Cronyke van Vlaenderen. Deel 1

⁺Hoe Jan Boursier, gouvernuerre van Gent, dieselve stede van Gendt binnen dien tijden des bestants van provancien voirsien ende bezorght hadde, ende oic van hoe ene manyere van luden, geheten die Zwijnkijns van der Rappailge, regneerden.

⁺Heer Jan Boursier, die van coninc Ritsaerts wegen binnen Gendt lach ende dat regimente aldair van sijnre wegen hadde, ende voirt die cappiteynen van der gemeenten van Gendt, als Pieter van Bousch, Franssoys Ackerman ende Pieter die Muytere, hilden hem alle wael dairup geordyneert ende voirsien, als wael geinformeert wesende van dat sij dat oirloge weder upten halse hebben souden, dair sij hemluden alle doe na schicten ende stelden. Oic hadden sijlude hemselven binnen dese bestande grotelick geprovandet van alle vytalie ende van alle des sij voirt behoeven souden mogen binnen Gendt, up slot tot Ghavres ende voirt in die plaetsen die hem tot haire behoef hilden. In desen tijden waren een deel ruyteren ende ballingen vergadert up hairselfs hant; dese hilden hem in dat bousch van Rappailge, in een huys dat dair stont, dat sij so vast ende starck gemaict hadden dat men se dair met machte noch met liste uutcrijgen en konde; ende dit waren alle meest verjaechde ende verdorven lude van Geertsberge, van Aelst, van Denremonde ende uut die landen dairomtrent, die mits den oirloge alle dat hoere verloren, ende niet behouden en hadden af te

+ fol. 140

+ fol. 140 v^o

[p. 471]

leven dan sij so bij desperacie an allen zijden dair sijt vonden den luden namen. Dese bedreven sovele ondaets dat men in dien tijden niet en sprack dan van desen rovenaeren van der Rappailge, welk bousch gelegen is twisschen Ronck ende Geertsberge ende Adingen ende Lesinnes. Dese roveren deden al te groot ondaet in die castelrye van Aeth, van Florebeke, van Lessinnes ende van Adingen; mer ten was also niet, sij en hadden hieraf onthiet van dien van Gendt. Des bedreven sij onder dat dexel al te vele dieften, moirds ende roveryen, ja, dat meer was, sij plagen wael een groot stuck int tlant van Henegouwen te comen, ende nemen dair die luden van horen bedde, ende brachten se up hair huys int bousch van Rappailge, ende scatten se dan dairom alle dat sijs hadden, ende en sagents nyemants an; dair die casteleyn van Aeth, up dien tijt here Baudewijn van der Motte, zeer qualiken in te vreden was, ende dede dair menichwerven tot allen repassen scarpelijken up wachten; mer, wat hij dairomme dede, nye en konde hij se crijgen of belopen, sovele bij weghe ende heymelijke sluyppaden wisten sij te vinden, ende hilden aldus dat tlant dair so nauwe dat nyemant van groten ontsich en dorste omtrent die ende palen van die landen aldair omtrent in Vlaenderen, in Brabant ende in Henegouwen verkeren of doirreysen.

Ter anderzijden so hadde die hertoge van Bourgongen over alle Vlaenderen van nyeus die garnysoenen doen voirsien in allen steden ende sloten overmitds dat oirloge, dat hij oic dair doe vermoede weder in te gaen, als tot Brugge was die here van Ghistele cappiteine gemaict, here Willem van Namen ter Sluys, also hij dair een here af was, ten Damme here Gwy van Ghistele, van Cortrijcke here Jan van Juemont, van Yperen here Pieter van der Nyepe; ende

