Spelen
(1920)–Cornelis Everaert–
Auteursrecht onbekend
[pagina 343]
| |||||||||||||
aant.tSpel van Sinte Pieter ghecompareirt byder Duue.
| |||||||||||||
[pagina 344]
| |||||||||||||
| |||||||||||||
[pagina 345]
| |||||||||||||
Ga naar margenoot+ Prologhe.
Besouck om Weten// een mans personage als een poorter.
O lustich saysoen/ twelc jc vry prysen moet
Die al dat leift/ nu verjolysen doet
Duer tuprysen zoet/ dyns virtuut waerachtichGa naar voetnoot+
Elc dier nu druck/ om verknysen spoet
5[regelnummer]
Dies my et herte/ vut een bewysen groet
By avysen goet/ jn wiens besluut crachtich
Jc den zin toe draeghe/ als een bruut machtich.
Jc zie se de vutghelesene scoone.
Huer sallic by ghaen al bem jc ruutachtich.
10[regelnummer]
Rethorica die draecht de ghepresene croone
Hu groetic/ als een bewesene troone
Tot wien myn jonste onghespleten dient
Met gheheelder herten.
Rethorycka// een vrauwelicke persoonaghe aerdich gheabylgiert.
Besouck om Weten vrient
Wellecomme jn dese/ landauwe juechdelic.
15[regelnummer]
Wats hu belieuen?
Besouck
O vrauwe vruechdelic
Jn wiens byzyns elckerlyc/ verhueghen vaet
Jc weet wel dat jn hu vermueghen staet
My te berechtene/ jn secreten voude
Sulc als den zin/ gheerne weten zoude.
20[regelnummer]
Jc houdu tmywaerts als de ghevrienste zaen.
Rethor.
Jc wil ghewillich/ tot uwen dienste staen.
Maer Bezouck et zoude betaemen redelic
Dat wy te gader jn dit versaemen edelic
Om de heeren te ghenoughen hier
25[regelnummer]
Groetenesse bodenGa naar margenoot+
Besouck
Jc wilder my toe voughen schier.
Hu groetic die heeren vanden tanneele zyt
Voort hooghe middel neder/ jnt gheheele wyt
Vp dat ghy van ons niet en zout claghende zyn.
Laet doch ons groeten hu behaghende zyn.
30[regelnummer]
Want ons jonste es thuwaerts/ met leden snel ziet.
Rethor.
Al die jonste ter conste draghende zyn
| |||||||||||||
[pagina 346]
| |||||||||||||
Besouck
Hu groeten wy laetet hu behaghende zyn.
Rethor.
Wilt ons met audiencie belaghende zyn.
So crycht tverstant/ maer anders el niet.
Besouck
35[regelnummer]
Hu groeten wy/ laetet hu behaghende zyn.
Want ons jonste es thuwaerts/ met leden snel ziet.
Rethor.
Groote prologhe hier gheen spel biet
Nichte meer dan den pyl die buter vloghe sciet.
Besouck
Neimpt danckelic/ voor onse prologhe ziet.
40[regelnummer]
Hoort zwycht/ zo muecht ghy ghevoet worden
Ende den keest van onser materye vroet worden.
Hier naer volghet spel sinte Pieter ghecompareirt byder duue ghestelt by my Cornelis Eueraert om die van Veurne Ao xvc ende xxxj ende wiert ghespeilt te Steenvoorde den xixen jn wedemaent ten jaere als bouen.Ga naar margenoot+
Rethor.
Besouck om Weten/ dat hu tot desen port
My te besouckene/ gheerne hu bewesen wort
Met woorden ghepresen cort/ naer tbehooren vrient
45[regelnummer]
Al hu begheerren.
Besouck
Danck hu al vooren dient
Edel Rethorycka/ vul reyndere trauwe.
Gheerne zo zoudic/ meyndere vrauwe
Sinte Pieter den heleghen patroon goet
By hu daer toe/ nut ende ydoon vroet
50[regelnummer]
Ghecompareirt hebben/ scriftuerlic fyguerlic
Byder duue. Want nathuerlic puerlic
Es my den zin tot desen bekuerich plat
Dies jct hu bidde.
Rethor.
Hu wort ghebuerich dat.
Ter eeren van sinte Pieter/ sallicx ghetemen my
55[regelnummer]
Ende te mynder assistencie nemen by
Fyguerich Bewys ende Scriftuerlic Prouuen claer.
Dese te mynen onderstande/ behouuen daer
Jc hu begheerte/ zoude bedieden wel.
Besouck
Jc biddu laet doch/ ghescieden snel
60[regelnummer]
Datse hem verthooghen/ houdt ende jonck fier.
