De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Aart van der Leeuw

L 31

Voorburg 16 Januari 1930

Beste vanEyck

Geluk gewenscht met de eerste afl. van Leiding. Ik kan me begrijpen dat je er verbazend veel werk aan hebt gehad, en wat een groot aandeel heb je zelf bijgedragen. Alles las ik nog niet, maar wel jouw stukken,⁴⁰¹ allemaal uitstekend

401 Ondanks de onverwachte moeilijkheden is Leiding. Algemeen Tweemaandelijksch Tijdschrift op de aangekondigde datum, 15 januari verschenen. Niet Van Dishoeck, maar C.A. Mees ging het uitgeven. De redaktie werd gevormd door P.N. van Eyck, C. Gerretson en P. Geyl. Ook het gebrek aan kopij, waarover Van Eyck in de voorafgaande brieven spreekt, is uiteindelijk opgelost. De eerste aflevering bestond uit:
Redactie, ‘Inleiding’, die ook stond afgedrukt in de prospectus, waarmee aan het tijdschrift bekendheid werd gegeven; A. Verwey, De ware staat (ged.); P. Geyl, Belgische ‘oplossingen’ van het Vlaamsche vraagstuk ; A. van der Leeuw, Thomas Traherne: een voortrekker naar het aardsch geluk; P.N. van Eyck, Anima nostra (ged.); idem, Een halve eeuw Noord-Nederlandsche Poëzie I-II-III; C. Gerretson, Het Rijk en zijne aangelegenheden ; (P.N. van Eyck), Aanteekeningen ; P.N. van Eyck, ‘Literaire kroniek’ (diss. A. Donker); (P.N. van Eyck), ‘Boekbesprekingen’.

[p. 172]

en innerlijk samenhangend, zoodat ze al heel veel duidelijk maken van de principes waarop het tijdschrift is gegrond. Ik hoef je niet te zeggen dat ik het met ze eens ben. Donker's geschrift⁴⁰² kende ik niet. Waarom zou je het lezen als je geen criticus bent, maar uit wat je er over zegt blijkt duidelijk genoeg, dat je met terugwijzing van die brochure gelijk had. Ja vreemd eigenlijk dat een man als deVooys dit als proefschrift heeft geaccepteerd. Ook de Inleiding zegt duidelijk wat de bedoeling is. Gelukkig dat eindelijk deze dingen weer eens gezegd worden na meer dan tien jaar anarchie en oppervlakkigheid. Benieuwd of de tijd al zoover is dat er naar geluisterd zal worden.

Heb je al tijd voor mijn ‘Opdracht’ gehad.[?]⁺ Het is een eerste poging om vanuit de wereld die Traherne ‘door God gemaakt’ noemt, binnen te dringen in die andere waarvan hij zegt: ‘ze is een Babel van tegenstrijdigheden[,]⁺ nagebootste rijkdommen[,]⁺ weelden en ijdelheden’, een poging die nog geen definitieve oplossing kon hebben. Er moet weer teruggegaan worden nogmaals naar die door de menschen gemaakte wereld, ‘in Gods naam’, dit had ik eerst als laatste woorden, maar ik vond dat te sterk onderlijnd en maakte er ‘in godsnaam’ van.

Het tijdschrift ziet er keurig verzorgd uit. Je bent zeker ook wel tevreden met deze eerste afl. Kreeg je er veel betuigingen van instemming over? Een paar weken geleden is Verw[e]y me eens op komen zoeken, altijd prettig. We waren toen juist ‘de Inleiding’ wachtende.⁴⁰³

Met de [lees: het] gehoorinstrument schoot ik nog niet veel op, ik geloof dat ik [er]⁺ nog niet doof genoeg voor ben, de geluiden irriteerden mijn gehoor te sterk. Je schijnt ze ook niet langer dan 10 minuten achtereen te mogen gebruiken, tenminste dat zegt prof Zwaardemaker; wat heel lastig is. Schrijf je eens gauw.[?]⁺

Met je vrouw hartelijk van ons beiden gegroet

je

AartvdL

Boven de aanhef heeft Van Eyck met potlood geschreven:

1^o afl. Leiding over de Opdracht ‘in Godsnaam’

402 Van Eyck besprak in ‘Literaire Kroniek I’: Anthonie Donker, De Episode van de Vernieuwing onzer Poëzie (1880-1894), Utrecht, 1929, De Gemeenschap (diss. Utrecht); VW 5, p. 159-169.

403 Zie noot 401.