten, zodat Phelips daer versleghen was; want die van den Vryen braken ter zyden uut, ende lieten hare pinjoenen ende standaerden vallen, ende riepen: ‘Al verloren, Al verloren!’; maer de heeren te peerde achterhaelden se, ende sloughen se alle doodt, datter lettel yemendt ontghync; ende die van Brugghe bleven scamelicke, ende die van Curtrycke, by den lieden van Ghendt, dewelke men met groeten hoopen zach deen over dandere vallen, van moetheden ende van quetsueren ende van grooter vreese. Ende aldus bleven zy daer alle versleghen, Phelips ende zyne beleeders, ende ooc de wethouders van Ghendt; ende meester Heinric Carpentier, Phelips clerc, die was doodghesleghen van die van Ghendt, om dat hy den raed ghaf te Roosebeke te vechtene.

Als desen stryt aldus gheschyet was, zo begheerde de conync Karel van Vranckerycke dat men hem

+ 27 Nov.

+ Col. 2.

[p. 48]

⁺brynghen zoude Phelipse van Aertevelde, want hyne noynt ghezien en hadde; ende doe was hy onder de doode lieden ghevonden, ende den conync ghebrocht, dewelke beclaechde dat scade was dat hy hem alzo ghesteken hadde jeghens zynen rechten⁺ heere ende prinche.

Ende als die van Ghendt, die voor Oudenaerde laghen, verhoorden dat Phelips van Aertvelde dood was, zy schieden van voor Oudenaerde, ende lieten daer hare groote busse ende meest alle haere engienen, ende liepen te Ghend waerd, als zy wel een alf jaer voor Oudenaerde gheleghen hadden.

Ende die van Ghendt coren eenen anderen rewaerd, die gheheeten was Fransoys Ackerman, dewelke Fransoys screef, metsgaders die van Ghendt, an den conync Ridsaert van Inghelandt, biddende omme zyne bystandicheyt, hem scrivende hoedat de reyse te Rosebeke vergaen was.

+ 1382

+ Fol. 237, r^o, col. 1.

[27 Nov.]

⁺Up den zelven dach dat de conync van Vranckerycke metten grave Lodewyc wan de stryt te Rosebeke, die van Brugghe, die dat verhoorden up den zelven avondt, omtrent den scelletydt in den avondt; Cristoffels van Scoten nam te Brugghe sgraven standaert, ende hy ghyncken ter Maerct mede, ende de clercgye te Brugghe ghynghen weder ter Maerct met haren crucen ende met toortsen; ende binnen eender corter tydt versaemden daer zeere vele lieden, die alle lude riepen: ‘Vlaendren de Leeu!’, van blyscepen dat de prince int land was.

Ende, als dese mare alomme spreedde, zo beghonste tlandt te keerene an sprinchen zyde; ende de rewaerden⁺ van den Westlande die liepen harer veerde, maer zom waeren zy ghevanghen ende onthooft. De rewaerdt van Berghen, Heindric Ackerman, was onthooft. Ende al dat ducht hadde van den heeren,

+ 27 Nov.

+ Col. 2.

[p. 49]

⁺die vloen in Ghendt. Ende de rewaerden die van Ghent te Brugghe ghestelt waren, zy worden alle doodghesleghen, want de stede van Brugghe die keerde gheheel an sheeren zyde. Ende die van der Sluus vynghen die van Ghendt ende sloughen Fransoys Ackermans boden, die in Inghelandt gheweist hadden; ende Meeus Coolman quam ter Sluus, daer hy onthooft was.

Ende tmeeste deel van Curtrycke ende van Deynze ende van der casselrye trocken met wive ende met kinderen in Ghendt.

De heeren deden een ghebod doen, dat alle deghuene die voor Oudenaerde gheleghen hadden, dat elc keeren zoude te zynder stede, dies hem ghetroosten dorsten van haren ghebueren, zouden die officien ghehadt hadden of bewyndt, die en zonder gheene ghenade hebben; ende die van Ghendt deden een ghebot doen, dat alle deghuene die niet en dorsten te huerer stede trecken, dat zy binnen Ghendt quamen, van wat neeringhe dat zy waeren, dat zy alzo vry wesen zouden als zy zelve waeren; ende zy ghaven⁺ ooc vry gheleede hem allen die uut Ghendt vertrecken wilden, maer zy moesten daer huere wapene laten; ende mids desen ghebode quamen alzovele lieden binnen Ghendt, alst noynt daer te vooren gheweist hadden.