Hier commen dander twee personagen vut elc ouer een zyde vanden thooch ende Rethorycka blyft jnde middel van hem beeden.
Rethor.
Comt voort ghy heeren/ doet wys ende blonc hier
| |||||||||||||
[pagina 347]
| |||||||||||||
Met my zonder bezwyckenesse gheene
Sinte Pieters/ ghelyckenesse reene
Byder duue/ ende wilt assistencie thooghen.
Scriftuerich Prouuen/ als een doctuer vanden nyeuwen testamente.
65[regelnummer]
Ghy moet hu ter audiencie pooghenGa naar margenoot+
Zout ghy tverstant jn hu te vullen sluten.
Fyguerlic Bewys/ als een prelaet van den houden testamente.
Ghy moet weten eer wy hu sullen vutten
De condicien der duue ten verstande dyn
Datter by naemen dryederande zyn
70[regelnummer]
So men jnden Latyne ghescreuen vynt.
Rethor.
Columbus ofte columba/ verheuen scynt
Deene als manneken/ dander als wyfueken van dien.
Scrift.
Dander heet palumbes/ zo jc can zien.
De derde turtur/ zo jc hebbe beseuen schier.
Fyguer.
75[regelnummer]
Pieter hadde als de duue/ jnt leuen hier
Drye naemen/ ende toenaemen tsaemen
Die als de duue/ te zynder vraemen quaemen.
Twaere scade dat mense ghesus dede.
Rethor.
Symon/ Chephas/ ende Petrus mede
80[regelnummer]
Dus hiet hy onder shemels reene wolcke.
Besouck
Bediet my voorden ghemeene volckeGa naar voetnoot+
Wat jnterpretacien dese naemen toe gheleyt zyn.
Scrift.
Symon mach alzo vele gheseyt zyn
Jn onze spraecke/ twelc Pieter verchierende es
85[regelnummer]
Als de ghuene die obedierende es.
Drye obediencien/ heift Pieter ghethoocht groot.Ga naar margenoot+
Fyguer.
So van my by hu mach zyn beoocht bloot.
Ghy sulles by fygueren/ te vroeder zyn.
Pausa.
Hier thoochmen fyguere hoe sinte Pieter met sint Andries jnt een sceipken huer netten reeden ende onsen [heere] die wynt datse hem volghen sullen ende ter stont zo laetent zyt al ende volghen hem.
Rethor.
Doen Pieter de netten metten broeder zyn
90[regelnummer]
Reedende was ende scoone maeckende
Jn huerlieder ooren/ den soone daeckende
Van Christus woorden/ ghebenendyt vloedich
| |||||||||||||
[pagina 348]
| |||||||||||||
Segghende volcht my/ zonder resspyt spoedich
Lieten zy scip ende al/ vp tprincepale pas.
Hier thoochmen hoe dat Christus zyn apostelen de voeten wast willende sinte Pieters voeten wasschen die hem daer jeghens weygheren wille ende onse [heere] moet de manniere maken wysende naer den hemel of hy zegghen wilde dat hy Pieter daer gheen deel an hebben en zoude.
Scrift.
95[regelnummer]
Ga naar voetnoot+Dander obediencie/ ten avenmale was
Doen Christus zyn appostelen vulveerdich ziet
De voeten wiesch/ Pieter dies weerdich niet
Dynckende vut een odmoedich bethooghen claer
Hem weygherende Christus/ voor ooghen dae[r]
100[regelnummer]
Ontseyde Pieter daer/ zy waeren gheheel by
Jn zyn rycke te hebbene/ paert ofte deel vry.
Pieter van Christus dit hoorende ziet
Vreesende of hy zoude/ zyn stoorende hiet
Zynen meester met reuerencie taemelic
105[regelnummer]
Obedierde hy.Ga naar voetnoot+
Hier thoochmen de derde fyguere hoe dat sinte Pieter hem ghewillich thoocht om voor Christus jnde karcker ofte tot jnde doot te ghaene.
Jtem de meteren diemen voorde thooghen stellen zal die staen achter spel jnt Latyne elc vp tsyne.
Fyguer.
De obediencie vraemelic
Gode behaghelic/ te dien tyden puerlic
Als derde was/ doen Pieter jn lyden zuerlic
Christus wilde/ by ter noot staen
Ende met hem jn karcker/ tot jnde doot ghaen.
110[regelnummer]
Om dese obediencien ongheblaemt fyn
So mocht hy wel/ Symon ghenaemt zyn.
Want liefde hem hier toe/ te zynder vraeme roerde.Ga naar margenoot+
Rethor.
