Cronyke van Vlaenderen. Deel 1

[Hoe die coninc van Franckrijke tot Parijs quam, ende den Parijsienen hoir raepen uut hoir straten nemen dede, dairtoe dede hij hemluden alle hoir harnasse benemen ende scatte se tot sinen wille.]

Desgelijcx so namen oic oirlof die grave van der Mairtse ende here Jacob van Bourbon, ende schieden van Doirnicke, ende togen in Henegouwen int lant van Luezen up hoir heerlicheden aldair, om bet hoir gemack te hebben; here Gwy van Lavael, uut Bertangen, toich oic in Henegouwen tot Chierve, dair here Robbrecht van Namen ende hij te samen heren aff sijn, ende die here Van Couchy toich leggen tot Moirtangen uptie Schelte, twisschen Doirnicke ⁺ende Condeyt, met alle sine geselscap. Mer die coninc bleef binnen Doirnicke liggen ende gaf dair grave van Saint-Pol ene bevelinge ende commissie van te corrigieren alle die Urbanisten, die dair binnen Doirnicke woinden, diere dair vele waren, sodat hij van dien dair zeer vele binnen vant, twas int collegie van Onser Liever Vrouwen aldair of anderswair, onder die geestelijken luden; ende alle dede hij se vangen ende scade se grotelijken van den horen, sodat dese grave cortelinge bij deser commissien binnen Doirnicke creech boven VII^M francken, want dair en mochte hoire engeen van hem comen, van die hij angevairt hadde, sij en mosten hem van den horen geven littel of veele.

+ fol. 125 v^o

[p. 353]

Terwijlen die coninc aldus tot Doirnicke lach, was die van Gendt geleyde gegeven te mogen met vrede in ende uut hoir stede varen ende keren, up hope dat sij te bet den coninc te gemoete comen soude; ende men hilt oic binnen dier tijt dagen met hem om zoene of bestant te maken, mer men vant se in hoire dadingen wael so druysch ende hoverdich, alsof sij groten zege ende gewin gehadt hadden, als sij ongevals ende verlies hadden ontfaen tot Roosbeke. Wail was wair dat sij te seggen plagen altijt in hare tracteringen, dat sij hem gairne in des coninx onderdanicheden setten wouden, om geheten te wesen van des coninx domaynen te sijn ende hoir resoirt ende upperhof tot Parijs te halen; mer nymmermeer en mochte hij in hoir herte met minnen beseten noch ontfaen werden, om der groter scaden wille, die sij bij sinen sculden ontfaen hadden ende geleden. Ende hier bleven sij vaste up, wat dachvairden die coninc met hem dede houden, of wat wijser lude of heren hiertwisschen spraken, altijt was dat hoir uuterste antwoirde, ende anders en conde die coninc van hemluden niet gecrijgen om alle te vergaen. Doe wert hem hoir geleyde upgeseecht, ende die van Gendt, die tot Doirnicke gecomen waren, togen weder tot Gendt, ende waren des oirloichs, dat hem gemoeten mochte, al getroost.

Binnen desen tijden, den coninc aldus tot Doirnicke leggende, dede sinen raedt groten arbeit dairomme, dat hij tlant van Vlaenderen gairne hadden Clementynen ghemaict ende paews Urbaen afgegaen; mer die goede steden ende geestelijke godshuysen waren so vaste tot Urbanum geknoft ende verbonden met horen here den grave, dat sij dair niet af te bringen en waren, ende plagen hem te verantwoirden bij des graven raedt, seggende dat sij hem dair wael

[p. 354]

up bespreken ende beraden wouden, ende dair een eyndelicke antwoirde up geven tot Paesschen doe naestcomende; ende aldus bleef die sake in sulken state staen. Die coninc hilt sinen Kersavont binnen Doirnicke, ende, doe hij van dair scheyden soude, beval ende maecte hij den groten here van Gistele te wesen overste behoeder van Vlaenderen, here Jan van Ghistele, sinen neye, te wesen cappiteyne van Brugge, den here van Saintpy te wesen cappiteyne van Yperen, here Jan Juemont te wesen cappiteyne van Cortrijken. Voirt sandt hij II^C glayen van Bertoenen tot Airdenburch om dair te leggen in gernysoen, ende binnen Oudenairden sandt hij here Gillebert van Lameringhien met II^C glayen; ende aldus was alle tlant van Vlaenderen beset, tot allen plaetsen dairs noot was, met luden van wapene, om den winter doir te oirlogen totten zomer toe; ende, dit gedaen, schiet die coninc van Doirnicke ende quam tAtrecht, ende met hem sinen omen, ende oic die grave van Vlaenderen.

⁺Hiermede wil ic hier nu af zwijgen, ende treden weder tot die van Gendt.

Ghij weet wael dat, doe die coninc van Franckrijke van Cortrijcke schiet, bleef noch die stede van Gendt in den oirloge als sij voir den strijt geweest hadde; dairomme doe noch dair bleven ende vergaderden binnen Gendt Pieter van Bousch, Pieter die Muytere ende Fransoys Ackerman; ende dese begrepent doe zeer strengelijken weder, ende maicten dairup van nyews weder cappiteinen, die overste van horen volke waren, ende ontboden ende cregen uut vreemde landen vele soldenairs ende ruyteren, ende worden weder ten oirloge also wael ghemoet als sij te voeren ye geweest hadden. Welke cappiteinen binnen Gendt

+ fol. 127 v^o

[p. 355]

wael hoirden seggen van den Bourgongoenen ende Bertoenen die binnen Airdenburch lagen, ende sloten dat sij desweeghs uutreysen wilden ende vernestelen se, of sij konden of mochten; des doe Pieter van Busch ende Franssoys Ackerman uut Gendt schieden met III^M man, ende quamen terstont tot Airdenburch, dair doe up een hertelijck scermutsen ghinck, sodat die Gentoyseren int laetste met machte die stede wonnen, dat hem menygen man coste; doch dair bleven wael II^C soudenairs doot, ende die stede wert alle geschent ende berooft, ende oic tmeeste deel al verbrant; ende, dit geschiedt wesende, keerden Pieter ende Franssoys, met haren hope ende met datselve dat sij binnen Airdenburch gewonnen ende geworven hadden, weder binnen Gendt, dair sij doe met groter blijscappen ende eren ohtfaen werden. Niet lange en leedt dairna, sij en deden noch ene reyse int lant van Aelst ende van Denremonde, ja tot an die poirten van Oudenairden toe, ende roofden ende schenden dair alle tlant dair sij doir leden.