Als desen stryt al ghecesseert was, doe quam de conync Karel van Vranckerycke binnen der stede van Brugghe, ende ooc de grave Lodewyc. Ende

+ 1382

+ Fol. 237, v^o, col. 1.

[30 Nov.]

⁺omtrent sinte Andries dach quamen in Brugghe Bortoenen, volc van wapenen, ende beghonsten in Brugghe te roovene, ende ghynghen in der lieden huusen; maer, by den beveilne van den conync van VrancKerycke ende vanden grave Lodewyc, zo was te Brugghe utegheroupen, zo wie roofde of yet

+ 30 Nov.

[p. 50]

⁺name, het waren Fransoysen of Bortoenen, dat men die hanghen zoude; maer vele van den Bortoenen ne hilden van den ghebode niet, ende daeromme worden zy ghevanghen by vj, by viij tsamen, ende ghehanghen an de houcken van der Nieuwer Halle, by den consente ende beveilne van den conync.

Ende die van Ghendt koren weder drie hooftmannen, daerof dat deen hyet de Meyer van Dickele; ende dese drie hooftmannen, metsgaders Fransoys Ackerman, den principalen rewaerdt van Ghendt, zy bedreven vele wonders in Vlaendren.

In desen zelven tydt vertrac de conync van Vranckerycke te zynen lande waerd; maer, eer hy vertrac, zo begheerde hy zonderlinghe pointen an die van Ghendt, up dies dat zy ter ghenaden commen⁺ wilden; ende, omme met hem te sprekene, zandt hy een vry sauveconduit, gaende ende keerende.

Teerste point was, dat zy an den paeus Urbaen niet ne zouden ghelooven, maer dat zy houden zouden den paeus Clement, ende alle hare medepleghers; ende de conync dede heesschen iij^c duust vrancken omme den grooten cost van zynder wapenynghe; ende de conync begheerde dat de stede van Ghendt ende alle hare medepleghers zouden des conyncx van Ingheland vyanden zyn, ende dat zy den kuenync Karel van Vranckerycke zouden houden over haren souvrainen heere ende kuenync, ende alle zyne naercommers; ende dat men tcasteel van Ghavere gheven zoude den heere van Lerevael, diet met rechte toebehoorde. Voord, zo hiesch hy te nieuten ghedaen alle de verbanden die ghemaect waren, zichtent den rysene van Jacop van Aertevelde, tusschen den Vlamynghen ende den Ingelschen; maer alle de rechten die ghegheven waeren van den conync van Vrankerycke ende van den grave Lodewyc ende van

+ 1382

+ Col. 2.

[p. 51]

⁺zynen voorders, die zoude men onderhouden. Voordt, hiesch de conync dat men den grave van Vlaendren versoenen zoude met rooden goude, alzo hyzelve zegghen zoude, over de scade ende scande die hem die van Ghendt ghedaen hadden. Voordt, hiesch de⁺ kuenync boorghe ende ghysele van desen alzovele als hem goed dyncken zoude.

Ende van al desen begheerde de conync een andwoorde binnen den ghestelden daghen van den sauveconduite; maer eeneghe van Ghendt die sloughent omme, ter causen van den conync Ridsaert van Inghelandt, ende ne wilden gheene ghysel gheven.

Aldus trac de conync van Vranckerycke met zynen edelen te zynen lande waert; ende de grave Lodewyc dede bewaren de stede van Ypere ende van Curtrycke ende van Oudenaerde.

Item, de Meyer van Dickele trac uut Ghendt metten vreimden van der stede, omtrent twee duust

+ 1383 (n.s.)

+ Fol. 238, r^o, Col. 1.

[1383]

[7 Jan.]

⁺mannen, up den vij^en dach van Lauwe, ende zy trocken voor Ardenbuerch, dat zy bestreden, ende wonnent, ende roofden ende stichten brandt. Ende

+ 7 Jan.

[27 Jan.]

⁺up den xxvij^en dach van der zelver maendt quamen die van Ghendt wedere met Fransoys Ackerman noch eens tArdenbuerch, ende velden poorten ende mueren, ende nament al dat zy vonden; ende aldus was. Ardenbuerch tweewaerf binnen eender maendt ghetribuleirt ende verbarrent.