Chephas/ hy oock/ de naeme/ voerde
Twelc hem verstaet/ dies ghelooft my
115[regelnummer]
Als een die vpperste/ ofte hooft zy
Bouen andre/ jn excellencien ryselic.
Scrift.
Ysidorus seght by exsperiencien pryselic
Palumbes/ de valmduue/ jnt oorconden cort
| |||||||||||||
[pagina 349]
| |||||||||||||
Als hooft ende vpperste/ bevonden wort.
120[regelnummer]
Bouen andren vueghelen ghemeene reene
Die zuuerheyt beminnen/ alleene eene
Es de valmduue die om louen staet
Ende alle andre duuen/ te bouen ghaet
Als hooft ende vpperste ghepresen fyn
125[regelnummer]
Die zuuerheyt bemint.
Fyguer.
Wel mach bewesen zyn
Pieter by de valmduue/ die zuuer ghesint leift.Ga naar voetnoot+
Want hy et hooft der zuuerheyt bemint heift
Christus de levende Gods zuene zoet.
Rethor.
Pieter zonder eeneghen ghestuene stoet
130[regelnummer]
Onder de appostelen/ waer hy was ghezien ziet
Als hooft ende vpperste/ zo dat men by dien hiet
Chephas naer den vermetene noch
Der jnterpretacien.
Besouck
Doet my te wetene doch
De derde naeme/ weist dies verdrieter niet.
Scrift.
135[regelnummer]
De derde naeme was dat hy Pieter hiet.
Ende Pieter/ jn onse tale jent
Naer de jnterpretacie/ tonsen verhale went
Als een bekennende/ ontdoende/ ofte ontscoeyende hem.Ga naar margenoot+
Besouck
Jnt hooren jc niet vernoeyende bem.
140[regelnummer]
Scoonder materye jc noynt blycken zach.
Fyguer.
Pieter de tortelduue/ hier jn ghelycken mach
Bekennende de weerde/ van huer wederpaer wel.
Vut der nathueren/ zo lydse bezwaer snel
Twelc huer de doot/ bedryuen doet.
145[regelnummer]
Als huer partuere/ achter blyuen moet
Al huer melodye/ duer den noot scuert
Dies zy eenpaer/ totter doot truert
Ontscoeyende huer seluen van alder vruecht voort.
Scrift.
Pieters kennesse vul alder duecht hoort
150[regelnummer]
Was doen Christus/ zyn jonghers naer ghevrachs zede
Vraechde wyen men onder svolcx ghewachs dede
Meest smeinschens/ zuene te zyne hier.
Rethor.
Syn appostelen te dien termyne schier
Andwoorden dier noch lettele wisten of
155[regelnummer]
Gheuende Helyas/ Jeremyas/ Jan Baptisten lof
Ofte eeneghe/ vanden propheten goet.
| |||||||||||||
[pagina 350]
| |||||||||||||
Scrift.
Christus sprack/ my om weten doet
Myn descipelen/ die my jn weerden groot
Langhe ghevolcht hebt/ vp der eerden bloot
160[regelnummer]
Wat seght ghy lieden/ by hu dyncken goet
Wyen jc bem/ duer tgoddelic jnzyncken zoet.
Heift Pieter gheseyt/ ende haestelic belyt vry
Heere den leuende/ Gods zuene zyt ghy
Kennende dat de godtheyt/ jn hem ghebloeyt doock.
Fyguer.
165[regelnummer]
Pieter als de tortel heift ontscoeyt oockGa naar margenoot+
De voeten van zynder/ affexcien blydelic
Hem treckende/ van alle subgexcien tydelic
Der eerdscher ghenouchten als ongheduerich vlas.
Naer de doot zyns meesters/ hy altyts truerich was
170[regelnummer]
Suchtende weenende/ dit niet cleene vit
Ghelyc de tortele/ die alleene zit.
Met Ysayas mochthy/ dit pluchtende lesen.
Rethor.
Wy sullen als duuekens suchtende wesen
Eer den vyant ons met zynder zwepe slaet.
Scrift.
175[regelnummer]
De tortele ontdoet/ swulfs grepe quaet
So Ambrosius ons/ best segghende es
Dat de tortel jn huer nest legghende es
Squilla/ twelc es sulc een cruut vry
Dat vanden wulf/ altyts ghescuut zy.Ga naar voetnoot+
180[regelnummer]
Want squilla vut zynder nathueren duchtich
Maect den wulf jnt ghedueren vluchtich
Dies stortels jonghen/ onghescent blyuen
Van swulfs grepe.Ga naar voetnoot+
Fyguer.
Dit mach men present scryuen
Ter ghelyckenesse van Pieter/ tallen stonden jaet
185[regelnummer]
Die jn hem ontdaen heift/ de grepe der sonden quaet
Mids den crude van/ jnwendich leedscip
Verscuwende svyants/ behendich wreedscip.
