De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 20. Brieven 2987-3141

3057 Van Vincenzo Mitelli
Brescia, 13 september 1535

Vincenzo Mitelli aan Erasmus van Rotterdam, gegroet

Toen boekhandelaar Petrus Antonius, die u deze brief heeft overhandigd,^1. uw kant op zou gaan om boeken in te kopen, bedacht ik dat het u niet geheel onwelkom zou zijn en ook zou beantwoorden aan mijn bewondering voor u, als ik hem een briefje voor u zou meegeven, waaruit u zou kunnen opmaken dat er ook hier nogal wat mensen zijn die erg begaan zijn met uw reputatie en die uw veelzijdige geleerdheid en uw onkreukbaarheid bewonderen. Deze zijn van dien aard dat ze in de talrijke en voortreffelijke literaire monumenten die u tot stand heeft gebracht, heel duidelijk in het oog vallen. Onder deze bewonderaars van u behoor ik niet tot de achterhoede, en Bartolomeo Mascara evenmin, een geleerd en bescheiden man en daarnaast een uiterst kritische en hoogst oprechte beoordelaar van de intellectuele elite. Of wij het nu onder elkaar of met anderen over u hadden, wij spraken altijd in de meest eervolle bewoordingen over u, zoals het mensen die u zeer waarderen en bewonderen betaamt. Wat wij met name hoogst prijzenswaardig vonden is dat u, op het moment dat u met het ene na het andere product van uw genie uw blijvende reputatie al afdoende gevestigd had, het daarbij toch niet heeft gelaten - want u wilt nu eenmaal alle mensen een dienst bewijzen - maar herhaaldelijk nog meer geesteskinderen het licht heeft doen zien, die, zij het niet allemaal voldragen, intussen toch een heel volledige indruk maakten. En daarbij nam u zich voor om er nog een laatste hand aan te leggen en zo duidelijk te maken dat, waar anderen geen enkele onvolkomenheid konden ontdekken, het voor u nog niet af was. Het gevolg is dat nu iedereen terecht van mening is dat u te rangschikken bent onder mensen als Didymus, Origenes, Chrysostomus, Varro, Augustinus en andere grote geesten van de Oudheid.^2.

Wij hebben het ook van groot belang gevonden dat u, gelijk een vader die

1. Boekhandelaar Pietro Antonio is verder niet bekend.

2. Varro is de enige heidense auteur in dit rijtje.

[p. 231]

het verwekken van kinderen goed afgaat, zo veel en zo verschillende boeken heeft gepubliceerd. Toch verraden al die boeken volstrekt hetzelfde prachtige vaderbeeld, niet één ervan lijkt geboren uit een andere verwekker, maar ze lijken allemaal sprekend op u: uiterst geleerd en inhoudrijk. Dat maakt dat wij het soms helemaal niet verwonderlijk vinden dat u, waar u vele tegenstanders en lieden heeft die afgunstig zijn op uw roem, hen toch stuk voor stuk zo overtuigend en gemakkelijk de mond heeft gesnoerd dat het lijkt alsof zij niet voldoende in de gaten hebben gehad met wat voor man zij van doen hadden, met als gevolg dat het u veel ware roem heeft opgeleverd.

Toen zij echter zagen dat u uit alle polemieken steeds sterker tevoorschijn kwam, hebben zij daarna hun pogingen getemperd, zodat voor u nu alles heel voorspoedig verloopt (zo horen wij hier), zowel van de kant van de paus als van alle anderen. Sinds kort begint dit gerucht over de goedgunstigheid van de paus jegens u steeds sterker te worden. Wij wensen dat het net zo waar is als het ons veel genoegen doet. Het ga u goed.

Brescia, 13 september 1535