Item, Jacop Diericx ende Aernoudt f. Jans ende de Meyer van Dickele, dat waeren de beleeders van Ghendt, ende zy trocken tOostbuerch ende int Oost-Vrye, stelende ende roovende; ooc trocken zy te Boudeloo ende in Vier-Ambochten, ende maecten taerme volc bystier; ende Jan van den Voorde was⁺ ghemaect casteleyn van Ghavere.

+ 27 Jan.

+ Col. 2.

[p. 52]

⁺In dien tyden quamen vele brieven uut Inghelandt, van den conync Ridsaert binnen Ghendt; ooc zo quammer eenen brief van den busscop van Doornicke an die Ghendt, sprekende dat zy zouden otmoedt zoucken an haren rechten prince, hy hoopte dat hyt wel maken zoude.

Ende tEenam, daer was de dachvaerd ghemaect,

+ 1383 (n.s.)

[20 Maart]

⁺ende het zoude wesen up den Goeden Vrindach; dies was alle man verboden te reysene omme sgoeds tyds wille ende om der dachvaert wille; ende die

+ 20 Maart

[19 Maart]

⁺van Ghendt trocken up den Wittendonderdach ter dachvaert voorseid.

Ende up dien zelven WittenDonderdach trocken een groot deel reysers uut Ghendt te Ronsse, ende roofden de doorplieden, ende namen hem zuvel, coorne, meil ende allertiere goedt. Ende up den Goeden Vrindach quamen de reysers wederghekeert up een mile naer Ghendt, ende daer ghynghen zy haren roof deelen met teerlinghen, ende eeneghe die zy ghevanghen hadden lieten zy ontgaen, dewelke ontgaende ghemoeteden vele heeren ende zeyden hemlieden waer zy laghen, ende de heeren reden daerwaert ende ommeryncden se, dat de zommeghe spronghen in Scelde, ende zy worden meest al versleghen ende verdroncken. Dit gheschiede te Maerleke up den

+ 19 Maart

[20 Maart]

⁺Goeden Vrindach.

Ende die dachvaerd schiet, ommedat zy gheen⁺ ghysel gheven en wilden.

Ende Luevene in Brabant was doe ghewonnen van den heeren in dat zelve jaer, omme eeneghe zekere oorloghe, die zy jeghens hueren hertoghe hadden.

Item, in desen zelven tydt trac de heere van Aerzeele uut Ghendt met meestdeel alle den volke van Ghendt, ende quamen voor de stede van Brugghe, ende waren daer wel ix hueren scietende

+ 20 Maart

+ Fol. 238 v^o, col. 1.

[p. 53]

⁺ende stoormende up de stede; maer die van Brugghe' waeren zo steerc bewaert, datter gheen winnen an en was. Dies vertrocken die van Ghendt weder achterwaerdt, ende verbarrenden menich scoon huus in Sinte-Cruus prochye, vele scoone herberghen ten Drien-Conynghen of daeromtrent, ende staken tvier in Sinte-Cruus kerke, als waerby dat den thor verbarrende ende de kercke hadde groote scade, ende al tvolc daeromtrent gheseten. Dit gheviel up den

+ 1383

[29 Apr.]

⁺Assencioensavondt int jaer Ons Heeren XIIJ^cLXXIIJ.

+ 29 Apr.

[1 Mei]

⁺Ende svrydaechs naer den Assencioensdach, zy keerden weder te Ghend waerdt, ende, binnen desen tydt dat zy uut waeren, was de stede van Ghent harde nauwe bereden, zodat die van binnen vare hadden, want die van Denremonde quamen tot SinteBaefs toe, ende die van Oudenaerde quamen uut te⁺ peerde endetevoedt, endesloughen lieden te Dadeghem, tot vaste an de stede, ende namen peerden ende koyen, ende deden dit ondancx die van Ghendt.

Daernaer trocken die van Ghendt tusschen der Scelde ende der Leye, ende roofden daer al tlandt, want zy vondent daer vettere danne zy ghewuene waeren; maer, als zy metter vitailje te Deynse quamen, daer waren zy ghescoffiert van den heeren, dewelke heeren groote ghereedscepe maecten omme dInghelschen te wederstane; want de heeren hadden verstaen dat Rasin van den Voorde, van Ghendt, ende Jacop Scotelare, van Brugghe, ende Pietre Wyncke, de Westvalync, dat dese persoonen voortyds ghesonden waeren van Philipse van Aertevelde an den conync Ridsaert van Inghelandt, metsgaders Fransoyse Ackerman; de welke persoonen zovele vercreghen hadden alsdat de conync Ridsaert voorseid in Vlaenderen zant een groot vlot van volke van wapenen, te wetene den busscop van Noordwyc, als

+ 1 Mei

+ Col. 2.