Dies wy zyn jonghen/ by leedscip verhueghen fyn
En svyants grepe vry ende los mueghen zyn.
190[regelnummer]
Want leedscip der sonden en mach hy gheluchten niet.
Rethor.
Besouck om Weten/ hier hebt ghy de vruchten ziet
Vp de drye naemen van Pieter/ nv ghehoort claer
Mids de jnterpretacien van dien/ voort naer
De drye condicien/ der duuen edelic.Ga naar margenoot+
Besouck
195[regelnummer]
Je biddu wilt my ontscuven vredelic
| |||||||||||||
[pagina 351]
| |||||||||||||
Eer dat de materye mach zyn/ ten hende ghaende.
Jc vynde jnde ghulden legende staende
Dat Pieter die jn hoogher/ faemen cleift
Dyveerssche bynaemen ofte toenaemen heift.
200[regelnummer]
Hoe vele/ doch te mynder melodye dient
Bynaemen haddy?
Scrift.
Sonderlynghe drye vrient
Bynaemen hadde sinte Pieter hoort doch.
Johanna Johannis/ ende voort noch
Bar Jona/ de derde/ hem toegheleyt cort.
Fyguer.
205[regelnummer]
Symon Johanna/ alzo vele gheseyt wort
Vut der Griecxscher tale/ den zin om verstaen gheift
Als een die scoonheyt/ vanden heere ontfaen heift
Jn wesen/ zeden/ ende van mannieren goet.
Rethor.
Ghelyc de plumagen/ de duue verchieren doet
210[regelnummer]
Mids de colueren der scoonheyt blynckende
Scrift.
Christus was Pieters persoonheyt scynckende
Schoonheyt van mannieren/ jn leden zeden.
Fyguer.
De tweeste bynaeme die zy tsommegher steden deden
Was Symon Johannis/ twelc by ons beseuen es
215[regelnummer]
Alzo vele als een wien ghegheuen es
Ghiften duechdelic/ jn menegher vouden net.
Rethor.
Bouen alle andre vueghelen/ jn doude wet
Was de duue/ die Godt behaghende was
Dalder bequaemste/ dies mense draghende wasGa naar margenoot+
220[regelnummer]
Jn sacreficien/ zo men nu offrande doet.
Met dese excellencien/ tonsen verstande goet
Was de duue/ beghift bouen al
Andre vueghelen.
Scrift.
Elc louen zal
Pieter die beghift was hooghelic groot
225[regelnummer]
Bouen der duue/ dits thooghelic bloot
Jae bouen dappostelen/ de vutghelesene crachtich
Om Christus stedehouder/ te wesene machtich
Vp der eerden te byndene/ ofte te ontbyndene vry.
Fyguer.
Hoedanich den meinsche/ jn zynen bewyndene zy
230[regelnummer]
Sulcke ghifte van valuere reene
En hadde noynt mans/ creathuere reene
Naest Christus dan Pieter/ twelc tonser vraeme was.
Besouck.
Alzo jc Pieters derde bynaeme las
Symon Bar Jona dat hy hiet voort.
Rethor.
235[regelnummer]
Bar vut gheleyt/ naer tbediet hoort
| |||||||||||||
[pagina 352]
| |||||||||||||
Es jn onse spraecke/ tallen gheduene breet
Alzo vele als een/ diemen zuene heet.
Ende Jona/ schelycx tmoet ouerleyt zyn
Mach jn ons spraecke/ als duue gheseyt zyn.
240[regelnummer]
Dus als Bar/ ende Jona/ tsaemen ghepaert staen
So moet Bar Jona/ naer sbediets aert ghaen
Als zuene der duuen/ gheinterpreteirt zyn.
Scrift.
Pieter mach vry wel/ gheaprobeirt zyn
Als zuene der duue/ die eeuwich tyt leift.
245[regelnummer]
Want jn die naeme hem ghebenendyt heiftGa naar margenoot+
Christus/ dies Pieter/ reuerencie biende
Synen meestere/ met simpelder jntencie diende
Zo de duue simpelvoormich bekent staet.
Pieter was Christus/ vercoren excellent zaet
250[regelnummer]
Dies dhemelsche jonste/ tot Pieter dalende was.
Pieters liefde Christum zo straelende was
Dat Christus hem/ met sulcken bewynde goet.
Jonste drouch als den vader/ ten kynde doet.
Dus was Pieter van Christo bemindt vry.
Fyguer.
255[regelnummer]
Christus mach wel zyn versint my
De duue ghecommen/ vut shemels troone tente
Ghedaelt jnde weerdeghe/ van persoone jente
Maria/ vut liefden onbedwonghen fyn.