[p. 472]

voirt, in allen anderen steden ende sloten dairs noot, was, waren lude van wapene geleyt van des hertogen wegen van Bourgongen. Des gelijcx tot Airdenburch, dair wert geleyt here Gwy van Pontailges, merscalk van Bourgongen, ende met hem lagen here Ryflaert van Vlaenderen, heer Heynric van Antoing, die here van Montengies in Oistervant, die here van Longevael, here Jan van Berckette ende here Pieter van Bailgeul, ridderen, Veylge Foutier, Philpot van Grancy, Roelkijn van der Folye ende noch meer andere edelre mannen, wael tesamen starck wesende II^C gewapent vechtender manne. Dese worden onder hemselven te rade dat sij trecken wouden in die Vier Ambachten, ende rijden dat alle doir, ende verdervent geheellijken, want die van Gendt dair dagelijcx vele ververschinge van provancien uutcregen. Des schieden sij up enen dach uut Airdenburch, alle wael te harnasse ende te pairde, om te volbringen hoir upset, ende reden dairwairts in meninge hoir dingen wael te doen; up welken dach, dese Franssoysen aldus uutgereden wesende, die van Gendt met wael II^M mannen, alle cloecke, gerade gesellen, oic int velt waren, ende was hoir hooft ende leytsman Fransoys Ackerman. Dair gebuerdet dat dese Franssoysen ende Gentoyseren hem tesamen gemoeten in een dorp. Als dese twee partyen elcander vernamen, dachten sij beyden dat dair gevochten mosten werden, ende vyelen die Franssoyse af te voete met enen vromen moede, ende grepen hoir glayen ende weren in hair hant, ende traden stoutelijken hem weder tegens van gelijken, die ene groten hope hadden. Dair werden sij hertelijken eerst schietende ende na vechtende; dair hadden die Franssoysen hoir were begrepen up ene stede dair die van Gent niet al te wael tot horen gemake over en konden comen, sodat doe dair ene

[p. 473]

scarpe mangelinge ghevyele; ende dair wert menich heerlick feyt ende geradichede van wapene gedaen an beyden zijden. Up welken tijt here Rifflairt van Vlaenderen hem zeer ridderlijken bewees, ende so deden oic alle die andere die dair waren, thoinde eens mans herte in hem hebbende tegens die Gentoyseren, twelke hemluden oic wael van groten node was, want ent stont dairup ghene scattinge van gelt te⁺ geven dan alleen upt lijf; doch, int laetste, mits der veelhede dier van Gendt, behilden sij die plaetse, ende mosten die Franssoysen van node airselen ende te pairde upsitten, of sij souden dair alle gebleven hebben, want die van Ghendt vyelen hem te zwair. In welken strijde dootbleef here Jan van Berlette, here Pieter van Baelguel, Weilge Forier, Philpot van Gancy, Roelkijn van der Folye ende meer andere goeder mannen, dat groten schade was; ende dieselve die te live bleven, mosten haestelijken vluchtich werden, ende quamen also weder ongetelt binnen Airdenburch, of sij waren dair anders alle mede dootgebleven sonder genade. Na welker aventuere geschiet wesende, wert die burchgrave van Myaux tot Airdenburch in garnysoen gesent, die doe die stede van Airdenburch liet overalle voirsien ende starckmaken, ende bleef dairbinnen liggen, ende vele goeder ridderen ende knechten met hem, wael tot C glayen toe starck; ende van alle dese hadde hij alleen dat bewint. In desen tijden was here Jan van Juemont groitbailiu van alle Vlaenderen, ende haddet doe geweest wael twee jair aneen; dese was cappiteyn van Yperen ende was alle Vlaenderen doir zeer ontsien, overmits sine grote vromichede ende cloechede ter wapene. Dese en nam nymmermeer Gentoyser in genaden of gevaen, dan wat hoire creech, die mosten sterven of ten minsten hoir ogen of oren of handen

+ fol. 141

[p. 474]

of voeten verliesen, eer sij van hem mochten scheyden, om anderen exempel te geven; mits welker hantieringen die Gentoyseren ende alle die hoere desen bailiu uutermaten zeer vruchten ende beduchten, ende en sprack men in Vlaenderen van anders genen cappiteyne dan van hem in dien tijden.