[p. 54]

⁺capiteyn van der vlote, ende hy nam tcruce an, als onderdanich den paeus Clement. Ende daer quam mede dheer Hughe van Calverlan ende dheer Hughe, zyn zone, ende heer Willem Helleman, ende mynheere Thomaes Crevet, ende heer Willem Pharachoen; dese waeren alle capiteynen vander vlote. Ende⁺ Rasin van den Voorde, van Ghendt, ende Jacop Scotelare, van Brugghe, ende Pietre Wyncke ende Fransoys Ackerman, die zouden metten anderen naercommen.

Ende de busscop van Noordwyc landde buten Greveninghe an tZand metten zynen, ende hy dede vraghen of die van Greveninghe hem upgheven wilden, behouden lyf ende goedt, ende commen in den handen van den conync Ridsaert van Inghelandt; maer zy ghaven ter andwoorde, zy en wilden hem nyemende upgheven danne den grave Lodewyc, haren gherechten heere. Doe ghync de busscop de stede bestoormen met stercken assaulte, ende die van binnen die weerden hem zo vromelicke up poorten ende up thorren; maer de Inghelschen lieten twater of van der eender zyde, ende zy rechten leederen an den meeur (sic) ende clommen up met haexsen ende met angienen, ende wonnen de stede met finider foortse, ende sloughen ende vynghen vele persoonen; ende, die hem in ghenaden quam ende met hemlieden zweeren wilde, dien lieten zy haer lyf behouden, ende haer pnncepale vyanden sloughen zy doodt. Ende zy manden de stede van Grevenynghe, ende trocken voordt te Burgbuerch, dat hem upghaf, ende Maerdyke ende de stede van Berghen ghynghen in handt.

Als de grave Lodewyc vernam de moghentheyt⁺ van den Inghelschen, hy beval dat men se wederstaen zoude, ende hy dede versamen tWestVrye; ende al

+ 1383

+ Fol. 239, 1^o, col. 1.

+ Col. 2.

[p. 55]

⁺tWestlandt, uter doorpen ende uut elken stede, trocken de mannen met sprinchen banieren, ende quamen te Duunkerke bet dan xx^m mannen.

Ende de Inghelschen maecten ruddere Rase van den Voorde; ende de Vlamynghen voorseid die quamen an, ende Rase van den Voorde reedt vooren in, ende hy wort vierwaerf van den peerde ghewarpen, maer telken quam hy weder up. Doe quamen dInghelsche artsieren, ende scoten zo vreeselicke van tween zyden, zodat de Vlamynghen deynsen moesten, ende dInghelschen wonnen den stryt metten busscop van Noordwyc, up sinte Urbaens dach, in Meye int

+ 1383

[25 Mei]

⁺jaer XIIJ^cLXXXIIJ.

Ende tvolc dat vloot tYperwaert ende te Brugghe waerd, ende lieten den Inghelschen tlandt becrachten. Aldus wonnen zy de stede van Vuerne ende van der Nieupoort, ende al by der helpe van die van Ghendt ende van Fransoys Ackerman. Ende Rase van den Voorde zant brieven an de stede van Ghendt, dat zy zouden commen wellecommen den busscop van Noorwyc met zynen Inghelschen.

Ende Fransoys Ackerman dede zo vele an den⁺ busscop ende Inghelschen, dat Rase van den Voorde ende de heere van Aerzeele ende de Meyer van Dickele, dat zy alle tOudenbuerch versaemden; ende aldaer zwoeren zy metten Inghelschen, ende dInghelschen met Ghendt, ende droughen overeen dat zy tYpere waerdt wesen wilden, alzo zy deden, want dInghelschen beleyden Ypere an de Vransche zyde ten v steden, ende die van Ghent beleyden Ypere met drien heercrachten.

Item, als die van Ypere dat zaghen, zy ontboden tvolc binnen, dat buten tusschen beede den vesten wuende; ende doe scoten zy van binnen utewaerdt tvier in de huusen ende verbarrenden se inden gront.

+ 25 Mei

+ Fol. 239 v^o, col. 1.

[p. 56]

⁺Doe stelden die van Ghendt hare engienen in de kerken tSint-Jans ende ten Bryele, ende zy roofdent al dat daeromtrent was.