Dappostelen mueghen wel zyn jonghen zyn
260[regelnummer]
Dien hy beminde als zyn ghewuene dreeten.
Dus mach Pieter wel de zuene heeten
Vande duue Christus/ byzonder hy
Bouen dander appostels.
Besouck
Tgheift wonder my
Naer dat sinte Pieter/ alder eerst drouch van
265[regelnummer]
Symon de naeme/ wast niet ghenouch dan
Dat hem noch Christus de verheuen milde
De naeme van Pieter/ gheuen wilde?
Dits vreimde voor menich gheabuzeirt clerc.
Rethor.
Belooft jnghestelt/ ende gheconfirmeirt sterc
270[regelnummer]
Wasse hem van Christus/ dits blyckelic recht.
Scrift.
So dewangeliste/ autentyckelic seghtGa naar margenoot+
Dat Christus hem sprack duer sbelofs woort an
Ghy sult Chephas heeten/ dats Pieter voort an.
En Chephas of Pieter jn onse tale reen
275[regelnummer]
Verstaet hem als een/ princepale steen.
Sinte Matheeus ooc ghethughe met ghewelt gheift
| |||||||||||||
[pagina 353]
| |||||||||||||
Fyguer.
Dat hem Christus/ voor Symoen jnghestelt heift
De naeme van Pieter/ sterckelic groot
Ende selue gheconfirmeirt/ dits merckelic bloot.
280[regelnummer]
Want Christus der gracien ghietere wyt
Sprac selue jc segghu/ dat ghy Pieter zyt.
Ende vp hu Pieter als steen/ om tgronderen al
Jc myn kersten kercke/ fonderen zal.
Om dat hem Christus tot dezer faeme verkiest vry
285[regelnummer]
Al dandere naemen zo ve[r]liest hy
Ende heet Pieter alleene alst wel antschyn doet
Scrift.
Ghelyc de duue columba/ jnt Latyn doet
Omde scoonheyt huers hals/ waer jn zou vruecht past.
Fyguer.
Pieter es den hals vul alder duecht vast
290[regelnummer]
Daer tupperste hooft vp ghefondeirt es.
Rethor.
Besouck om Weten/ hu vermondeirt es
De naemen ende toenaemen/ jnt generale tsaemen.
Twaere noot dat wy ten princepale quaemen
Vp de condicie vander ghemeene duue
295[regelnummer]
Naer den heesch der quaerten.
Besouck.
Als een reene druue
Saepwynich es my dit savuerich smaeckende.
De materye es jn my zo zoetghuerich daeckendeGa naar margenoot+
Dat my de aderen jn vruechden vloeyen.
Scrift.
Hoort voort de materye jn duechden moeyen.
300[regelnummer]
De duue zonder malicien spoet
Heift drye zonderlynghe condicien goet
So men bevynt an huer bestreckende zede.
Fyguer.
Ses paysich vreesich/ ende antreckende mede
Vruchtbaer ende vutter nathueren heet.
Rethor.
305[regelnummer]
Sinte Pieter zo men by scriftueren weet
Was vierich jn liefden/ zonder ghebreken ziet
Heet van zinne/ alshy hoorde spreken hiet
Dat Christus zynen meester hiet te naer ghync.
Van hem en mochty gheenderhande zwaer dync
310[regelnummer]
Hooren by hyemends/ nydeghe spraecken.
Nochtans washy/ alle strydeghe saecken
Verdraeghende alsmen zyns persoons mesdede wat.
Scrift.
De duue es een vueghel/ der vrede plat.
Gheen dobbelheyt/ gheveynstheyt/ ofte bedroch oock
315[regelnummer]
En es jn huer/ jnder ghelycken noch oock
Wraeckghierich/ zou huer niet vermetelic es.
Jnjurye zou lichtelic verghetelic es
| |||||||||||||
[pagina 354]
| |||||||||||||
Twelc huer simpelheyt goederande doet.
Fyguer.
Pieter jn dit naer onsen verstande moet
320[regelnummer]
Als de duue simpel ghelycken. Want
Jn zyns persoons/ men noynt gheen blycken vant
Dat dobbel gheveynstheyt/ hem binden gronde stack.Ga naar margenoot+
Rethor.
Sulc als hy meende/ hy met den monde sprack
Wesende jnwendich by gheualle recht
325[regelnummer]
Als de duue/ die men zonder galle seght.
Nochtans eesser eene/ jn huer ghesticht vry.
Niet als andre vueghelen/ zo en licht zy
Maer binden jnghewande/ als de zwaluwe cleene.
