De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 20. Brieven 2987-3141

3060 Van Wigle van Zwichem
Speyer, 22 september 1535

Allerhartelijkst gegroet, onvergelijkelijke heer en beschermer. Mijn neef Irenicus heeft mij in Keulen jouw brief overhandigd,^1. toen ik toevallig vanuit Westfalen met het gezantschap van mijn bisschop daarlangs kwam, op weg naar de vastgestelde vergadering van de Rijksdag in Worms. Na afloop daarvan heb ik mij direct naar Speyer begeven en ben ik mijn taak als assessor begonnen.^2. In het feit dat het je genoegen doet dat ik heb weten te ontsnappen aan de troebelen van de wederdopers, herken ik maar al te graag jouw aloude goedgezindheid jegens mij. Hoewel ik daar echt veel ellende en gevaar heb moeten doorstaan, zoals dat nu eenmaal gaat bij mensen die met een leger meetrekken, zal ik toch ooit met veel plezier aan die dingen terugdenken.^3. Toen ik onervaren en zonder besef van hoe het er in de maatschappij aan toe ging nog maar net van de opleiding kwam, heb ik daar volop de gelegenheid gehad om een beetje gevaar te lopen met dingen waarmee mensen van ons beroep en ons slag geconfronteerd worden. Want door ervaring op te doen in talrijke bisschoppelijke gezantschappen en door kennismaking met uiteenlopende en ook voor mijn bisschop lastige problemen, heb ik mij naast het spreken van de landstaal ook

1. Irenicus is Rienck van Burmania, die in brief 3022 figureert als bezorger van die brief.

2. Wigle van Zwichem was benoemd tot lid van Keizerlijke Kamer in Speyer.

3. Vergelijk Vergilius, Aeneis 1, 203.

[p. 234]

inzicht in zowel private als algemeen maatschappelijke problematiek eigen weten te maken. Maar intussen zijn God en de keizer zo welwillend geweest om mij tot de uitzonderlijk eervolle en lucratieve betrekking te roepen waaraan ik nu hier begonnen ben. Daar heeft mijn bisschop zich enige tijd tegen verzet, omdat hij niet kon verkroppen dat ik mijn dienstverband bij hem zou beëindigen; dat was de reden dat ik iets later hierheen ben gekomen. De door de wederdopers veroorzaakte onrust lijkt in ons land, na de uiteindelijke inname van de stad, tot bedaren te zijn gekomen. Toch is dat koninkje van ons,^4. samen met enkele leiders van dezelfde sekte, nog in leven en wordt in verzekerde bewaring gehouden voor een opzienbarend strafvonnis. Ik stuur je het vorig jaar in Münster uitgegeven boekje Over de wraak.^5. Daaruit kun je gemakkelijk een idee krijgen van de verdere overspannen leerstellingen van onze wederdopers, als je tenminste de tijd hebt om dergelijke onzin te lezen. Andreas von Könneritz maakt het prima en wenst je alle goeds toe. Het is niet zozeer ons gemeenschappelijke ambt dat hem en mij verbindt, onvergelijkelijke beschermheer van ons, als wel onze waardering en genegenheid voor jou. Speyer heeft geen grotere bewonderaars van Erasmus dan wij. Het ga je goed.

Speyer, 22 september 1535

Je zeer toegenegen Wigle van Zwichem

Aan de allergrootste vernieuwer van de ware theologie en van alle schone letteren, Desiderius van Rotterdam, zijn onvergelijkelijke meester en beschermer. Te Bazel

4. Jan van Leiden.

5. Bernard Rothmann, Von der Rache, Münster, december 1534.