Item, de edele van den lande dit overmerckende, zy zonden an die van Ghend, om een accoord van als te makene; maer die van Ghend namen de brieven in onweerdicheden want zy waeren an den kuenync van Inghelandt te zeere ghehelt.

In desen zelven tydt quam de busscop van Ludicke by den busscop van Noordwyc, endehy hadde gheerne ten besten ghesproken, maer de Ghentenaers ne wildere niet naer hooren, maer zy zonden Pietre van den Bossche omme engienen te Ghend waerd, ende vele Inghelschen trocker mede.

Ende, als zy te Ghend quamen, zo vernamen⁺ zy dat die van Denremonde ten VII Eecken waeren; doe trac Pietre van den Bussche metten Inghelschen ende metten Vlamynghen jeghens die van Denremonde, dewelke meneghen man versleghen hadden, ende zy leyden laghen, daer zy den Inghelschen inne verscalcten. Ende daer was zeere ghevochten, alzo datter vele volcx an beeden zyden bleef versleghen; ende een ruddere uut Denremonde duerreedt eenen loert uut Inghelandt. Ende daeromme vertrac Pietre van den Bossche metten zynen te Ghendwaert, ende dandere trocken naer Denremonde.

Ende Pietre trac metten engienen voor de stede van Ypere, ende hy deidse stellen omme up de stede te stoormene. Ende de conync Ridsaert zant te Ghendt eenen pape, gheheeten chier Jan Bourync, wel met v^c artsiers, dewelke vele quaets omtrent Ypere deden; maer chier Jan Bourinc keerde wedere naer Ghendt ende naer Vier-Ambochten.

In desen zelven tydt lach Aernoud f. Jans up thuus te Moere, ende hadde gheerne vitailge te Ghend

+ 1383

+ Col. 2.

[p. 57]

⁺waert ghesonden; ende chier Jan Bourinc trac mede tote by der Nuese; maer daer laghen drie persoonen up twatere, met drie of viere baergen, ende die beletteden den cooplieden dat zy te Ghen waert gheene vitailge voeren en mochten. Daerof hyet⁺ deen Adriaen Tant, Pietre Poelin ende Jan van Zeleghem; dese waeren de capiteynen, ende ne lieten gheen goed te Gend waert lyden, maer zy quamen tote den Drien Clusen of Drien Huusen, om barnen, omme slaen ende om vanghen al dat van Ghend waert was, ende zy hadden eene baniere metter wapene van Vlaendren. Hier jeghens quamen clouckelicke Aernoud Jans zone met zynen volke, ende chier Jan Bourinc dede alle zyne artsiers onder den dyc ghaen, daer zy zo vreeselicke scoten, dat die andere moesten erselen. Ende Jan van Zeleghem bleeffer doodt, ende Pietre Poelen die was ghevanghen; maer Adriaen Tant ontsloop int coorne, maer tsanderdaechs was hy ghevanghen, ende te Ghendt ghebrocht ende onthooft, ende zijn hooft up de Walpoorte ghestelt. Ende omtrent een xxv ontquammere, ende die ghynghen te scepe ende zeyldeh harer vaerde. Ende doe was twatere ghevryt, ende de cooplieden quamen te Zaxhavene met allen manieren van goede, ende die van Ghendt haeldent in.

Binnen desen middelen tyd quam de maere binnen Ghent, dat die conync Karel van Vranckerycke met meerder moghenteyt nederequam, dan hy oynt te vooren ghedaen hadde.

Ende die van Ypere hadden binnen vele dyncx⁺ breke; nochtans hilden zy hem zo vromelicke, dat zy theer van buten dickent in de wapene gaen deden, ende scarmutser jeghens, ende maecten doode ende ghewonde.

Ende buten laghen zy zeere thueren onghevoughe

+ 1383

+ Fol. 240, r^o, col. 1.

+ Col. 2.

[p. 58]

⁺van den stancke ende van den vlieghen; ende die van Ghent meenden te vertreckene, maer zy wilden eerst een assault up de stede doen; ende zommeghe Inghelschen hielpen hemlieden, ende zy trocken onder de bailgen van der stede, daer zy zeere up ghynghen hauwen; maer die van binnen daden alzulke weere met scietene, met slaene ende met calcpotten, dat zy deynsen moesten, want an de stede ne was gheen winnen.

Doe ghynghen die van Ghendt, ende loeden haere carinen twee daghen ende twee nachten lanc, ende zy versaemden wel x^c hooftbeesten, onder maghere ende vette, ende zy trocken thuusewaert, ende verbarrenden meneghe muelne onder weghe, ende ghynghen thuus metten goede, goede chiere maken.