Dus heift Pieter ghevolcht caluwe reene
330[regelnummer]
Gods woort dies heift hy/ van elcken prys fyn.
Scrift.
Ghy sult simpel als de duue/ ende wys zyn
Als serpenten vliende banden letselic zaen.
Fyguer.
De duue en es nyement/ quetselic waen
Stekich/ gryppich/ noch met den beek byttelic.
Rethor.
335[regelnummer]
Eeneghe mochten sulc ghebreck spyttelic
Achter sinte Pieter somtyts vaste segghen
Ende contrarye te zynen laste legghen
Dat hy voor thoueken/ fel jnt verstooren scheen
Doen hy of slouch van Malcus ooren een.
340[regelnummer]
Maer liefde deit doen/ dit moetmen anmercken recht
Ghelyc de duue/ met verheuen vlercken vecht.
Om Christus besceermen/ stelde hy de zinnen al.
Scrift.
Want staeter niet/ dat elckerlyc beminnen zal
Synen heere zynen Godt zonder ofghaen hiet
345[regelnummer]
Vut de grondt der herten?/ Dus en heift mesdaen niet
Om te besceermen die meinsche ende Godt was.
Maer Pieter vulquam/ zo Gods ghebodt was
Trauwe met liefde/ ghejngient snel.
Fyguer.
Voorde doot doet uwen vrient wel
350[regelnummer]
Dat[s] uwe siele/of Christus jn zyn leden voort.Ga naar margenoot+
Rethor.
De duue heift gheweist myn reden hoort
Een bode des pays die Noe behaghen scanc.
Scrift.
Naer dat Godt de weerelt/ met plaghen dwanc
Byder deluvye gheheel/ dies menich dreef zeer
355[regelnummer]
So datter nyement/ te lyfue en bleef meer
Dan Noe zyn kyndren/ ende zyn wyf mede
Vp de weerelt
Fyguer.
Noe om beclyf dede
De raue vlieghen/ om te wetene tclaere
| |||||||||||||
[pagina 355]
| |||||||||||||
Of Gods gramscepe de ghesetenne waere.
360[regelnummer]
Maer zonder wederkeer/ zou huer achterstack.
Noe met maledixcien/ huer lachter sprack.
De duue hem verblyde/ alzo ghy zien muecht.
Rethor.
De duue dede Noe/ eerlanc gheschien vruecht.
Van dat zou vut/ sbedwancx strexcken mochte
365[regelnummer]
Vlieghende ter stont/ jn huer bexckin brochte
Een olyuetacxskin/ binden palayse ydoone
Des aercken als teeken van payse scoone.
Genesy achte/ jc toorconden las.
Scrift.
Jnder ghelycken by Pietere ghevonden was
370[regelnummer]
Jnde visch van deser/ weerelt vloet
Den pennync Christus/ net ghepeerelt goet
Waermede den cheyns van Adams mesdaet doch
Ghepaysiert wiert.
Fyguer.
Daer staet noch
De duue vreessende/ bezweermt tzyne
375[regelnummer]
Van hueren vyant om besceermt tzyne
Vliechse/ jn husen boomen/ ofte jn ghaeten steenich.Ga naar margenoot+
Rethor.
Pieter was/ te zynder baeten eenich
Altyts vreesende/ ende zeere duchtende.
Dies washy altyts/ ten heere vluchtende.
380[regelnummer]
Vp dese fyguere/ jc biddu ghoom slaet.
Scrift.
Men leist datter jn Jndya/ eenen boom staet
Die naer den Griecxschen/ bynaemen heet
Peredicxcion naer den betaemen breet
Vp wiens telghen dat de duue rustich es.
385[regelnummer]
Byde vrucht des booms de duue lustich es
Ontrent welcken boom met grooter atent stout
Der duuen vyant een vlieghende serpent hout
Twelcke de duue als een verslynder wacht.
Fyguer.
Den boom vut der nathueren/ van zynder cracht
390[regelnummer]
Jn hem seluen van zo grooter virtuut es
Dat hy vanden serpente/ altyts ghescuut es.
Want waer hy zyn scaduwe/ biedende wort
Tserpent es de scaduwe/ vliedende cort.
Et haet den boom/ ten machgher niet by commen.
395[regelnummer]
De duue bekent datse huer mach vry sommen.
Nathuere huer deze leere gheift.
Rethor.
Den vyant by Christus/ schelycx zeere sneift.
Dus als Pieter/ zynen meester ontrent was
Vanden vyant/ hy gheensins ghescent was.
| |||||||||||||
[pagina 356]
| |||||||||||||
400[regelnummer]
Hy wachte tot hy Pieter/ furieus vant.
Scrift.