Ende, als de busscop van Noordwyc ix weken lanc gheleghen hadde voor Ypere met Fransoys Ackerman, zo liet hy Ypere, ende hy voer in West-Vlaendren, te Vuerne, ter Nieupoort, te Berghen ende te Greveninghe ende in Burgbuerch.

Ende, als die van Ghendt ende de Inghelschen verscheeden waeren, ende de West-Vlamynghen hoorden⁺ dat de conync van Vranckerycke zo sterckelicke nederquam, zo keerden vele West-Vlamynghen om sprinchen zyde, ende zy namen den standaert van Vlaendren in de handt, ende riepen: ‘Vlaendren de Leeu!’⁽¹⁾. Ende menich bleeffer achtere, met waghenen ende met peerden, die om vitailge ghezyn hadden ende up de vrienden gherooft hadden. Ende de busscop van Noordwyc bemande Berghen ende Burgbuerch, ende hy meende tInghelandwaert te treckene.

Ende die van Ghent reysden ooc weder uut,

+ 1383

+ Fol. 240, v^c, col. 1.

(1) Tusschen de regels, door dezelfde hand geschreven, staat: Roy.

[p. 59]

⁺want Hughevliet, Biervliet. Sluus, Saeftinghen ne lieten te Ghend waert gheene vitailge voeren, ende Oudenaerde, Denremonde deden vele spyts den Ghentenaers, zo dede tcasteel van Poucken ooc. Ende de heeren laghen binnen Ardenbuerch, in Onzer Vrau we kerke, die zy steerc ghemaect hadden jeghens de vianden, ende die van der Sluus zeylden ondere Inghelandt om quaetdoen ende omme rooven.

Item, de grave Lodewyc versaemde groote menichte van Vlamynghen binnen der stede Van Ryssele, ende hy trac weerdelic ontfanghen den edelen conync Karel van Vranckerycke, zynen neve, dewelke doe was Atrecht leden, metten hertoghe van Berry ende⁺ dhertoghe van Bretaengnen, van Bourgoengne, van Bourbon ende menich edel prince, omme de Inghelschen te wederstane; ende zy trocken al te samen naer Cassele; maer, als de Inghelschen dat vernamen, zy deisden naer den zeecant, naer Greveninghe ende naer Brugbuerch, ende zy verberrenden de Nieupoort.

Ende die van Ghent manden meneghe kerke ende casteelen jeghens den prince, ghelyc thuus ten Moere, thuus te Peerboome, thuus ter Woestine, thuus te Meere ende de kercke van Deynsen, thuus te Lovengheem, Waerscot, Scendelbeke, Vyane ende tcasteel van Ghavere; ende zy manden meneghen stercken pas.

Maer de moghenteyt vanden conync van Vranckerycke die was zo groot, dat hy de stede van Cassele varync ghewonnen hadde.

Ende de busscop van Noordwyc hilt hem binnen Grevenynghe, ende hy dede hem zeere verstercken; ende de oude heer Hughe van Calverlay ende de jonghe heer Hughe, zyn zone, ende de heere van Perry, ende heer Hughe de Spencier ende dheer Jan van Beeumont, dese wilden de stede van Berghen houden jeghens de Vransche moghenthede.

+ 1383

+ Col. 2.

[p. 60]

⁺Ende de conync van Vranckerycke trac metten grave Lodewyc te Berghen waert met vij hertoghen ende xij graven, ende quamen voor de stede wel met lx^m mannen, onder rudders ende knechten. Ende⁺ binnen was lettel vitailge, ende zy hadden alle de poorten toe doen maetsen, zonder de poorte te Duunkerke waert. Ende dInghelschen scoren eenen raedt, dat zy trocten naer Grevenynghe, ende lieten hem volghen die wilden. Dit vernamen de Fransoysen ende ooc de Vlamynghen; zy beclommen de mueren ende wonnen de stede, ende zy sloughen al doodt, dat zy van vianden daerbinnen vonden, ende staker tvier inne.

Ende dInghelschen, die uut Berghen vloen, die trocken in Burgbuerch, ende meenden die stede te houdene, ende de conijnc van Vranckerycke trac voor Burgbuerch met alle zynder mueghenthede, ende slouch siege voor de stede.

+ 1383

+ Fol. 241, r^o, col. 1.