Dat hy als de duue was/ curieus want
Als zou huer om vervlieghen scickende es
Langghe zou metten hoofde nickende es
Eer zou huer/ tot svervlieghens ghescal port.
405[regelnummer]
Dies zou dickent/ duer sulc gheval wort
Ghescoten duer twyffelic/ bedyncken quetsich.Ga naar margenoot+
Fyguer.
Pieter duer der vreesen/ jnzyncken letsich
Was Christum alleene/ jnden noot laetende
Onder die hem waeren/ ter doot haetende
410[regelnummer]
Vreesende der Jueden/ verbolghen lachtere.
Twyffelic was hy jnt volghen achtere
Duer welc hem den vyant/ met sonden bestaen heift
So dat hem Pietere sondich mesghaen heift
Jnt loochghenen zyns meesters/ met dangiere zwaer.
Rethor.
415[regelnummer]
Ghelyc de duue jn swaters ryuiere claer
Speghelende/ de scaeduwe merckich ziet
Des hauicx/ dies zou sterckich vliet
Kennende de dyveerssche/ grepen gryppich
Menichsins scuwende de nepen nyppich
420[regelnummer]
Dies zy altyts jn vreesen gheschacht leift
Scrift.
Jnde ryuiere der traenen/ hem Pieter ghewacht heift
Siende dat hem jn vercleenende keere
Den vyant ghebrocht hadde/ weenende zeere.
Syn leuen bleef hy jn dit bedwanc ziet.
425[regelnummer]
Ghelyc dat de duue suchten voor sanc biet
So bekende Pietere/ zyn brooscheyt cranc.
Fyguer.
Om waerscuwen hy ons vut hooscheyt scanc
Te wederstaene svyants/ haeckende stryt
Broeders weist sober/ ende waeckende zyt.
430[regelnummer]
Want hu partye svyants bewynden al
Es ommerynghende/ wien hy verslynden zal
Als een briesschende leeu jn sweerels foreest ziet
Den meinsche.
Rethor.
En vreest nietGa naar margenoot+
Den ghuenen seght Christus die tlichaeme dooden
435[regelnummer]
Maer vreestse die van duechdelicke vraeme blooden
De siele diesse jnt eeuwich torment stuenende es.
Scrift.
De duue zeer gheerne wuenende es
Kiesende onder shemels/ onbesmit scyn
Husen of coten/ de ghuene die wit zyn.
440[regelnummer]
Gheerne eszou de scoonheyts scemels winnende.
| |||||||||||||
[pagina 357]
| |||||||||||||
Fyguer.
Pieter was de scoonheyt/ des shemels minnende
Daer hem Christus toe was jnwendich weckende.
Rethor.
De duue es oock behendich treckende
Andre duuen by sulc/ een trecxsken weert.
Scrift.
445[regelnummer]
Wanneer men met zeeme huer bexcsken smeert
Ontrent andre/ by huer goetheyt daeckende
Hem ondercussende/ de zoetheyt smaeckende
Alzo zy costumelic/ te doene pleghen
Vp boomen jnt velt ofte groene weghen
450[regelnummer]
Een wilde duue mesweicht/ buter scote breet
De temme duue die met huer te cote leet
Duer de zoetheyt diese van huer gheprouft heift.
Fyguer.
Wanneer de wilde duue/ wel ghetouft leift
Ende mense dan zonder/ bedrieghen vaet
455[regelnummer]
Huer becxsken smeerrende/ eer mense vlieghen laet
Andre duuen/ buten beslote dynghen
Salse schelycx met huer te cote brynghen.
Dus blycket dat de duue/ zoetheyt pryst.
Rethor.
Pieter die als de duue vul goetheyt ryst
460[regelnummer]
Die vp de weerelt jnt wilde/ verloren vloochGa naar margenoot+
Heift Christus vut liefden/ vercoren hooch.
Christus met zoete woorden/ Pieter gheleert heift
Dat hy thien duust volcx vp eenen dach bekeert heift
Dien hy brochte ten cote/ te wetene batelic
465[regelnummer]
Vanden ghelooue.
Scrift.
Van etene matelic
Es de duue/ vliende tgulsich bestaen weit.
Wantse liefts aerweten/ ofte zuuer graen heit.
Van coruptybele voedsele huer seluen weert zy.
Fyguer.
Pieter heift matelic/ te leuene begheert vry.
470[regelnummer]
Want waer hy om eten naer Christus doot zat
Selden hy olyueblaederen/ ende broot hat.
Water te drynckene hy jnt bedyncken hilt.
Rethor.
Ghelyc als de duue dryncken wilt
Thooft altoos neder/ zonder vp heffen hout
Scrift.
475[regelnummer]
Dodmoedicheyt ghy hier by beseffen zout
Van Pieter commende tot een beroeren keerende.
Fyguer.
De duue es vut voeren leerende
Huer joncxskens tmesch o[n]reyn / om rasschen scauwende
Es huer om zuueren/ jn asschen crauwende.
480[regelnummer]
Gheift dit verstant jn hu jntencie stede
Rethor.
Dat Pieter zyne/ penitencie dede
| |||||||||||||
[pagina 358]
| |||||||||||||
Jnde sparcke van deuocie/ crachtich sterck
Jnde asschen des odmoedicheyts machtich werck.
Dus vloot hy svyants bedrieghen fel.
Scrift.
485[regelnummer]
Bouen andre vueghelen jnt vlieghen snel
So es de duue ende van ooghen claerGa naar margenoot+
Vriendelic ende zoete/ jnt bethooghen maer
Vp vlieghende maect een gheruchte groot.
Rethor.
Pieter verchiert met goddelicken luchte blootGa naar voetnoot+
490[regelnummer]
Was zoete jnt leuen/ ende scuwelic niet
Den goeden vriendelic/ maer gruwelic ziet
Den quaeden verhart/ een scerpich strael zynde.
Fyguer.
Et bloet der duuen jc medecynael vynde
Onder den rechter vlerck/ naer den heesch gheseyt
495[regelnummer]
Van quaede ooghen/ ende et vleesch gheleyt
Vp serpenteghe beten/ men met bevroede bynde.
Rethor.
Pieter noch jn vleessche jn bloede zynde
So hy figuerlic/ by exemple staende
Met sint Jan was/ jnden tempel ghaende
500[regelnummer]
Een crepel meinsche/ doe daer ter bede zat
Aelmoessene biddende./ Pieter dede dat
Hy die creppel/ gheweist hadde veertich jaer zwaer
Dat hy hem volchde jnden tempel naer daer.
Pieter hem ghenesen zonder delay heift.
Scrift.
505[regelnummer]
De duue hooghe vlieghende eenen dray gheift
Eer zou beneden es/ ter eerden beetende.
Fyguer.
De hoocheyt van Pieter/ vul weerden heetende
Es thooghe vlieghen/ ende et beeten nedere
Mach zyn de bezoorchsaemheyt gheheeten wedere.
510[regelnummer]
Dat was cause dat ghy Pieter jn beneficien reist.
Rethor.
Vander duue/ men noch een condicie leist.Ga naar margenoot+
De plaetse bemintse/ daerze eerst vp ghevoet es.
Jn Syrien elckerlyc/ dit openbaer vroet es.
Als briefdragheghe/ zou van hemlieden gheleert wort
515[regelnummer]
Van deen landt jn dander/ maer weder keert cort
Jndien mense los laet/ ende niet als bedroghen sneift
Ter plaetsen daer zou/ eerst vut ghevloghen heift.
De brieuen zy scalckelic/ onder de vlercken bynden.
Scrift.
Maer somtyts de vyanden dit jnt bemerken vynden.
520[regelnummer]
So moetse dan jammerlic/ jnden noot vlieten.
Want om de brieuen dat zyse doot schieten.
| |||||||||||||
[pagina 359]
| |||||||||||||
Merct hier fyguere/ vp tgheordoneirt pas.
Fyguer.
Pieter van Christo/ ghejnstituweirt was.
Christus missiue van hem zyn ghedreghen wilde.
Rethor.
525[regelnummer]
Dats dewangelye jn veil weghen milde
Ghepreict heift tongheloouich/ slaecken zochte
Vp dat hy ter plaetsen/ gheraecken mochte
Daer toe de begheerte/ zynder memorye vloeyde
Dats ten hemele/ daer eeuweghe glorye bloeyde
530[regelnummer]
Ende eeuwich bloeyen zal/ zonder hendt niet.
Scrift.
Vanden kerstenvyandt/ wiert Pieter bekent ziet
Eer ander stondt hy deser plaetsen toe quam.
Jn Anthiochien hem Nero/ doe nam
Ende dat om zynder leerynghe claerheyt
535[regelnummer]
Jn houdende der helegher scriftuere waerheyt
Onder wyen hy ghecruust was/ ende tleuen liet.
Rethor.
Besouck om Weten/ hier hebt ghy beseuen ziet
Der duuen condicien om verdienen prys.Ga naar margenoot+
Besouck.
540[regelnummer]
Wilt danckelic nemen eerbaere jngienen wys
Ghy Steenvoortsche heeren/ ons beghinnen blonc
By Aerm jnde Buerse/ ende Van Zinnen Jonck.
†A†M†E†N†
|
|